Alþýðublaðið - 24.08.1957, Blaðsíða 4
Aiþýgublagjg
Laugarclagur 24. ágúst 1957.
XJtan úr heimi:
Útgefandi: Alþýðuflokkuriim.
Ritstjöri: Helgi Sæmundssoa.
Auglýsingastjóri: Emilía Samúelsdóttisr.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Blaðamenn: Björgvin Guðmundsson of
Loftur Guðmundsson.
Ritstjórnarsímar: 14901 og 14902.
Auglýsingasími: 14906.
Afgreiðslusími: 14900.
Ptr«nt*miðja Alþýðublafteimi, Hverfisgðtn 8—II.
Austur og vestur
STJÓRNARANDSTAÐA
Sjálfstæðisflokksins er furðu
iegt fyrirfoæri. Hvað eftir
annað leyfir hann sér að hafa
endaskipti á staðreyndum.
Og sú barátta er ekki aðeins
þreytt 'hér heima fyrir. Lyg-
inni er komið á framfæri er-
iendis með sífelldum skeyta-
sendingum, sem eru á góðri
leið með að gera heimskunn
ar fréttastofnanir að við-
undri. Sú baráttuaðferð er
lúalegri og siðlausari en mál-
flutningur Morgunblaðsins,
og er þá mikið sagt. Ofsinn
er slíkur og þvílíkur, að öll
verk ríkissijórnarinnar eru
færð á versta veg og jafnvel
stnnpluð sem landráð. Meira
að segja sú stefna, er mótuð
var í valdatíð Sjálfstæðis-
flokksins, sætir þessari með-
ferð af hálfu Morgunblaðs-
ins. Núverandi rí'kisstjórn er
miskunnarlaust fordæmd fyr
ir það, sem Ólafur Thors,
Bjarni Benediktsson og Ing-
ólfur Jónsson aðhöfðust.
Stjórnarandstaða, sem þann-
ighegðar sér, á naumastsinn
iíka í víðri veröld.
Morgunblaðið er da-g eft-
ir dag að fordæma verzlun-
arsamskipti okkar við þjóð-
irnar í Austur-Evrópu. Á
þeim er ekki sagður kostur
og löstur. Þau eru einfald-
Iega stimpluð í Morgunblað
inu sem föðurlandssvik. Til
gangur þeirra á að vera sá
að þrælbinda íslendinga
Rússum og fylgiríkjum
þeirra austan járntjaldsins.
Oft er helzt á Morgunblað-
inu að skilja, að núverandi
ríkisstjórn hafi þokað ís-
landi og Islendingum lang-
Ieiðina austur til Asíu.
Þannig eru verzlunarsam-
skiptin við Austur-Evrópu
túlkuð, Og hver er svo sann
leikurinn? Til þessara við-
skipía var stofnað í valda-
tíð Ólafs Thors, Bjarna
Benediktssonar og Ingólfs
Jónssonar. Islenzkir íhalds
menn börðu að dyrúm hjá
Rússum árum saman og
Iinntu ekki látum fyrr en
upp var lokið fýrir þeim.
En nú gefur Morgunblaðið
í skyn, að mennirnir hafi
alls ekki verið í venjuleg-
um 'verzlunarerindum,
Þetta var hvorki meira né
minna en landssala, og svo
er núverandi ríkisstjórn
kennt um allt saman!
Sjálfstæðismenn hafa
aldrei þótt andvígir verzl-
unarsamskiptum við Banda
ríkin eða lántökum þar
vestra eftir að slíks varð
nokkur kostur. En nú er
allt í einu komið annað
hljóð í strokkinn eins og
sjá má af forustugrein
Morgunblaðsins í gær. Þar
er notað tilefni af hálfu
Þjóðviljans til að svívirða
Guðmund f. Guðmundsson
utanríkisráðherra fyrir
dvöl varnarliðsins í Iand-
inu. En ekki nóg með J>að.
Morgunblaðið er stór-
hneykslað yfir því, að nú-
verandi ríkisstjórn skuli
hafa fengið Ián vestur í
Bandaríkjunum. Meðal ann
ars er því mikill þyrnir í
augum, að hún skuli hafa
fengið fjármuni, sem Sjálf-
stæðismenn leituðu fast eft
ir en árangurslaust í valda-
tíð sinni. Og skýring þessa
á að vera sú, að hér sé um
að ræða greiðslu fyrir á-
framhaldandi dvöl varnar-
liðsins í Iandinu. Morgim-
blaðið segir í þessu sam-
bandi orðrétt: „Ríkisstjórn
in sendi menn til Washing-
ton o-g þeir komu heim með
loforð um peninga í vasan-
um, ef saman gengi að öðru
leyti. Samningurinn um
veru varnarliðsins var raun
verulega endurnýjaður.
Lánin að vestan björguðu
lífi stjórnarinnar. Þar seldi
hönd hendi“.
Allir, sem þekkja til þess-
ara mála. vita mætavel, að
þetta eru staðlausir stafir.
Kannski væri ekki úr vegi
ið spyrja Morgunblaðið livað
an það hafi upplýsingar sín-
ar um þessi atriði? Treystir
það sér til að finna orðum
sínum stað? Sennilega stend
ur á svörunum. En hvers
vegna hugsar Morgunblaðið
svona? Yar það kannski.
þetta, sem vakti fyrir Sjálf-
stæðismönnum, þegar beir
voru landsfeður? Margur
heldur mig sig. Og bágt er,
að Morgunblaðið skulihvorki
mega Iíta í austur né vestur.
ÁvaHf nýr fiskur, þegar á :jó gefur.
Borðið meiri fisk og sparið peningana.
FÍSKHÖLLIN - Sími 11240
ENN VEIT maður ekki nóg
til að gera sér grein fyrir afleið-
ingum síðustu atburða í Sýr-
landi. Um tvennt er að velja.
Þetta getur verið venjulegt
komúnistiskt valdarán, látið
líta svo út sem herforingjaupp-
reisn. Eða þá að um er að ræða
hóp þjóðernissinna og manna
vinveitta Sovétríkjunum — án
þess þó þeir þurfi að vera hrein
ir komúnistar — herforingjar,
sem hafa rutt úr vegi hógvær-
ari starfsbræðrum sínum.
Ef um kommúnistiskt valda-
rán er að ræða, eru hér að ger-
ast atburðir sem munu hafa
mikil áhrif á rás heimsviðburð-
anna. Ráðstjórnarríkin hefðu
þá örugga fótfestu í Mið-Aust-
urlöndum. í fyrsta skipti í ver-
aldarsögunni yrði arabiskt og
múhameðskt ríki kommúnist-
ískt.
NÝJA LÍNAN.
■ En annars ber að gæta, sem
ugglaust er ekki síður mikil-
vægt. Þessi útvíkkun hinnar
kommúnistísku ríkjasteypu er
gerð eftir uppskriftinni, sem
samin var í fyrra á 20. flokks-
þinginu í Moskvu. Þar var kom-
múnistaflokkum Asíu og Afríku
uppálagt að taka upp hjartan-
lega samvinnu við.öll þjóðern-
isleg og andvestræn öfl. Ef þessi
framgangsmáti hefur nú leitt til
valdaráns í Sýrlandi, verða Vest
urveldin að finna stefnu, sem
kemur í veg fyrir að sama sag-
an endurtaki sig í öðrum lönd-
um. Bæði í Egyptalandi og
Indónesíu væri ekki óhugsan-
legt að þessi aðferð gæti borið
sama árangur.
í Mið-Austurlöndum eru tak-
mörkin -milli kommúnisma og
bjóðernisstefnu oft mjög óglögg.
Þessar tvær stefnur hafa unnið
mikið saman upp á síðkastið. og
eínkum í Sýrlandi hefur sú
blánda verið svo innileg, að erf-
itt hefur verið að segja til um,
hvorir mega sín meira, kom-
múnistar eða þjóðernissinnar.
Á ÝMSU GENGUR.
Síðan Sýrland varð sjálfstætt
hafa þar verið fimm uppreisnir
hersins, 20 ríkisstjórnir hafa
Khalid Bakdash
setið að völdum og f jórar stjórn
arskrár verið í gildi.
Herinn hefur verið ríki í rík-
inu og ráðið mestu um stjórn-
málalíf landsins. Á árunum
1949—1954 sátu þar að völdum
einræðisherrar, sem höfðu her-
inn að bakhjarli. Síðan hefur
verið þar þingræðislegt lýðræði
en grafið hefur verið æ meira
undan því undanfarið. Öfl vin-
veitt Sovétríkjunum hafa unn-
ið á, en öfl vinveitt Vesturveld-
unum hins vegar misst áhrif, og
fréttaþiónustan er nú öll í hönd-
um hinna rússnesku og egypzku
fréttastofnana.
HATUR Á ÍSRAEL.
Hatrið á ísrael er það, sem
mest ber á í utanríkismálum
Sýrlands og þetta hefur togað
Sýrland æ meir í áttina til Sov-
étríkjanna. Herinn vantar vopn,
og vopnin er aðeins að fá í Sov-
étríkjunum.
Sabri Assali, forsætisráðherra
lýsti því þó yfir þessu nýlega:
Kommúnismi er eitt, vinátta við
Sovétríkin annað. Spurningin
er nú, hvort tekst að halda
þessu hili milli vináttu og náins
hernaðarlega sambands við
Sovétríkin og kommúnisma.
Það sem hefur sett svip sinn
á þróun mála í Sýrlandi hin síð-
ustu ár, er náin samvinna miíli
áhrifamikils hóps manna í hern
um, hinum sósíalistiska endur-
reisnarflokki, sem vinveittur er
Sovétríkjunum og svo kom-
múnistaflokknum. Alls staðar í
þessum öflum, standa ráðamikl-
ir menn að baki.
VAIDAMENNIRNIR.
Foringi í hópi liðsforingja er
Abdel Hamid Serrei, sem er yf-
irmaður sýrlenzku öryggislög-
reglunnar. Honum hefur verið
lýst, sem mannsins, er ræður á
bak við tjöldin, og ugglaust var
það hann, sem stóð fyrir síðustu
hreinsunum í sýrlenzka hern-
u.m.
Milli Serreis og Akrani Haur-
anis, er náin samvinna, en
Haurani er foringi sósíalistiska
endurreisnarflokksins, maður
stjórnvitur og slægur. Flokkur
hans er einnig nefndur Ba ’ath-
flokkurinn, og hefur ekki nema
16 af 142 fulltrúum sem í þing-
inu sitja, en hefur með sam-
vinnu við herforingjaklíkuna
komizt til áhrifa og valda. Bæði
Serrei og Haurani aðhyllast
samstarf við kommúnista, en
flokkur þeirra er talinn sterk-
ari í Sýrlandi og betur skipu-
lagður en í nokkru öðru landi
Araba. Hins vegar er þingflokk-
Framhald á 7. síðu.
Verzlunarmaður svarar Þióðviíjanum.
GREINARKORN það, sem ég
sendi yður og hlaut fyrirsögn-
ina „Vantar getuna eða vilj-
ann?“, varðist hafa haft skjót-
ari áhrif en mig gat órað fyrir.
Sérstaklega hefur það komið
ílla við ritstjóra Þjóðviljans,
sem svaraði því strax í næsta
blaði með stórorðri árásargrein.
Kemst ég af þeim sökum ekki
hjá því að biðja um rúm fyrir
frekari athugasemdir í tilefni
af andsvörum kommúnistablaðs
ins. ■ l ■ : ■ r,
1 fyrri grein minni færði ég
rök að því, að vöruskipti íslands
við Sovétríkin, Pólland, Tékicó-
slóvakíu og Austur-Þýzkaland
væru okkur "-jög óhagstæð, þar
sem við nc vddumst til'að kaupa
þar eystra lélegri vörur og ó-
henturri en við þyrftum að fá.
Taldi .:g eðlilegt, að þessar
þjóðir rreiddu okkur. a. m. k.
helmingir n af þeim fiski, er
þær fá héðan, í gjaldeyri, sem
hægt er að nota til vörukaupa
annars staðar.
Þetta kallar Þjóðviljinn
,.heildsalasöng“, „fráleita firru“
.annarleg sjónarmið“, „ofstæki"
„endalausan barlóm og einsýni"
og „hotnlausa heimsku", Þann-
ig er viðhorf Þjóðviljans til
þess, að íslendingar geri hófleg-
ar kröfur um sanngirni í við-
skiptum við „sósíalistísku þjóð
irnar“ eins og blaðið kallar þær,
og hef ég aldrei séð koma fram
á prenti annan eins kvislinga-
hátt í viðskiptum. Þessir menn
eru sannarlega ekki íslands
megin við samningabörðið, þeg
ar við ,,sósíaiistaríki“ er átt.
En slíkt þarf ekki að koma
okkur á óvart, og við skulum
sleppa öllum stóryrðum til að
íbuga málið enn betur, efnis-
leg'a.
Hefur Þjóðvlijinn athugað,
að Islendingar verða að greiða
í „hörðum gjaldeyri“ — sterl-
ingspundum, dollurum, vestur
þýzkum merkum, nálega allan
tilkostnað utan launa við að
framleiöa fískinn, sem sósíal-
istísku ríkin vilja fá með sel-
stöðukjörum? Hefur Þjóðvilj-
inn athugað, að nálega öll
fiskiskip okkar eru keypt fyr-
ir harðan gjalcleyri og jafn-
vel Austur-Þjóðverjar heimta,
að við greiðum 30—40% af
þeim skipum, sem þeir smíða
fyrir okkur, í hörðum gjald-
eyri? Hefur Þjóðviijinn athug
að, að veiðafæri flotans fást
ekki í Austur-Evrópu heklur
verða að greiðast í hörðum
gjaldeyri? Eða að nálega allar
vélar fiskiðjuveranna, frá flök
unarvélum til frystitækja, eru
keyptar fyrir harðan gjald-
eyri? Síðan er mestallt af fisk
umbúðunum keypt fyrir harð-
an -gjaldeyri, mestallur til-
kostnaður þeirra erlendis er í
hörðum gjaldeyri. Sjómennírn
ir okkar geta ekkert gert við
rúblur, sem þeir fengju í kaup,
og biðja eðlilega um harðan
gjaldeyri, sem hægt er að
verzla fyrir. Þannig niætti
lengi telja. — Þjóðviljinn ætl-
ast sem sé til þess, að við Is-
lendingar berum allan þennan
tilkostnað við fiskframleiðsl-
una í hörðum gjaldeyri en
sættum okkur þegjandi við að
seljp fiskinn í vöruskiptum!!!
Þetta eiga að heita „viðskipti
á heilbrigðum grundvellí” —
j en er það furða, þótt ökkur
skorti harðan gjáldeyri, þegar
svona er í pottinn búið? Það
kan nað vera ofvaxið skíln-
ingi kommúnista, að íslending-
ar þurfa enn eins og Jón Hregg-
viðsson, snæri til að draga fisk,
og Rússar geta ekki séð okkur
Framhald á 7. síðu.