Vísir - 22.12.1940, Blaðsíða 5
BÆKllR
Stefan Zweig: Magellan,
könnuður Kyrrahafsins. —
Gísli Ásmundsson þýddi.
Útgef.: Bókaútgáfan Heim-
dallur, Reykjavik 1940. —
Auk nokkurra smásagna liafa
tvær bækur birtst í ísl. þýðingu
eftir Stefan Zweig, það voru
María Antoinetta og Undir ör-
lagasljörnum, sem báðar komu
út i fyrra.
Með þessum bókum eignáðist
Zweig mörg hundruð unnendur
og aðdáendur í íslenskum les-
endahóp, og því var það, að í
liaust sem leið, er eg las léleg-
an reyfara i íslenskri þýðingu,
þá fann eg honum það eilt til
gildis, að aftan á kápunni voru
manni gefin fyrirheit um nýja
bólc eftir Stefán Zweig, og þessi
bók var Magellan.,
Nú er Mogellan kotnín nl; <>g
ejna nótt þegar eg lá veikur
greip eg til þess vafasama úr-
t æðis að taka mér bólc i hönd,
og byrjaði að lesa.
Þessi bók var Magellan, og
eg las og las án afláts, uns veik-
idin gleymdust.
Magellan greip mig sömu
tökum og María Antoinetta og
Undir örlagastjörnum höfðu
gert fyrir einu ári. Stígandinn og
snildin var sú sama, og maður
lætur þessa bók þannig frá sér,
að maður situr 4mgfanginn eflir
og undrast þá snild og þá'&læsi-
mensku í andagift og slíl sem
þessi fluggáfaði nútímahöfund-
ur ræður yfir.
Bókin segir frá siglingu Mag-
ellan’s umhverfis hnöttinn, hinu
glæsilegasta afreki veraldarsög-
unnar, sem hafði miklu meiri
heimssögulega þýðingu í för
með sér, en Amerikufundur'
Columbusar, enda að öllu leyti
stórkostlegra afrek. En þessi
bok er ekki aðeins sigursaga
mannlegrar þekkingar og nýrra
landafunda á miðöldum, hún er
jafnframt stórbrotin og átakan-
leg harmsaga, en einmitt á því
sviði tekst Zweig best upp, og
þar er hann óviðjafnanlegur í
sálskynjan sinni og mannlýsing-
um. Önnur sterk ldið Zweigs
eru meitlaðar glampandi seln-
ingar, sem fela stundum í sér
efni í heila bók. Þessa gætir hér
sem í öðrum ritum Zweigs, og
það eykur mjög á gildi bókar-
innar.
Eg veit af mörgum sem unna
Zweig og safna bókum hans,
okkur Islendingum bætisl hér
ein ný, og eg er sannfærður um,
að hún verður íslenskum lesend-
um mjög kærlcomin, eigi síður
en hinar fyrri bækur hans.
Þýðingin virðist vera allgóð,
enda verður að krefjast þess af
útgefendum, að þeir vandi til
þýðinga á bókum eftir snillinga.
Það ér minsta og sjálfsagðasta
krafa lesenda, næst kemur kraf-
an um fráganginn — en verðið
verður þá hka að vera afleiðing
þessa.
Bókin er prýdd mörgum
myndum, prentuðum á mynda-
pappír.
Þorsteinn Jósepsson.
i
•
Marco Polo, ferðasaga hans
endursögð af Aage Krarup
Nielsen. Haraldur Sigurðs-
son þýddi. Utgef.: ísafold-
arpi’entsmiðja h.f. 1910. —
Bókafraixileiðsan í ár er fram-
ar öllu öðru flækinga- og fei’ða-
sögubókmentir. Fyrir utan það
sem birtst hefir eftir Islendinga
um þau efni, eru flestar stærri
bækurnar sem þýddar hafa ver-
ið og gefnar út í ár, helgaðar
ferðasögum. Má þar til nefna
tvo Arabíu-Lárusi — aðra bók-
ina um liann, hina eftir hann,
]xá bókina um Magellan eftir
Zweig,Hvalveiðar i Suðurhöfum
eftir Aage Krarup Nielsen og
loks Marco Polo, sem einnig er
endursögð af hinum fræga
danska rithöfundi Aage Krarup
Nielsen.
Þetta eru flest ágætis bækur,
útgefendunum til sóma og ís-
lenskum lesendum mikill feng-
ur að þeim.
Marco Polo var undir lok 13.
aldarinnar tugi ára á fei-ðalagi,
og að því leyti er bók bans ein-
slök, að bún lýsir löndum, og
þjóðlífi í þeirn, sem Norður-
landabúum var þá ekki kunnugt
um. Bókin hefir þess vegna um
ævi og aldur menningarsögulegt
gildi og hún er út um gjörvallan
heim talin ein af merkustu
ferðabókum sem skrifaðar hafa
verið. Kennir mai’gra og ólíkra
grasa í bókinni, þvi það er ekki
aðeins að Marco Polo lýsi, sem
hlutlaus áhorfandi, siðum og
háttum, atvinnuháttum og trú-
arhrögðum liinna framandi
þjóða, lieldur segir hann frá hin-
um margháttuðu og furðulegu
ævintýrum sem ufðu á vegi
lians sjálfs, og allir lesendur,
yngri seixi eldri nxuixu liafa ó-
blandixa ánægju af.
Bókin er prentuð á góðaix
pappír og prýdd fjölda ágætra
myixda.
Það nxá —- xxxeð góðri sanx-
visku íxxeira að segja — benda
öllum á þessa ágætu bók senx
tilvalda tækifærisgjöf handa
viixum og kimningjum.
„Magnús Eiríksson — guð-
fræði hans og trúarlíf“ —
er nafxxið á bók, íxxiklu riti og
íxxerkilegu sem Eiríkur Alherts-
son preslur frá Ilesti skrifaði
uixx þenna fágæla trúmann og
gáfumann. Eg vil íxxinnast á
þessa bók — fekki fyrir þá sök,
að þetta er fyrsta doktorsritgerð
unx guðfræðilegt efni, sem varin
hefir vei’ið við Háskóla Islands
— heldur vegna þess, að bólciix
er ekki útbreidd senx skyldi,
semxilega vegna þess að fólk
heldur að hún sé of vísindaleg
og sti’enxbin. En því fer fjan i.
Bókiix er létt og lipurt skrifuð,
gáfulega að visu eiixs og liöfund-
arins var von, en svo alþýðlega
að allir meðalgreindir menn
geta lesið hana sér til gagns og
ánægju.
Trúnxál eru ákaflega ríkur
þáttur í lifi alls mannkyns og
það má óhælt fullyrða, að fyrir
hvern þann Islending, senx á-
liuga hefir fyi’ir trúnxálum er
fengur að þessari bók, því hún
velcur mann til umhugsunar unx
ýms Irúaratriði — og aukin
, liugsun og aukin þekking er
veigamesti þátturinn í lífi hvers
einstaklings.
Lpks nxá gela þess, að bókin,
senx er nær 400 bls. í stóru broti,
*
fæst innbundin í skinnband fyrir
einar 12 krónur og er það gjaf-
verð fyrir jafn góða bök nú á
tínxum. Þetta er hentug jólagjöf
lil allra hugsandi manna.
Ásmundur Guðmundsson og
Magnús Jónsson: Jórsala-
för. Ferðaminningar frá
Iandinu helga. Útg. Bóka-
verslun Sigfúsar Eymunds-
sonar.
Eg man ekki til frétta af
mamxaferðum síðustu árin, er
mér þóttu ánægjulegri en þau
tíðindi, að guðfræðiprófessor-
arnir liefðu lagt upp i Jórsala-
för. Og eg hygg, að öðrunx
gömlum nemendunx þeirrá hafi
farið líkt og mér, að fagna því,
að þeir skyldu eiga kost á að
VlSIR
T
fára slíka för. Svo mjög eiga
fræði þeirra rætur sínar að rekja
til landsins lielga, að engum,
senx til þeirra fræða þekkir, fær
dulist gagn slíkrar ferðar fyrir
þá senx vísindamemx og kenn-
ara. Þess nxátti og vænta, að
fróðleiksfúsunx alnxenningi hér
heima nxyndi gefast lækifæri til
að kynnast þessu laridi uokkuru
nánar, er prófessorarnir kæmu
heini aftur með fangið fult af
margskonar fróðleik þaðan.
Hefir sú von, ekki brugðisl.
Blaðagreinar og erindi þeirra er
áður hafa birst, hafa nxenn
drukkið i sig og sennilega flest-
ir með vaxandi þorsta.
Og nú er loks komin út eftir
þá ferðabók ein nxikil, lxreinasta
biblía að þykt og broti, nxeð
fjölda nxynda og uppdrátta. Er
bókin öll bin glæsilegasta að
ytri sýn.
Hér er unx vandaða og nxerki-
lega ferðabók að ræða.
Ferðin um Gyðingaland síð-
asla ár er all annað en örugg.
Veldur því innanlandsstyrjöld
Araba og Gyðinga. Þess nxá eins
vel vænta að vera skotinn í mis-
gripunx fyrir Gyðing eða Eng-
lending. En norrænt yfirbragð
islensku prófessoi’anna gefur
Aröbunx tilefni til að ætla að
þeir séu „Allemans“ — Þjóð-
verjar, en við þá eiga Aralxar
ekkert sökótt. Konxust þeir því
klakldaust leiðar sinnaxv
Myndin af Gyðingalandi nú-
tínxans, senx gefin er i bókinni,
er landfræðilega séð lifandi og
skýr.. Landslag, gróður, þjóðlíf
og livað annað, er fyrir augun
ber, er nxálað nxeð eftirminni-
legum litrim að liætti bestu
ferðabóka. Og að einu leyli nxá
segja, að þessir höfundar skáki
ýnxsunx þeinx er best hafa ritað
unx þessar slóðir. Ferðamönn-
unx frá Mið- og Vestur-Evrópu
liættir til að láta sér hlöskra
riijög eyðileika og nelct Gyð-
ingalands. Og er það að von->
unx, af þvi þeir liafa skógi
vaxin og akurprúð lieiixxalÖnd
sín til samanbui’ðar. íslending-
arnir eru aftur á nxóli — ef svo
nxætti segja — skólaðir i þvi að
heiman a’ð' skynja blæbrigði
hrjóstra og hax’ðbala. Þeir geta
því gefið — íslendingunx að
nxinsta kosti, — þær lýsingar af
svip landsins helga, er gefa
ljósar og eftirminnilegar liug-
myndir.
Ekkert laníer jafn sögulegt
og þetta. Það er vetlvangur at-
burða Gamla- og Nýjatesla-
mentisins, Foi’naldarsögu og
Miðaldasögu. Jafnvel bafa þar
gerst á síðustu áratugum við-
burðir, er hefðu nægt til að
hlaða livaða land senx væri seg-
ulafli fyrir alla þá, er þyrstir í
fróðleik unx lönd og sögu. Inn í
lýsingar sögustaðanna í þessari
bólc er smekklega ofið miklum
fróðleik frá öllurii þeinx tíma-
bilum, er söguríkir viðbux-ðir
gerðust í landinu. Fortíð og nú-
tíð mætast þarna í nxyndum,
sem margar eru heillandi
snjallar.
En fremur öllu öðru er þetta
landið helga, land pílagrímanna,
mesti helgidómur kristninnar i
öllunx löndunx, en einnig lieilagt
land Gyðingum og Múhameðs-
niönnum. Ber þessi bók það
nxeð sér, að prófessprariiir eru
þarna ekki eingöngu senx fræði-
menn og ferðalángar lieldur að
vissu Íeyti senx pilagrimar, er
anda að sér helgi landsins hrifn-
ir og næmir fyrir öllu, er vekur
glöggar liugsanir hjá þeinx.
Pílagrímar nxiðalda komu lieim
frá landinu helga með flísar af
krossi Krists eða aðra helga
dóma, og þótti slíkt blessun
fyrir þær kirkjur, er fengu
helgu dómana til geynxslu og
eignar. Ýmsunx fögrum köflum,
er liöfundar hafa ritað unx þau
álirif, er þeir urðu fyrir þarna
austur frá, mætti líkja við lielgu
dónxana. Það berst með þeim
helgiblær frá landinu, þar sem
kristnin átti upptök síu.
Það er vel til fallið, að þessi
bók kemur út rétt fj'rír jólin.
Jólalegri bók nxun ekki hafa
komið út á íslensku í nxörg ár.
Eg get hugsað nxér liana jafn
kærkomna gjöf handa fróð-
leiksfúsum unglingunx og al-
vörugefnu öldruðu fólki.
Kn. A.
Eftir ástæðum
Altaf sama tóbakið
BRISTOL
B i djicJ um
BIHNDRHIS riaffi
L/anfiiiiclai*
blása
nýja ljóðabókin eftir
Margréti Jónsdóttur,
er smekkleg og ódýr jólagjöf.
Fæst í öllum bókabúðum.
Epii (lurinðj
Sveskjur
Þorstei nsbiíð
Grundarstíg 12,
Hi’ingbraut 61.
JÓLABÓKIN
Jór§alaför
ferðaminningar prófessoranna
Ásmundar Guðmundssonar og Magnúsar Jónssonar.
328 bls. 86 myndir og uppdrættir.
-------- ER KOMIN ÚT. -----
Bókaverslun
Sigfúsar Eymunclssonar
— B. S. E. Bókabúð Austurbæjar, Laugavegi 34. —
Stjörnur vorsins, eftir skáld höfuðstaðarins, eins og Tómas
er nú kallaður, mun nú vera nxest umtalaða bókin. Vísir leyfir
sér að birta hér eitt erindi, sem sýnishorn af kvæðunum, sem
eru með því fegursta, sem ort hefir verið af okkar núlifandi
skáldum.
Gosbrunnarnir syngja
og glitra í þúsund ljósum
og garðarnir boða sumar langt
í mjallhvítum rósum.
Og geislar koma hlaupandi
eins hratt og fætur toga,
ef heinxskir, litlir skuggar
út á gangstéttina voga.
Þá langar út í sólskinið
og læðast hægt á tánum
og leggjast svo til hvíldar
undir kastaníutrjánum.
Bréfsefnakassar
X
Fallegrir og: odýrir
nýkoinnr.
Bókaverslun
Sigfúsap Eymundssonap
Jdla^jafir:
Nýtísku
kventöskur
úr leðri frá 16.50 til 69.00.
Innkaupstöskup
frá kr. 18.00—62.00.
BUDDUR úr leðri frá kr. 1.00 til 10.00
SEÐLAVESKI úr leðri frá kr. 5.25 til 32.00.
SELSKINNSBUDDUR frá 1.50.
Mesta tíska ársins er
ielikinnstöiiknr,
samsvarandi hanskar
og liiffur, úr selskinni
hvergi eins fallegt og hjá okkur
Nálar, Hringar, Eyrnaloklcar, Armbönd, Úrfestar
(leður).
SKÓLA-, SKJALA- og NÓTNATÖSKUR, LYKLAVESKI.
HANSKAR og LÚFFUR
fyrir hörn og fulloi’ðna.
HLJ ÓÐFÆRAHÚSIÐ.