Vísir - 10.04.1945, Síða 3
Þriðjudaginn 10, apríl 1945.
VISIR
3
ÍSLANDSLÝSING18 BINDUM VEBÐUB GEFIN ÚT Á
NÆSTU ÁBUM.
-Menntamálaráð annast útgáfuna, en Steindór Steindórsson
menntaskólakennari verður ritstjóri verksins.
jj^Jenntamálaráð hefur nú
í undirbúningi útgáfu
stórrar og ítarlegrar Is-
landslýsmgar og hefur fal-
ið Steindóri Steindórssym
menntaskólakennara á Ak-
ureyn ntstjórn verksins.
Gert er ráð fyrir að ritverk
þetta verði a. m. k. í átta
bindum, en líkur til að það
\erði nokkru stærra.
Áætlað er, að tvö fyrstu
bindin verði um almenna
náttúrufræði landsins, eitt til
tvö bindi fjalli um atvinnu-
hætti og þjóðlýsingú, cn
mjög er þó í óvissu um allt,
er lýtur að þessum hluta
verksins. Hin bindin verða
svo héraðalýsingar, staða- og
landslagslýsingar. 1 þennan
þátt verða að sjálfsögðu tekn-
ar atvinnu- og þjóðlýsing
hvers héraðs eftir því, sem
nauðsyn krefur.
Leitað hefur verið til f jölda 1
sérfræðinga, svo sem jarð-
fræðinga og annara náttúru-
fræðinga, og þeir beðnir að
skrifa einstaka kafia eða
þætti í ritið. Hvað snertir at-
vinnu- og þjóðlýsingu lands-
ins verður leitað til ýmissa
stofnana, svo sem Búnaðar-
íélagsins, Fiskifélagsins og
annara hliðstæðra stofnana.
Hvernig héraðalýsingunum
verður háttað er enn ekki
íullráðið.
Ritstjóri íslandslýsingar-
innar Steindór Steindórsson
tjáði Vísi að hanri hafi feng-
ið vilyrði eða loforð frá ýms.
um þeirra, sem leitað liefði
verið til um aðstoð, en aðrir
ættu cftir að gefa fullnaðar-
svar. Hefir Steindór hugsað
sér að koma liingað til
Reykjavíkur i vor og halda
þá fund með höfundum ís-
landslýsingarinnar, þeim sem
liann nær til. Verður þá nán-
ari ákvörðún tekin um efnis-
skiftinguna og fastari tökuln
tekið á verkinu sem heild.
Steindór sagði að ómögu-
legt væri að segja um hvenær
iiægt yrði að lol'a útgáfu
verksins. Upphaflega hefði
það verið ætlunin að fyrsta
Haíníirðingai
stofna útgerðar-
félag.
Iiafnfirðingar hafa á prjón-
unum áform um að stofna
hiutafélag til útgerðar. Á það
að heita Fiskveiðahlutafélag
I lafnarf jarðari Tilgangur
þessa félagsskaþar er að iáta
smiða fiskveiðabáta og gera
þá út frá Hafnarfirði.
Hlutafjár er aflað meðal
annárs með þvi að gefa bæj-
arbúum og öðrum, sem
áhuga hafa á stofnun slíks
félagsskapar kost á að Ieggja
frain ldutafé. Minnsta fram-
lag er 1000 krónur. Sérstök
nefnd hefir verið kosin lil að
hrinda þessu máli í fram-
kvæmd. Eiga sæti í henni
þcssir menn: Bjárni Snæ-
björnsson, Loftur Bjarnason,
Eyjólfur Kristjánsson, Jón
Eiriksson, Jón Gíslason og
Þorleifur Jónsson. Hlutafjár-
söfnuninni skal vera lokið
fyrir 21. apríl.
bindið kæmi út eftir 1—2 ár,
en sú áætlun væri mjög vafa-
söm og á bjartsýni bvggð.
Hinsvegar tæki það naumast
lengur en þrjú ár að gefa 1.
bindið út, og eftir það ætti út-
gáfan að gela lialdið óslitið
áfram.
LTm stærð liVers bindis er
ekki gott að segja að svo
stöddu, en það hefir verið á-
ætlað 4—500 síður í stóru
broti. Má frekar gera ráð fyr-
ir að verkið fari eitthvað
fram úr fyrirhugaðri stærð,
bæði að blaðsíðu- og binda-
fjölda.
Vandað verður á allan liátt
til útgáfunnar og verður það
prýtt miklum fjökla mynda.
Tillögur um vöru-
vöndun á flökuð-
um íiski.
Jakob Sigurðsson fiskiðn-
fræðingur, sem starfar á veg-
urn FiSkimálanefndar hefir
nýlega lagt fram tillögur og
ítarlega greinargerð um
vöruvöndun á hraðfrystum
i'iski.
1 tillögum þessum bendir i
Jakob á að sú aðferð sé höfð
í sambandi við hraðfryst-
ingu fiskjar í Bandaríkjun-
um, að dýfa flökunum í salt-
pækil um leið og þau eru
sett í frost, en ekki sé vitað
lil að sú aðferð sé liöfð liér.
Þessi pækildýfing hafi liins-
vegar þann tvíþætta kost, að
gera flökin útlitsbetri og'
hreinlegri að öllu leyti og
þar að auki að koma í veg
fyrir efnatap úr flökunum
við gevmzln, jafnvel þótt í
frosli sé,
Dr. Jakob segir að salt-
vatnið, sem notað sé til þessa
sé oft talsvert breytilegt að
styrkléika. Venjulegasli
styrkleiki sé þó venjulega
um 10 og séu flökin venju-
lega höfð í pæklinum, um 10
-—15 sekúndur. Náuðsynlegt
er að nota aðeins fullkomn-
ustu tegundir af salli í þenn-
an pækil, ella getur dýfingin
orsakað, að óbragð komi af
flökum eftir l'árra vikna
geymslu og er þá dýfingin
verri en engin.
Frá Skákþinginu:
Chiðmundar Ágásfs-
son er hæstur me§
Ví2 viiming af 10.
í gærkveldi var tefhl 10.
umferð í meislaraflokki ú
S ká kþi ngi lt e g kja ví k ur.
Fóru leikar þannig, að Guð-
mundur Ágústssón vann
Pétur Guðmundson. Hinar
skákirnar, sem tefldar voru,
urðu biðskákir.
Guðmundur Ágústsson er
hæstur með 71/'<> vinning af
1Ö, og Magnús G. Jónsson
næstur með 7 vinninga af 0.
Auk biðskákanna eru þrjár
umferðir eftir. Enginn er nú
taplaus, nema Sturla Péturs-
son, sem hefir liinsvegar gert
0 jafntefli.
í fyrsta flokki er eftir að
tefla eina skák. Tíu liafa
verið tefldar af 11, og standa
Fjölmennur íundur
um áfengismál
á ísafirði.
Skorað á hið opinbera aS
loka áfengisútsölunni
á ísafirði.
Frá fréttaritara Vísis. —
ísafirði í gær.
A ð tilhlutum þingstúku fsa-
fjarðar vár í gær haldinn al-
mennur borgarafundur um
áfengismál. Tóku þar margir
menn til máls, og urðu um-
ræður um málin allfjörugar.
Fundurinn samþykkti eft-
irfandi tillögur: Skorða var
á alla templara og bindindis-
vini að undirbúa löggjöf um
bann gegn neyzlu og bruggun
áfengis í hvaða mynd sem er.
Einnig var skorað á rikis-
stjórnina um að láta fara
fram atkvæðagreiðslu sam-
kvæmt lögum um héraða-
bönn um afnám áfengisút-
sölunnar hér á ísafirði. Þá var
áskorun til ríkis, bæja og
sveitastjórna og ráðandi
manna opinberra slofnana,
að þola ekki drykkjumenn i
opinberum stöðum, og veita
ekki drykkjumönnum ojiin-
ber störf. Skorað var á for-
stjóra áfengisverzlunarinnar
um að áfengi sé hvorki selt né
afhent í almennum sölubúð-
um, eða í sambandi við þær.
Skorað á fræðslumálastjórn-
ina að auka bindindisfræðslu
í skólum, og setja reglur um
framkvæmd hennar og ganga
ríkt eftir að þeim sé l'ranl-
fylgt. Skorað á starfandi fé-
lög i bænum, um að samein-
ast í virkri sókn gegn áfengis-
flóðinu með fundarliöldum,
áskorunum og öðrum leyfi-
legum ráðum.
Fundurinn væntir einkum
öflugri stuðnings íþróttafé-
laga, kennara, skáta, kvenfé-
laga og stéttarfélaga. Fund-
urinn kaus 7 manna nefnd lil
bess að fylgja fram ályktun-
um og er hún skipuð af þess.
um mönnum: Grímur Krist-
geirsson þingtemplar, Arn-
grímur Fr. Bjarnason, Jo-
hann Gunnar ólafsson, Bald-
ur Jolirisen, Hannibal N aldi-
arsson, Sigurður Guðmunds-
son og Guðmundur Sveins-
son. — Arngr.
VESTUR-
VÍGSTÖÐVARNAR.
Framh. af 1. síðu.
sókn sinni frá ÁVurzburg í
áttina tit Núrnherg.
Syðst heldur fyrsti lierinn
franski einnig áfram sókn
og á nú aðeins 15 km. ófarna
til Stuttgart.
Bandamenn hafa Ileidél-
berg á valdi sínu. Foringi
setuliðsins þar afhenti bæinn
í hendur bandamönnum i
gær. ___________________
leikar þannig: Róbert Sig-
urðsson hefir 8 vinninga,
Ingimundur Guðmundsson
hefir (i 14 vinning og.-Jón B.
Helgason (5 vinninga og 2
biðskákir.
í öðrum flokki standaleik-
ar þannig, að EiríkUr Bergs-«
son hefir (5 vinninga af sjö
skákum, Hafsteinn ólafsson
(i af 8 og Ingólfur Jónsson
5 af 7.
Helgi Oskarsson
vann göngu og stökk
á skíðamóti Ármanns
Innanfélagsmót Ármanns
í skíðaíþróttum hélt áfram í
fyrradag og var þá keppt í
göngu og stökkum.
I göngu voru þátttakendur
níu. Fyrstur varð að marki
Helgi Óskarsson á 50 mín.
11,0 sek. 2. Jóhann Vigl'ússon
51:02,0 mín. 3. Stefán.Stef-
ánsson 52:43,0 mín.
I stökkum var keppt í 2
aldursflokkum. I eldri llokki
sigraði Ilclgi Óskarsson,
stökk 21 og 20 metra, hlaut
148 stig. Annar varð Stefán
Kristjánsson, hlaut 143,8 sl.
og' þriðji Stefán Stefánsson,
hlaut 136,8 st. Þátttakendur
voru 10.
I yngri flokki, til 16 ára
aldurs, voru þátttakendur
einnig 10. Þar sigraði Ásgeir
Eyjólfsson, stökk 14% og
141/2 metra, hlaut 145 .stig.
Næstur varð Bjarni Einars-;
son með 131,2 stig, og þriðji
Kristinn Eyjólfsson, hlaul
101-,4 stig.
Áður hafði verið keppl í
svigi karla og kvenna í öll-
um aldursflokkum. Eftir er
að keppa í bruni karla og
kvenna, og ler það væntan-
lega fram um næstu helgi.
Skiðafæri var ágælt. —
Snjór er nægur til fjalla, en
þó var fólk mcð færra móti
á skíðum.
Gísli Krístjánsson
svig- og göngnmoist-
arí I.R.
fþróttafélag Reykjavíkur
hélt innanfélagsmót að Kol-
viðarhóli í svigi karla og
kvenna, stökki fullorðinna og
unglinga og skíðagöngu í
fyrradag.
1 svigi karla bar Gísli Krist-
jánsson sigur úr býtum á
107,7 sek. 2. varð Guðmund-
ur Samúelsson á 115,4 sek.,
og 3. Guðni Sigfússon 118,5;
sek. Þátttakendur voru 24.
I svigi kvenna voru 9 þátt-
takendur. Þar varð Sigrún
Sigurðardóttir hlutskörpust,
á 65,8 sek. Onnur varð Guð-
munda Andrésdóttir a 77,6
sek., og 3. Herdís Jónsdóttir
á 77,9 sek.
I stökki fullorðinna voru
einnig 9 þátttakendur.
I stökki fullorðinna voru
cinnig 9 þátttakendur. Bezt-
ur var Guðmundur Samúels-
son 196,6 stig. 2. Mágnús
Björnsson 189,8 stig, og 3.
Sverrir Runólfsson 171,5 stig.
I stökki drcngja varð hlut-
skarpastur Grímur Sveins-;
son með 202.5 stig. Næsturj
varð Guðni Sigfússon með
200,5 stig. Þátttakendur voru
ljórir.
I skíðagöngu (tæpl. 7 km.)
vann Gísli Kristjánsson á 29
mín. 17 sek. 2. varð Gunnar
Hjaltason á 31:23,0 mín., og
3. Magnús Björnsson 32:18,0
mín. Þátttakendur voru 5.
Piltur og stúika leik-
ið á SigluHrði.
Frá fréttaritara Vísis.
Siglufirði í gær.—
f fyrradag fór fram frum-
sýnipg á sjónleiknum „Pilti
og stúlku“ eftir Jón Thorodd-
sen.
Er leikurinn sýridur á veg-
um stúkunnar Framsókn á
Siglufirði. Fékk leikurinn
góðar unditektir. Þessir menn
fara með aðalhlutverkin:
Indveldi í Tungu leikur Guð-
laug Steingrímsdóttir, Sigríði
dóttur hennar leikur Inga
Hjartar, Ingibjörg leikur
Guðrún Jónsdóttir, Indriða
leikur \Tielor Þorkelsson,
Gróu á Leitþleikur Soffia Jó-
hannesdóttir, Bárð á Búrfelli
leikur Pétur Baldvinsson,
Guðmund á Búrfelli leikur
Emil Andersen, Möller kaup-
mann leikur Júlíus Júlíusson.
Leikstjórn hefir Árni Jó-
hannsson á hendi, Ilerberí
Sigfússon málaði leiktjöld.
Páíl Erlendsson stjórnaði
söngnum í leiknum. Gísli
Þorsteinsson og Karl Stur-
laugsson sáu um leiksviðs-
útbúnað.
Stúlkur
óskasi til cldliússtarfa í
nýju veitingahúsi.
A. v. á.
BEZT AÐ AUGLÝSAIVÍSI
30ííoí5;íííopísö;ío;í«;ícooöoö;íí5
Fvrir vorhreingerning-
arnar:
Quitlayabörkur
Rinso
Rcnol
Liquid Veneer
O’Cedar
Húsgagnasítrónuolía
Window Spray
gluggalögur
Bon Ami gluggasápa
Ofnsverta
Original hreinsilögur
Johnson’s Glo Coat
sjálfgljái
Ræstisápa
Ilreingerningar-
burstar
Panelburstar
Miðs töðvarburstar
UNGLING
vantar þegar í stað til að bera út blaðið um
Skólavörðwstíg
Þórsgötu —
Talið strax við afgreiðsiu blaðsins. Sími 1660.
Dagblaðið Víslz.