Vísir - 22.12.1940, Side 2

VlSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIK H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson
Skrifst.: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12
(Gengið inn frá Ingólfsstræti)..
Simar 1 6 6 0 (5 línur).
Verð kr. 2.50 á mánuði.
Lausasala 10 og 25 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Tvöfeldni
Tímamanna.
H IN síðustu nxisseri hefir við-
leitni Tímamanna mjög
beinst að þvi, að koma á sundr-
ungu innan Sjálfstæðisflokks-
ins. Um l>að leyti sem stjórnar-
samvinnan liófst urðu allmikil
átök í flo'kknunx. Það er alger-
lega rangt, að í þingflokki sjálf-
stæðismanna hafi verið stór
hópur, sem alls ekld hafi vilj-
að ganga til samvinnu. Hitt er
rétt, að ágreiningur var um það,
hvort til samvinnunnar skyldi
gengið, án þpss gengið væri frá
því fyrirfram með tryggilegum
samningum, að sum helstu
deilumáún yrðu leist á þann
hátt, að sjálfstæðismenn gætu
við unað. Um helmingur þing-
flokksins vildi helst ekki eiga
nein eftirkaup við Tímamenn.
Það kemur betui' og lietur í ljós,
að þessi tortryggni á heilindum
Tímamanna var fyllilega rétt-
mæt. Þeir, sem treystu þvi, að
tilhliðrunarsemi og sanngirni
væri að vænta úr þeirri átt, hafa
orðið fyrir vonbrigðum. Bjarni
Benediklsson borgarstjóri skrif-
aði nýlega grein, sem bann
nefndi „Samvinna eða svikráð“.
Sýndi hann þar fram á að þetta
tvent gæti illad’arið saman. Um
það eru fleiri og fleirr sjálfstæð-
ismenn að sannfærast, að Tíma-
menn vilja nota hið óhjákvæmi-
lega pólítíska samstarf til þess
að vinna Sjálfstæðisflokknum
sem mest mein.
Tímamenn ráðast jöfnum
höndum á Sjálfstæðisflokkinn
fyrir að halda fram stefnu sinni
og fyrir að sætta sig við að
stefnumálunum fáist ekki fram-
gengt. Fyrst er alt gert til að
hindra framgang málefna sjálf-
stæðismanna og fjargviðrast yf-
ir „óbilgjörnum kröfum“ þeirra.
Þegar svo tekst að stöðva málin,
er hælst um yfir þvi að sjálf-
stæðismenn „hafi tekið upp úr-
ræði FramsóknarfIokksins“!
Þessi tvöfeldni Tímamanna
er orðin öllum augljós. I versl-
unarmálunum er ráðist á flokk-
inn fyrir það, að halda frarn
stefnu sinni, og samtímis gefið
í skyn, að hann sætti sig við
stefnu Timans. í fjármálunum
er ráðist á flokkinn fyrir að
leitast við að lækka útgjöldin
og samtímis hælst yfir því, að
honum takist ekki að lækka út-
gjöldin.
Það er einhver mesta fjar-
stæða, sem sést befir, þegar
Tíminn heldur því fram, að
fjárlögin geti verið þau sömu
eftir að styrjöldin hófst og þau
voru áður. Allir vita að orðið
befir tvöf öld gengislækkun, fyrst
um 20% og síðan um 11%, eða
samtals um þriðjung. Allir vita
að alt sem kaupa þarf hefir stór-
liækkað i verði. Allir vita að
beinn kostnaður vegna stríðsins
skiftir mörgum hundruðum
þúsunda. Þrátt fyrir þetta alt
varð liækkunin á fjárlögunum
eftir að sjálfstæðismenn komu
í stjórnina ekki meiri en hún
hafði verið að meðaltali árlega
á undangengnum friðartíma.
Hver einstaklingur getur borið
saman útgjöld sín nú og fyrir
stríð. Af þoim samanburði verð-
ur ljóst, hversu sanngjarnt er
að bera sanian styrjaldarfjárlög
og friðarfjárlög.
Það gerir ekkert til þótt Tím-
inn haldi áfram f jarstæðum sín-
um um fjármálin. Allir sjá, að
skotið er yfir markið. Það dett-
ur engum í bug að efast um
það, að fjárlögin hefðu orðið
að minsta kosti 2—3 miljónum
króna hærri en raun varð á, ef
fyrverandi stjórnarflokkar
hefðu einir ráðið, og hafa marg-
sinnis verið leidd full rök að
því. Það, að fjárlögin hækkuðu
ekki meira eftir stríðið og eftir
gengisfallið en þau hefðu gert
á undanförnum friðartímum,
sýnir að öðruvísi er á málum
lvaldið. Þetta er svo ljóst, að það
liggur hverjum liugsandi manni
í augum uppi. Tíminn getur því
enga blekt, nema þá allrafáfróð-
ustu, á áframlialdandi stagli
sinu um það, að útgjöld ríkis-
ins þurfi ekki. að hækka, þótt
gengið lækki um þriðjung, allir
ldutir hækki i verði og stórfé sé
varið til styjaldarráðstafana.
VJdtal vid Ólaf Stefánsson stýrimann:
Prests-
kosningarnar.
Eins og lesendum blaðsins
mun vera kunnugt, lilaut sira
Sigurbjörn Einarsson liæstu
atkvæðatöluna við kosningu i
Hallgrímsprestakalh. Yæri ekki
úr vegi að birta skýrslu kjör-
stjórnarinnar um það, hve
mörg atkvæði hverjir tveir
prestar hlutu saman. Er liún
þannig:
Sigurbjörn-Sigurjón 774 atkv.
Jón-Þorsteinn 673 —
Jakob-Sigurbjörn 497 —
Jakob-Jón 424 —
Sigurbjörn-Þorsteinn 373 —
Jón-Sigifrbjörn 318 —
Jón-Sigurjón 237 —
Jakob-Sigurjón 229 —
Sigurjón-Þorsteinn 144 —
Jakob-Þorsteinn 116 —
Jakob-Stefán 102 —
Sigurbjörn-Stefán 74 —
Sigurjón-Stefán 57 —
Jón-Stefán 51 —
Stefán-Þorsleinn 23 —
Þó nokkur atkvæði féllu á
aðeins einn umsækjanda. Það
fór svo:
Jakob 166 atkv.
Sigurjón 137 —
Sigurbjörn 113 —
Jón Auðuns 68 —
Stefán 25 —
Þorsteinn 23 —
Drykkjuskapur.
Talsvert er nú farið að liera á
því, að drukkið fólk sé með ærsl
og hávaða á götum borgarinnar,
er líða tekur að miðnætti og eftir
þaS fram undir morgun. Hvers
vegna tekur lögreglan þetta dóf
ekki úr umferð ? Fyrst í staö* eftir
að farið var aö setja fyllirafta í
steininn í sumar, kyröist mikið um
á götunum á kveldin og að nætur-
lagi, og hefir raunar staðið svo
fram undir þessa tíma. En nú sæk-
ir miög í sama horf og áður var.
Drukkið fólk er að flækjast hing-
að og þangað, sjálfu sér til skamm-
ar og öllu sæmilegu fólki til sárra
leiðinda. Þetta er að vísu ekki orð-
ið eins slæmt og áður gerðist, t. d.
í fyrravetur, en er nú a§ færast í
svipað horf. Vona eg að nú verði
tekið í taumana á nýjan leik og
hreinsað til á hverju ^inasta
kveldi. — Borgari.
RAFTÆKJAVERZLUN OC
VINNUSTOFA
LAUCAVEC 46
SÍMI 5858
RAFLAGNIR
VIÐGERÐIR
• • • • •
SÆKJUM SENDUM
Sex sólarhringa á
fleka úti á reginhafi
Fyrsti íslendingurinn, sem
særist í stríðinu.
Ólafur Stefánsson, stýrimaður á Ernu m.s. frá Siglufirði, er
nýlega kominn hingað til bæjarins, eftir nokkura dvöl í London-
derry í frlandi. Yísir hitti Ólaf að máli í gærmorgun og spurði
hann tíðinda af dvöl hans ytra og ævintýrum.
Fyrir nokkuru vorum við á
leiðinni hingað til lands frá
Englandi, og bar þá svo við, að
við fundum fleka í hafi, sem á
voru þrír menn. Voru menn
þessir mjög illa kQirmir, böfðii
veikst á hafinu í 6 sólarliringa,
matarlausir en höfðu lítilsliátt-
ar vatn. Þetta var skipstjóri af
sænsku skipi, Veronika, mat-
sveinn og léttadrengur 17 ára
að aldri. Skip þeirra liafði verið
skotið í kaf af flugvél norðvest-
ur af írlandi, og af 20 mönnum, '
sem á skipinu voru, lcomust að
eins þessir þrir' menn af, en
voru þó mjög illa leiknir.
Skipstjórinn liafði slasast al-
varlega þegar skip hans var
skotið í kaf. Var hann þá i
brúnni, en við sprenginguna
kastaðist liann niður á þilfar,
fór úr liði á öxl og hnéskelin
brotnaði, en allur var hann blár
af mari frá mjöðm. Skipstjóiv
inn var þunnklæddur, en bæði
matsveinninn og léltadrengur-
inn voru að eins í þunnum nær-
skyrtum og engu öðru. Höfðu
])eir sofið er skipið var skotið í
kaf, og komist upp nauðuglega
án þess að geta íklæðst nokkurri
spjör, og komist á fleka, en slík-
ir flekar eru nú liafðir á öllum
3
skipum, sem á hættusvæði
sigla. Matsveinninn og létta- j
drengurinn voru báðir spánsk- _
ir, og gátum við þvi ekki feng- ;
ið fullar upplýsingar hjá þeim f
um hrakninginn, en skipstjór- |
inn var svo þjakaður að hann '
átti örðugt um mál. Það, sem '
bjargaði mönntim þessum var,
að veður hafði verið sæmilegt
allan tímann, sem þeir höfðu
verið að hrekjast á flekanum,
að undanteknum einum sólar-
hring, en þá var mjög vont veð-
ur. Var það á þriðja degi.
Þegar við fundum menn
þessa var veður vestan, 5—6
vindstig og sjór töluverður. Var
þetta kl. 4 um nótt í svarta—
myrkri, og var hrein hending
að við fundum flekann. Björg-
unin gekk mjög greiðlega, með
því að mennimir gátu tekið á
móti linu, þótt þjakaðir væru
og náðum við.þeim þannig um
borð. Við létum þeim í té alla
þá hjúkrun, sem unt var, og
sigldum með þá til London-
derry á Norður-írlandi. Þar
voru þeir strax lagðir inn á
sjúkrahús. Skipstjóranum leið
illa á leiðinni til Londonderry,
en meðan ]ieir voru að hrekjast
á flekanum höfðu þeir verið
dofnir af kulda og vosbúð, og
gætti þá ekki kvalanna vegna
meiðslanna, fyr en honum fór
að hitna og líf að færast í lik-
amann að nýju.
Meðan við lágum í höfn í
Londonderry vildi það til að eg
varð fyrir sprengjubroti og
særðist á Iæri. Atvikaðist það
þannig, að við sömu bryggjuna
og við vorum, lá enskur tundur-
spillir, og voru sjóliðar að fægja
eða rjála við byssur. Tókst þá
svo illa til, að skot reið af einni
byssunni, og lenti í bryggjunni,
sem var steinsteypt, og kastaðist
eitt brotið úr kúlunni þaðan yf-
ir á skip okkar, og særði mig í
lærinu, en eg var uppi við að
vinna á skipinu. Var komið með
sjúkrabifreið að skipinu og eg
fluttur á sjúkrahús, en með þvi
að eg hafði reynt töluvert á fót-
inn, — gengið til bifreiðarinnar
og um sjúkrahúsið, liafðist sár-
ið í fyrstu illa við og fékk eg
mikinn sótthita um kvöldið.
Iiélst sóttliitinn í þrjá daga og
misti eg því af skipi mínu heim,
og lá á sjúkrahúsinu í hálfan
mánuð.
Á sama sjúkrahúsi og eg lá
skipstjórinn og hásetarnir báð-
ir, sem við höfðum bjargað.
Iiitti eg skipstjórann að máli að
viku liðinni, og leið honum þá
eftir atvikum vel. Fóturinn
hafði verið settur í gibs, og gerði
skipstjórinn ráð fyrir að hann
]nrrfti að liggja í því í 8—10 vik-
ur. Mestar þjáningar kvaðst
liann hafa liðið fyrsta sólar-
liringinn á flekanum, meðan
hann var að dofna, og svo aftur
á innleiðinni eins og' áður getur.
Matsveinninn og léttadrengur-
inn vqru rúmliggjandi einnig,
og gerði skipstjórinn ráð fyrir,
að þeir yrðu að dvel ja á sjúkra-
húsinu fram yfir bátíðar, þótt
þeir hefðu ekki meiðst og eng-
an alvarlegan sjúkdóm tekið
vegna volksins.
Veronika, skip það, sem skot-
ið var í kaf var 2000 tn., og hafði
meðferðis járnfarm frá Spáni,
enr var langt komið áleiðis er
flugvélin réðist að því.
Það var kaþólskt sjúkrahús,
sem við lágum á, og leið okkur
öllum þar ágætlega og höfðum
Iiina bestu umönnun.
Mér virtist stríðsáhrifa gæta
lítið í Londonderry að öðru
leyti en þvi að þar var alger
myrkvun. Skortur virtist þar
enginn á varningi, og fólk virt-
ist búa við sæmileg kjör.
Eg fór frá Londonderry til
Belfast og þaðan til Englands.
Var eg yfirheyrður vandlega
bæði í Belfast og í höfn þeirri
er eg tók í Englandi, en að öðrU
leyti gekk ferð mín mjög greið-
lega. Fór ágætlega um mig á
leiðinni lieim, þótt eg liafi enn
ekki náð mér að fullu eftir á-
verkann, er eg hlaut i London-
derry.
Næturvörður
í Reykjavíkui’ Apóteki og Lyfja-
búðinni Iöunni.
Díigibnin:
595 hafa
kosið.
Þegar kosningu var lokið í
gær höfðu 595 atkvæðisbær-
Ir félagar neytt atkvæðisrétt-
ar síns. Er það rúmur fjórð-
ungur þeirra, sem á kjörskrá
eru, en þeir eru samfals
2100.
Dagsbrúnarmenn, f jöl-
mennið til kosningarinnar í
dag og setjið X við JÁ. Kosn-
jngin stendur yfir til kl. 11 í
kveld, en verður þá lokið. —
Komið heldur snemma en
seint.
Júiablað Vísis
kom út í dag. Það er stærra, fjölbreyttara og vandaðra en nokk-
uru sinni áður.
EFNI:
F. Matania: Sagan af Lais, fegurðardís
í Korinthuborg.
Grétar Fells: Jóladraumar (kvæði).
Æskuár Ríkarðs Jónssonar.
Þórunn Magnúsdóttir: Jólarósir (saga).
Suðurslavneskir jólasiðir.
Selma Lagerlöf: Saga frá Hálsnesi.
Þorsteinn Jósefsson: Þegar Arne Borg fór til
Ástralíu.
Hjörtur Halldórsson: Sjálfs sín herra (saga).
Bergur Vigfússon: Fótgangandi að leita læknis
um 100 km. veg um jólaleytið. (Frá ferðum
Stefáns Filipussonar).
Þorsteinn Konráðsson: Ferð í Ásgarðsdal sumarið
1940.
Þrautir og spil fyrir unga og gamla.
Ásta: Inn til dala (kvæði).
Björn Ólafsson: Vísir þrjátíu ára.
Kristján Guðlaugsson: Vísir til dagblaðs í Reykjavík.
Gunnar Sigurðsson frá Selalæk: Þegar eg var rit-
stjóri Vísis.
Þegar Vísir var í hænsnakofanum og „svínastíunni“.
(Viðtal við Pétur Þ. J. Gunnarsson, stórkaupm.).
Axel Tliorsteinson: Minst samstarfsmanna.
Axel Thorsteinson: Smáauglýsingarnar í Vísi.
Kristján Guðlaugssop: Vísir — starfshættir í dag.
Smælki. — Hitt og þetta. — Skrítlur.
Um 80 myndir, þar af margar eftir ísl. listamenn,
eru í blaðinli.
Þetta er stærsta jólablað ársins
— ódýrasta jólablað ársins. —
f jölbreyttasta jólablað ársins
76 síður.-------Verð: 1 króna.
ItfU
eru adeins
eftir 2 dagar
til j óla,
þó er ennþá
mögnleiki
að kaupa
JOLA-
GJAFIRNAR

J