Vísir - 04.04.1946, Blaðsíða 2

V 1 S I R
Fnnmtudaginn 4. apríl 1946
Samsönqur
Þessa dagana er Karlakór
Reykjayíkur að syngja fyriv
bæjarbúa í Gamla Bíó og var
fyrsti samsöngurinn síðastl.
"mánudag. Kórnum bafa
bætzt margir nýir söngmenn,
svo að nú eru þeir orðnir
alls 52 samkv. söngskránni
og eru'þá orðnir fleiri söng-
menn í kórnum -en nokkru
sinni áður. Enginn vafi lcik-
ur á því, að kórinn hei'ir vax-
ið að hljómstýrk við þes'sa'
aukningu, en ekki hefir bann
aukið hljómfegurð sína að
sama skapi, nema að síður
sé, Eg saknaði bins fagra
kórblæs, sem einkennt hefir
kórinn, jafnt í veikum söng
sem sterkum. En ef til vitl
stendur þetta til bóta, þegar
nýju raddirnar eru orðnar
betur samsungnar þeim eldri.
A efnisskrá voru 12 lög, þar
á meðal tilkomumikil kór-
verk, eins og „Island" eftir
Sigfús Einarsson, „Föru-
mannaflokkar" eftir Karl Ó.
Runólfsson og Landkenning
eftir Grieg. Og svo söng kór-
inn að vanda fjögur lög á
milli, eins og „Dóná svo blá"
cftir Jóhann Strauss og hina
góðkunnu „Kampavinskviðu"
eftir Lumby, sem heitir á
frummálinu „Champagne-
Galop". Fleiri lög af þessari
tegund söng kórinn. Þetta
voru afbragðslög á sínu sviði
og lét kórnum vel að syngj.i
þau, bæði hvað snertir hljóm-
fall og hraða, svo voru þau
og liflega sungin, eins og
vera bar, enda féllu þau í
góðan jarðveg. En hvað
snerti meðferðina á binvim
lögunum, þá vildi verða
nokkur brestur á því, að
þeim væri gerð full skil, hvað
stílinn snertir, að nokkrum
undanteknum. Það kom til
af því, að hljóðfallið var víða
nokkuð á reiki og t. d. var
skipt um „tempó" í smálagi
eins og í „Gamli Jói" eftir
Foster hvað eftir annað
Svo var það, að sönglínurnar
í lögunum voru sundurslitn
ar með andardrætti, svo að
segja hvar sem vera skal,
og átti þetta eins við ein-
söngvarana. Það er margs að
gæta, ef lögin eiga að verða
stílhreint sungin, þá þarf að
vanda hljóðfall, hraða, á-
hérzlur, sönglínur, að ó-
gleymdum dráttarbogum,
sem tónskáldin setja ekki í
lögin út í bláinn, þvi að ann-
ars er hætt við að niðurlags-
nóturnar verði nokkuð enda-
sleppar. (sbr. „Bádn lát" eft-
ir Grieg). Oft hefir Sigurði
Þórðarsyni söngstjóra tek-
izt betur en í þetta sinn, en
eg hafði það á tilfinningunni,
að kórinn hafi ekki verið
búinn að þrautæfa lögin, ef
eg undantek lögin, sem kór-
inn hefir áður sungið. 'i
' Fýrsta lagið á'söngskránni
var „Island" eftir Sigfús Ein-
arsson. Fór vel á því að hef ja
sönginn með jafn fögru og
tignarlegu lagi og tókst það
vel hjá kórnum. En þvi mið-
ur hélt kórinn ekki þessu
striki og var strax næsta lag
— Vögguljóð Maríu eftir
Bcger — of hratt sungið, svo
að ranileikifm í laginu náð-
ist ekki. „Föfumapnaflokk-;
ai" ei'tir líarl Bunólf sson er
eitt ai' hinum gömlu og góðu
trompum kórsins og var það
vel sungið. I Landkjenning
ef tir Grieg urðu nokkur mis-
tök, svo að þetta svipmikla
lag naut sín ekki sem skyldi.
Bassinn Einar Ólafsson
söng cinsöngshlutverkið i
„Gamla Jóa". Böddin er ekki
heppileg einsöngsrödd og var
söngur hans helzt til bragð-
daufur. Barítónsöngvarinn
Haraldur Kristjánsson aftur
á móti hefir margt það, sem
góðan einsöngvara prýðir,
bæði viðfeldna og blæfagra
rödd og söngvaraskap og
söng hann fallega einsöngin
í Landkjenning, en hann þarf
að læra að anda á réttum
stöðum.
Húsið var fullskipað og
söngnum vel fagnað, en eg
verð að segja það, að oft
áður hefir körinri sungið bét'-
ur "en í'þetta sinri og hefði
söngstjórinn gjarnan rriátt
æfa lögin lengur áður en
farið var með þau upp á
konsertpallinn.
Fritz Weisshappel annað-
ist undirleik í mörgum lög-
um og fórst það vel úr hendi.
B. A.
iafnagerðir og lendinga-
bætur á sJ. ári.
Skýrsia v£tarná9astjóra»
11
jómfeikar í Tripolileikliúsinu
Strengjasveit Tónlistarfé-
lagsins með aðstoð nokkurra
blásara hélt hljómleika í Trí-
póli-leikhúsinu s.l. laugardag
og sunnudag fyrir styrktar-
meðlimi félagsins. Lék sveit-
in tvö nýtízku hljóðfæra-
verk, annað var „Serenade
fyrir strengjasveit, op. 11"
eftir sænska tónskáldið Dag
Wirén (f. 1905), en hitt var
„Simple Symphony ' fyrir
strengjasveit" eftir Englend-
inginn Benjamín Britten (f.
1913) og var það öllu að-
gengilegra áheyrnar þeim,
sem vanizt hafa við klass-
íska tónlist. Strengjasveitin
er skipuð okkar beztu hljóð-
færaleikurum, enda gerði
hún þessum verkum góð skil.
Daninn Williehn Lanzskj-
Oíto lék á waldhorn konsert
í es-dúr eftir Mozart með
undirleik hljómsveitarinnar.
Er hann snillingur á þetta
hljóðfæri og munu þeir bezt
kunna að meta snilli hans og
kunnáttu, sem sjálfir hafa
fengizt við að blása í horn,
en waldhorn mun vera eitt-
hvert vandasamasta blást-
urshljóðfærið. Hann spilaði
verkið fallega og skeikaði
hvergi, en það er einmitt í
frásögur færandi, þegar um
horn er að ræða.
Bögnvaldur Sigurjónsson
píanóleikari spilaði„Don Ju-
an"-tilbrigðin eftir Chopin,
með undirleik strengjasveit-
arinnar. Er þetta verk sam-
ið af Chopin aðeins 18 ára
gömlum og annað verkið í
röðinni, sem hann lét prenta.
Það var einmitt þetta verk,
sem kom Schumann til að
kveða upp þann dóm • um
höfundinn, sem þá-vaf'öll-
um óþekktur, að hann væri
snillingur af guðs náð. Eii
Schumann leit þá líka á það|
að þetta var op. 2 eða ann-
að yérk hip§ unga. snillingsl
Ekki tókst Schubert ver en
Chopin, því að fyrsta prent-
aða verk hans eða op. 1 er
„Erlkönig", og mun aldrei í
heiminum neitt tónskáld
hafa farið eins myndarlega
af stað. Bögnvaldur lék Cho-
pins-verkið glæsilega, eins og
hans var von og vísa, og er
með öllu óþarft að taka það
fram, að verkið er mjög erf-
itt, en Bögnvaldur virðist
sækjast eftir því að leika
slíkar tónsmíðar. En fleira
getur verið falleg músík en
íburðarmiklar tónsmíðar, og
er það önnur saga.
Dr. V. Urbantschitsch
stjórnaði strengjasveitinni af
kunnáttu og leikni og er
flutningur tónverka undir
hans stjórn jafnan fágaður
og menntaður.
B. A.
Söngför til Nor8«
urlanda.
Samband íslenzkra karla-
kóra gengst fyrir söngför
karlakórs til Norðurlanda
um næstu mánaðamót.
Söngstjórar verða þeir
Jón Halldórsson og Ingi-
mundur Arnason. Aðalfarar-
stjóri verður Jóhann Sæ-
mundsson, yfirlæknir.
Likur eru fyrir því, að
Einar Kristjánsson, óperu-
söngvari, verði einsöngvari
með kórnum, en endanlega
hefir það ekki verið ákveðið.
Farið verður með Drottn-
ingunni til Hafnar 4. eða 5.
maí n. k. og verður sungið i
höfuðborgum Norðurland-
anna fjögurra og auk þess i
nokkurum borgum á beim-
leiðinni, m. a. í Þórshöfn í
Færeyjum.
Hefir sambandið fengið
slyrk frá rjki.og bæ, að upp-
bæð 60 þúsund krónur til
fararinnar. ,
Að Jokum iná geta þess, að
sambandinu var boðið á
AuuámuenJa1
Svo sem nýlega var frá
skýrt hér í blaðinu, heíir
mikið venð unnið aS bygg-
ingu og endurbótum hafn-
armannvirkja víðsvegar
um iand á s. 1. ári.
.* • *t ¦( .',' )*3
Þá var-í.drepið ,á:>fitærstp
bafnargerðirnar-, enjþað var
i Hafnarfirði, Keflavík, Akra-
nesi, Skagaströnd, Húsavik
og Ólafsfirði.
En auk þessara staða hefir
einnig verið unni'ð að meiri
eða minni hafnargerðum eða
lendingarbótum á eftirfar-
andi stöðum: Borgarnesi,
Grundarfirði, Sauðárkróki,
Breiðdalsvík, Stöðvarfirði,
Djúpavogi, Grindavík, Njarð-
vík, Vogum, Arnarstapa,
Örlygshöfn, Hvalskeri, Al-
viðru, Þingeyri, Flateyri,
Látrum, Kaldrananesi, Vest-
mannaeyjum, Dalvík, Nes-
kaupstað, Ólafsvík, Eyrar-
bakka, Króksfjarðarnesi og
Borgarfirði eystra. .
Fer hér á eftir skýrsla
vitamálastjóra um þessi
mannvirki:
Borgarnes.
I Borgarnesi var steypt
þekja yfir gömlu bryggjuna.
Grafarnes í
Grundarfirði.
í Grafarnesi var steypt
braut (slippur,)^ fyrir stein-
steypuker og 1 ker 10 m. á
lengd og 7 m. á breidd
steypt á braulina. Auk þess
var steyplur aðgerðarpallur
norðan við bryggjuna og er
hann 30 m. á lengd og 12 m.
á breidd.
Sauðárkrókur.
Á Sauðárkróki var gerður
garður til varnar sandburði
inn á höfnina. Gengur hann
á ská út frá enda hafnar-
garðsins og er ca. 30 m. á
lengd. Er undirbyggingin
gerð úr grjóti og steyptum
steinum, en króna garðsins
steypt.
Breiðdalsvík. •
Þar var gerð bátabryggja
5 m. breið og ca. 30 m. á
lengd.
Stöðvarfjörður.
Á Stöðvarfirði var baldið
áfram meSL bryggjugerð þá,
sem hófst árið áður. Var
einkum flutt grjót í uppfyll-
ingu.
landsmót sjcriskrá karlakóra,
sem haldið verður í Stokk-
hólmi 8.—10. júní n. k., en
vegna samgönguörðugieika
varð sambandið að afþakka
boðið. Á söngmólinu verður
m. a. sungið lag Páls ísólfs-
sonar, „Brennið þið vitar", af
5000 manna kór riieð undir-
Iqik 200 manna ldjómsvcitar.
."IHfífUg 30 '¦ i
Djúpivogur.
I Djúpavogi var byrjað á
hafskipabryggju. Var sprengt
grjóíog sett niður í land-
gang bryggjunnar.
Dalvík.
Á. s.I. sumri' var hafnar-
garðurinn á Dalvík lengdur
úrii tæpa 50 metra og er þá
orðinn samtals um 230 mtr.
langur frá bakka og nær á
6,0 metra dýpi við stórstr.
fjöru. Bryggjan innan á
garðinum er þó ófullgerð á
þessum kaflá, sökum þess að
efni í hana seinkaði.
Neskaupstaður í Norðfirði.
I Neskaupstað var unnið
að byggingu dráttarbrautar
fyrir allt að 100 tonna skip,
hliðargarðar um 30 metra
langir samtals. Sá hluti aðal-
brautar, sem liggur í sjó er
enn ófullgerður, en verkið
að öðru leyti langt á veg
komið.
I Ólafsvík
var framkvæmd nokkur
dýpkun (sprengingar) í
mynni bátabrúarinnar.
Á Eyfarbakka
var byggð bátabryggja
fyrir lágsjávað á bleininni
við svokallaðan Festastein og
steyptur 4,0 metra breiður
vegur upp hleinina. Við
bryggjuhausinn verður gott
bátadýpi á lægsta sjó. Verk-
inu var ekki lokið að fullu.
1 Króksf jarðarnesi
var gömul bátabiyggja
breikkuð og. lengd nokkuð.
1 Borgarfirði eystra
var unnið áfram að bygg-
ingu bátabryggju, sem
byrjað var á sumarið 1944.
Bryggjan er 5,0 metra breið
og er nú orðin 82 metra
löng. Fullgerð verður hún
135 metra löng með 20,0
metra dýpi við ststr. fjöru.
Allar eru bátabryggjur
þessar af venjulegri gerð,
veggir steyptir með grjót-
fyllingu á milli og steyptri
bryggjuþekju, járnbentri.
Grindavík.
I Járngerðarstaðahverfi i
Grindavík var breikkuð og
dýpkuð rás sú inri í Hópið,
sem grafin var 1939. Er hún
nú 20—25 m. á breidd, ca.
230 m. á lengd og dýpi yfir 2
w. miðað við lægsta fjöru-
borð. Auk þess var dýpka'ð
allmikið inni í Hópinu. Var
gerð alll að 100 m. breið
renna frá, innsiglingu og upp
að bátabryggju. Bátabryggja
var lengd um ca. 8 m., breidd
10 m.
Þórkötlustaðiv,
Báta!>ryggjanl:;í Þórkötlu^
staðabverfi var lengd nin;22
Frh. á 4. siðu.
íljfii-ri <>>¦¦ n:h/ íúaull'iS ðjj