Alþýðublaðið - 18.07.1956, Qupperneq 5

Miðvikudagur 18. júlí 1856
A8þý8ubiagí3

! NOREGUR er lítt ríkur aS
ínálmum, og virðist því ekki
líklegt, að þar muni að finna
verulegan iðnað, er teljast megi
mikilvægur, a. m. k. frá sjónar-
miði útflutningsverzlunar. Þó
er verksmiðja nokkur í Bergen
mú búin að ryðja sér mjög til
xúms á heimsmarkaðinum á
sviði, þar sem aðrar þjóðir hafa
þó talsvert forskot, en það er
í framleiðslu reiknivéla og
kassavéla fyrir verzlanir. Fyrir
tæki þetta nefnist Jörgen S.
Lien, Kontormaskinforretning,
<og hafa kassavélar frá þessari
verksmiðju ' rutt sér mjög til
srúms hér á íslandi undanfarið.
MERK VERKSMIÐJA
Er maður athugar fram-
leiðslu þessa, er sú staðreynd
athyglisverðust, að allt efni til
framleiðslunnar er flutt inn.
Rennt stál í plötum og lengjum
frá Svíþjóð, plast-hylki utan um
yélarnar frá Bretlandi, tölusí-
valningarnir í samlagningarvél-
arnar frá Sviss, tölulyklarnir,
sem stutt er á, frá Frakklandi.
Hins vegar eru öll mót og flest
verkfæri smíðuð í verksmiðj-
nnni sjálfri og til þess notaðar
mjög fullkomnar vélar, fluttar
inn frá Bandaríkjunum, Bret-
landi og Þýzkalandi. Við fram-
leiðsluna er sjálfvirkni no.tuð til
hins ýtrasta. Má til dæmis taka
vélar, sem framleiða skrúfur af
ýmsum tegundum. Um þessar
Vélar sér einn maður, og mun
sparast við það tíu manna vinnu
kraftur. Þannig er um fleiri
hluta framleiðslunnar. Annað
atriði, sem mjög sparar vinnu-
kraft, er vél, sem reynir 16 vél-
ar í einu. Loks er að geta þess,
sem e. t. v. er mikilvægast í
framleiðslunni þarna, en það er,
að vélarnar eru settar saman á
færibandskerfinu, eins og t. d.
feílar í Ameríku. Hefur hver
maður visst verk að vinna og
þegar því er lokið færist vélin
áfram til næsta manns, sem
feætir enn einum hluta í vélina
og þannig áfram, þar til vélin
kemur fullbúin út af færiband-
inu, tilbúin til reynslu í vélinni,
sem fyrr um getur. Með þessari
vísindalegu tilhögun starfsem-
innar hefur Jörgen Lien tekizt
að framleiða ágæta vöru með
svo lágu verði, að hún er ódýr-
ust véla af svipaðri gerð. sem nú
eru framleiddar í heiminum.
FRAMLEIÐSLAN EYKST.
Þess má geta, að fyrir einu
ári var framleiðslan aðeins einn
jþriðji hluti framleiðslunnar í ár
■’Og á næsta ári kveðst Jörgen
Xien munu auka framleiðsluna
ttm 50%. Þess má geta, að Jörg
en Lien framleiðir einnig pen-
íngaskápa og var sú framleiðsla
xipphaf verksmiðjureksturs
Jians, enda er Noregur það land
í heiminum, sem mest notar
peningaskápa allra landa.
Jörgen Lien hóf útflutning á
framleiðslu sinni árið 1945 og
mun útflutningurinn það ár
hafa numið um hálfri miljón
norskra króna, en í ár mun
íitflutningurinn nema um það
feil 30 milljónum norskra króna.
& "Cr Or tr is 'Cr H -ir 'ó ir ir i
,f' ÚTBREIDIÐ
ALÞÝÐUB.LAÐIÐ!
Vélarnar reyntiar
SOLUMENNSKA
Adwell-samlagningarvélar og
Regna-kassavélar, sem Jörgen
Lien framleiðir, eru nú seldar í
47 ríkjuin og eigin skrifstofur
hefur fyrirtækið í 12 ríkjum.
Jörgen Lien leggur ekki áherzlu
á það, er maður ræðir við hann
um framleiðslu hans, að hann
búi til beztu reiknivélar í heimi,
heldur að þær séu hinar ódýr-
ustu í þeim gæðaflokki, sem um
ræðir. Hins vegar leggur hann
mikla áherzlu á það, að umboðs
menn hans séu góðir sölumenn,
enda er hann gamall sölumaður
sjálfur. Þykir honum miklu
skipta að hafa í þjónustu sinni
menn. sem kunna að selja hluti,
og þjálfar menn sína vel í sölu-
tækni. Er ekki vafi á, að hann
befur mikið rétt fyrir sér í því,
að í nútímaþjóðfélagi er sölu-
mennskan ef til vill meira virði
fyrir framleiðandann en gæði
vörunnar. Hins vegar er því
ekki að leyna, að bezt fer á að
þetta tvennt fari saman, og
virðist svo vera hjá Lien.
AFLAR 30 MILLJ.
í ERLENDUM GJALDEYRI
Geta má í sambandi við
þetta, að með vísindalegri til-
högun framleiðslunnar hefur
tekizt að framleiða í hráefna-
lausu landi eins og Noregi vélar,
sem eru fyllilega samkeppnis-
færar við erlenda framleiðslu
og afla 30 milljóna norskra
króna í gjaldeyri á einu ári, en
það mun láta nærri 62 millj-
ónum íslenzkra. Þótt eitthvað
af þessum gjaldeyri fari i að
greiða með efni til framleiðsl-
unnar, fer aldrei hjá því, að
I miklar gjaldeyristekjur eru af
útflutningi þessum. Virðist
manni þetta skjóta nokkuð
skökku við kenningar sumra ís-
lenzkra hagfræðinga, sem virð-
ast. telja það hina mestu goðgá
að gera nokkurn skapaðan hlut
hér á landi annað en veiða og
vinna úr þorski og þreyta mara
þonhlaup við rolluskjátur upp
um fjöll og firnindi.
I X.
OTTO PREMINGER, sem
var fulltrúi Hollywood 1 dóm
nefndinni á síðustu kvik-
myndahátíðinni í Cannes,
hefur fengið réttindi til þess
að kvikmynda leikrit Bern-
hards Shaws, .ilög Jó-
hanna“, og hefst kvikmynda
takan Iíklega í lok þessa árs.
Preminger er nú í Frakk-
Iandi og vinnur þar að fram-
leiðslu Metro-Goldwin-May-
er-kvikmyndar, sem byggð
er á skáldsögunni ..Bonjour
Tristesse“ eftir Francoise
Sagan.
Bráðlega mun RKO-kvik-
myndafélagið gera kvik-
mynd um ævi og starf Spán-
verjans Rodrigo Diaz deBi-
var, sem þekktur er undir
nafninu ,,Ls Cid“. Kvikmynd
in verður gerð í samráði við
spænsku stjórnina. „Le Cid“
er sýndur sem þjóðhetja
Spánverja, sem helgaði líf
sitt uppbyggingu landsins,
unz það varð auðugasta ríki
Evrópu á elleftu öld. Hand-
ritið skrifar Frederick N.
Frank, efíir sögulegum heim
ildum.
if * *
I New York, Hollywood og
Washington er nýlega farið
að sýna kvikmyndina „The
Swan“ (Svanurinn) frá MGM
félaginu og hefur hún hlotið
ágæta dóma kvikmyndagagn
rýnenda. Myndin er byggð á
samnefndu , leikriti eftir
Ferenc Molnar. Stjórnandi
myndarinnar er Charles Vid-
or, en aðalhluíverk leika þau
Grace Kelly og Alec Guin-
ess. Gagnrýnandi stórblaðs-
ins New York Times sagði,
að kvikmynd þessi væri un-
aðslegt ævintýri „mild sem
sunnanblær“ og fór lofsorði
um skreytingar aliar og bún
inga. New York Herald Tri-
bune hrósar mjög leik þeirra
Grace Kelly, sem Ieikur AI-
exöndru prinsessu, og Aiec
Guiness, sem Ieikur Albert
príns, og segir m.a.: „Jafn-
vel þótí ungfrii Kelly væri
aðeins Hollywoodstjarna, en
ekkl raunveruleg prinsessa,
væri myndin samt sem áður
töfrandí. í henni er fegurð
og kímni og hún sindrar sem
álfsögn frá annarri öld“.
* * *
Burt Lancaster og Tony
Curtis munu leika syngjandi
og dansandi kúreka í kvik-
myndinni „Ballad of Cat
Ballou“, sem byggð er á
skáidsögu Roy Chanslors.
Kvikmyndafélagið Hecht-
'Í' 'S* 'þ
Lancaster tekur rnyndina.
Salvatore Baccaloni, einn
af hinúm þekktu bassasöngv
urum við MetropoliL^ psr-
una og þekktur gamanleik-
ari ekki síður en söngv'ari,
kemur nú fram í kvikmynd
í fyrsta skipíi. Er það í gam-
(FuIIur af Iífsfjöri) frá Kol-
anmyndinni „Fulí of Life“
umbía-kvikmyndafél., Með
honuni leikur Judy Holiday.
Myndin er byggð á skáldsögu
eftir John Fante, og stjórn-
andi hennar er Richard
Qvine.
* :!: *
í Hollywood og New York
er nú farið að sýna kúreka-
myndina ,,Jubal“ frá Kolum-
bíu-félaginu, með Glenn
Ford, Ernest Borgine og Rod
Steiger í aðalhlutverkum.
Myndin hefur fengið ágæta
dóma almennings og kvik-
myndagagnrýnenda. Þannig
segir t.d. New York Herald
Tribune, að þetta sé óvenju-
léga góð mynd sinnar teg-
undar og sýni vel hið átak-
anlega tiibreytingaleysi í lífi
þeirra, sem búa á ekrunum,
örsmáar þyrpingar af timb-
urhúsum með tignarleg fjöll
í baksýn. Blaðið lýkur miklu
lofsorði á leikinn í myndinni,
einkum leik karlmanpanna
þriggja, sem það telur meðal
allra snjöllustu ungra leik-
ara í Hollyv.'ood.
■s
S
s
s
s
s
s
i
s
s
s
Á
s
'S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
%
s
$
s
s
s
s
BÓIvAÚTGÁFA hefur óefað
aldrei verið meiri en á síðast
liðnu ári. Kom þá á markaðinn
margt góðra bóka, sumar ágæt-
ar. í þessu mikla bókaflóði voru
mörg frumsamin skáldrit, skáld
sögur, smásagnasöfn, leikrit og
Úr verksmiðju Jörgens Lien. — Samlagniagavélar seitar saman á færibandi.
ljóð. Má óhikað segja, að komið
hafi út á árinu nokkur ný ís-
lenzk skáldrit. sem svo vel eríi
úr garði gerð, að full ástæða et
til að fagna útkomu þeirra aí
heilum hug og launa höfundum
þeirra verðuglega. Á þetta sér-
staklega við um sögur og Ijóð.
Það færist nú allmjög í vöxt,
að áskriftaútgáfur séu stofnað-
ar. Bættist eitt slíkt útgáfufé-
lag í hópinn á árinu. Eru þá
starfandi í landinu ekki færri
en þrjú stór útgáfufyrirtæki af
þessu tæi, og vildu þau sjálf-
sagt hvert um sig heita þjóðar-
útgáfa. Er hér átt við Menning-
arsjóð og Þjóðvinafélagið, Mál
og menriingu og Almenna bóka-
félagið. Ekki verður með sanni
sagt, að íslenzk skáldrit skipi
veglegan sess hjá þessum félög-
um öllum. Þar má þó undan-
skilja Mál og menningu. Hjá
því félagi voru frumsömdu
skáldritin í góðu hlutfalli við
Framhald á 7. síðu.
) GREIN SÚ, er liér birtist, S
^ er kafli úr „Ritstjórnarþönk- \
um '
tíiuaritinu Skinfaxi $
Jnýútkomnu, en ritstjóri þess^
? er Stefán Júlíusson kennari. S