Vísir - 28.09.1945, Blaðsíða 2

2
V I S I R
Föstudaginn 28. september 1945.
Ðýrtídisi®
Cfitlr £irík AlkeptMvn.
Stéítum íslenzka þjóðfé-j 10. Útlánsvextir banka og
iagsins liefir reynzt nauðsvn sparisjóða lækki þannig, að
á að beita samtakamseui þeir séu frá 3—4%, eflir þvi
sínum til þess að koma fram hvers eðlis lánin eru.
hagsmunamálum sínum. Og ' Sú lækkun, sem bér er far-
því meiri sem dýrtíðin befir ið fram á, er hin r.ama um
orðið, því meiri nauðsyn hef- öll framangreind atiáði, nema
ir orðið á þessum samtökum. j bankavéxti. Legðu því allir
En afleiðingin hefir lúnsveg- aðilar, samkvæmt 1.—9. lið
ar. orðið sú, að afurðaverð á sömu prócent-upphæð fram^
innlendum markaði og öll ■ til lækkunar á dýrtíðinni, og
vinnulaun liafa hækkað stór- mundi stórum muna um
kostlega. Er Jætta alkunnugt þann afslátt, en hann væri
mál og márgrætt. Mætti þvi hinsvegar þess eðlis, að aliir
virðast óþarft að ræða um það aðilar nytu góðs af. — Ef til
eða rita, því að athafnaleysið vill reyndist svo að sama
hefir verið svo mikið um að prócenttaia ætti ekki alls-
ráða bót á dýrtiðinni, að engu staðar við.
er líkara, en þjóðin hafi sætt Um útlánsvexti peninga-
sig við það ástand, sem hefir stofnana er lagt til, að
skapazt um þetta, annaðhvort lækkunin sé meiri. Virðist
sem sjálfsagðan hlut, eða illa það kannske í fljótu bragði j
nauðsyn. ósanngjarnt, en við nánai’i;
Hið eina, sem telja má, að áthugun er sú tillaga mjög1
reynt liafi verið til þess að sanngjörn, enda bein skylda
stöðva hækkun vísitölunnar, fyrir þessar stofnanir, þegar
eða dýrtíðarinnar, er sam- alls er gætt.
þykkt búnaðarþings í fyrraí Fyrst er á það að líta, að
um að falla frá þeirri lög- (þessar • stofnanir, að sjálf-
mætu bækkun, sem bændur , sögðu* einkanlega bankarnir,
áttu á hendur rikinu um af-( hafa grætt stórfé á siðuslu
urðaverð sitt. Nam sú hækk- árum. Þá greiða þær aðeins
un 9.4% ' og er talið, að með 2% af nokkurum hluta spari-
því að afsala sér henni liafi fjárinnstæðna, en af öllu
bændur gefið eftir um 8—10 hinu veltufé sínu enga vexti.
milljónir króna. Veltufé þeirra er því alveg
Hér skal ekkert um það sérstaklega ódýrt. Þá er og
rætt, hvernig þessi samþykkt á það að líta, að sú trygging,
búnaðarþings var fengin, en
sennilegt má teljast, að full-
trúar bænda á búnaðarþingi
hafi talið líklegt, að fleiri en
bændur landsins ættu að af-
sala sér milljónum króna til
sem er á bak við peninga þa,
sem þessar stofnanir hafa
með höndum, er engin önn-
ur en sú, sem felst í kostum
og gæðum þjóðarinnar á
'aiidi og í legi, og því vinnu
niðurfærslu á dýrtiðinni,1 afli, sem lagt er fram til að
enda ekki sanngjarnt, að þeir j hagnýta sér þetta, eða með
einir lyftu þeirri önn, néjöðrum orðum: framleiðsla
heldur hitt, að þeir einir .þjóðarinnar. Má því með
reyndust þess megnugír.
Enda er nú svo komið, að
bændastétíin vill ekki færa
slíkar fórnir öðru sinni, að
öðru óbreyttu
fyllsta rétti segja, að þessum
peningastofnunum beri bein
skylda til þess að tryggja
seðlafúlguna með því að
styðja sem frekast arðbæra
Var þá stefnan, sem tekin. framleiðslu landsmanna. Sú
var á búnaðarþingi i fyrra, lækkun vaxta, sem hér er
röng? Á slíka skoðun er ekki gerð tillaga um, mundi að
hægt að fallast. Þar var farið verulegu leyti stuð’a að arð-
alveg laukrétt að, og sýndi, bærri framleiðslu þjóðarinn-
fcændastéttin þá mikinn ar og ýta undir margvísleg-
þegnskap. En það, sem skorti ar nauðsynlegar fram-
á, að stefna búnaðarþings kvæmdir.
gæti orðið til frambúðar og Ef dýrtíðin á ekki að verða
hef'ði alliliða áhrif, var það, að óáran, verður nú þegar að
að fjölmargir aðrir aðilar gera ráðstafanir til verulegr-
innan þjóðfélagsins þurftu ar. hindrunar á frekari verð-
að gera slíkt hið sama. j bólgu. Þær ráðstafanir þurfa
Skal hér í fám orðum bent 'að vera almennar. Hér að
á nokkur atriði, sem öll til framan hefir verið bent á
samans ættu að gela valdið ( nokkur atriði, sem við fram-
nokkúrri lækkun á dýrtíð- kvæmd munu v.alda stórkost-
inni: legri breytingu til bóta,
lækka dýrtiðina og tryggja
1. Allar landbúnaðarafurð- ^ verulegu leyti gengi ís-
ir, sem seldar eru á innlend- lenzku kronunnar.
um markaði, lækki t. d. um
10%.
2. AEar sjávarafurðir, sem
seldar eru á innlendum
markaði, lækki uni 10%.
3. Allt kaupgjald í landinu
lækki um 10%.
4. Allar íslenzkar iðnaðar-
vörur, sem seldar eru á inn-
lendum markaði, lækki um
10%.
5. öll heildsöluálagning
lækki um 10%.
6. öll smásöluálagning
lækki uun 10%.
7. öll húsaleiga, sem hlið-
stæð væri hinni almennu
dýrtíð, lækki um 10%.
8. öll hitaveitupphitun og
vatnsraforka hækki um 10%.
9. Allir flutningar á vegum
íslendinga, landa á milli, við
’sírendur landsins sjálfs og á
veguin þess lækki um 10%.

GARÐASTR.2 SÍMI 1899
Kaupum
allar bækur, hvort heldur
eru heil söfn eða einstakar
bækur. Einnig tímarit og
blöð.
Bókaverzlun
Guðm. Gamalíelssonar
Lækjargötu 6.
Sími 3263.
Nýjar úrvalsbækur
eg ab seg*a þer sögu:
Urval beztu smásagna heimsbókmenntanna.
Ilér gefst einstakt tækifæri t'yrir ])á Islend-
inga, er kynnast vilja frægustu smásagnahöf-
undum veraldar.
Þeir áiiu skilið að vera írjálsir:
Hrífandi söguleg skáldsaga, er gerist á Borg-
undarhólmi árið 1658. Meistaraverk í norræii-
um bókmenntum. Kaj Munk sagði um þessa
þók: „Hún er of góð til þess að mælt sé með
henni. Látum hana gera það sjálfa.“
Margrét Smiðsdóttir:
Þessi heillandi saga gerist til sveita í Norður-
Svíþjóð á öndverðri 19. öld. örlagarík saga,
sem gleymist seint.
Glóðu Ijáir, geirar sungu:
Bók þessi er frásögn um hin ægilegu örlög Pól-
lands. Hér eru raktar raunir vestrænnar sið-
menningar á bersögulan og átakanlegan hátt.
Trygg ertu Toppa:
Segir sögu drengs og hests og ástar þeirra
hvors til annars á hrífandi hátt. Þetta er ynd-
isleg saga, hjartnæm og heillandi.
Töfrar Afríku:
Þessi blóðheita og safamikla skáldsaga verður
hverjum, sem les hana umhugsunarefni í lang-
an tíma. Persónur hennar eru sterkar og mikil-
úðlegar, lpiksoppar sterkra kennda og óstýri-
látra ásthneigða
Bækur þessar fást hjá öllum bóksolum. En
vissara er að tryggja sér þær sem fyrst.
-,ó I .
fíff íÚ ÍSíi iíM JVfÞwðrtB /s./.
Pósthólf 101 — Reykjavík.
Nýkomið
Grænt filt
á Spilaborð, 2 tegundir Vaxdúkur í skólatöskur
og á barnavagna, svartur og grár, Pappír í glugga-
tjöld, 3 breiddir.
VEGGFÚÐRARINN
Kolasundi 1. — Sími 4484.
GIBS
komið aftur.
'Ver&l, iÞ. EliimejseBB h.é\
HUS
á bezta stað við Langholtsveg, er til sölu.
Málaflutningsskrifstofa
Kristjáns Guðlaugssonar, hrl., og
Jóns Sigurðssonar, hdk,
Hafnarhúsini), Reykjavík.
Litla bílstöðin
flytur frá Lækjartorgi
á Laugaveg 107.
f nærfellt tuttugu ár hefir
Litla-Bílastöðin átt heima við
Lækjarorg, en nú um mán-
aðamótin flytur hún þaðan
og í ný húsakynni á Lauga-
vegi 107.
Fær stöðin þar til umráða
og afnota nýtt og vistlegt
búsnæði, sem Þorsteinn Þor-
steinsson, eigandi stöðvar-
inar, hefir reist þar.
Það er sérstaklega athygl-
isvert við ]>essa breytingu að
Litla-bílastöðin er fyrsta
bilastöðin sem flytur úr mið—
bænum. Þar liafa hingað til
allar bílastöðvar bæjarins
haft aðsetur.
Bendir þetta til þess, að nú
sé Reykjavík orðin svo stór
bær, að þörf sé dreifingar á
stöðvunum um bæinn. Það
eru og nú fyrir all-löngu orð-
in að því mikil óþségindi, að
hvergi gé hægt að „taka bíl“
nema í miðbænum. En nú
breytist þetta livað austur-
bæinn snertir. Með flutningi
Litlu-bílastöðvarinnar inn á
Laugaveg 107 fær austur-
bærinn sína sérstöku bílstöð
og er ekki að efa að austur-
bæingar fagna því.
Stöðin hefir nú milli 50
' og 60 bíla og er gert ráð fyr-
ir að þeim fjölgi á næstunni,
1 enda er umbverfis hið nýja
! stöðvarhús ágætt • stæði fyrir
I bíla og stórt bílatorg. Rekstr-
1 arfyrirkomulag stöðvarinnar
j verður svipað og verið hefir
og simar stöðvarinnar verða
hinir sömu og áður.
UPI*MSMÞ
Opinbert uppboð verður
haldið að Laugarnesvegi
78A, næstkomandi laugar-
dag, 29. þ. m., kl. 4 e. h.
Verður þar selt: Vagnar,
aktýgi, herfi, timbur, ýms-
ir innanstokksmunir og
Ford bifreið, % tons.
Borgarfógetinn
í Reykjavík
ATVIJVJVA
. . Ungur verzlunarmaður,
sem hefir unnið við lager
og verzlunarstörf í 12—15
ár, óskar eftir að komast,
helzt sem lager- eða sölu-
iðnfyrirtæki.
maður, hjá heildsölu- eða
Tilboð óskast sent til af-
greiðslu Vísis, merkt: „12
—15 ár“.
Tii söiu :
Vilton gólfteppi 4x3.20 m
Svefnsófi,
Barnarúm,
Ljósakróna.
Til sýnis Laugaholti við
Laugarásveg.
Ferðatöskur
Verzl. Regio,
Laugavcg 11.