Vísir - 19.08.1946, Blaðsíða 4

. V I S I R
Mánudaginn 19. ágst 1946
'4 i
VBSIR
DAGBLAÐ
Utgefandi:
BLAÐAUTGÁFAN VlSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Pólitísldr mannasiðir.
■Sjað er fyrir löngu kunnugt alþjóð, að
* kommúnistar kunna enga mannasiði í
opinberu lífi. Ruddaskapur þeirra og ósæmi-
leg framköma i ræðu og riti gengur svo langt
að í'urðu sætir og virðist svo sem menn |>essir
telji sig ekki bundna við neinar almennar
siðareglur í framkomu sinni við áðra menn.
Þó færisl skörin upp i bekkinn í leiðara
Þjöðviljans á föstudag, sem er með þessari
fyrirsögn: „Hvað eru áhrifamenn Sjálf-
stæðisflokksins að gera á leynifundum með
Cummings?" Er í grein þessari ráoist á mjög
ósiðlegan hátt að einum embættismanni
Bandaríkjanna, sem hér cr staddur um þessar
mundir, og gefið í skyn, að hann sé hingað
kominn til að „kaupa“ landið, og að álirifa-
menn úr Sjálfstæðisl'lokknum, sem Þjóð-
viljinn kailar „íslenzka kvislinga“, liafi setið
á ráðstefnum með þessum ameríska embætt-
ismanni.
Ef tckið væri mark á málgagni kömmún-
ista, gætu slíkar greinar sem þessi unnið is-
lenzku þjóðinni óbætanlegt tjón með því að
konía henni út úr Inisi hjá vinvcittum slór-
• jjjóðum og skapa lienni erfiðleika á alþjóða-
vettvangi. Hér er á ferðalagi mikils virtúr
maður í utanríkisþjónustu Bandaríkjanna,
sem hefur með höndum mál Norðurlanda í
utanríkisráðunéytinu. Þessi maður fer oft í
kynnisferðir til Norðurlanda til þess að kynn-
ast persónulega málefnum þessara landa. Nú
keniur hann í fyrsta sinn til Islands til þess
að kynnast hér mönnum og málefnum, en
þá sýnir blað kommúnistanna þá „háttvísi“
að skrifa um komu hans með ósæmilegum
dvlgjum og algerum skorti á almennri
kurteisi. Þessi embættismaður er góður gest-
ur. Hann er mikill vinur Islands og hefur
sýnt það á ófríðarárunum með drengilegum
stuðningi á ýmsan hátt, sem ekki vcrður full-
jjakkað.
Það er Mki nýtt þött kómmúnistarnir
reyni að svívirða sjálfstæðismenn á ýmsan
hátt í sambandi við Iierstöðvamálíð og beri
þeim á brýn að þeir sitji á svikráðum við
land sitt og þjóð. En sú málafærsla kommún-
istanna, sem hér hefur verið gerð að umræðu-
<*íni, er svo aívarlegs eðlis, að það hlýtur að
■\erða krafa allra sjálfstæðismanna, að flokks-
sitjórnin taki nú þegár til athugunar hvort
tlokkurinn geli sóma síns vegna verið leng-
ur í samvinnu við slíka menn. Er vansæmandi
vf þeir halda áfram sama háttalagi og þcir
liafa gert til þessa. Framkoma þeirra öll er
obein árás á þann ráðherra sem fer með utan-
ríkismálin og sýnir óheilindi þeirra í sam-
vinnunni. Starf Jjcssa ráðherra, sem fer með
viðkvæmustu málin, er beinlínis gert tor-
iryggilegt með slíkum skrifum moðan komm-
únislar taka J)átt í ríkissljórn. Ef Jieir vilja
bafa Ieyfi til að skrifa um utanríkismál lands-
ins á siðlausan og dólgslegan hátt, ])á ættu
jþeir að minnsta kosti að sýna ])á smekkvísi
uð draga ráðherra sína úr ríkisstjórninni. En
:iætt er við að nokkur bið kunni að verða á
slíku, þar sem kommúnistar vila, sem er að
meðan ráðherrum kommúnista er haldið í
rikisstjórninni, er jafnframt haldið lífi í flokki
]>eirra en, lengur ekki.
Fundir Kvenréttindafálags
íslands á Akureyri.
iVlargar mikils-
verðar ályktanir
gerðar.
Fulltrúaráðsfundur Kven-
réttindafélags Islands var
haldinn á Akureyri dagana
25.—28. júlí 1946. Fundinn
sátu fuílfrúar úr öllum fjórð-
ungum Iandsir.s og tveir
boðnir fulltrúar frá Alþýðu-
sambandi íslands og Starfs-
mannafélagi ríkis og bæjar.
Fundurinn hófst mcð því
að varaformaður félagsins,
frú Sigríður .1. Magnússon,
minntist Laufeyjar Valdi-
marsdóttur og annara
merkra kvenna, sepi látizt
höfðu á árinu. Las hún sið-
an skýrslu formanns, sem
ekki gat sótt fundinn vcgna
veikinda. Hafði félagið sent
fidltrúa á 2 alþjóða kven-
réttindafundi, í Genf og í
París og á 75 ára afmæli
danska kvenréttindafélags-
ins. Kvenréttindalelagi Is-
lands var þá og boðið að
senda fulltrúa á alþjóða
kvenréttindafund, scm haldin
er í Interlagen í Sviss í á-
gústmánuði. Tekur félagið
þátt í þeim l'und mcð minn-
ingargrein um Laufeyj'u
Valdimarsdóttir, sem lesin
verður upp á fundinum. Eitl
af aðalstörfum félagsins he'f-
ir þá einnig vcrið margskon-
ar starf i þágu Menningar-
og minningarsjóðs kvenna,
svo sem fjársöfnun og
merkjasala um allt land til
ágóða fyrir sjóðinn. I júli s. 1.
var útldutað, á vegum l'élags-
ins, úr sjóðnum kr. 9.000.
til ungra menntakvenna. Fé-
lagið tók upp nýjan þált í
félagsstarfi sínu, sem var er-
indal'Iutningur í útvarp (ann-
an hvern fimmtudag) Erind-
in liafa líkað vel og félagið
hlotið þakkir fyrir. Félagið
hlaut nú Jiærri fjárslyrk en
áður frá því opinbera og hel’-,
ir það komið greinlega í Ijós,
að ef féíagið á að geta aukið
starfsemi sína að mun, þarf
það riflegra fjárframlags
með.
Fuúdurinn fór hið bezta
fram. Tvo síðarí dagana var
hann opinn öllum konum á
Akureyri, en Verkakvennafé-
Iagið Einingin og Sjálfstæðis-
kvennafél. liöfðu undirbúið
komu fulltrúanna með hinni
mestu prýði. Fundir voru
haldnir í binu glæsilega húsi
Húsmæðraskóla Akurevrar
og þar mötuðust fulltrúarnir
einnig. A sunnudaginn bauð
bæjarstjórn Akureyrar öllum
fundarkonum til miðdegis-
verðar í Vaglaskógi og á
heimleiðinni var skoðaður
hússtjórnarskólinn á Lauga-
landi. Að kvöldi sama dags
béldu konur á Akure\ ri i'ull-
trúunum l'jölmennt kaffi-
samsæti, þar sem konurnar
skemmtu sér bið bezta. Dag-
inn eftir kvöddu fulltrúarnir
Akureyri með ógleymanlegar
endurminningar um fegurð
og tign höfuðstaðar Norður-
lands og innileik og blýju
Akureyrarkvcnna.
Helztu álvktanir fundarins
voru ])essar:
1. I félagsmálum :
Fulltrúafundur K. R. F. I.
telur brýn nauðsyn að
fræðslustarfsemi um rétt-
indamál kvenna sé aukin að
miklu mun t.d. með í'yrir-
lestrum meðal kvenfélaga
landsins og í úivarpi og eins
með greinum í blöðum.
Þá var sam])ykkt áskorun
til Alþingis að sýna að það
meti starf K. R. F. I. í þágu
menningar og mannréttinda
með því að vcita félaginu
hærri styrk til starfsemi ])ess.
Eftirfarandi yfirlýsing var
gerð:
Sökum þess að víða hefir
komið í ljós misskilningur á
stefnu og starfi K. R. F. I.
vill fundurinn lýsa yfir því,
að K.R.F.I. er að öllu leyti
óliáð stjórnmálaflokkum og
vísar á bug öllum tilraumun
bvaðan scm þær koma, til
þess að draga starf þess inn
í pólitískar l'lokkadeilur.
2. I stjórnarskrármálinu:
Fundurinn beindi þeirri á-
skorun lil kvenna í stjórnar-
skárnefnd, að standa vel á
verði um að réttindi kvenna
séu tryggð í stjórnar-
skránni. Jafnframt beindi
fundurinn Jæirri áskorun til
nefndarinnar, að stjórnar-
skráin sem héild vcrði þann-
ig uppbyggð, að ekki lciki
vafi á hvernig framkvæma
beri einstakt atriði.
.3. I atvinnumálum kvenna:
Að fylgt sé fram kröfunni
um sömu laun fyrir sömu
vinnu og sömuleiðis þeirri
kröl'u, sem kemur l'rain í
eftirfarandi samþykkt gerðri
af landsfundi kvenna 1944:
„Konur hafi rétt sem
karlar lil allrar vinnu
og sömu hækkunar-
möguleika og þeir.“
1 ])essu sambandi mótmælti
fundurinn ])ví ranglæti, sem
á sér stað, þega.r nýliðar í
starí'i eru leknir fram yfir
þaulvanar . konur og setlir
yfir þær.
Ályktað var að beina
þeim tilmælum til stjórna
Alþýðusambands Islands og
Bandalags starfsmanna ríkis
og bæja, að þessir aðilar geri
atbuganir um möguieika fyr-
ir mati á störfum. Hvcrjar
kröfur hvert starf gerir til
Framh. á 6. síðu
Sundhöllin. „Sundhallargestur“ hefir skrifað
Bergmáti nokkrar línur, þar sein
hann gerir Sundhöll Reykjavíkur og litlit lienn-
ar að umtalscfni. „Sundhallargestur" segir með-
al annars: „Kg hefi sótt Sundhötlina alltaf öðru
hvoru undanfarin ár og mér hefir likað vel að
koma þangað. Ávallt mætt velvilja og fullkom-
inni kurteisi, hæði af hálfu starfsmanna Sund-
hallarinnar og gestum hennár. Eg lield lika, að
innrétting og fyrirkomulag Sundhallari'nnar sé
með þeim ágætum, þótt í einhverju kiinni að
vera ábótavant, að við getum verið stoltir af.
J
*
Utlitið. En það er annað, sem eg held við get-
um verið miður stoltir al', og það er
útlit hennar. Árum saman hefir Sundhöllin lit-
ið út eins og skræpótt belja og er að lit og Öllu
útliti eitthvcrt óhugnanlegasta stórliýsi í allri
Reykjavík. Það er eiigu líkara en að Sundhöll-
in sé eitthvert olnbogabarn bæjarins, sem eng-
inn vill neitt gera fyrir. F.g ve'it ekki livers
Sundhöllin á að gjalda, því að þetta er nýt
menninagrstofnun, sem á ]>að vissulega skilið,
að vel sé gert til hennar. Þá ber og þess að gæta,
að þegar útlendinagr koma til landsins, þá er
Sundhiillin venjulega í liópi þeirra opinberu
bygginga, sem eru skoðaðar.
*
Vekur undrun. Fn munu ekki flestir þessara
útlendu gesta vorra reka upp
stór augti, þegar þeir sjá eina af þeim bygg-
ingum, sem Reykvíkingar cru hvað stoltastir af,
þannig útlitandi? Ilvaða þjóð önnur í heimi
liefir efni á því ao láta menningarstofnanir
sinar lita þannig út?“ í sambandi við þetta bréf
„Sundhaltargests" skal það tekið fram, að senni-
j lega hafa bæjaryfirvöldin ekki séð sér fært að
láta mála Sundböllina, á meðan jafnmikil ekla
er á málurum og raun ber vitni. Sem stendur
ríkir mikill hörgull á mönnum í byggingariðn-
aðinum, og þá er sennileag ekki rétt að bær-
inn taki til sín fleiri iðnaðarmenn en brýnasta
nauðsyn krefur.
*
Aðrar Vegna þess að minnst er hér á úl-
býggingar. lit opinberra bygginga má einnig
benda á aðra byggingu, sem i senn
er stór og fögur, en hefir í allt sumar verið
i viðgerð. Þessi bygging er Sjómannaskólinn. Þar
liafa vinnupallar staðið i allt sumar utan um
litla turninn, eins og þar ætti einhver ósköp
að gera, en liins vegar sést ennþá ekki að neitt
hafi skeð, sem réttlætt gétur þetta timburhrúg-
ald þarna svo vikum og mánuðum skiptir. Fölk,
sem horfir á bygginguna, hefir ekki fegurð henn-
ar á tilfinningunni fyrr en allt skran er horfið
af henni. Má ])á um leið minna á skúrana, sem
slanda við suðurhlið Sjómannaskótans og eru
til hinnar mestu óprýði. Yæri full þörf á að
koma í burtu þessum missmíðum hið fyrsta, tit
þess að bygging'in fái að njóta glæsileika sins.
*
Háskóla- l.oks væri ástæða til ]>ess að minn-
hverfið. ast á Iláskólahverfið, því að manni
l'innst vera kominn timi til að það
vcrði lagað og fegrað, og helzt svo um munaði.
Við Reykvikingar- höfum þur.ft að horfa upp
á það áruin saman, að sjá umliverfi Iláskólans
i svo einstakri órækt og hirðuleysi, að engu
er líkara en maður sé kominn upp á regin
lieiði, þar sem skiptist á órækt og uppblástur.
Á hverju sumri höfum við beðið eftir því að
eitthvað yrði aðhafzt; landið yrði lagað og rækt-
að, svo að íslenzk hámenning þyrfti ekki að eiga
lieimili sitt í lcargaþýfi og forardýkjum, en allt-
af hafa ]>essar vonir brugðizt. Maður skyldi
þó ætla, að jafnvel þótt tilkostnaðurrnn yrði
nokkur, myndi ekki borft i liann lil þess að
prýða það svæði, sem umlykur æðstu mennta-
'stofnun landsins.