Alþýðublaðið - 17.07.1956, Page 4

Alþýgublagjg
Þriðjudagur 17. júlí 1956'
f
1
\ \
Útgefandi: tAlþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Blaðamenn: Björgvin Guðmundsson og
Loftur Guðmundsson.
Auglýsingastjóri: Emilía Samúelsdóttir.
Ritstjóriiarsímar: 4901 og 4902.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiítelusími: 4900.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði.
Alþýðuprentsmiðjan, Hverfisgötu 8—10.
Flokksstjórnarfwidurinn
FLOKXSSTJÓRN Alþýðu
;• flokksins hélt fund á föstu-
, dag og laugardag til að f jalla
um stjórnmálaviðhorfin að
kosningunum loknum og
marka afstöðu til stjórnar-
myndunar. Var þar sam-
þykkt að halda áfram þeim
viðræðum og samningaum-
leitunum, sem þegar eru
. hafnar og öll þjóðin bíður eft
ir hversu lyktar. En grund-
völlur Alþýðuflokksins fyrir
væntanlegu stjórnarsam-
starfi er vitaskuld málefna-
legur. Hann vill láta stefn-
una ráða úrslitum um sam-
stárfsviljann. Þannig starfa
- vestrænir lýðræðisflokkar.
Afstaða Alþýðuflokksins
er í stuttu máli sú, að
stefnuyfirlýsing umbóta-
flokkanna verði málefna-
grundvöllur vinstri stjórn-
ar og í utanríkismálum sé
byggt á samþykkt alþingis
um varnarmálin, en áfram
haldið samvinnunni við lýð
ræðisþjóðimar á Vestur-
löndum. Jafnframt vill Al-
þýðuflokkurinn fá í sinn
hlut þau mál, sem mestur
vandi fylgir og þjóðinni ríð
ur á að ráðið verði til far-
sællar lausnar. Hann skor-
ast ekki undan mikilli á-
byrgð af því að hann finn-
ur til skyldu sinnar við kjós
endur og ætlar að rækja
hana í verki. Auðvitað
gætti skiptra skoðana á
flokksstjórnarfundinum, en
samt ríkti þar meiri einhug
ur og samheldni en íslenzk
ir jafnaðarmenn hafa átt að
venjast um langt skeið. AI-
þýðuflokkurinn er fús til
stórræða í þágu Iands og
þjóðar, en hann mun einn-
ig taka innri verkefni sín
föstum tökum og fylgja fast
eftir sigrinum frá 24. júní.
Hann gengur djarfur og ein
huga til starfsins og barátt-
unnar, sem fer í hönd.
Nú er ástæða til að ætla,
að valdatíma íhaldsins sé
lokið um sinn. Kjósendurnir
hafa dæmt strandkapteininn
og félaga hans. Þeir vilja
nýja stefnu og nýja stjórn.
Þjóðin krefst þess, að vanda
málin séu leyst og flóttanum
snúið í sókn. Alþýðuflokkur-
‘inn mun leggja þeirri heilla-
þróun lið eftir því sem hon-
íy um er unnt. Og á það verður
reynt, hvort raunverulegur
grundvöllur er fyrir vinstra
samstarfi og vinstri stjórn á
ísiandi. Ýmsir draga það í
eía og sízt að tilefnislausu.
En reynslan verður réttlát-
asti dómarinn í því efni nú
eins og jafnan.
Samstarf Alþýðuflokks-
ins og Framsóknarflokksins
getur ekki verið neinum al
varlegum erfiðleikum bund
ið, Flokkamir tóku höndum
saman í kosningabarátt-
unni, komu sér saman um
stefnuskrá og hliðruðu til
hvór fyrir öðrum um fram
boð. Kjósendur tóku þeirri
viðleitni vel og létu hana
marka tímamót í íslenzkum
stjómmálum. Umbótaflokk
arnir unnu fimm kjördæmi
af íhaldinu í sameiginlegu
og drengilegu átaki. Þeim
mun því auðvelt að starfa
saman. Hitt er tvísýnt enn,
hvort Alþýðubandalagið
ber gæfu til nauðsynlegrar
og tímabærrar samvinnu
við lýðræðisflokkana. Úr
því á reynslan að skera. Al-
þýðuflokkurinn vill fyrir
sitt leyti gera þá tilraun. —
Stjórnarsamvinnan hlýtur
annars vegar að byggjast á
málefnum umbótaflokk-
anna og hins vegar á heil-
indum hlutaðeigandi aðila.
Alþýðuflokkurinn ætlast
til heiðarleika og sanngirni
í samstarfinu. Takist vel í
því efni, hefur Sjálfstæðis-
flokkurinn beðið örlagarík-
an ósigur. En fari illa, mun
sú óheillaþróun reynast
vatn á myllu íhaldsins.
Vissulega ættu verkefnin
að sameina flokkana, ef
raunverulegur samstarfs-
vilji er fyrir hendi. Og á
það mun Alþýðuflokkurinn
reyna. Nú er svo að bíða
eftir úrskurði reynslunnar.
Hann getur orðið örlagarík-
ur fyrir íslenzk stjórnmál í
framtíðinni.
Reynt var fyrirfram að
gera flokksstjórnarfundinn
tortryggilegan, og sjálfsagt
er enn þvílíkrar viðleitni að
vænta. Slíkt kemur jafnað-
armönnum ekki á óvart.
En flokksstjórnarfundurinn
leiddi greinilega og eftir-
minnilega í ljós, að jafnaðar-
menn kunna öðrum betur
leikreglur og vinnubrögð lýð
ræðisins. Ákvörðuninni, sem
tekin var, ræður enginn einn
maður. Hún hefur verið tek-
in af fólkinu í flokknum. Og
það á alltaf og ævinlega að
ráða Alþýðuflokknum. Til
þess var hann stofnaður, og
til þess hefur hann starfað og
barizt í fjörutíu ár.
Askriffasímar blaðsins
eru 4900 og 4901.
Frá Sameinuðu þjóðunum:
Álþjóðavinnumálasfofnunin gerir samþykktir um sjálf-
virkni, stytfingu vinnutíma og sömu laun karia og kvenna
' RÚMLEGA 800 FULI.TRÚ-
AR, sérfræðingar og áheyrnar-
fulltrúar frá 73 þjóðum og 9
lendum sátu ársþing Alþjóða-
vinnumálsskifstofunnar (ILO),
sem haldin var í júnímánuði
í Genf og sem stóð yfir í þrjár
vikur.
Ráðstefnan samþykkti ein-
róma, að láta semja nýja al-
þjóðasamþykkt, sem leggi bann
við þvingunarvinnu, fangabúð-
um og flutningi þjóðernisbrota
frá átthögum þeirra með valdi.
Það var ákveðið, að samþykkt-
in yrði rædd á næsta ársþingi
Alþj óðavinnumálaskr ifstof-
unnar og er gert ráð fjTÍr, að
gengið verði endanlega frá
henni að ári.
ÁÁ þinginu var einnig gerð
Toilfrelsi á mennlng-
arlegu efni.
ALLS hafa nú 14 ríki sam-
þykkt að lækka, eða afnema
innflutningstolla á menningar-
legu og vísindalegu efni. Þetta
er árangur af ráðstefnu, sem
nýlega var haldin á vegum
GATT, se mer tollabandalag
innan Sameinuðu þjóðanna.
Það var Menningar- og vís-
indastofnun Sameinuðu þjóð-
anna, UNESCO, sem gekkst
fvrir að þetta mál var tekið á
dagskrá og lagði fam ákveðn-
ar tillöðgur í málinu.
Nú hafa m. a. Svíar lækkað
innflutningstolla á kvikmynd-
um og viðtækjum, eða vara-
hlutum til viðtækja, hljóðfær-
um og vísindalegum tækjum.
í sambandi við GATT sam-
þykktina hafa Norðmenn
lækkað innflutningstolla á við-
tækjum og viðtækjavarahlut-
um.
ályktun um sjálfvirkun í iðn-
aðinum (automatisering). í á-
lvktuninni er tekið fram, að
verkamenn og vinnuveitendxu-
verði að gera áðstafanir í tæka
tíð til þess að fyrirbýggja, áð
féagslegt öryggi og. mannrétt-
indi vérði skért, eða úr þeim
dregið í sambandi við fram-
farir í tækni og vegna sjálf-
virkra vinnuaðferða.
í ályktuninni er einnig
minnst á þann hag, sem menn
geta haft af hinum nýju siálf-
virku vinnuaðferðum, ef rétt
er á haldið, mfeð áuknum vinnu
afköstum og framleiðslumögu-
leikum, bfetri efnahag og aukn-
úm lífsþægindum.
LAUNAMÁL
Með 139 atkvæðum gegn 23
— en 23 sátu hjá við atkvæða-
greiðsluna -— samþykkti ráð-
stefnan ályktun þess efnis, að
enn væri misræmi í launa-
greiðslum karla og kvenna, sem
ynnu sömu vinnu og skiluðu
líkum afköstum. í ályktuninni
eru þær þjóðir, ,sem enn hafa
ekki gerst aðilar að alþjóða-
samþykkt ILO um þessi mál
hvattar til að gera það sem
fyrst.
Vinnutíminn var einnig til
umræðu á þinginu. í því sam-
bandi var samþykkt tillaga,
þar sem bent er á, „að ör þró-
un í vinnutækni hafi aukið af-
köst til muna og þarmeð sé
fenginn grundvöllur fyrir að
stytta vinnutímann“. — Álykt-
unin var samþykkt með 116 at-
kvæðum gegn 42, en 8 full-
trúar sátu hjá við atkvæða-
greiðsluna. Gert er ráð fyrir
að stytting vinnutímans verði
tekin til meðferðar í Alþjóða-
vinnumálaskrifstofunni í ná-
inni framtíð.
I Alþjóðavinnumálastkrif-
stofúnni, sem er elsta sérstofn-
un Sameinuðu þjóðanna, eiga
sæti fulltrúa frá ríkisstjómum,’
verkamönnum og vinnuveit-
endum. ■
70 prósenf allra
bóka á fjórum
fungumálum.
ÁRLEGA eru gefin út urn
5000 milljónir eintaka af bók-
um í heiminum. Að jafnaði er
þetta þó ekki nema tvær bæk-
ur á mann og þar að auki er
megnið af bókunum kennslu-
bækur og bókasafnsbækur.
Ef reiknað er eftir titlum
nemur bókaútgáfan um 250,-
000, sem gefnar eru út árlega.
Þrír fjórðu hlutar þessara bóka
eru prentaðar í 10 löndum:
Bandaríkjunum, Bretlandi, Sov
étríkjunum, Frakklandi, Kína,
Indlandi, Japan, Vestur-Þýzka-
landi, Ítalíu og Hollandi.
Eftir tungumálum er svæðið
enn þrengra, þar sem 70% allra
bóka heimsins eru prentaðar á
ensku, rússnesku, frönsku eða
þýzku.
Frá þessu er skýrt í „Books
for All“, sem UNESCO hefur
gefið út. R. E. Baker, ritari út-
gefendasambandsins brezka hef
ur skrifað bókina.
Höfundurinn bendir á ýmsar
hindranir, sem eru á bókaút-
gáfu í ýmsum löndum, t.d. höf-
undalaun, dreifingarkostnað og
einkarétt. Baker er þeirrar skoð
unar, að til þess að vinna bug
á vankunnáttu og menntunar-
skoti sé nauðsynlegt að auka
bókaútgáfu til muna og fjölga
bókasöfnum.
Fáfækfin þjakar menn vf
EFNAHAGSMÁL heimsins
hafa verið í örum vexti fyrstu
10 árin eftir að styrjöldinni
lauka 1945. 'Samanborið við end
urreisnina eftir fyrri heimsstyrj
öldinahefur þróunin í efnahags-
málunum verið miklu örari nú,
segir í skýrslu um efnahagsmál
í heiminum, sem hagstofa Sam-
einuðu þjóðanna hefur gefið út.
Skýrslan, sem nefnist „World,
Eeonomic Survey“, á ensku,
verður til umræðu á ráðstefnu
Efnahags- og félagsmálaráðs
Sameinuðu þjóðanna, sem nú
situr í Genf.
I þessari skýslu, sem er ná-
kvæmasta og yfirgripsmesta
yfirlit um efnahagsmál í heim- j
inum, sem samið hefur verið
frá því styrjöldinni lauk, er(
bent á, að enn þjaki fátæktin
mikinn hluta mannkynsins og
að það sé efamál, að þær ráð-
stafanir, sem gerðar hafa verið
og fyrirhugaðar eru til úrbóta
séu nægjanlegar til að bæta að
nokkru ráði úr ástandinu.
LANGT FRÁ ALÞJÓÐA-
JAFNVÆGI.
í yfirlitinu segir m.a., að
þrátt fyrir að styrjaldartjónið
og eyðileggingin hafi verið
margfalt meiri í síðari heims-
styrjöldinni en hinni fyrri, hafi
tekist að rétta efnahag og end-
ureisa á miklu skemmri tíma
en eftir fyrri heimsstyrjöldina.
Það er rétt, að nú er hægt að
brauðfæða miklu fleiri menn
en nokkru sinni fyrr. Það er
stöðugt unnið að því að auka
matvælaframleiðsluna og bæta
lífsskilyrði almennings. í iðn-
aðarlöndunum hefur tekist að
veita öllum vinnu, sem vilja
vinna og meðaltekjur almenn-
ings hafa hækkað í flestum
löndum. j
Hins vegar er bent á, að langt
sé frá því, að tekist hafi að
skapa alþjóðlegt jafnvægi í
efnahagsmálum heimsins, m.a.
vegna þess að af stjórnmála á-
stæðum hefur heiminum verið
skipt í tvö efnahagssvæði, þar
sem báðir aðilar eyða miklum
hluta af auðæfum sínum og
framleiðslu til hernaðaútgjalda.
Þá er ekki rétt hlutfall milli
framfara í iðnaðarlöndunum
og hinum svonefndu vanyrktu
íöndum, þar sem framleiðsla og
lífsskilyrði eru betri í hinum
fyrrnefndu. (
Það hefur einkennt efnahags
þróunina eftir styrjöldina, seg-
ir í skýrslunni, að heimsverzl-
unin hefur skipzt milli þjóða- J
samsteypa í stærri eða minni j
stíl. Þannig hefur hér um hil I
fimmti hluti utanríkisverzlun-
ar heimsins 1953 skipzt milli
stærstu þjóðasamsteypanna,
Sovétsamsteypunnar, Dollara-
svæðisins og greiðslubandalags
Evrópuþj óðanna.
Árið 1955 jóks iðnaðarfram-
leiðslan í Belgíu, Frakklandi,
Ítalíu og Hollandi frá 3% upp
í 7%. í Vestur-Þýzkalandi var
iðnaðarframleiðsluaukningin á
sama tíma 11%. í öðrum Evr-
ópulöndum reyndist framleiðslu
aukningin minni. T.d. í Noregi,
Svíþjóð og Bretlandi aðeins 2
—3% og minna en 1% í Dan-
mörku. Á sama tíma var fram-
leiðsluaukningin í Bandaríkjun
um 6% og 9% í Kanada.
Loks er í skýrslunni yfirlit
um framfærslukostnaðinn í
ýmsum löndum. Hann stóð svo
að segja í stað 1 Bandaríkjun-
um og Kanada á árunum 1954
—1955 á meðan aukningin var
á sama tíma um 2% í flestum
Evrópulöndum.
STsson