Vísir - 23.09.1934, Blaðsíða 5

VlSIR
Sunnudaginn 23. sept. 1934.
íflóst Flygeariog
og
Einar ÞorgiUson
útgerðarm. og fyrv. alþingism.
Hafnarfirði.
Fró'ölegt er að lifa lengi,
leika á slitna gígjustrengi,
bera saman Sögu og mengi,
sjá hve öldur risa hátt,
svo hvaö hefir mestan mátt;
ljúfum sögnum lýsa hærra,
lyfta oröstír vina kærra,
sendum nú úr suöurátt.
Dáleiddur eg dró, en mundi,
dánarfregn frá Eyra(rsundi;
sá eg fyrir siöstu fundi,
sorgarleik og herleiöing
fornvinar míns Flygenring;
frá því hann var fjórtán vetra,
fanst honum á sjónum betra,
en liggja heima líns á bing.
Sá eg vera á sveimi marga,
suma komna til aö bjarga,
aðra sýnast auðnu farga,
átti þetta málaliö,
alskyns viðhorf, augnamiö;
i þeirra hóp eg hitti að máli,
hetjumaka af gulli og táli,
þektan Einar Þorgils niö.
Það var meir en þykja gaman,
þessa menn aö vita saman,
að efla gengi auka framann,
atvikanna lögum háð,
tilsvarandi trú og náð;
enda virtist á þvi bóla,
aö þeir næmu hærri skóla,
en trúöskap þann sem til er sáö.
Leiðin var svo lik hjá báöum,
lýsti framtak sönnum dáðum,
hugðnæmir i hollum ráðum;
hugur stór og liðtæk mund,
á það lögöu alla stund:
að virkja tímann, vaxta lániö,
varast jafnan hugarránið,
aöalsmerlci á alla lund.
Þessa menn skal þjóðin dreyma,
þeirra nöfnum skal ei gleyma,
minning þeirra munu geyma,
menn sem vilja líta hátt,
einnig þeir sem eiga bágt;
þar er rökstudd reynsla
og kenning,
rót og merki um hreina menning,
trú og dygö viö tengdan mátt.
LokiÖ er nú lífsins önnum,
letrast kveöjur sæmdarmönnum,
þakklátri frá þjóö og grönnum;
þar er' samanburður vís,
vökumönnum vöxtur pris;
staðfastir í starfi og orði,
stýrimönnum lærdómsforöi;
dæmist þegar dagur rís.
Skjótar eru skýja borgir,
skammæar sem þjóöa sorgir;
margir reynast miöur þorgir,
menningar að styðja brag,
orkulangan æfidag;
frjálshuga því flestir unna
foringjum sem leysa kunna
vandkvæði, og vinna i hag.
Hvað er þessi þekking manna?
þáttur úr sögu viðburðanna,
hjá þeim kærleik húsfeðranna
heimilis á æfi gnoð,
tileinkaö því traust og boö;
ástvinir því sárast sakna,
sælar minningar er vakna.,
Veri guð þeim vernd og stoð.
Heyriö lúður lifsins gjalla,
leiöarvísir fyrir alla,
yst frá strönd og inst til fjalla,
örfun þeim sem hafa þor
foringjanna föllnu í spor;
sjálfstæðið er sigur þjóða,
sannleikurinn einn má bjóða
endurreisnar æsku vor.
Þorsteinn á Grund.
Danmsrkartðr
íslenskra Mentaskólapilta.
Eins og kunnugt er, komu
liingað snemma í júlímánuði 22
danskir Mentaskólapiltar og
dvöldust hér rúman hálfs mán-
aðartíma. Sá rektor Mentaskól-
ans um viðtökurnar og ferðuð-
ust piltarnir allmikið um hér
sunnanlands meðan þeir stóðu
við. Var Pálmi rektor Hannes-
son oftast í fylgd með þeim, en
auk þess kennarar Mentaskól-*
ans, einn eða fleiri, og nokkurir
skólasveinar. Foringi hins
danska skólaleiðangurs var Ein-
er rektor Andersen, skemtileg-
ur maður og hispurslaus. —
Svo hafði verið xnn samið, að
jöfn tala skólapilta héðan
(22), þeirra, er lokið hefði prófi
i vor upp úr 5. bekk Mentaskól-
ans, skyldi fara til Danmerkur
með hinum dönsku skólapiltum
og dveljast þar viðlika langan
tíma og hinir höfðu dvalist hér.
Foringi fararinnar var Einar
Magnússon, mentaskólakennari.
— Piltarnir komu úr leiðangrin-
um um miðjan fyrra mánuð og
láta hið besta af viðtökunum og
veru sinni suður þar við Eyrar-
sund. —
Fer hér á eftir frásögn eins
þessara ungu og óráðnu sveina.
Lagt var af stað héðan sunnu-
dagskveldið 22. júlí kl. 8. Hafði
veður verið gott um daginn og
hélst svo alt kveldið. Eins og hér
ei venjan, fór fjöldi fólks niður á
hafnarbakka til að kveðja ættingja
og vini. Kl. 8 lét e.s. Island úr
höfn, og meðan leystar voru land-
festar sungu íslensku og dönsku
skólapiltarnir þjóðsöngva ríkjanna
beggja.
Skömmu síðar fóru menn að at-
huga híbýli sín. Fundu nokkurir til
sjóveiki þegar í stað að kalla mátti
og fóru snemma í háttinn.
Við Vestmannaeyjar var lagst
fyrir akkeri næsta morgun
snemma. Viðstaöa var lítil sem
engin og haldið af stað aftur ettir
i klst. Var þá heldur hvassara en
| kveldið áður, en sjóveiki þó minni.
Veður hélst gott allan daginn og
„drápu menn tímann“ með bóka-
lesri eða spilatnensku, þeir er það
kusu heldur. Með kveldinu stærði
sjóina og bar þá heldur meira á
lasleika.
Daginn eftir var veður fremur
leiðinlegt, skýjað loft og smáskúr-
ir, og fór heldur versnandi er á
daginn leið. — Rétt áöur en
komiö vat til Þórshafnar mætt-
um við skcimtiferðaskipinu „Monte
Rosa“, senn var á leið til íslands.
Ilafði þaö kent grunns kveldið áð-
ur, skamt undan Þórshöfn, en losn-
að hjálparlaust af skerinu með
flóðinu að morgni. Var það nýlega
losnaö, er við mættum því. Til
Þórshafnair var komið kl. //2 utn
daginn, -og lagðist skipið að
I^rygTgrjti- Tilkynt var að állir
skyldi vera komnir á skipsfjöl kl.
6)4, því aö þá yröi lagt af stavð
aftur. Fóru síðan á land allir þeír
er vetlingi gátu valdið, og skoð-
uðu bæinn. Þegar í Færeyjum urð-
um við ísleridingar varir við breyt-
ingu á loffcslaginu, því að þó að
veður væri ekki gott og sólarlaust,
fanst okkur mjög hlýtt. KI. 5 var
háður kappleikur milli H. í. K.,
| sem einnig var með skipinu, og
Færeyinga, og báru h.inir fyrri stg-
ur úr býtum með 4:0.
Kl. 6/2 var lagt i'jr höfn og akk-
erum varpað fyrir utan, en „Dronn-
ing Alexandrine", sem kom i þeim
.svifum, lagðist rað hafnarbakkan-
um. Hafði upphaiflega veriö ákveö-
iö, að halda strax áfram, en upp-
skipun úr færeyskum kútter tafði
brottförina svo, að ekki var farið
fyr en kl. 9. Var þá komið hið
leiðinlegasta veður með regni og
nokkurum stormi. Gerðust nú
margir sjóveikir, og þó fleiri er á
kveldið leið. ,
Næsta dag, miðvikudag 25. júlí,
var enn úfinn sjór, er við vökn-
uðum, svo að ýmsir voru illa
haldnir af sjóveiki. Vorum við því
heldur latir að fara á fætur, og
ekki voru allir risnir úr rekkju fyr
en um hádegi. Um morguninn
hafði verið léttskýjað, en eftir há-
degið sást hvergi sxý á lofti. Kl. II
árdegis sást land fyrir stafni,
Shetlandseyjar.
Að morgni næsta dag var skýj-
að loft en greiddi til og gerði besta
veður, glaða sólskin og steikjandi
hita. Gekk ferðin hið besta þann
dag allan, enda var byr hagstæður.
Lágu menn nú fyrir ofan þilja og
nutu sólarinnar. Sumir lásu, aðrir
spiluðu á spil og glymskrattinn
hamaðist. Þann dag tóku skóla-
sveinar, íslenskir og danskir, f jölda
mynda. Mikinn hluta dagsins höfð-
um við landsýn til Noregs, og sá-
ust þar ýmsir bæir, svo sem Krist-
jánssandur. Þá leyndi sér og ekki,
að komið var á fjölfarnar skipa-
leiðir, þvi að svo mátti heita að
iskip væri i hverri átt, að sjálf-
sögðu mest megnis vöruflutninga-
skip og bar einna mest á „timbur-
skipunum“. Um kl. 8 var farið
fram hjá vitanum á Vendilskaga.
Gerðust menn nú kátir og hófu
dans á þilfari, en gekk ekki sem
best, því að illa heyrðist til glym-
skrattans og eins vegna hins, að
skipið valt til muna. Um kl. 11,
þegar allur dans var löngu hættur,
fór að hvessa af vestri með regni,
svo að allir gengu til hvilu. Vorum
viö íslensku strákarnir allir á hjól-
um og mjög „spentir“. Hvernig
skyldi hún nú líta út þessi „Flata-
strönd“, sem Matth. nefnir svo í
kvæði Ibsens um „Þorgeir í Vík“ ?
Morguninn eftir, þ. 27. júlí, vor-
um við piltar vaktir kl. 7, svo að
við gætum notið hinnar fögru inn-
siglingar. Við vorum óhepnir með
veður, þvi að á var vestan storm-
ur með skúrum. Þó var ekki verra
en svo, að til sólar sá við og við.
Eráðlega höfðum við Krónborg á
hægri hönd, og voru þá margir
sjónaukar á lofti og einnig það
sem eftir var leiðarinnar. Skömmu
síðar fóru að sjást turnar Kaup-
mannahafnar og kl. 10 á tilsettum
tima lagðist skipið að hafnarbakka.
Þar voru þá fyrir foreldrar og
aðrir aðstandendur dönsku skóla-
piltanna, til þess að taka á móti
þeim og gestum þeirra. Þvi var
þó ekki að heilsa, að þeir mætti
fara frá borði strax, þvi að eftir
var að athuga farangur okkar. En
meðan tollþjónar voru að skoða
farangur farþega á 1. og 2. far-
rými, kom fréttaritari frá Extra-
blaðinu (kveldútgáfu Politiken) og
tók myndir af okkur. Og nú var
komið að því, að tollþjónar skoð-
uðu farangur okkar skólapiltanna,
en danski fararstjórinn, Einer rekt-
or Andersen, kvaöst ábyrgjast, að
við heföum ekkert það meðferðis,
er skoða þyrfti af tollþjónum.
Gengu þá allir á land og frelsi
fegnir, sem von var. Því næst vor-
um við piltar kyntir fyrir fólki
því, er við áttum að búa hjá, og
fórum siðan með því, hver til síns
heima. En áöur en stigið var af
skipsfjöl, hafði okkur verið til-
kynt, að við ættum að saf nast sam-
an fyrír framan ráðhús borgarinn-
ar stundvíslega kl. 2,45 næsta dag.
Þess er ekki kostur i stuttri
blaðagrein, að segja frá viðburð-
um annara daga en þeirra, er not-
aðir voru til ferðalaga, eða þegar
skiólapiltarnir komu allir saman,
HÚLLUPYLSUGARN
U
Gr
M <-..............
I LAUKUR
ilBiaHliriiliimilliMIIIIIHMllílMI íilliWflnllWIW
ENGIFER
NEGULL
PIPAR
SALT
Armbandsúr, Vasaúr,
Klukkur.
Fallegt úrval.
Haraldur Hagan.
Sími 3890. Austurstræti 3.
og verður nú fyrst vikið að mót-
tökunum í ráðhúsinu.- Frh.
H. P.
Útvarpsfréttir.
London, 22. sept. FÚ.
Ameríska rannsóknarnefndin tekur
sér 2ja mánaða hvíld.
Nefnd sú í Bandaríkjunum, sem
hefir með höndum rannsókn á
vopnasölu og vopnaframleiðslu ein-
stáklingsfyrirtækja, tók sér í dag
fri frá störfum um tveggja mán-
aða skeið. Formaður nefndarinnar
komst svo að orði i dag, að hingað
til hefði rannsóknin verla snert ann-
að en yfirborð þessara mála. Hann
sagði enn fremur, að þó að mikið
af játningum þeim og vitnisburðum,
sem fyrir nefndinni lægju, snertu
rnjög óþægilega stjórnir ýmissa
landa og trúnaðarmenn þeirra, þó
væri það engum vafa bundið, að
þær ættu þessa vitnisburði fyllilega
skilið.
Verkföllunum
í Bandaríkjunum lokiö.
London, 22. sept. — FÚ.
Verkfallinu i Bandaríkjunum
er lokiö. Leiðtogar verklýðsfé-
laganna hafa boðað, að verk-
fallinu skyldi hætt og verka-
menn taka til vinnu sinnar aftur
á mánudag.
Verkfallið stóð í 3 vikur. 15
manns voru drepnir, og yfir 200
særðir í óeirðum þeim er urðu
í sambandi við það. 15 liersveit-
ir voru kallaðar á vettvang í
sainbandi við verkfallið.
Barnsræninginn yfirheyrður.
Richard Hauptmann var tek-
inn til strangrar yfirlieyrslu i
Bronx fangelsinu s. 1. nótt. Lög-
reglan gerir nú alt sem í hennar
valdi stendur, til þess að leiða í
ljós, hvort hann hafi átt nokk-
urn hlut að, er harni Lind-
berghs var rænt. Hann hefir
neitað því, að vera á neinn hátt
við það mál riðinn, og liann lief-
ir einnig neitað því, að liafa veitt
viðtöku lausnargjaldsfé því,
sem fanst í fórum lians. Lög-
reglan er nú að reyna að leiða í
ljós, livort einliverjir hafi verið
i vitorði með honum, og hverjir
það kynnu að hafa verið.
Stefnnmöt
og kirkjuganga.
Eftir Pétur Sigurðsson.
Sá maður, sem ekki hefir hæfi-
leika til þess að hugsa sér Guö
eiskulegan Guð, hefir slæma til-
beiðsluhæfileika. Fátæklegar guös-
hugmyndir manna slökkva alla
sanna og sterka guðsþrá og fyrir-
muna hugheila guðsleit.
Hvers vegna finst fjölda manna
það ekki ómaksins vert og jafnvel
leiðinlegt að ganga í kirkju? Er
þaö vegna þess, aö presturinn pré-
dikar ekki nógu vel? Nei. Það er
ekki orsökin. Menn afsaka sig með
því, að söngurinn sé lélegur, að
ræöan sé fátækleg, að presturinn
sé svo og svo, en orsökin liggur
dýpra. Fátækleg og skökk guðs-
hugmynd er aðalorsökin. Menn
geta illa veriö án þess að tilbiðja,
þaö sannar’ mannkynssagan, en
fyrst þeir ekki geta verið án til-
beiðslu, ber þeim að vanda að til-
beiðslu sinni. Ef þeir trúa á Guð,
þá má.sá Guð þeirra ekki vera óað-
gengilegur. Guðshugmynd þeirra
veröur að vera háleit og fögur.
Guöshugmynd þeirra veröur aö
sameina alt réttlæti, allan góðleik,
sannleika, hreinleika, heilagleika,
almætti og umfram alt kærleika.
Guð verður að vera umfram alt
elskulegur. Hann má ekki vera, í
hugum manna og meðvitund, eitt-
livert yfirvald einkennisbúið með
höndina stööugt á lofti, með refsi-
vönd, boð og bönn og skipanir, og
albúinn þess aö hegna hverri mis-
gerð. Það er þessi Guðshugmynd,
sem fælt hefir æskulýð frá kirkj-
um og trúmálum. Siöavandur Guð
er settur eins og veggur á milli
lífsglaðrar æsku og lifsins sjálfs,
og slíkur Guð verður henni frá-
hrindandi, en ekki aðlaöandi. Guö
verður að vera aölaðandi og elsku-
legur. Þannig veröur guðshyggjan
að sjá hann. Vilja ekki allir vera
í nærveru þess, sem er elskulegt?
Geti menn hugsað sér Guð sem
uppsprettu lífsgleðinnar, hamingj-
unnar, fagnaðar og sælu, sannra
nautna og alls þess, er heilbrigð
mannssál þráir, þá verður gott að
ganga á fund hans. í kirkju fara
menn og eiga að fara til þess aö
mæta Guði. En strangan 0g leiðin-
legan Guð langar engan til aö
nálgast. Elskulegan og skemtileg-
an Guö þrá allar sálir, en menn
gera sér skakkar hugmyndir um
Guö, og á því á guðfræðin mikla
sök.
Maðurinn má ekki gera svo lit-
ið úr sjálfum sér,að hugsa sérþann
Guð, sem hann tilbiður, annað en
hið allra fullkomnasta og elskuleg-
asta í lífinu. Annað er ekki þess
virði að tilbiðja. Hinn elskulegasti
er ástvinur mannsins og á hans
fund er ljúft að ganga, og staður-
inn þar sein ástvinirnir mætast,