Alþýðublaðið - 15.03.1955, Blaðsíða 5
Þriðjudagui* 15. marz 1955
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
FRIÐFINNUR LÁRUS GUÐ
JÓNSSON var fœddur að
Bakka í Öxnadal 21. sepiem-
ber 1870. Foreldrar hans voru
Guðjón Steinsson bóndi og
kona hans Lilja Gísladóttir.
Laust eftir fermingaraldur
flultist Frlðfinnur til Akureyr
ar og hóf prentnám 16. mai
1886 í prentsmiðju Bjarnar
Jónssonar ritstjóra ,,Fróða“;
vann þar fram á haust 1890, en
fór þá til Kaupmannahafnar
og starfaði í háskólaprent-
smiðju J. H. Schuiíz til vorsins
1892; kom með ,,Austra“-
prentsmiðju til Seyðisfjarðar
og þrentaði ;,Austra“ í eitt og
hálft ár. Fluttist til Reykjavík
ur haustið 1894 og vann í ísa-
foldarprentsmiðju til vorsins
1895; fór síðan til ísafjarðar og
prentaði þá nýstofnað blað, er
„Grettir“ nefndist. Það blað
hætti þó eftir iæpa árs tilveru
og kom Friðfinnur þá aftur tll
Reykjavíkur og vann í ísafold-
arprentsmiðju til ársloka 1904,
er hann gerðist einn af stofn-
endum prentsmiðjunnar Gut-
enberg. Var í stjórn þess fyrir-
fækis frá byrjun til ársins
1930, er prentsmiðjan varð rík
iseign. Friðfinnur hélt síðan
áfram vinnu í Ríkisprentsmiðj
unni Gutenberg frarn á síðari
ihluía árs 1940, er hann varð
að hætta störfum fvrir aldurs
sakir. Hann vann alls að prent
störfum í 54 ár.
Friðfinnur var einn af stofn
endum Hins íslenzka prentara-
félags og átti sæti í stjórn þess
1897—1903. síðasta árið sem
formaður. Þá var hann og rit-
ari fulltrúafundar H.Í.P. árin
1922 og 1926. Va.r hann af-
'bragðs ritari og hafði greini-
lega og blæfagra rithönd.
'Á fjörutíu ára afmæli prent-
arafélagsins, 1937, var Frið-
finnur ásamt öðrum stofnend-
lun þess, er þá voru á lífi, kos-
inn heiðursfélagi. Er nú aðeins
einn eftir af stofnendum H.Í.P.,
hinn síungi gáfumaður Jón
Árnason.
Friðfinnur var sæmdur r!dd
arakrossi Fálkaorðunnar 1. des
ember 1932 og stórriddara-
krossi sömu orðu 15. oklóber
1945.
Þau þrjáítu og fimm ár, sem
Friðfinnur vann í prentsmiðj-
unni Gutenberg, gegndi hann
ýmsum störfum innan stofnun
arinnar. Lengst vann hann
að handsetnlngu, sérstaklega
þeirra verka, er kröfðust vand-
virkni. >á var hann stundum
verkstjóri í setjarasai í forföll-
um aðalverkstjórans. Sömu-
leiðis vann hann að afgreiðslu-
og skrifstofustörfum. Hvert
starf. sem Friðfinnur tókst á
Jhendur, vann hann af alúð og
snyrtimennsku. Hann var sér-
staklega dagfarsprúður og góð
ur starfsfélagi og vlðbrugðið
var græskulausri gamansemi
hans. — Aldrei sást á Friðfinni
þótt oft væri vinnud^tgur hans
allt að helmingi lengri en sam
starfsmannanna vegna starfs
hans í þágu leiklistarinnar.
Þótt Friðfinnur færi ekki úr
leikhúsinu fyrr en um eða eft-
ir miðnætti, var hann ávallt
meðal stundvísusíu manna í
prentsmiðjunni að morgnin
um. Nú myndu fáir íéggja á sig
slíkt erfiði.
Á fundum' í pren tarafélag-
inu var Friðfinnur jafnan til-
lögugóður og stéttvís í bezta
lagi. Hann flutti mál sitt ljóst
og skýrt og hélt vel á þeim
| S J ÖRÆNING JAMERKIÐ
i gaml-a — hauskúpa og kross-
lagðir leggir — heíur víða ver
ið notað sem viðvörun um eit-
* ur. Þannig eru lyfi, sem inni-
háld.a eitur oft merkt með
þessu merki og það þekkisi:
víða um hehn. Nú hefur al-
þjóða vinnumálaskrifstofan í
Genf (ILO) sk' pað nefnd, sem
á að gera tillögur um alþjóð-
lega merkingu hættulegra
efna, er valdið ge'a sprening-
um, eldsvoða, eitrun, tæringu
og geislaverkun.
Ællazt er til, að þessi við-
vörun-armerki veroi notuð í al
þjóðlegum viðskiptum, og hef-
ur nefndt'n lagt til, að fram-
kvæmdastjórn alþjóða vinnu-
málaskrifstofunnar leggi til
við ríkisstjórnir urn heim all-
an, að merki þessi verði tekln
upp hið fyrsla. þar sem um
nauðsy nlega öryggi srá ðstöf u n
sé að ræða, er þoli Ftla bið.
Fjögur hættumerkjanna eru
þau sömu, sem flufninga- og
Friðfinnur GuSjonsson.
málslað, er hann hugði félag-
inu fyrir beztu.
Frlðfinnur Guðjónsson vkr
kvæntur Jakobínu S. Torfa-
dóltur skipstjóra á ísafirði
Markússonar. Lifir hún mann
sinn. Þau eiguðust át.ta börn,
en urðu fyrir þeirri þungbæru
sorg að missa fimm þeirra upp
komln: Markús menntaskóla-
nema. Gunnar prenfara, Ragn
ar, Gísla hárskera og Hauk.
Eftir lifir einn sonur, Aða.-
steinn verzlunarmaður, og
tvær dætur, Jóhanna og Lilia.
Friðfinnur" andaðist að
heimili sínu aðfaranótt 8. marz
s.l. áltatíu og fjögra og hálfs
árs gamall. Hann var jarðsung
inn frá dómklrkjur.m í gær.
Við samstarfsmenn og félags
bræður Friðfinns Guðjónsson-
ar kv.eðjum góðan íélaga með
þökk fyrir liðnar samveru-
stundir og allt það starf, sem
hann hefur á langri ævi lagt
af mörkum til hagsbóla prent-
arastétitnni.
í guðs friði.
G. H.
FRIÐFINNUR GUÐJÓNS-
S'ON var einn af f.i*umhtrjum
leiklistarinnar hér á landi.
Hann starfaði um áratuga-
skeið í þjónustu hennar hér í
höfuðstaðnum, bæði sem leik-
ari og einn af framámönnum
Leikfélags Reykjavíkur. Hann
var sjálfmanntaður ie.kari, —
leikari af guðs náð. flestum
fremur. Að sjálfsögðu varð
hann að stunda leiklistina al-
gerlega. í hjáverkum og við hin
örðugustu skilyrði. En hann
var gæddur brennandi áhuga á
list sinni, og sá áhugi entist
honum alla ævi. bótt kraflarn
ir væru teknir að þverra.
Hlutverk þau, sem Friðfinn-
ur hafði með höndum. voru
mörg og margvísleg. Enda þótt
val þeirra bæri þess oft merki.
að menn álitu hann skopleik-
ara fyrst og fremst, reyndtst
hann liðlækur í alvarlegum
skapgerðarhlutverkum, enda
mundi þroski haris hafa orð'ð
mestur á því sviði. ef honum
jhefði reynzt klei'.ft að afla sér
nauðsynlegrar reynslu ogkunn
samgöngumálanefnd Samein-
uðu þjóðanna ræddi um fvrir
skömmu, en þau eru þessi:
Hætta á sprengingu, mýnd
af sprengju, sem er að springa;
hætta á eldsvoða, mynd af
Ioga; hætía á eitrun, hauskúpa
og krosslagðir leggir; hæita á
geislaverkun, hauskúpa og
krosslagðir leggir og stafur-
inn R í merkfnu.
Fimmta merkið, sem ILO-
nefndin lagði til a5 notsð yrði
I til að vara við íæringu, er
mynd af hendi. þar sem fi'ng-
urnir hafa verið t.ærðir. Flutn-
I'nga- og samgöngumálanefnd
I SÞ lagði til, að tæringarhætia
væri sýnd með mynd af glasi,
sem sýra rehnur úv á málm-
plötu og tærir hana.
Tillögur þessar munu verða
sendar til ríkisstjórna og beð-
ið um álit þeirra, ea efnahags-
og félagsmálaráð Sameinuðu
þjóðanna mun síðar fjalla um
málið.
Oryggisnet áæflunarílug
véla á árinu, se
áttu. — og ef honum hefði ver
ið veitt oftar tækifæri til að
glíma við alvarleg viðfangs-1
efni. E'ns og að líkum ræður i
um sjál.fmenntaðan leikara. j
veittist honum auðveldast að ^
ná tökum á hlutverkum, sem
tengd voru umhverfi har.s,
hlutverkum í íslenzkum sjón-
leikjum, og enda þótt hann
hlyti mest hrós fyrir skop-
hlutverk, náði hann hæst í list
sinni í harmskopi, — til dæmis
hlutverki ..Koistrandarkvikind
isins“ í Lénharði fógeta. Satt.
bezt að segja varð ég hálfhissa.
þegar áhorfendur hlógu dátt
að lúlkun hans á því hlutverki.
Annað eins umkomuieysi fyrlr
ævilanga örbirgð og kúgun og
það, sem birtist í þeirri per-
sónugerð, er glatað hefur. svo
öllum mannsbrag í lilgangs-
lausu striii, að retpið verður
honum me'.ra virði en konan
og missir þess svíviiðingu sár-
ari, er vandtúlkan, — en Frið-
finnj tókst að gera þá persónu
efLrminnilega sanna. Jón
bóndi í ,.Fjalla-Eyvindi“ var
annað það hlutverk, sem Frið-
finnur .gerði eft'.rminnilegast.
Hann þekkti og skildi þennan
laundrjúga, sjálfumglaða kot-
bónda, sem varð stórbæpdum
jafn, þegar hann hafði fengið
sér svolítið tár í réttunum, og
hann þurfti ekki ð beita nein-
um ýkjum til að túlka það hlut
verk, svo að athygli vekti. Það
hlulverk lék hann síðast í þjóð
leikhúsinu við vígslu þess, og
varð þá ..ungur í annað sinn“.
Friðfinnur Guðjónsson lék
oft í „revyum“ og lét þá sam-
tíðina hafa sitt, — er. allt var
það græskulaust. Oft lék hann
í útvarpsleikritum og gaman-
þáltum, og skóp blustendum
margar ánægjustundir. Hin
góðlátltga kímni hans i radd-
blæ og áherzlum naut sín þar
vel, og þó einkum leikgleði
hans. Hann hafði alltaf gaman
af hlutverkunum. jafnvel þólt
þau væru ekki stórbrot n.
Friðfinnur Guðjónsson var
maður skapríkur og tilfinninga
næmur, glaðvær og gaman-
samur, en um leið sjáifstæður
(Frh. á 7. síðu.)
FLUGVÉLAR, sem hafa
fastar áætlunarferðir, vlrðast
hafa ,sett öryggismet á árinu
1954, að því er segir í skýrsl-
um frá alþjóða flugmálastofn-
uninni í Montreal (TCAO).
Skýrslurnar eru enn taldar
bráðabirgðaskýrslur, en þær
na til allra áætlunarflugvéla í
heimi, bæði í innan- og utan-
landsflugi, að flugvélum í Sov-
étríkjunum og á meginlandi
Kína, undansk'ldum.
Dauðaslys árið 1954 námu
1,33 fyrir hverjar 100 milljón
farþega-mílur flognar. Bana-
slysin í flugslysum voru 427 á
árinu, en alls flugu áætlunar-
flugvélar heimsins 32 000 miilj
ón farþega-míur, segir í skýrsl
um ICAO.
Árið 1953 var banaslysatai-
an 1B5 og árið 1952 1,75. Síð-
ari talan var á sínum tíma lal-
in vera ..ábvggiiega örvggis-
met í sögu flug,£llglinganna“.
Árið, sem leið. flugu áætlun-
arflugvélar heimsins meiri
mílufjölda og fluttu fleiri far-
þega en nokkru sinni fj'rr.
****************
Áuglýsiðí
Alþýðublaðinu
****☆***☆*■*■☆* * * *
Undraheimur
undirdjúpanna
Síðus/u eintökin af þessarj spennand! og sér
stæðu bók hafa nú verið bundin inn, og eru að
koma í bókaverzlanjmar. ;
Sýningar á hinni heimsfrægu frönsku kvikmynd
Undraheimur undirdjúpanna, sem er samhljóða
bókinni, hefjast í Ausfurbæjarbíó næsfkomandi,
fimmtudag.
Lesið bókína áður en þér sjáið myndina.
Tryggið yður eintak áður en það verður um
seinan. Sendum burðargjaldsfrítt gegn pósfkröfu
um Iand allf. ! a C
Bókaútgáfan HRÍMFELL
VESTM ANNAE Y JUM.