Vísir - 14.06.1945, Page 4

4
VISIR
Fimmtudaginn 14. júní 1945
DAGBLAÐ
Ctgefandi:
BLAÐADTGÁFAN VISIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 16 6 0 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Flngierðir.
pyrsta farþegaflugvélin, sem komið liefir
frá Sviþjóð, lenti á Keflavíkurflugvellinum
í gær, en með henni komu þrír opinberir
sænskir erindrekar. Er þar með hafið flug
milli þesasra tveggja landa og, um leið til
Vesturlieims, samkvæmt samningum, sem
um þetta hafa verið gerðir. Er hér um hinn
merkilegasta viðburð að ræða, sem markar
tímamöt i samgöngumálunum og rýfur um
leið einangrun íslands frá umheiminum,
sem oft hefir verið tilfinnanlega bagaleg.
Verður fyrst um sinn farið í nokkur reýnzlu-
ílug, aðallega hingað til lands, en siðar liefj-
ast svo fastar flugferðir, er unnt er að hyggja
á nokkurri reynzlu í þessum efnum.
Það mun eT;ert launungarmál vera lengur
að um land þetta hafa legið leiðir flugflota
Bandaríkjanna, þahnig að feng'in er æðimik-
il reynzla um flugleiðina milli Vesturheims
og meginlands Evrópu. Er lítill vafi á að
alíkar flugferðir leggjast ekki niður, enda er
mmt að stunda flug á þessari leið að stað-
aldri. Áfangarnir eru styztir á þessari leið
milli álfanna, en þótt gera megi ráð fyrir
að flogið verði einnig yfir Allantshaf sunn-
anvert, verður að teljast vafalaust að norð-
urleiðin þyki fyrir ýmsra hluta sakir hent-
ugri og mun öruggari. Um þetta hefir all-
mikið verið rætt á undanförnum árum, og
skoðanir flugfróðra manna verið allskiptar,
■en reynzlan hefir skorið úr og sannað hein-
línis, að þeir sem töldu norðurleiðina heppi-
Jega, liafa liaft á réttu að standa.
Þegar slík millilandaflug hefjast á friðar-
fímum, er full ástæða til að gefa því gaum,
og gott er einnig að athugað sé hvern þátl
við getum átt í slíkum samgöngum. Eim-
skipafélag íslands liefir tekið þá ákvörðun
að taka flugvélar í þjónustu sína og hefir fc-
Jagið því gerst stærsti hlutliafinn í Flugfé-
Jagi íslands. Leikur ekki vafi á að félagið
Jiefir farið hér rétla leið, og að það á eftir
að vinna glæsilegt hlutverk einnig á þessu
sviði. Flugsamgöngurnar þarf að efla svo
sem verða má, en það verður aldrei gert
nema með því aðeins að verulegt fjármagn
sé lagt að mörkum, enda ætti fullkomin
samvinna að verða upp tekin milli þeirra
félaga, sem nú liafa flugstarfsémi með hönd-
mn. Flug er orðið svo öruggt að óveruleg
áhætta er því samfara, en nútíma tækni eyk-
ur slöðugt á öryggið. Reynzlutíminn er að
Jiaki, en þróunin mun enn verða mikil þótt
mikið Iiafi áunnist. Við íslendingar verð-
um að taka flugtæknina íþjónustu okkar og'
gera allt, sem gert verður til þess að greiða
fyrir örum samgöngum milli meginlanda
Ameríku og Evrópu, livern þátt sem við
jgetum átt að öðru leyti í lausn þessara máía.
Þess er að vænla að hið opinbera sýni full-
íin skilning á viðleitni Eimskipafélagsins og
-amiarra þeirra aðila, sem beila sér fyrir
Æiuknum flugsamgöngum í framtíðinni. Með-
an verið er að efla slíka starfsemi, væri
.eðlilegt, að hún nyti forréttinda og íviln-
ana frá opinberri liálfu, þannig að menn
Jiikuðu ekki við að leggja fram fé eftir þörf-
um til flugmálanna, í fullu trausti þess að
jslík viðleitni verði réttilega metin
Sextíu og fimma ára í dag:
Magnns Signiðsson bankastjóri.
í dag er Magnús Sigurðs-
son, hankastjóri, sextíu og
fimm ára. IJann er fæddur i
Reykjavík, sonur merkis-
hjómn.i.t Sigurðar Magnús-
sonar, kaupmanns í Bráð-
ræði og Bergljótar Árnadólt-
ur. Hann er borinn Reykvik-
ingur og liefir alið allan ald-
ur 'sinn hér í hæ. Magnús
lauk stúdentsprófi við Lat-
inuskólann 1901. Áð því
loknu lagði liann stund á
lögfræðinám og lauk iprófi i
því árið 1906. Siðan hefir
hann gegnt mörgum ábvrgð-
.arstöðum í þjóðfélagi voru
og leyst þær af hendi mcð
hinni mestu prýði.
Bankastjóri Landsbankans
var hann skipáður 1919 og
liefir gegnt þvi starfi siðan
með mesta sóma. Eins.og áð-
ur er getið, hefir hann skip-
að eitt vandamesta sæti i
stofnun þeirri, sem fyrrum
var kQlluð „dvergl;anki“, en
liefir vaxið og dafnað undir
stjórn hans og er nú orðin
veigamesta fjármála.stofnun
íslendinga. Það er óþarfi að
orðlengja um vanda þann,
sem á honum hcfir livílt, sem
manna lengst liefir stýrt með
skörungsskap og prýði þ.jóð-
hanka íslendinga á mestu
framfaratimum landsins.
Auk hankastjórastarfsins
hefir Magnús átt sæti í flest-
um nefndum, sem farið liafa
utan til að annast viðskipti
og fjármál íslands, og þar
liefir hann komið fram sem
öruggur fulltrúi þjóðar sinn-
ar, henni lil sóma.
Ástæðulaust er a'ð rekja
frekar hin margvislegu slörf
Iians í þágu islenzku þjöðar-
innar, því að Magnús Sig-
urðsson er fyrir löngu orðinn
þjóðkunnur maður.
Vonandi fær íslenza þjóðin
að njóta síarfskrafta lians
sem lengst.
Fimmtugur:
DANILÍUS SIGUÐSSON,
formaður, Hellissandi.
-
óvíða húa sjómenn vorir
við krappari kjör og frum-
stæðari lifsskilyrði en á ul-
anverðu Snæfellsnesi. Enn í
dag er litlum fleytum ýtt úr
grýttri vör, jiegar út verður
komist. Auðug fiskimið,
skammt frá landi freista
vaskra sjómanra til þess að
tefla djarft við storma, hrim
og liafrót. Sú harátta verður
til að bjarga fimm riiönnum
úr sjó á miðum úti,‘er háti
þeirra hvolfdi.
Ef að fært er á sjó frá
Hellissandi i dag mun Dani-
lius Sigurðsson draga lóð
siðua á Svöðufossmiðum, op,
renna báti sínum í vör með
góðan afla. Vafalaust munu
margir minnast haris á fimm-
lugs afmælinu, en sú afmæl-
isóskin mun lionum kærust,
að hin grýttá vör mætti sem
fyrst þoka fyrir hafnarmann-
virki við hæfi hinna dug-
miklu snæfellsku sjómanna.
Þá afmælisósk vil cg bera
fram. .
A. A.
aldrei skráð. Ilvert lilið fley
og skipshöfn þess á sína eigin
sögu um höpp og æfintýri,
sigra og ósigra.
■Það er alkunn saga að ver-
stöðvar á Snæfellsnesi byggja
vaskir sjómenn. Danilíus
Sigurðsson er þar frairarlega
í flokki. Hann hóf ungur sjó-
mennsku á árabátum og tví-
tugur að aldri tekur hann við
stjórn á þilskipum er gerð
voru út frú Stykkisliólmi og
Vestfjörðúm. Hanri rcynist
aflasæll og Iieppinn stjórn-
andi á þessum útvegi og
slundar kann við góðan orð-
lí unz skútuöldínni tekur að
lialla. Honuni fylgir sú gæfa
að ‘sigla jafnan heilum segl-
um til liafnar og flytja niikla
björg í hú. Er útvegi þessum
lauk hóf Danilíus for-
mennsku á róðrarskipiun og
dekkbátuni frá Hellissandi,
með sama orðstí og skip-
stjórnina áður. Hann reynd-
ist einnig aflasæll og heppinn
formaður og hann ber gæfu
Kveðjur
frá Truman
F réttatilkynning
frá ríkisstjórninni.
Forseti Bandaríkjanna hef-
ir senl forseta íslands þettu
samfagnaðarskeyti úl al
kjöri hans.
„Mér er ]iað mikil ánægja
að færa yður árnaðaróskir
vegna kjörs yðar sem forseta
lýðveldisins íslands. Vil eg
votta vður virðingu mína,
svo sem íslenzka þjóðin liefir
gert með því að sýna yður
það mikla traust að gera vð-
ur sjálfkjörinn til að skipa
áfram ]iá stöðu, er þér liafið
gengt.frá stofnun lýðveldis-
ins. Af liálfu Bandaríkja-
manna vil eg láta þá ósk i
1 jós, að þcr megið framvegis
njóta góðrar Iieilsu og hain-
ingju og að íslenzka þjóðin
megi um langan aldur eiga
við frið og farsæld að húa.
Harry S. Truman.“
Forseti liefir svarað og
þakkað skeytið.
Erinfremur hefir sendifull-
trúi Svía í dag persónulega
flutt forseta íslands árnaðar-
óskir sínar og ríkisstjórnar
Svía vegna endurkjörs hans.
Berg-málað Þa'ð er víst venjan, að bergmálið
fyrirfram. heyrist ekki fyrr en eftir á, fyrst
þurfi menn að tala eða gera ein-
hvern hávaða eðá skarkala, til þess að mynda
bergmálið. En þetta er ekki náuðsynlegt. Það
er eg búinn að sjá af skrifum blaðanna síð-
ustu dagana. Fyrir um það bil hálfum man-
uði sagði eg frá! því, að „víðlesnast /a og óvin-
sælasta“ bókin væri væntanleg innan skamms
— það er skattskráin. Nú er hún komin, sá
„andsins forni fjandi“ og þá snýst bergmálið
við, menn íaka undir með bergmálinu í stað
þess, að það ætti að vera öfugt.
*
Ánægja cða Blöðin tala um það, hvort menn
óánægja. geti verið ánægðir eða óánægðir
með skatta þá, sem þeim er gert
að greiða að þessu sinni. Það er eins og geng-
ur, að þau túlka ekki álagninguna öll á sama
veg, enda ekki við þvi að búast, þar sem uin
blöð með ólíkúm sjónarmiðum er að ræða.
Sumt af því, sem þau segja, miðar að því
að gera menn ánægða með álagninguna, en
annað ekki. En þó mun sannleikurinn sá, að
únægja manna fer ekki eflir þeim fortölum,
heldui’ Cftir upphæðunum, sem standa fýrir aft-
an nafri þeirra í skattskránni.
*
Úthlutun Það leit inn í mín í gær aldráður
lóða. maður og bað mig um að bergmála
tiltekið erindi fyrir sig, og svo hátt,
að þeir, sem ættu að heyra, hlytu að vakna,
þótt þær væru í fasta svefni. Ilonum finnst
það ganga dæmalaust seint, að koma þvi í kring,
að menn fái byggingarlóðir sinar afhentar. Bær-
inn s éað vísu búinn að senda mönnum bréf
um að þeir eigi að fá lóð, en á þvi standi að
fá þær mældar út, og meðan þáð sé ekki gert,
sé auðvifað ekki hægt að liefjast handa um að
byggja ú þeim, eins og ætlað er.
*
Fljótari Þetta mál þarfnast skjótrar af-
afgreiðslu. greiðslu, þvi að sá timi er ekki
of langur á liverju ári, sem hægt
er að nota til óslitinnar byggingarvinnu. Nú
er talsver liðið á þennan tima og hver dágur
sem líður, án þess að hægt sé að liefjast handa
1 um nýbyggingar, eykur á erfiðleika þeirra, sem
1 hafa orðið fyrir barðinu á húsnæðiseklunni.
1 Þegar menn fá lóðir, verða þeir að hefjást
handa innan tiltekins tíma, að öðrum kosti
verða lóðirnar teknar af þeim aflur. En þeir
fá engar bætur, sem verða fyrir tjóni af þvi
að þeir bíða eflir því, að lóðir, sem þeir eiga
at fá, sé mældar út fyrir þá.
*
Fiugferðir. Þá eru nú flugferðirnar vestur og
austur um haf að hefjast með reglu-
bundnum hætti. Það eru bæði Svíar og Banda-
ríkjamenn, sem sjá um flugferðirnar og verða
'farnar tvær ferðir í viku hvorá leið, að minnsta
kosti til að byrja með. Það þarf ekki að taka
það fram, hversu mikilvægt skref hér er um
að ræða, ekki síðúr fyrir okkur Islendinga en
Svía og Bandaríkjamenn.
*
Þjóðbrautin. Við erum alit í einu komnfr í
þjóðbraut milli gamla og nýja.
heimsins. Þótt endastöðvar slíkra þjóðbraula sé
alltaf mikilvægar, þá má ekki gera of lítið úr
gildi viðkomustaðarins á henni. Á gömlum dög-
um var 'reiðskjótunum brynnt á viðkomustöð-
urium og riddararnir slökkl einnig þorstann og
fengu sér matarbita. Nú eru flugvélarnar komn-
ar í stað hesla, og þær þurfa benzín í stað vátns,
en, þarfir ferðalangsins eru óbreyttar.
*
Skáldalaun. Guðmundur G. Hagalín hefir nú
gengið fram fyrir .skjöldu fyrir
liönd þeirra rithöfunda, sem telja að úihlutun
skáldalaunanna í höndum úthlutunanief n«lar
Rithöfundafélagsins sé i lillu samræmi við
verðleika njótendanna. Ritar Guðmundur um
Jietta í Alþýðublaðið og gerir þar samanburð á
styrkjum, afköstum og verðh;:-óum manna. Það
befir löngum heyrzt manria á meðal, að styrk-
úthlutanir hafa þótt heldur kynlegar og fara
eftir einkenilegum reglum, en enginn hefir þó
kveðið upp úr um það eins og Guðmundur nú.
*
Víða pottur En þuð er víðar pöllur brotinn
brotinn. þarna, þótt ekki liafi komið fram
opiriberlega að neinu ráði og er
vis't óhætt um það, að i engu félagi listamanna
liafi menn verið ánægðir tneð styrkjaúthlutun-
ina, flciri óánægðir en ánægðir. Þótt óánægjan
hafi ef til vill cinnig verið talsverð, áður en
listamennirnir fóru sjálfir að deila gullinu, þá
mun hún þó ekki hafa verið eins almenn og nú.