Alþýðublaðið - 13.02.1955, Blaðsíða 5

Sunnudagur 13. febrúar 1955.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
B
Oddur Á. Sigurjónsson:
Mið-Au.stur and, á meðan á brautinni. eins og t. d. með
þarfir Austfirðinga voru á list því a.ð gera samþykktir um
anum um gleymd og horfin vatnsmagn í fallvötnum, þvert
sjónarmið hjá valdhöfunum og ofan í staðreyndir grundval’að
ta'ið v.ar hér tilgangslaust að ar á „smásjárrannsóknum“! j
biðja um nokkuð, þegar rú er i Þessu næst ér að athuga ann
áformað að þenja veitusvæðið að atriði hjá herra þingmann-1
til Vopnafjarðar og Ðiúpavogs, inum, sem hann álítur slíkt
án þess að sú fyrirætlun sé að tromp, að hann klifar á því í
neinu löstuð. Mér virðist hlut- tíma og ótíma, e.n það er, - að ,
verk herra alþingismannsins ,,Laxárhundurinn“ „rjúfi ein-
sízt virðulegra fyrir það. að angrun í rafmagnsmálum, sem
viljandi eða óvi’jandi lætur hafi verið Austfirð.ngum fjöt-
hann bess ógetið, sem hann ur um fót í áratugi“! I
ætti þó að vita. að orkan í ■ Mundi það nú vtra syndsam
Grím-á er ekki trv<?-?ari en svo, legt. að segja þeim manni að
samkvæmt ..smásjárrannsókn lesa upp og Jæra betur, sem
unum“, að hún nemur ekki ekki kann skll á því, að ein-
me;ra en 1300 kw. eða rösklega angrtin og rafmagnsleysi eru
það í sumum árurnl | t'^r ólíkar hliðar. á þessu máli?
AUt um það levfir herra þing Ætlar máski herra þingmaður
maðurinn sé-. að fullvrða að in” að reyna að te’ja fólki hér
virkia e;gi 2400 kw. í Gnm'á trn um Það- að af því að Lax-
og reiknar sitt dæmi með þeirri arve tan t. d. eða Sogsvirk.jun
lin eru ekki í tengslum hvor við
Herra Vilhjálmur Hjálmars- J aðra- t>á nýtist íbúura orkuveitu
'or er í þeirri aðstöðu. að hann svæðanna ekki racmagnið. sem
hefði átt að gæta þess að láta Þs''r fá á, hverjura tíma? Eða
enga óskhyggju hlaupa með sig p" Það ma-k. svo að skilia. að (
í gönur. Ef hún ein væri nægi-|ha.’"n fe1ii Lavárrafmagnið svo
leg. þvrfti hann eiaskis brauð.s miklu betur kyniao en bað.
að biðja um rafnrkuver. Það ,hér má framleiSa. að mik
er ennfremur til lítillar sæmd- ■ið yé á sig legg.jandi tl bess
ar fyrir alþingismann að vita að fá Það fii Austurlands?
ekki, að ef dæmi er rangt sett
uDp. getur útkoman isldrei ver-
ið að neinu hafandi.
Raunar er það alkuina
OMERKILEG LV.TA.
HERRA ALÞINGISMAÐUR
Vilhjálmur Hjálmarsson kveð
ur sér hljóðs í blaðinu ,.Sókn“,
sem gefið er út af Framsókn-
arflokknum í Neska;up:'í":að,
hinn 28. janúar þetta ár, um
„Rafprkuframkvæmdir á Aust
urlandi11.
Með því að mín og minna
skrifa er þar lauslega getið m.
a.. þykir mér hlýða að rekja
þessi skrif nokkuð frekar.
Herra þingmaðurinn hefur
mál sitt á því, að failvötn Aust
urlands hafi nú „verið um ára
bil undir smásjá sérfræðinga
í raforkumálum11.
Síðan getur hann. þess sem
„stórtíðlnda“ að tiikvnnt hafi
verið áform ríkisstjórnarinnar
um framkvæmdir í raforku-
málum hér eystra og nú sé
„tímabil raunhæfra fram-
kvæmda hafið“!
DÚTL „UM ÁRABIL“?
Eg hygg það fudkomna ráð-
gátu hverjum. meðalgreindum
manni. hvað herra þingmaður
inn er að fara með þessum for
mála. Ber þá virkilega að líta
svo á. að „smásjárrannsóknir“
sérfræðinganna hafi ekki ver-
'ið raunhæfar? Hafa þeir verið
að gugta við eitthvert óraun-
hæft dútl hér ,,um árabil“? Og
þykist hann æt’a að bera bJak
af þeim — ., og fullnægja öllu
réttlæti", með því að bera
þeim slíkt. á brýn?
Mér virð'st ennfremur. að sá
maður hljóti að vera fremur
lausgirtur. sem feliur í stafi
yfir þeim „.stórtíðindum“. að
„árabila smásjárrannsólcn“
skul! nú loks draga þann slóða.
að eitthvað e:gi að gera annað
en halda áfram að rannsaka!
HÆPINN REIKNINGUR.
Með allri virðingu fyrir
herra þingmannlnum fæ ég
ekki séð he’dur bann stórhug, _____0. ___ — ________,
sem lýsir sér í því að ætla að. þeirri samþykkt 'væri slík, að rannsóknum_, er gert ráð fyr-
reisa orkuver. sem gefi 300 i hún gæti freistað áhrifamanna ir Þvf. að norðanrafmagnið
kw. meira en áætlað var fyrir ■ innan flokksins að halda áfram verði þrotið að mestu til f utn
jýngs hingað austur 1961. Hann
upplýsir, ■ a>5 Gr'ímsárrafmagn
eigi að vera tilbúið 1957 og að
það taki 1 Vi-—2 ár þar eftir að
koma „hundinum" hingað aust
ur. Austfirðingar myndu þá
njóta smáþverrandi straums að
norðan í 2—2Vi ár, og síðan
jyrði straumlaus „hundurinn“
einskonar minnismerki yfir
hetiudáð herra Vilhjálms
Hiálmarssonar og iðghka hans
, í framfaramálum A.ustanlands.
i sem hann er auðvitað óðfús að
skrifa á reikning Austfirðinga!
Þá er sýnt hversu vel er
komið hag Austfirðinga með
orkuver fyrir svæðið frá Vopna
firði til Djúpavo'gs, sem getur
farlð niður í 1300 kw. afköst
i í sumum árum. Þetta vill herra
■ þingmaðurinn kaupa fyrir ein-
ar Jitlar 40 milljónir og telur
senn'.lega kjarakaup, af því það
rjúfi einangrunma’!
Mér dettur ekki í hug að
biðja herra þingmanninn né
ne’nn annan afsökunar á því,
þótt ég telji þetta einskisvert
kák, hreinustu skottulækn-
Sakir starfs síns hefur hann ingu á rafmagnsvandræðum
kynnst óhemju fjölda fólks úr. Austurlands.
öllum stéttum. Hið ljúfa og
Eg liygg, að við nánari athug
ag un muni herra þigmáður'inn
niðurstöðu,
hans er
Jhgfir k°masf að þeirri
Framsóknarflokkurinn
áður gert óvenjuiegar sam- Jað Þsffa ,.hátromp“
þykktir, svo sem eins og sam eiíiii nema ómerkileg lýja, sem
þykktina frægu, sem kennd er, enSin slagsvon er á.
við Egigfstaði, um að rík'ið ] Herra Þ'ngmaðurinn veit
væri sku’dlaust! Engum er þó vef’ að samkvæmt áætlun,
kúnnugt um, að reynslan af ■ væntanlega reistri á „smásjár
Áttræður í dag:
Karl H. Bjarnason í Arnarhvoli
ÞAÐ ER ORÐINN langur '
starfsdagur Karls húsvarðar í
Arnarhvoli, sem fyllir áttug-
asta aldursár í dag. Hann réð
iát fastur starfsmaður Lands-
verzlunarinnar 1. nóvember
1917 og var síðan ráðinn hús-
vörður hinnar nýju stjórnar-
ráðsbygglngar árið 1930, en
störf :SÍn hefur hann jafnan
rækt með frábærri samvizku-
semi og dáð.
Hann er þannig í dag einn
af elstu þjónustumönnum rík-
isins, enda er nú degi farið að
hal’a og mun hann láta af sínu
viðurhlutamikla erilssama
starfi nú á næsta vori. .
Karl er fæddur 13. febrvar
1878 að Saurbæ á Langanes-
sitrönd. Hann flultLst hingað
suður nokkru eftir aldamót. —
Lærði prentiðn og var búsett-
ur um skeið í Hafnarfirði og
síðar á Eyrarbakka. — Vann
þar við prentverk og fékkst
um skeið við blaðaútgáfu.
Karl H. Bjarnason var einn
þeirra greindu og hamlngju-
sömu ungmenna, er vorþeyr
aldamótanna hvíslaði ljúflings
lag í eyra. Hann er víðlesinn
og ágætlega menníaður alþýðu
maður eins og dagfar hans og
öll framkoma ber Ijósast vitni.
Hann er með hnyttnustu og
beztu hagyrðingum þessa
lands, og eru margar lausavís-
ur hans Jandfleygar.
Karl H. Bjarnason.
hlýja viðmót, glaðværð og
grandvarleiki, hafa jafnan ein-
kennt og mótað samskipli hans
og afgreiðslustörf, svo
getur vinsælli mann í opin-
berri þjónustu, en þennan ald
urhnigna heiðursmann.
í nafni gesta og gangandi,
á þessu umsvifamikla stjórnar
setri, færi ég Karli II. Bjarna-
syni beztu ham.ingjuósikl'r af
tilefni dagsins með þökk fyrir
ljúfmannlega fyrirgreiðslu, öll
þessi mörgu ár.
!■! : : Ak.
VESTISVASAVIRKJUN.
Með tllliti til þess, sem „smá
sjárat'hugun'1 sérfræðinganna
vart hefir leitt í ljós nm afköst
Grímsár, leyfði ég mér að kalla
fyrcrhugað orkuver þar „vest-
isvasavirkjun“. Ég benti á. að
samkvæmt venjulegum útreikn
ingum á breytingum hestafla
í kw. væri nær sanni að áætla
Lagarfossvirkjun, sem næmi
5300 hö. tæplega 3900 kw. við
stöðvarvegg. Sú orka ætti að
vera eins trygg og hugsazt get-
ur með allt Lagarfljót, að vatns
geymi. Hér er það því herra
þingmaðurinn en ekki ég, sem
talar ..hre'nt út í b’áinn“, og
hann verður að sætta sig við.
að órökstuddur dómur hans
um að það sé „fásinna að am-
ast við“ Laxárhundinum. verði
metin sem óraunhæfur sleggju
dómur og að engu hafandi.
Skylt er að viðurkenna það,
að einu rökin, sem örlar á í
umræðum herra alþingismanns
ins, eru þau. að e!i;kert fjár-
magn sé til að fuTvirkja Lag-
arfoss í 14—15 þúsund kw.
Þetta kann rétt vara. Hins veg
ar fullyrðir hann að 5300 ha.
virkjun nú myndi , stórspilla
möguleikum fyrir fu’lvirkjun
síðar“. Eigi að síður játar hann
í sömu andránni, að ,,enn séu
eftir 1—2 ára rannsóknir" við
foss'nn til slíkra hluta! Ein-
hverjum mundi nú þykja það
sitja fremur illa á rnanni. sem
ber fram svona furyrðingar,
að vera að glósa með það, að
aðrir segi meira en þelr viti.
Það er ekki vel Ijóst hjá
herra alþingismanninum hvað
hann á við með síórspilltum
mögu’eikum á fullnaðarvirkjun
síðar. þótt byrjað yrði á
smærri virkjun við Lagarfoss
nú, enda rökstyður hann það
ekkert. Menn eiga bara að
gleypa þessa be'.tu og helzt
Öngul og garn líka. Líklegt
mætti þykja. að herra þingmað
urinn viti um torfærurnar. eft
ir fullyrðingu hans. En því þá
ekki að Jeggja spilin á borðið?
Ég skal viðurkenna, að lík-
ur mættu benda til, að þessar
torfærur væru ao einhverju
leyti fólgnar í landslagi, land-
þrengslum fyrir t.d. tvö stöðv
arhús, eða leiðslur að túrbín-
um. Á það mætti þó minna, að
ef aðeins er um að ræða eitt
og það takmarkað rúm fyrir
ofannefnt, að ekki ætti að vera-
ofvaxið, thvorki tæknilega eða
fjárhagslega að haga smærri
virkjuninni þannig, að þessir
örðugleikar séu hre nt smá-
ræði. Benda má í því sambandi
á Ljósafossvirkjun, sem. tekin
var á sama stað í iveim áföng
um og Laxárv.rkjumna.
SKRÝTIÐ ÁSTFÓSTUR.
Flestum hér er óskiljanlegt
þetta tinstaka ástfostur. sem
þinglið Framsóknarflokksins
heíir a’lt í elnu tekið við
Grímsá. þrátt fyrir a’Ja þá ann
marka, sem menn víta á slíkri
,,lausn“. Frá þjóðhagslegu sjón
armiði virðist það skrýtin ráðs
mennska að kaupa orkuver,
sem getur sveiflazt í afköstum
mil’i 2400 og 1300 kw. og bráð
um straumlausa 1—200 km.
rafmagnslínu fyrir 40 milljón
ir, þegar kostur er á fvrir sama-
verð að fá annað orkuver, sem
tryggilega afkastar tvöfaldri
orku við meða’tal Jrins fyrr-
nefnda og miklir möguleikar
til þrefaldrar aukningar á sama
stað, ef þarfir krefja og geta
leyfir. Það liggur við að mönn
um detti í hug gamansaga
Gröndals urn Þórð Geirmund-
arson: „Farðu og kauptu ein-
hvern andskotann'1!
MáJið virðlst barið fram af
slíku ofstæki, að undrum sæt-
! ir. og meira að segja herra Vil-
, hjálmur Hjálmarsson. sem ég
þekki að einstakri hófsemi í
j daglegri umgengm, dansar
með í þessum knútapólka, fyrst
og fremst eftir takíinum rofin
einangrun, rof:n einangrun!
Ég hefi áður bent á þessa ein-
stöku þráhyggju hans, en met
hana satt að segja ekki meira
en óraunhæfa mvrkfæJni smá-
krakka, hreinsk'lnislega sagt.
Rétt mun það vera. að hann
er alinn upp við forsjá flokks
Framhald á 7. síðu.
Síyrkir sátfmalasjóðs
STJÓRN hinnar dönsk&’
deildar sáttmálasjóðs hefur á
Sigríður Sigurðardóttir til
aáms vjð listháskólann 500
fundi föstudaginn 14. janúar , danskar kr. Ólöf Pálsdóttir til
náms við þstháskólann 500 d.
'ir. Sefán Skúlason til tónlista
aáms 1000 d. kr. Samuelína Vig
fúsdóttir til náms við lýðhá
skóla 300 d. kr. Sanur Ágústs
son tij náms í matreiðslu 300
1955 úthlutað eftirfarandi
styrkjum. Styrkirnir verða
greiddir í desember 1955:
I. Til eflingar hinu andlega
menningarsambandi milli land
anna.
Edda Emilsdóttir til
í efnarrannsóknum 500
Jón Guðbrandsson til náms jLr-
við landbúnaðarháskólann 600 . náms
danskar kr. Bernharður Hann.kr. únnur Figved til náms
gsson til náms við iðnskóla 400 j við skjalaþýðingar 500 d. kr_
danskar kr. Jón Sveinsson til i Kristjana Theódórsdóttir við
náins vjð inðskóla 400 dansk, skjalaþýðingar 500 d. kr. SóL
ar kr. Bjarni Óskarsson til J vel2 Jóhannsdottir til náms i
náms Við iðnskóla 400 dánskar ( heilsuvernd d. 500. Steinar
kr. Magnús Guðmundsson til, Waage til skósmíðanáms 500
náms við iðnskóla 400 danskar ( -°et danske Selskap.
kr. Gerður Tómasdóttir til Styrkur til framleiðslu á plöt
náms í handavinnu 300 dansk'um fil málakennslu til afnota
ar kr. Sigríður Gísladóttir til fyrir ísl. skóla. 7700 d. kr. Guð
náms í handavinnu 300 dansk rún Kristinsdóttir sérfraeðsla
ar kr. Guðbjörg Kristjánsdótt 1 húsmæðrakennslu 300 d. kr.
ir til náms í handavinnu 300 n viI vís;ndaiðkana. * I
danskar kr Bára Þórarinsdótt
ir til náms' í handavinnu 300 ' °lafía Einarsdóttir. Styrkur
dans'kar kr. Kristgerður Krist fil ritSerðar um ísL annála frá
insdóttir til náms í handa.
1100—1400 500 d. kr. Ckr
vinnu 300 danskar kr. Aðal- Westergaard-Nielsen: Styrkur
björg Karjsdóttir til náms í U1 að vinna að hinni ísL Þyð'
handavinnu 300 danskar kr. in§u bisknPs Giznrs Einarss°n
Gerður Jóhannsdóttir til náms ar af Þiblíutextum 8000 d. kr.
í. handavinnu 300 danskar kr. j , . ; , Framhald á 7. síðu.