Vísir - 09.07.1945, Blaðsíða 7
Mánudaginn 9. júlí 1945
VISIR
0=
<r
2^/oiyd r~(Z. c23oucyla5.'
ifc'yrííllínn
iy
162
öllu með óvanalegri uniliyggju. Kcsó horfði á
liann og var í djúpum þönkum.
„Hvenær ferðu?“ spurði hann.
„Snemma i fyrramálið. Eg fer til Róm.“
Ivesó gekk með hoiium úl í garðinn og þar
liittu þeir Antoníu. Kesó I)auð honum til máls-
verðar með fjölskyldunni og hún brosti til sam-
þykkis.
„Hann er að fara frá okkur,“ sagði Ivesó.
„Hvar er Antóníus? Eg ætla að segja honum.“
Hann sneri aftur til hússins.
„Ertu ekki ánægður hér hjá okkur, Marsell-
us?“ spurði Antonía þýðum rómi eftir þagnar
stund. „Höfum við ekki gert allt, sem þú ósk-
aðir?“
„Jú, þess vegna fer eg.“
Ilún skildi og kinkaði kolli og brosti til lians
dapurlega.
„Marsellus, manstu eflir sögunni um trú
nianna í Kana, var það ekki, að Jesús hafi breytt
vatni í vin?“
„Þér fannst erfitt að trúa því, geri eg ráð
fyrir,“ sagði hann.
„Nei,“ sagði hún lágum rómi. „Eg' trúi því.
Það er engu dularfyllra en breytingin, sem þú
befir valdið — i Apprínó.“
hurigrar og þyrstri eftir réttlætinu, því að þeir
munu saddir verða. Sælir eru miskunnsamir,
því að þeim mun miskunnað verða. Sælir eru
hjartahreinir, því að þeir- muriu guð sjá. Sælir
eru friðflytjendur, því að þeir munu guðs synir
kallaðir verða. Sælir eru þeir, sem ofsóttir eru
fyi’ir réttlætis sakir, því að þeirra er himnaríki.
N erið glaðir og fagnið, því að laun yðar eru
mikil“.“
Frá mönnum og merkum atburðum:
Þetta kvöld söfnuðust allir þorpshúar að
venju á hólnum og biðu eftir Marscllusi, að
hann kæmi og segði þeim sögu. Er hann kom
voru Ivesó, Aníónia og Antóníus með honum.
Marsellus settist á autt svæði, er þeir liöfðu
■skilið eftir handa honum i miðjum hópnum,
og hikaði um stund, áður en hann hóf mál sitt.
„Þið liafið öll verið mér mjög góð,“ sagði
hann, — „og eg mun minnast ykkar, hvar sem
eg fer.“
Lágt vonbrigða andvarp leið um hópinn.
„Eg hefi sagt ykkur margar sögur af þessum
einkennilega manni í Galíleu, sem gerðist vinur
fátækra og hjálparvana. í kvöld ætla cg að segja
ykkur eina söguna enn af horium, hina ein-
kennilegutsu þeirra allra. Það skal vera skiln-
aðargjöf mín til ykkar allra.“
Það var hryggileg eaga um miskilinn mann
og að siðustu yfirgefinn, jafnvel af hinum ótta-
slegnu vinum sínum. Hörmuleg saga um rang-
lát réttarhöld og kvalafullan dauðdaga og Mar-
sellus sagði svo skýrt frá, að augu flestra voru
tárvoí. •
„Jæja, ekkert var nú í raun og veru einkenni-
legt við þetta, því að spakir menn hafa alltaf
verið misskildir og ofsóttir, og margir þeirra
hafa verið drepnir, eins og Jesús var. En Jsús
reis upp frá dauðj,im!“
„Hvað? Nei!“ kallaði gamall maður skjálf-
andi röddu. Þeir sussuðu á hann og hiðu þess,
að Marsellus héldi áfram.
í spenntri þögn hélt hin furðulega saga áfram.
Jesús væri í þessum heimi lifandi og yrði hér,
þar til konungsríki hans, ríki góðviljans, stjórn-
aði öllum mönnum al.ls staðar,
„Þið þurfið ekki að gráta yfir honum!“ sagði
Marsellus. „Hann biður engan um meðaumk-
un! Ef þið viljið gera eitthvað til hjálpar hon-
um, þá verið hjálpsamir hver við annan og bið-
ið komu hans.“
„Hvar er hann nú?“ kallaði gamli maðurinn
skrækri röddu.
„Það veit enginn,“ sagði Marsellus. „Hann
gæti birzt, hvar sem væri og hvenær sem væri.
Við megum ekki gera neitt, sem hryggði hann,
ef hann kæmi til okkar skyndilega, þegar við
ættum hans ekki von. Viljið þið muna það?“
óðum var tekið að rökkva og jörðin tók að
döggvast. Mál var komið að þeir dreifðust. Mar-
sellus dró fram úr barmi sér samanbrolna,
margþvælda pæpyrusörk og hélt lienni upp í
dvínandi birtuna.
„Dag einn,“ sagði hann, — „er hópur Gali-
leumanna liafði safnazt kring um harin í fjalli
einu, talaði Jesús lil þeirra þýðri röddu um-þ.að,
sem hann kallar „hið sæla líf“. Viriur minri,
Júslus, mundi jiessi orð og las þau fyrir mér.
Eg skrifaði þau niður. Lofið mér að lesa þau
fvrir ykkur og siðan skiljum við.“
„„Sælir eru fátækir í anda, því að jieirra er
hungrar og þyrstir eftir réttlætinu, því að þeir
munu huggaðir verða. Sælir eru hógværir, þvi
að þeir niunu landið erfa, Sælir eru þcir, sem
Marsellus reis úr rekju fyrir dögun og gekk
hljóðlega út úr húsinu og hitti engan — nema
Metellu, sem kom honum að óvörum með þvi,
að skjótast út úr runna við hliðið til þess að
kveðja hann óstyrkri, skrækri röddu. Svo hafði
hún ætlnð að ldaupa á hrott. Hann nefndi nafn
hennar hlýlcga, tók um vinnulúnu hendurnar
hcnnar og sagði blíðuni róirii: „Metella, þú ert
sannarlega tryggur vinur. Eg skal alltaf muna
eftir þér.“
„Góði Marsellus,“ snökkti hún. „Farðu nú
gætilega!“ Siðan sléit hún sig skyndilega frá
honum og livarf út í myrkrið.
Einnkennileg fagnaðartilfinning bjó í brjósti
líaris, er liann gekk veginn við rætur fjallsins
og í skugga þess, er Ijósrauðum bjarma sólar-
uppkomunnar sló á himininn. í gærköldi hafði
hann háttað með efasemd í hug. IJann liafði
þá kvatt Kesófjölskylduna, en þau reynt að telja
hann af að fara. Sjálfum fannst honum hann
hafa verið liamingjusamur í Arpínó. Hanri vissi,
að hann liafði verið sendur þangað með boð-
skap. Upp á síðkastið fannst honum einhvern-
veginn, að yerkinu væri lokið, að liann yrði
að fara til Róm. Allt kvöldið hljómaði þrábeiðni
Antóniusar í eyrum lians og hann spUrði sjálf-
an sig: „Hvers vegna er eg að fara lil Róm?“
í morgun liafði hann losnað við þessar á-
hyggjur. Hann vissi ekki hvers vegna hann var
nú á leið lil Róm, en ástæðan kæmi brátt í ljós.
Aldrei Iiafði hann getað skýrt það fyrir sér,
hvernig á því stóð, er bylgjurriar liöfðu skolað
honum upp í Kapríavíkina, að hann gekk til
Arpínó, eða hvers vegna liann þáði vinnu, er
hann nam staðar við hliðið að melónuökrum
Kesó. Það var nærri þvi eins og ósýnileg hörid
laðaði hann og leiddi.
Um nónbil var hann kominn, þar sem ldykkj-
óttur vegurinn Iá frá fjallinu, var orðinn breið-
ari og skorinn af mörgum hliðarvegum. Þar
var hann fjölfarinn og um hann fóru lilaðnir
vagnar og margs kyns- farartæki, sem komu
út-um lilið og eftir götunni í hinum frjósama
dal. IJiti var mikill og loftið var mettað ryki.
Ygldir ökumenn lömdu asna sína og hrópuðu
ósiðlát orð, er þeir rifust um réttinn á vegin-
um. Við hverja mílu, sem neðar dró, jókst
hrærigrauturinn og varð meira áberandi rudda-
skapur mannanna, sem þyrptust til Róm.
Það var sem heimsborgin teygði út illgjarna
arma sina í allar áttir til að hremma og eaurga
fórnardýr sin, er þau skunduðu inn í spilling-
una, sem hún liafði upp á að bjóða. Og þeir
skömmuðust sin fyrir sveitasiði sína og reyndu
að þykjast veraldarvanir með þvi að formæla
hver öðrum. Marsellus gaf gætur að þessu skap-
illa riddaraliði og hugsaði með sjálfum sér,
hvort margir væru í Róm, sem heyra vildu sagí
frá manninum frá Galileu.
Er Marsellus kom til Alatrí, sem yar allstórl
þorp, sá hann, að á einu kránni, sem þar var,
var uppi fótur og fit. Æstir menn stóðu í þyrp-
ingu i hestagirðingunni. Inni i kránni var allt
troðfullt af mönnum. Ilann þrengdi sér inn og
spurði mann, sem stóð við hlið hans, hvað
gengi á. Frétt liafði rétt í þessu borizt frá Róm
um, að Gajus prins væri dauður.
Rétt í þessu bili steig gestgjafinn upp á stól
og tilkynnti mcð valrsmannssvip, að allir, sem
ætluðu ekki að fá sér ljressingu, skyldu fara
út og rýma til fyrir gestuiri hans. Flestir
þeirra, sem sóðalega voru til fara, fóru út. í
miðri stofunni sátu við borð tveir skraut-
klæddir ullarkaupmenn frá Róm og skoluðu
ryk dagsins úr kverkum sínum með dropanum
úr þeirri hálslöngu, sem á borðinu stóð. í kring
Um þá var liópur ákafra áheyrenda, sem fýsti
að heyra nánar frá þessum liarmleik. Marsellus
þrengdi sér nær og hlustaði.
í gærkveldi hafði verið veizla í hinuin dýru
sölum Kvintusar herforingja og konu lians,
Selíu, frænku Sejanusar, til heiðurs stráknum
hónum Kalígúla, syni Germaníkusar, sem
Sannleikuiinn um uppgjöf ftalíu.
Eftir David Erown.
þeim, sem ítölsku fulltrúarnir höfðu haft meðfcrðis
frá Lissabon til Rómaborgar, svo sem fyrr var gelið-
Það hafði verið svo ráð fyrir gert, að senditæki
þessi yrði tekin i notkun þ. 2G. Einnig getur verið,
að lofttruflanir hafi valdið, að ekki heyrðist í tækj-
unum þennan dag, en síðar kom það fyrir, og lá
við, að af leiddi stórvandræði.
Biðin næsta sólarhring var næstum óbæriieg. En
fyrsta orðsendingin loftleiðis frá Rómaborg náðist
um hádegi á föstudag þ. 27. — Það var aðeins eitt
orð, cins og samkomulag hafði náðst um fyrirfram.
Þar næst var gert ráð fyrir radio-sambandi á hverj-
um 3 klukkustundum.
Zanussi hafði verið skýrt frá viðræðunum í Lissa-
bon og skilmálum þeim, sem Castellano hafði farið
með til Rómaborgar, og einhver fyrsta orðsending-
in, scm send var þessa leið frá Alsír, var þess efnis,
að hann (þ. e. Zanussi) lagði til við Badoglio, að-
fallist væri á skilmálana. Zanussi hvatti eindregið'
til þessa, og var orðsendingin djarfleg og sköruleg.
Móttaka fyrstu orðsendingarinnar, þótt hún væri
ekki riema eitt orð, upprætti vitanlega allan ótta
leiðtoga bándamanna um það, að Castellano og Mont-
anari liefðu ekki komizt heilú og höldnu til Róma
borgar. Einnig varð þá ljóst, að skilmálar banda-
manna voru komnir Badoglio í hendur. — Castell-
ano og Montanari voru einu samningamenrilrnir,,
senvbandamenn viðurkenndu algerlega, og höfðu því
áhyggjur af drættinum, þar sem sú hætta hafði vof-
að ylir sem fyrr var getið. að þeir yrðu stöðvaðir
af Gestapo á leiðini yfir Suður-Frakkland til Italíu.
I aðalstöð bandamanna í Alsír voru menn vitanlega
fúsir tií þess að koma áleiðis meðmælum Zanussis,.
þótt aldrei hjaðnaði grunsemdin, sem vaknaði vegna
hinnar skyndilegu komu hans og íhlutunar um
þessi.mál.
Það var þegar í upphafi — eftir konni hans —
augljóst mál, að hann vildi hafa „fingur með í spil-
inu“..— En eftir að hann sendi orðsendingu þá tií.
Badoglio, sem áður var á minnst, hvarf hann af'
þessum vettvangi, og er afskipta hans eða íhlut-
unar ekki frekar getið. Þegar Castellano næst kom
sjálfur, til frekari viðræðna, fór Zanussi, að þcinv
viðræðum loknum, með honum til Rómaborgar.
Það var þ. 31. ágúst, eða fimm dögum síðar, sem
þeir Castellano hershöfðingi og Franco Montanari
komu aftur til þess að ræða vopnahlésskilmálana.
Um þetta fóm fram orðsendingar yfir „ferðatösku-
senditækið“, og var næsti fundur haldinn á Sikiley.
Castellano hafði innt sitt hlutverk af hendi í Róma-
borg eins og slyngur sölumaður heildsölufyrirtækis.
1 Lissabon kann hann að hafa komizt á þá skoðun,.
að bandamenn væru miklum mun sterkari hernað'-
arlega en þeir voru þá stundina, og getu bandamanna
til þess að hefja miklar hernaðaraðgerðir á megin-
landinu. Bandamenn, eða samingamenn þeirra, voru
vitanlega ekki að gera minna úr hermætti sínum
en ástæða var til, heldur frekar í liina áttina, og,
myndu allir liafa gert það við sömu aðstæður. Þeir
höfðu fyllsta rétt til þess að beita hvers konar rári-
um til þess að koma því til leiðar, að ítalir yrðu
til neyddir tafarlaust, að hætta þátttöku i styrjöld-
irini. Og ef þeir gátu gert það með því að beita stjórn-
málalegum aðferðum, í stað þess að tefla fram mörg-
um hersveitum og hætta til lífi þúsunda hermanna^
var það þeim mun betra.
Það, sem Italir óttuðust mest, var vitanlega af-
staða Þjóðverja og væntanlegar gagnráðstafanir
þeirra, undir eins og tilkynningin. um vopnahléð^
liefði verið birt. Þýzkaland hafði miknn her á ltalíu
og Italir vissu manna bezt hversu ófyrirleitnir og.
harðir í horn að taka Þjóðverjar geta verið.
Castellano talaði af mikilli mælsku fyrir því, ú
fundi með Badoglio marskálki, að fallizt væri á skit -
mála bandamann, og að lokum gat hann komið þvv
til leiðar, að Badoglio og ráðunautar hans féllust ái
skoðanir hans. En það var eitt atriði, sem Badoglio-
og ráðunautar hans lögðu áherzlu á að breytt yrði„
og það var, að vopnahléð kæmi til framkvæmda á
arinari stundu, en ákveðið var í skilmálum bando
manna. Þeir vissu vitanlega ekki i Rómaborg, að^
bandamenn voru bunir að undirbúa og ákveða lan«t~