Alþýðublaðið - 15.01.1956, Qupperneq 8

Efnt hefur versö til sýningar þessarar*
:í mörgum fötidum siðan Genfarfund
inum lauk' síöastliðið sumar.
RÁÐGERT ER, að á ;byrj;Un næsta mánaðar verði opnuS
sýning hér í Reykjavík, sem fjallar um hagnýtingu kjarnork-
snnar á sviði læknavísinda, landbúnaðar, iðnaðar o. s. frv., og
Ir.efur hún hlotið nafnið: Kjarnorkan í þjónustu mannkynsins.
3Það er upplýsingaþjónusta Bandaríkjanna í Reykjavík og Rann
söknarráð ríkisins, sem hafa samvinnu um að þessi sýning
verður haldin hér.
Eins og kunnugt er hefur hag '
nýtingu kjarnorkunnar í frið-
samlegum tilgangi mjög borið
á góma að undanförnu og verið
rædd á aiþjóðlegum vettvangi.
Er skemmst að minnast ráð-
scefnu þeirrar um þetta efni,
sem haldin var í Genf 's.L sum-
ar á vcgum Sameinuðu þjóð- ;
snna og mörg ríki tóku þátt í, ■
m. a. ísland. Þessi ráðstefna
þótti takast mjög vel og sýna
góðan árángur. , f;
sí;nd í mörgum löndum
í þessu sambandi beitti
Bandaríkjástjórn sér á, sínum 1
tima fyrir því að komið væri
á fót sýningu, ekki mjög fyrir-
ferðarmikilli, er sýnt gæti al-
inenningi í ýmsum löndum,:
t.ver árangur hefur unnizt í
þeirri viðleitni að hagnýta
'kjarnorkuna til hagsbóta fyrir
.tnannkynið og hverjir frekari j
möguleikar væru fyrir hendi í I
fcessu efni. Hefur sýning þessi
r.ú farið land úr landi um nokk
urt skeið og hefur upplýsinga-
þjónusta Bandaríkjanna í sam-
vinnu við kjarnorku- eða vís-
indastofnanir viðkomandi landa
séð um uppsetningu og fyrir-
fcomulag sýningarinnar .
í Myndasaga |
\ hefst í dag. í
S MYNDASAGA hcfst í Al-S
S þýðublaðinu í dag. FjallarS
^ hún um amcríska afreks-S
S
S
: manninn
• klin, cn á þriðjudaginn er
250. afmælisdagur hans.
ATOM-RAFORKUVER.
Nálægt Pittsburgh í Pennsylvaníu í Bandaríkjunum er nú unnið
að því að byggja fyrsta fullkomna raforkuverið í Bandaríkjun-
um, sem knúið verður kjarnorku. Verður byggingu þess lokið
1957 og á það að framleiða nægilegt rafmagn handa 100 þú.s.
manna borg. Á myndinni sést teikning af verinu, eins og það á
að líta út. Kjarnakljúfurinn sjálfur sést neðst til vinstri ög or
bygging hans sýnd að nokkru.
I LISTAMANNA-
SKÁLANUM
Nú hefur þessi sýning borizt
fcingað til lands og verður kom'
ið fyrir í Listamannaskálanum
í byrjun næsta mánaðar og
r.iun verða lítið breytt frá því,
sem annars staðar hefur verið.
Sýningin er skipulögð þannig, i
að almenningur geti allur not-'
:'ið' hennar og fengið nokkra
fræðslu og innsýn í hina sí-
auknu hagnýtingu kjarnork-
mnar á ýmsum sviðum. Sýn-
ingunni er skipt niður í deildir
og skýrir hver þeirra einstaka
þætti í notkun kjarnorkunnar. j
Ein þeirra fjallar um notkun
geislavirkra ísótópa til lækn-.
inga, önnur um notkun kjarn-1
orkunnar til framleiðslu raf-
crku, hin þriðja um hagnýt-
xngu hennar í iðnaði og land-
fcúnaði. Þá eru einstakar deild-
ir, er skýra eðli kjarnorkunn-
(Frh. á 2. síðu.)
Þýzkir jafnaðarmenn
undirbúa þingkosn.
ÞÝZKIR jafnaðarmenn und-
bbúa nú þingkosningar þær, er
fram eiga að fara í V-Þýzka-
iandi næsta ár. Komu 500 for-
ustumenn þýzkra jafnaðar-
nanna nýlega dfman í Köin til
þess að ræða um undirbúning
fcosninganna. Ollenhauer, leið-
togi þýzkra jafnaðarmanna,
fc.élt þar ræðu og sagði m. a. að
aðalbaráttumál þýzkra jafnað-
armanna nú væri sameining
Þýzkalands. Sagði hann að end
urhervæðing V-Þýzkalands
fc.efði mjög spillt fyrir að sam-
fcomulag næðist um það mál.
Erindaflokkurinn „Afmæiis-
erindi úfvarpsins" hefsf í dag
Erindin flutt eftir hádegi á sunnudögum.
Síðasta erindið flutt I. apríl n.k.
„AFMÆLISERINDÍ ÚTVARPSÍNS“ nefnist erindaflokkur,
sem fluttur verður í Ríkisútvarpinu næstu 12 sunnudaga cftir
hádegisútvarp kl. 13,15. Hvert erindi verður sjálfstætt, cn öll-
um er þeim þó ætlað a‘ð mynda heild, er fjallar um íslenzka
sögu, þjóðarhag og þjóðareinkenni.
Fyrsta erindið í erindaflokki
þessum verðUr flutt í dag að
loknu hádegisútvarpi og fjallar
það um íslenzkt þingræði. Hef-
ur dómsmálaráðherra valizt til
að flytja það. Erindin næstu
sunnudaga verða þessi:
22. janúar: Guðmundur
Kjartansson jarðfr.: Úr sögu
bérgs og landslags.
29. janúar: Gylfi Þ. Gíslason
próféssor: íslenzk hagfræði;
AKUREYRI í gær.
FATAGERÐIN Hekla hér í
bæ hefur nýlega tekið að fram
leiða vinnufatnað og úlpur og
er sú framleiðsla þegar orðin
50ré af allri framleíðslu fyrir-
tækisins. Prjónavörur eru 35%
og undirföt 15%. Þess má auk
þess geta, að söluaukning fyrir
tækisins á árinu 1955 var 45—
50f
BS.
5. febr.: Magnús Jónssori'p'ró
fessor: Þáttur kristninnar í sögu
íslands.
12. febrúar: Alexander Jó-
hannesson prófessor: íslenzk
tunga.
19. febrúar: Ólafur Jóhann-
esson prófessor: Úr sögu ís-
lenzks stjórnarfars.
26. febrúar: Einar Ól. Sveins
son prófessor: Gildi íslénzkra
fornsagna.
4. marz: Þorkell Jóhannesson
prófessor: Úr atvinnusögu Is-
lendinga.
11. marz: Ólafur Lárusson
prófessor: Titill óákveðinn,
18. marz: Páll ísólfsson dr.:
íslenzk tónlist.
25. marz: Björn T. Björns-
son listfræðingur: íslenzk mynd
list og saga.
1. apríl: Vilhjálmur Þ. Gísla-
son útvarpsstjóri: Ljóð og saga.
Sunnudagur 15. janúaii 185-6.

eiga
HVAÐA AÐILJÁR eru það, sem í raun réttri ciga Porkala-
hérað, nú, þegár því heíur vcrið skilað aftúr í hcndur Finnurn?
Er það ríkið eða íbúarnir, sem hraktir voru þaðan fyrir ellcfu
árum og urðu að yfirgefa heimili sín og eignir með aðeins átta
daga fyrirvara? Hversu mikið fé þarf að leggja fram til að konia
Porkalaliéraði á ný í rækt?
hröktust að. heiman að nýju og'
íbúar Porkala sömuleiðis.
I
HEIMFLUTNINGUR
ÍBÚANNA
Vaalanefndin er kölluð
nefnd sú, sem leiða á til lykta
þau vandamál,. sem risið hafa i
sambandi. v’ið afhendinguna, og
er hún kennd við formanninm
Koe Vaala. Þingar hún nú um
lögfræðilegar hliðar og fjár-
hagslegar hliðar þessa máls.
Fyrrverandi íbúar Porkala
hafa myndað með sér samtök til
að gæta hagsmuna sinna gagn-
vart ríkisvaldinu.,, Eru allir
sammála um að ekki skuli
haska sér um of í hinu nýja
FÓÐURBLÖNDUN Sam-1 landnámi í Porkala. Gera xná
bands íslenzkra samVinnufélaga ráð fyrir-, að nokkur hluti íbú-
Þessár sþurningar og aðrar
hafa vaknað í Finnlandi í sam
bandi við afhendingu skagans.
Ekki verður sagt þeir hafi ver-
ið óviðbúnir, Engin þjóð hefur
hrakizt eins til þjóðflutninga úr
sínum eigin landssvæðum und-
anfarin ár. Eftir vetrarstríðið
urðu þeir að flytjast burt úr
Kareliu og síðan Hangö. Varla
voru hinir gömlu íbúar þessara
héraða setztir að í sínum fornu
heimkynnum en Kareliubúar
Fóðurblöndun SÍS
blandar 38 iestir á dag
i Þoidá'kshöfn tók til starfa 20.
desemher og hefur blandað 38
lestir af fóðri á dag síðan. Hafa
sunnlcnzkir bændur fagnað
þessu nýja fyrirtæki, og eru það
mikil þægindi fyrir þé, að geta
fengið fóðurvörur í Þorláks-
höfn, en þurfa ekki að sækja
þær alla leið til Reykjavíkur, •
I
anna hafi þegar fest rætur i
nýjum heimkynnum. Á að
gizka 200 hafa eignazt nýjar
jarðir, aðrir fengið greiddar
bætur vegna eignatjóns. Til alls
þessa þarf að taka tillit, áður
en Porkalabúar nema land að
nýju á jörðum sínum.
SÆNSKA ÞJÓÐARBROTIÐ
cnda færð þangað stopul.
Fóðurblöndunin er til húsa í j Hér sem annars staðar í Finn
stóru vörugeymsluhúsi, sem landi veldur það áuknum erfið-
SÍS hefur látið reysa í Þorláks
höfn. Erlent hráefni er flutt
beint frá útlöndum til Þorláks-
hafnar til að spara flutnings-
kostnað, og er ætlunin með þess
um nýju mannvirkjum í Þor-
lákshöfn að auðvelda mjög alla
aðdrætti kaupfélaganna á Suð-
urlandi frá öðrum löndum.
Happdrætti háskól-
ans íjölgar
númerum.
HAPPRÆTTIÐ hefur nú
fjölgað númerum um 5000, og
vcrða þau nú 40 000, Vinning-
um fjölgar um.leið uþþ í 12500,
én að auki eru 33 aukavinning-
ar. Hæsti vinningur á árinu er
300 þús. krónur.
Dregið verður í 1. flokki á
mánudaginn kemur. Vinningar
verða þá 754, samtals 370 300
kr.
leikum, að landið byggja tvær
þjóðir eða öllu heldur tvö
þjóðabrot með sitt hvort tungm
mál, sem bæði eru opinberlega
viðurkennd jafnrétthá af stjórn
arvöldum landsins. íbúar Por-
kala (sem er í örfárra km fjar-
lægð frá Helsinki) voru nær
allir sænskumælandi. Sænska
þjóðarbrotið í Finnlandi er því
vel á verði í þessu máli. Þessl
hlið málsins er afar viðkvæm
og sízt auðíeystari en hinar.
Arbók S. Þ.
komin úl.
Töíraflautan og Káta ehkjan í Þjóðleikhúsinu?
SAMKVÆMT FRÁSÖGN
sænska blaðsins Morgon-
tidningen verða sýndar óper-
an Töfraflautan eftir Mozart
og óperettan Káta ekkjan eft-
ir Franz Lehar í Þjóðleikhús-
inu hér í vor. Koma þessar
upplýsingar fram í stuttu við-
tali við sænsku óperusöngkon
una Stinu Brittu Melander,
sem söng sem gestur í óp. Ba-
jazzo í Þjóðleikhúsinu um
jólaleytið í fyrra. Segist söng
konan vera ráðin til að syngja
aðalhlutverkið í Kátu ekkj-
unni og eitt aðalhlutverkanna
í Töfraflautunni. Síðan bíður
hennar söngför til Rómaborg-
ar, en þar hefur hún m. a.
stundað nám. Stina Britta Me
lander er nú orðin kunn söng
kona, einkum fyrir meðferð
hlutverka í óiierum Mozarts,
En óperur hans verða sýndar
óvenju niikið og víða á ný-
byrjuðu ári í tilefni 200. ár-
tíðar tónskáldsins. Blaðið
náði ekki tali af þjóðleikhús-
stjóra í gærkveldi til staðfest
ingar þessuni fregnum, en áð-
MARGS KONAR fróðleik^
m. a. um kjamorkumál, afvopn
unarmál, félagsmál og stjórn-
mál, er að finna í Árbók Sam-
einuðu þjóðanna f jTÍr érið 1954,
sem nýlega er komin út. Árbók
in er fyrst og fremst heimildar-
rit þcirra, cr áhuga hafa á fé-
lags-, stjórn- og efnahagsmál-
um og er bókin ejnkar nytsöm
þeim, er þurfa í fljótu bragði
að hafa upp á staðreyndum um
þessi málefni.
( í árbókinni eru óhlutdrægar
skýrslur um störf Sameinuðu
þjóðanna á árinu 1954, yfirlit
um umræður, sem fram fóru,
og tillögur, sem fram voru bom
ar, birtar ásamt öllum sam-
þykktum, er gerðar voru. Þá er
lýst sérstofnunum samtakanna,
Listi er yfir þátttökuríkin, íbúa-
ur hafði verið tilkynnt, að óp .. , . „ , ,
_ , . , • , ... tolu þeirra og stærð og þ. h
Rakarmn i Sevilla eftir j . . -
eran
IBókin, sem er 600 bls., fæst
hjá Bókaverzlun Sigfúsar Ey-
mundssonar. __