Alþýðublaðið - 07.01.1956, Blaðsíða 5

A [ þ ýð u bIað ið
Laugardagur 7. janúar 1958
ALÞÝÐUBLAÐIÐ hefur snú
ið sér til Haraldar Guðmunds--
sonar alþingismanns, forstjóra
Trvggingastofnunar ríkisins, og
írint hann eftir því, hvaða
breytingar hafi verið gerðar á
almannatryggingunum nú um
áramótin.
,,Eins og frá hefur verið
skýrt í blöðum var lagt fram í i
þingbyrjun frumvarp til laga
um víðtækar breytingar á al-
mannatryggingalögunum, sem
milliþinganefnd hafði unnið að
s.l. ár. Frumvarp þetta náði
ekkí afgreiðsiu fvrir jólaleyfið,
®g var því óhjákvæmilegt að
íramlengja ýmis ákvæði gild-
andi laga.
Jafnframt samþvkkti alþingi
að heimila ríkisstjórninni að
liækka elli- og örorkulífevri á
árinu 1956 um sama hundraðs-
Muta og iaun opinberra starfs-
rnanna í hinum lægri launa-
flokkum, sem notið hafa fullrar
vísitöluuppbótar, hækka sam-
kvæmt hinum nýju launalög-
um.“
— Hver verður þá upphæð
■jelli- og örorkulífeyris á þessu
ári?
.jRíkisstjórnin hefur nú fall-
við Harald Guðmundssori:
izt á að nevta heimildar þess-
arar og hækka því grunnupp-
hæðir elli- og örorkulífeyris um
nærfellt 10%. Auk þessa hækk-
ar dýrtíðaruppbótin vegna
hækkunar á vísitölunni, miðað
við meðalvísitölu 1955, og vísi-
tölu janúar 1956, um rúmlega
5%. Samkvæmt þessu verður
einstaklingslífeyrir í Reykja-
vík og öðrum kaupstöðum á
fvrsta verðlagssvæði rösklega
8000 krónur árið 1956, en var
um 6950 krónur 1955. Hækkun-
in nemur þvi nokkuð yíir 1050
krónum, eða 15—16%. Hjóna-
lífevrir á fyrsta verðlagssvæði
hækkar tilsvarandi, þ. e. úr ca.
11 100 krónum upp í ca. 12 800
krónur, eða um ca. 1700 kr.
Á öðru verðlagssvæði verður
Rakeffur reynasf bezfa
gep afomsprengju
EITT þeirra vopna, sem
Ameríkumenn hafa og be?:t
virðist fallið til varnar gegn
leifturárás, er fjarstýrða rak-
■ettan, sem hægt er að stýra
gegn flugflota óvinanna með ó-
íragnanlegri nákvæmni. Þessi
Sraketta er bezta vopn Banda-
J-íkjanna gegn hugsanlegri at-
omárás. Hversu margar séu til,
<er ekki gefið upp. En varnar-
análaráðuneytið viðurkennir,
að rakettustöðvar með 2 mílna
íníllibíli umhverfis hið mikil-
Kvikmyndir.
S Það má með sanni segja að ?
? Stjörnubíó fari stórkostlega á)
ístað á þessu nýbyrjaða áriS
* með sýningum á myndinni „Á?
~eyrinni“. Þetta er vafalaustS
bezta myndin, sem gengur S
~hér í bænum eins og stendur. S
^ Marlon Brando leikur að- S
y alhlutverkið, Terry MaIloy,S
híaf frábærri snilld, enda vart S
við öðru a£ honum að búast. S
) Karl Malden leikur einnig S
S prestinn með engu minni á- S
'^gætum og er túlkun hans áS
\ hlutverkinu sönn og geðfelld. S
'S Þarna er prestur eða öllu S
'S heldur „dýrlingur, sem ekki S
■Smókir í kirkju sinni, heldur S
'Sstendur í baráttunni meðS
'S fólki sínu“, eins og segir ÍS
'Smyndinni. Eve Marie SaintS
"S sýnir einnlg frábæran leik s
'S og svo er um flesta aðra leik- ^
S ara í myndinni. ^
A Mynd þessi gerist í hafnar- S
Ihverfi New York borgar og S
Isýnir hve samvizkulausir S
Jfantar geta náð undir sig S
’^samtökum verkamanna og S
^notað þau sem eins konar S
'Sglæpafélag í sína þágu. Vald s
JSþeirra þverr þó að lokum, en(
!)á annan hátt en búast hefði ^
Vnátt við um tíma. s
5 Það eina, sem ég get fund- (
’Vð aS þessari mynd er, að
S tveimur köflum verður at- ^
'Sburðarásins, sem annars ei%
'SmJög hröð, helzt til langdreg ^
Vn, auk þess sem ofbeldisverk ^
Sin eru sýnd á helzt til hroll- ^
'Svekjandi hátt. ^
§ Ég ráðlegg fólki eindregið '
%að ájá þessa mynd og trúi •
*S varia að margir fari óánægðir *
$ út. S.Þ. ?
s. '
væga svæði í kringum Wash-
ington, nægi til þess að höfuð-
borgin sé algerlega örugg gegn
árás úr lofti. En raketturnar
eiga ekki einvörðungu að
verja höfuðborgina. Rakettu-
stöðvum er fyrir komið alls
staðar þar sem eru vopr.a-
smiðjur; skipasmíðastöðvar og
aðrar stöðvar, sem verður að
verja, hvað sem það kostar.
Flugvél, sem ekki
þekkist.
Yfirmaður rakettudeildav-
innar, Raleigh R. Hendrix hers
höfðingi var spurður, hvað gert
'yrði, ef hópur flugvéla, sem
j ekki þekktust, nálguðust ströiid
I ina einhverja dimma nótt. —
I Hershöfðinginn sagði, að ör-
yggisflugsveitir væru alltaf á
lofti til að koma í veg fyrir, að
slíkt gæti átt sér stað. Ef stríð
væri að brjótast út, mundu
amerískar flugvélar alltaf geta
sýnt liti. En undir öðrum kring
umstæðum mundi vera gefin
fyrirskipun um árás.
Eyðileggingarmáttur
rakettunnar.
Það er útilokað, að orðið geti
mistök, sem valdi því, að rak-
ettan vinni ekki sitt verk. Sér-
stakt stjórnkerfi sér um það.
Og þar eð hraði rakettanna er
meiri en nokkurs flugtækís,
sem fundið hefur verið upp, er
ekki hægt að flýja þær.
Hver einasta borg varin
með rakettum.
Ætlunin er að hver einasta
borg í Bandaríkjunum verði
seinna meir varin með rak-
ettustöðvum. Fyrstu teikning-
arnar voru tilbúnar fyrir 10 ár-
um, en nú fyrst er búið að
gera svo miklar tilraunir, að
fyrir öllu sé séð, er taka þarf
tillit til í nútímastríði. í stöðv-
um, sem þegar hefur vetið
komið á fót, er nú vakt allan
sólarhringinn við radsjártæki.
Hver stöð þrjár radsjársam-
stæður: Eina, sem fylgir rak-
ettunni í loftinu, unz hún hitt-
ir markið, og tvær, sem eiga að
fylgiast með óvinaflugvélun-
(Frh. á 7. síðu.)
fullt framlag, þriðjungur' io-
gjalda frá hvorum aðila, köm:l
móti ca. 38 krómj.. mánaðar-
iðgjaldi miðað við visitölu 171.'
. -— Hækka. þá ekki iðgjöldin
líka?
„Iðgjöldin fara mjög hækk-
andi vegna stóraukinna út-
gjalda samlaganna. Greiðsluir
til lækna og vegna lvfja hafa
hækkað verulega á liðnu ár .
Þyngst vegur þó hækkun dag-
að lífeyrir þeirra skerðist nokk gjalda á sjúkrahúsum ásamt
uð. Einhlevpir á fyrsta verð- auknu sjúkrarými á nokkrum
lagssvæði mega á sarna hátt stöðum."
hafa samanlagðar tekjur og líf-! — Hyér eru daggjöld sjúkra-
f . ,\y | eyri kr. 16 000 án þess að til húsanna, t. d. Landsspítalans?
■ &ÉÉ& \ ' ’ skerðingar komi, og missa ekki ! ^Daggjöld Landsspítalans
* | lífeyrisrétt að fullu fyrr en þeir voru 1954 70 krónur, en hækk-
I ná ca. 24 000 króna árstekjum. | uðu í ársbyrjun 1955 upp í ki:
.........- ...... Á nAi-ii qrrccT-cciA, ct- folrín. i /0 0? aftur 1 oktohpr 1 90 kt
A öðru verðlagssvæði er tekju- i 75 og aftur 1. október í 90 kr,
markið 25% lægra.“ |f fjárlagafrumvarpinu fyrir
—■ Hverjar breytingar verða 1956 er gerI ráð fyrir, að þau
á iðgjöldum og framlögum til hækki enn um 10 krónur, upp í
Trvjzgingastofnunarinnar? 1100 krónur. Daggjöld Lands-
| „Ákveðið er í nefndum lög- spítalans hafa áhrif á daggjölcl
um, að iðgjöld og framlög til allra annarra sjúkxahúsa, og
Tryggingastofnunarinnar skuli, hefur því Tryggingastofnunm.
hækka hlutfallslega jafnt til ráðið frá því, að þau verði
þess að mæta þeirri útgjalda- ! hækkuð meira en orðið er, þ.
laukningu, sem leiðir af hækk- |e- ca- 29í o frá 1954, enda auk-
’ un elli- og örorkulífeyris, auk ast útgjöld ríkissjóðs vegna
I þeirrar hækkunar, sem hækk- j hækkana annarra sjúkrahúsa
einstaklingsiifeyrir um 6000 andi vísitala hefur í för nieð (um meira en tekjuauki Lands-
krónur og hjónalífeyrir um sér. Upphæðir iðgjalda og spítaíans af hækkuninni nem-
.9600 krónur. Upphæðir þessar framlaga fvrir árið 1956 verða.ur-“
eru allar miðaðar við 171 vísi- ákveðnar þegar kaupgreiðslu- j Hafa sjúkrasamlagsið-
tölustig og brevtast á sama vísitala marzmánaðar liggur _ gjöldin áhrif á vísitöluna Og
hátt og kaupgjald með breyttri fvrir.“
— Hvað um sjúkrasamlögin? I
„Ákveðið hefur verið, að ^ gjaldanna hefur áhrif á vísitöl-
sjúkrasamlögin starfi þetta ár. una og þar með allar launa-
Haraldur Guðmundsson.
vísitölu. Aðrar bætur hækka
aðeins sem vísitöluhækkuninni
nemur.“
Kjóta lífevrisþegar ann
j launagreiðslur?
I „Hækkun sjúkrasamlagsið-
eins og verið hefur, og í frv. j greiðslur. Hefur Hagstofan.
ars styrks frá Tryggingastofn- ríkisstjórnarinnar, sem nú ligg ’ reiknað út. að su hækkun, sem
uninni en lífeyrisins? j ur fyrir alþingi, er gert ráð (í haust varð.ó iðgjö.ldum Sjúkra
„Auk lífeyrisins greiði Trvgg fyrir, að þau hafi framvegís
.ingastofnunin sjúkrasamlagsið- ’með höndum sjúkratryggingar
gjöld lífeyrisþega. Nemur sú hvert í sínu umdæmi og að
upphæð, miðað við mánaðarið- . horfið verði frá því að láta
gjöld Sjúkrasamlags Reykjavík . Tryggingastofnunina annast
ur, kr. 38, kr. 456 á ári, fyrir þær og sjá um framkvæmd
einhleypa. og 912 krónum fyrir, heilsugæzlu, enda \-oru á síð-
hjón.“ i asta alþingi sett sérstök lög um
— Verður skerðing lífeyris heilsuvernd.“
vegna tekna óbreytt? j — Hve mikinn styrk fá
,.Af hækkun lífeyrisins leið-1 sjúkrasamlögin frá því opin-
ir, að tekjumark það, sem skerð , bera?
ing lífeyris miðast við, hækkar „Alþingi samþykktí einnig
einnig. Hjón á fyrsta verðlags- nú fyrir jólaleyfið, að hækka
svæðí mega hafa 12 800 króna j grunnupphæð framlags ríkis-
tekjur, eða samtals lífeyri og og sveitarfélaga úr kr. 78 á ári
samlags Reykjavíkur, kr. 8 tx
mánuði, hafi hækkað vísitöi-
una um 0,86 stig, eða sem svar-
ar 0,5% hæ.þkun á kaupi. Hjón
með 3200 krópa mánaðarlaun
fá því 16 króna launahækkun,
eða sem svarar til iðgjaldahækJr.
unarinnar. Einhleypur me!>
sömu tekjur fær sömu launa-
hækkun, þ. e. tvöfalda iðgjalda
hækkunina. Séu tekjurnar
hærri verður mismunurinn
meiri, en séu þær undir 32Q0
krónum á mánuði, hrekkui'
launahækkunin ekki fyrir ið-
gjaldahækkunínni sé um hjó.a
aðrar tekjur kr. 25 600 án þess í kr. 90. Svarar það tíl þess, að ' að ræða.“
PETE WEISSMELLER
Þeir eru varla margir, sem
ekki hafa heyrt Johnriy
Weissmúíler nefndan. En*
hvað skyldu margir liafa
heyrt getið um Pete Weiss-
miiller, bróður hans?
Johnny Weissmuller er án
alls vafa hinn þekktasti Tarz-
an kvikmjmdanna, enda hafa
myndir þær, er hann hefur
leikið í, verið sýndar oftar og
víðar en nokkrar aðrar Holly
wood kvikmyndir. Það hafa
líka sumir getið sér þess til,
að einasti staðurinn á hnett-
inum, sem Tarzan sé óþekkt-
úr á, muni vera frumskógar
Afríku, þar sem apamaðurinn
á að vera upprunninn. En
Johnny var heimsþekktur áð-
ur en hann fór að leika Tarz-
an. Hann var sem sé frægur
sundkappi og fékk Associat-
ed Press verðlaunin sem bezti
sundmaður aldarinnar árið
1950.
Pete er einnig ágætis sund-
maður, en keppi þeir bræður,
bá verður Johnny ávallt núm
er eitt og Pete númer tvö. Þó
er Pete ekki alveg óþekktur,
enda er hann varamaður hans
t flestu og kemur inn í hlut-
verk Johnny þegar hann get-
ur ekki sjálfur sinnt öllu sínu
mikla starfi sem leikari í sjón
varpi, kvikmyndum og á sund
sýningum.
Upphaflega kenndi Johnny
Pete að synda. Pete þjáðist
sem barn af ákafri vatns-
hræðslu og gekk honum því
erfiðlega að sleppa kútnum,
eins og við köllum það. Loks
skipaði þó Johnny honum að
reyna að synda án kúts, en
árangurinn varð sá, að Pete
var nærri drukknaður. Ekki
gáfust þeir þó upp og lauk
því kennslunni með því, að
Pete varð nærri jafnoki
Johnny. Þeir gátu sér mikla
frægð er þeir björguðu 25
manns frá örukkmm. En
málavextir voru þeir, að bát
með 25 farþega ínnanborðs
hvolfdi á Michiganvatninu
eitt sinn er þeir bræður voru
að synda þar. Sökum sund-
hæfni sinnar tókst þeim að
bjarga fólkinu.
Þeir bræður eru aldir upp
í Chicago og hafa frá upphafi
verið mjög samrýmdir.
— Margir halda að ég öf-
undi Jolmny, segir Pete. ■—
En svo er ekki. Ég hef ávallt
glaðst yfir velgengni hans og
tekið þátt í öllu, sem hefur
verið honum tíl gleði eða
sorgar, með honum. En ég
hef líka verið svo lánsamur
að losna við að standá í bjart
asta sviðsljósinu og meira að
segja fengið að lifa einkalifi
mínu að mestu leyti í friði.
•—- Það þýðir að honum
hefur aldrei tekizt að græða
eins mikla penínga og mér,
bætir þá Johnny við.
\TTIÐ ÞIÐ . . . ?
að Leslie „Lili“ Caron er
hætt að dansa? Hún ætlar
aðeins að leika gaman-
hlutverk í framtíðinni.
að Márilyn Monroe hefur, að
minnsta kosti um stundar
sakir, ákveðið að hætta að
skemmta kvikmyndahúsa-
gestum nieð kynþokka
sínum. Nú hefur hún á-
kveðið að leika aðeins
,,tragedisk“ hlutverk í
framtíðinni. Fyrsta mynd-
in, sem hin nýja Májrilyn
kemur fram í, mun verða
„Karamasov bræðurnir“.
Vonandi spor í rétta átt.
að Greta Garbo og Charlie
Chaplin eru að skrifa
sjálfsævisögur?
að Greta Garbo afþakkaði að
alhlutverkið í myndinni
„Orkidia fellur ekki j.
göturæsið*'?
að kvikmyndir um söguleg
efni eru að verða vinsæl-
ustu kvíkmyndir nútím-
ans? ■ -
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
*,
s
s
s
)
s
)
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s