Vísir - 13.09.1945, Qupperneq 7
Fimmtudaginn 13. september 1945
7
V I S I R
„Ileyr á endemi!“ sagði frœndi hans fullur af
háðung, en varð svo alvarlegur aftur og fyrir-
litningarsvipurinn livarf af andliti hans. Raoul
nálgaðist liann hálfmóðgaður.
„Vittu hvort þú getur fengið frúrnar til að
fara til klefa sinna og dvelja þar? Ef þú getur
það ekki, þá reyndu að koma þeim í var á þil-
farinu. Farðu svo og náðu byssu i vopnabúrinu
og vertu síðan lijá þeim til að vernda þær fyrir
árás.“
lkaoul hlýddi. Þetta var betra. Ef hann gæti
fengið frúrnar til að vera inni í klefunum, þá
myndi hann geta staðið vörð, vopnaður, við
dyrnar. Það var hræðilegt að hugsa til þess, í
hvaða háska frú de Freneuse, já og auðvitað frú
de Clvauffours, voru i. Ensku djöflarnir og villi-
menn þeirra myndu engu eira. Hann dáðist að
rósemd hinna skipverjanna.
FIMMTÁNDI KAFLI.
Klukkan var um fjögur, þegar fyrsta skotið
reið af í gegnum mistrið, sem var dimmra en
nokkru sinni fyrr. Skotið lenti í sjónum, rétt
fyrir aftan Afríkusólina. Loftið nötraði af háv-
aðanum um leið og kúlan skall á sjónum. Það
orsakaði vatnsgusu er lenti beint á frúnum.
Raoul greip i frú de Freneuse í óðagoli og hróp-
aði:
„Farið strax niður í klefann!“
Ilún æpti á hann sem svar við þessari fyrir-
skipun, en hljóðið kafnaði í hávaðanum, sem
varð af því, er skipshöfnin þusti til stöðva sinna,
og um leið snéri Afríkusólin i aðra átt. Vindur-
inn fyllti seglin og knúði skipið til hliðar með
snöggu átalc og um leið hrunaði það áfram á
fullri ferð. .
Frú de Freneuse greip í borðstokkinn og' ríg-
hélt sér þar. Hún brosti hara þegar önnur vatns-
gusa og skéllúr gáfu til kynna að önnur kúla frá
óvinunum liefði nærri verið búinn að hæfa
skipið.
De Ronaventure hafði í hvggju að sigla upp að
enska skipinu, fyrir aftan það, og skjóta ekki
fvrr en þá.
Menn lians hiðu við hyssurnar. Hreinsuðu
þær, miðuðu þeim, veltu og færðu ýmsa lilúti
til, eins og sjálfvirk vél eftir fyrirskipunum
liðsforingjanna. önnur skotlirið frá óvininum
og í þetta sinn hæfðu nokkrar kúlur og þyrluðu
upp tréflísum og ryki þar sem þær liittu þilfarið.
Tveir sjóliðar lielltu vatni vfir skotholurnar og
slöppuðu á þeim með fótunum, áður en þeir
hlupu frá aftur, lil að ldýða nýjum fyrirskipun-
um.
Afríkusólin beygði í nýja stefnu, lá á hlið
fyrir vindinum, svo að allir byssukjaftarnir
heindust að enska skipinu. Ryssur hennar, sem
höfðu verð hreinsaðar fyrir áráina, gullu allar í
einu í sama mund og óvinaskipið kom í ljós.
Skotin hæfðu öll. Skytturnar hrópuðu upp
yfir sig af ánægju og Afríkusólin hneigði sig
fyrir öldunum, snérist og var öll á bak og burt,
áður en óvinaskipið hafði haft ráðrúm til að
svara skothríðinni í sömu mynt. Enski skiplierr-
ann lét skjóta á eflir óvininum úr stjórnborðs-
byssum skipsins. Ein kúlan hæfði og orsakaði
að þrír sjóliðar féllu úm leið og hún tætti með
sér seglrá.
De Ronaventure gaf nýjar fyrirskipanir, sem
bátsmaðurinn endurtók. Sjóliðarnir óðu upp
siglutrén og Afríkusólin snöggbeygði upp i
vindinn nötrandi af liinum mikla þunga vinds-
ins á siglutrjánum. Það lá við að skipið liðaðist
sundur við liin barkalegu átök vindsins. Aðeins
þaulæfðup skipstjóri myndi hafa þorað að heita
seglunum svo harkalega, en de Bonaventure
þekkti skip sitt og vissi hvað mátti bjóða því í
kappsiglingu við önnur skip. Þetta var fljót-
skreiðasta skipið í veröldinni og nú varð hann
að sýna og sanna að svo væri.
Hróp og köll gáfu til kvnna að annað skol
befði hæft frá brezka skipinu. Einnig sást mik-
ill eldblossi gjósa upp. Raoul ldjóp l skyndi til
þess staðar,' sem skotið hafði hæft og helti fullu
vatnskeri fyrir skotholuna. Jafnframt dró hann
særðan bátsmanninn í var.
„Skjótið!“
Frönsku hyssurnar drundu allar samstundis.
Tvö-skotin þverbrutu- stórsigluira á"brezka skip-
inu og rifu seglin niður eins og hráviðri. Þi-iðja
kúlan hitti beint á miðjan hóp skotmanna við
eina fallbyssuna og þaggaði niður i henni um
leið.
Þokunni var nú að létta og skygni að verða
sæmilegt. Raoul leit út fyrir borðstokkinn og
gal séð, að enska skipið var liroðalega útleikið.
Það var lítið en þungt i vöfunum, byssurnar
vorii fáar og gamaldags. Það tók svo langan
tima að kæla þær, að Afríkusólin gat gert tvær
skotárásir á móti hverri einni sem enska skipið
gat gert. Tjónjð á enska skipinu var auðsjáan-
lega orðið mikið. Þilfarið var allt upprifið og
hlaðið braki. Uppi í brotinu af stórsiglunni voru
margir menn að reyna að skera segltætlurnar
niður, en rærnar höfðu fallið niður um leið og
siglan féll og gert tvær af aðalfallbyssum skips-
ins óskothæfar. Ein kúla liafði tvístrað hval-
baknum.
En ensku sjóliðarnir vbru vel þjálfaðir og
undir ströngum aga, og Raoul gat ekki betur
séð, en að skipið snéri upp í vindinn eins og að
það hefði i hyggju að komast undan. önnur
skipun heyrðist frá frænda hans og Afrikusólin
hevgði i áttina á eftir enska skipinu, en í því
snarsnerist sá enski og kom brunandi í áttina
að Afríkusólinni með allar frambyssur skipsins
spúandi eldi og dauða. Skipsliöfnin stóð öskr-
andi úti við borðstokkinn með ífærurnar til-
búnar í höndunum. Afríkusólin átti engar und-
ankomu auðið. i
„Ráðizt um borð!“
Síðan: „Stýrið á kulborða!“
Enska skipið kom nær. Augnablik snertust
skipin. Stefni enska skipsins snerti bugspjót
franska skipins og svipti því af. Síðan sigldi
enska skipið á hlið með stefnið að skut Afríku-
sólarinnar.
Bæði skipin hófu skothrið og voru ei penia
fáein fet milli byssukjaftanna.
De Villebon dró skammbyssu úr belti sér og
hlóð hana fimlega. Raoul horfði á fullur eftir-
væntingar, er skipin færðust livort nær öðru og
skullu saman með braki og brestum. Frönsku
sjóliðarnir lutu út fyrir borðstokkinn með
brugðnar sveðjur og skammbyssur til að verjast
yfirvofandi árás, En Englendingarnir skeyttu
jiví engu. Þeir þustu áfram sem óðir væru og
komu stafnljáunum fyrir milli skipanna þrátt
fvrir að Frakkarnir reyndu að verja þeim það
eftir beztu getu og nú hófst bardagi í návígi.
Raoul slóð sem negldur niður, er tveir Englend-
ingar stukku yfir horðstokkinn, þar sem enginn
var til varnar.
Þeir hlupu fram eftir þilfarinu og skutu á-
kaft á Frakkana. De Villebon varð fyrir skoti
um leið og liann skaut fyrsta skotinu á aðal-
hópinn, sem ruddist um horð.
FaSirinn (viS soninn, sem er oröinn myndugur) :
,Jæja, nú ert þú orðinn 21 árs. Þú ættir að geta
farið að hjálpa mér eitthvað fjárhagslega.“
Sonurinn: „Já, já. Það er alveg sjálfsagt. Hvað
á eg að gera?“
Faðirinn: , já, til að byrja með þá getur þú lokið
við að borga barnavagninn þinn.“
Strákurinn : „Ileyrðu pabbi, hvenær verð eg nógu
gamall ti*l þess að gera það sem mér sýnist?“
Faðirinn: „Eg veit það ekki. Enginn hefir lifað
svo lengi.“
Menn þeii;, sem hafa þann starfa að temja villt
dýr, hafa sagt að það sé miklu auðveldara að temja
kvendýr en karldýr.
♦
Hún: „Hvað ert þú eiginlega? Maður eða mús?“
Hann : „Maðúr. Ef-eg væri mús myndir þú standa
æpandi á hjálp uppi á stofuborðinu.“
Rödd í símanum: „Er þetta seinni kona hr.
Romers?“
„Nei, það er sú síðasta. Eg er hrædd um að þér
hafið fengið rangt númer.“
Þriðju tviburarnir á þremur árurn fæddust ekki
'alls fyrir löngú koriu Williams Merryman í borg-
inni Phoenix í Arizona í Bandaríkjunum.
Frá mönnum og merkum atburðum:
Forsetakosningar og einkamál.
Eftir Samuel Hopkins Adams.
kallaður Þjóðverja-vinur og var sakaðúr um að hafa
fengið þá til að taka brezku hjúkrunarkonuna Editli;
Cavell af lífi, þegar hún var í þann veginn að „af-:
hjúpa“ hann. (Þjóðverjar tóku Editli Cavell af lífb
í Belgíu í fyrri heimsstyrjöldinni). Allar þessar lyg-
ar voru birtar í bókarformi, en salan stöðvuð, enda
játaði einn höfundanna, að þetta væri einn samfelld-
ur lygavefur.
Kunnur rithöfundur, Bryce, segir í riti sínu, Thej
American Commonwealth, að það versta við allti
þetta sé, að hinn óbreytti borgari, sem heyri og lesi
margt, sem hann geti ekki með nokkru móti trúað,
um menn, sem hann beri virðingu fyrir og treysti,
gefist að lokum upp við að aðskilja lygarnar frá;
því, sem satt er, telur mest stafa af öfund og ill-
girni, en kemst að þeirri niðurstöðu, að stjórnmála-
spillingin sé miklu meiri en hún í reyndinni er, og
lítur svo kannske á alla stjórnmálamenn sem mó-
rauða hjörð.
Það er meira en hálf öld síðan er Bryce birti rit
sitt. Margt hefir breytzt síðan, sbr. til dæmis, að í
seinustu forsetakosningum var mest liamrað á því,
að Roosevelt væri of gamall til þess að vera for-
seti áfram, og Dewey of ungur til þess að taka við
þessu virðulega embætti. Við samanburð á kosninga-
haráttunni til loka nítjándu aldar og nokkru leng-
ur, og kosningaharáttu síðari ára, getur enginn sagt
með sanni, að upp á þetta megi heimfæra orðtakið
„heimur versnandi fér“.
Deiluz Stilwells og Chiang Iíai-sheks.
Eftir Samuel Lubell.
f eftirfarandi grein, .sem skrifuð er af amerískum
blaðamanni, sem dvaldist í Kína meðan deilur þeirra
Stilwells og' Chiang Kai-sheks stóðu sem hæst, kem-
ur greinilega fram, að samvinnan fór út um þúfur
og Stilwell var kvaddur heim, vegna skoðana hans
um hversu haga bæri hernaðaraðgerðum, en atburð-
irnir sönnuðu síðar, að Stilwell hafði haft hárrétf
fyrir sér. Greinin er rituð allmörgum mánuðum fyr-
ir styrjaldarlok, en margt er í henni, sem verða
mun öllum þeim, sem fylgzt hafa með fréttum um
Kínastyrjöldiná, til glöggvunar og aukins skilnings,
Snemma í niaí 1943 ræddi Roosevelt Bandaríkja-
forseti við Josepli W. Stilwell hershöfðingja og Claire
Lee Chennault. Þessir amerísku hershöfðingjar, yfir-
menn Bandaríkjaheraflans í Kína, voru ósamþykkir
þeirri stefnu, sem tekin liafði vei'ið varðandi styrj-
aldarréksturinn í Kína. Höfðu þeir lagt niálið fyrir
forseta Bandaríkjanna.
Chennault liafði gert djarflega áætlun, samboðná
vöskum og hugmyndaríkum hershöfðingja, til þess
að bandamenn hefðu alger yfirráð í lofti yfir þeim
hluta Kína, sem var á valdi Kínverja sjálfra. Yfiiv
ráðin í lofti voru nauðsynleg með tilliti til allra
framtíðar liernaðaráætlana. Hugmynd hans var að
allt frá Kunming til Kyrrahafsstrandar Kína yrði þre-
föld röð flugvalla með tæplega 600 kílómetra milli-
bili. Aðalflugvellirnir áttu að vera á kunnum slóð-
um, ef svo mætti segja, þvi að nöfnin, sem nú
verða nefnd, hafa öll komið mjög við sögu í styrj-
öldinni, eða í nánd við línuna, þar sem Japanar
klufu Kína í tvo hluta, þ. e. meðfram Hunan-
Kwangsi járnbrautinni, frá Hcnyang til Liuchow,
og yrði Klweilin aðalflustöðin. Þessar flugstöðvar
átti að nota sem varanlegar flugstöðvar og færa
svo út kvíarnar til austurs. Chennault var sannr ’
færður um, að þannig mætti takast að gera árásir
frá flugstöðvum á öll skip Japana við strendur Kímú,
og er augljóst, hver áhrif það liefði á aðstöðu Japj-
ana til að halda áfram styrjöldinni í Kína. Þegar
Chester Nimitz flytti herafla bandamanna til þes^
að stíga á land í Kína, til innrásar Kínverjum tij. i
hjálpar, væru nægar flugstöðvar, flugvélar og flug-'
menn til þess að veita vernd þessum lierafla og lier-
skipum og flutningaskipum bandamanna.