Vísir - 14.11.1946, Blaðsíða 4
4
VISIR
Fimmtudaginn 14. nóvember 1940
DAGBLAÐ
trtgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Samgöngubætur.
THugvöllunnn í Vestmannaeyjmn var formlega aflientur
* i'lugmátastjórninni í gær. Héðan úr bænum fóru loft-
leiðis flugmálastjóri, jnngmaður kjördæmisins, pósl- og
símamálastjóri, blaðamenn og fleiri, til þess að vera við-
stáddir athöfnina. Er mikil ánægja ríkjandi í Vestmanna-
eyjum yfir þessari þörfu samgöngubót, með j>ví að allt tii
þessa hafa ferðir verið strjálar og erfiðar inilli knds og
eyja. Hefur þetta þráfaldlega valdið margskonar erfiðleik-
um fyrir athafnalíf eyjanna og að vonum hafa menn unað
illa slíku ófremdarástandi.
Um miðjan ágúst lenti fyrsta flugvélin á vellinum í Vest-
mannaeyjum, en þá var hann að kalla mátti hálfgerður.
Allt frá því hefur flugferðum verið haldið uppi milli lands
og eyja, en stærri Hugvélar hafa lent á veltinum, eftir því,
senr verkinu hefur fleygt fram. Flugmenn þeir, sem lent
Jiafa á velli'ium telja hann mjög góðan. Er flugl)rautin
KOO melra löng og 50 metra breið, en flatarmál hennar
nemur samtals 48.000 fermetrum. Er völlurinn mesla
mannvirki Jieirrar tegundar. sem unnið hefur verið hér á
iandi Ivrir innlent fjánnagn, en hejldarkostnaður við verk-
ið mun hafa nunúð kr. 1,7 milljónum.
Ycslmanneyingar telja að íiugvaliargcrðin marki tíma-
mót í sögu Eyjanna, og má j)að vafalaust til sanns vegar
fæm. Eiuangrun Eyjanna er rofin og daglegar ferðir verða
héðan í frá milli þeirra og lands. Hefur þetta mjög mikla
jnðingu fyrir allt athafnalíl', en svo sem kunnugt er, eru
Vestmannaeyjar einhver mesta og blómlegasta verstöð á
landinu. Fer því vcl á, að einmitt þar var hafizt handa
urn flugvallargerð, með Jjví að þörfin er hvergi meiri.
Hinsvegar er Jretta aðeins einn ái'angi á langri leið. Full-
konmum flugvöllum jiarf að koma upp í öllum fjórðung-
um landsins, með því að flugstöðvar j>ær, sem fyrir hendi
eru, verða nð teljast ófullnægjandi, ])ótt við þær megi not-
ast í bili.
Opinber mál.
engi hefur staðið til, að sett yrði löggjöf vat'ðandi með-
ferð opinberra mála, á borð við einkamálalöggjöfina,
sem j)egar hefur komið til framkvæmda. Er þetta að sjálf-
sögðu mjög æskilegt, mcð J)ví að hegningarlöggjöf sú, sem
nú er í gildi er komin til ára sinna, og svarar að ýmsu
leyti ekki Jjeim kröfum, sem nútíminn hlýtur að gjöra
lil slíkrar löggjafar. Það, sem fyrst og fremst sælir gagn-
rýni, er hversu langan tíma ýms opinber mál laka og
hversu hljótt cr oft og einatt um meðferð [)eirra. Slíkt er
J)ó á engan hátt óeðlilegt, mcð J>ví að ekki er æskilegt að
rnikil blaðaskrif eða fréttaburður fari fram meðan mál
* ru i rannsókn og enginn endanlegur botn í J)au fengin.
Einn J)ingmanna hefur vakið máls á þeirri nauðsyn, sem
sé á breytingu í þessu efni, án J)ess þó að bera fram frum-
varp til úrbóta, scm ])ó cr fullsamið fvrir mörgum ár-
um, en hefur enn ekki fengið samþykkt þingsins, senni-
lega af J)ví, að útgjöld munu leiða af ])eirrí breytingu,
sem frumvarpið hefur í sér falið. Flestir munu J>ó á einu
máli um, að nauðsyn beri til gagngerðra breytinga á
refsilöggjöfinni, og ])á einkum að flokkslitaðir ráðherrar
fiiri ekki með ákæruvaldið, heldur sé skipaður opinber
embættismaður, sem ineð Jætta vakl færi. I J>ví ætti að
felast aukið öryggi, sem einnig er æskilegt, með ]>ví að
oft og einatt hefur svo virzt sem mönnum sé gert mis-
liátt undir höfði þegar hegningarlöggjöfin kcmur til fram-
kvæmdanna, en slíkt nær vitanlega ekki nokkurri ált.
Þeirrar viðleitni hefur og gætt, að blöðin hafa smjattað
á óverulegum brotum andstæðinganna og þagað yfir yfir-
sjónum flokksmanna sinna, sem J)ó kunna að hafa verið
J)i;otlegri við lög og velsæmi. Með ])ví móti má spilla svo
velsæmískennd og almenningsáliti, að óviðunandi sé. Sýn-
ist eðlilegast, að loku verði skotið fyrir sjíka meðferð op-
inberra mála, af hálfu hinna pólitísku aðila. Skipiín opin-
bers ákæranda er nauðsyn, sem ckki má skjóta á frest. |
SKÁK nr. 5.
Frá keppninni uin titilinn
„Skákmeistarí Islands 1946“.
Indversk vörn.
Hvítt:
Ásmundur Ásgeirsson.
Svart:
Guðmundur Ágústsson.
1. d2 d4 Rg8 i'6
2. Rgl —T3 1)7 -b(»
3. g2- g3 Bc8 1)7
4. Bfl -82 g7- g(>
5. c2- c4 Bi'8 g7
6. Rbl —c3 RÍ6 —e4
Gott var einnig 6. O O.
7. Ddl t*2 Re4 X c3
8. b2 x c3
Verra væri Dxc3, vegna
c5 og svart fan* ágæta sókn-
armöguleika.
8. 9» Rl)8 eö
9. 0-0 Rc6 a5
10. Rt'3 <12 BJ)7xg2
11. Kgl X g2 c7 —c5
12. Dc2.—d3 c5x d4
13. c3x <14 <17 d5
Lítur vel út.
14. cl c5!
Et' i>Xc5 ])á I) 1)5 + °g
hvítt heí ir bctr a.
14. 11 O O
15. c5xl>6 D<18 X 1)6
16. e2 <3 Hf8 c8
17.IIal bl Db6 c6
18. D<13—b5 Rað- —c4
19. Db5 x c6 Hc8 X c6
20. Rd2xc4 <15 X c4!
Bezla vörnin og upphaf á
nýrri sókn. Vei ra var Hxc4
vcgna i 111)7 og : svart á í vök
að verjast.
21. Bcl- a3 e7 e5
22. Ba.‘i c5 e5xd4
23. e3 X d4 Ha8 <18
Til þess að hindra <14—<15.
24. Bc5xa7 c4—c3
25. Hfl el Bg7 h6
Þrátt fyrir mjög jafna
stöðu virðast miðtaflslokin
ætla að verða nokkuð há-
-vaðasöm og víðsjál.
26. f2 f l Hc6—a6
27. Ba7—c5 HaGXa2 +
28. Kg2—f.3 Bh6—g7
29. Hb5—1)4 Ha2 -<I2
Hér og í 28. teik á svart
kost á h-peðinu, en Jiað næg-
ir J)ó ekki tit vinnings.
T.d. 29. „ H X h2, 30. H
cl, II <12,-31 HXc3, BX
<14, 32. Bxd4, H<t2xd4, 33.
Hxd4. 14xd4, og livítt getur
haldið jafntefli.
30. Hcl cl Bg7xd4
31. Hb4x d t Hd8xd4
32. Bc5xd4 Hd2xd l
33. Hcl x c3
Samið jafntefli.
Sagnir Indriða
á Fjalli gefnar úf
N’ýlega var lialdinn aðal-
fundur Þingeyingafélagsins i
Reykjavík. Auk venjulegra
aðalfundarslai’fa, sem þar
fóru fram, var ákveðið að
næsta rit í bókaútgáfu þeirri
seni félagið gengst fvrir,
verði Sagnaþættii' Indriða
Þorkelssonar á Fjalli, sem
sonur höfundarins, Indriði
Indriðason, hefir búið undir
prentun. Verður ]iað mikil
bólc og fróðleg og má ætla
að hún nái miklum virisæld-
um. —: Þá mun söngkór
slarfa á vegum félagsins eins
og að undanförnu og mun
Ásbjörn Stefánsson verða
söngstjóri hans áfram.
Formaður félagsins var
kjörinn Andrés Kristjánsson
kennari, en fráfarandi for-
maður vár Ivristján Friðriks-
son. Hefir sú regla verið í
félaginu á formannskjöri, að
formaður hefir verið kosinn
sitt árið úr hvorri sýslu,
Norður- og Suður-Þingcyj-
arsýsluni. Að öðru leyti er
stjórnm J)annig skipuð. Fc-
hirðir er Valdemar Helgason,
rilari Indriði Indriðason og
meðs t j órnendu r Sigurðu r
Kristjánsson og Aðalbjörg
Guðmundsdóttir.
Ferðafélagið
Framh. af 8. síðu
bifreiðakaup félagsins tit
fólksflutninga, og ríkti áliugi
um það, að liraða J)vi máli
eftir J)ví, sem fjárhagur fé-
lagsins leyfði.
Þá var og skýrt frá J)vi, að
árbókin fyrir þetta ár væri
nú fullbúin til prentunar, en
vegna pappírsskorts í augna-
blikinu, myndi hún naumast
koimi út fyrr en eftir ára-
mót. Sú bók fjallar um
Skagafjarðarsýslu, og liefir
flaltgrimur Jónasson kenn-
ari ritað tiana. Það verður
ein stærsta bók, sem félagið
Iiefir gefið út og mjög mynd-
um skreylt. Hefir Páll .Tóns-
son auglýsingastjóri tekið
fleslar myndirnar.
Forseli félagsins, Geir G.
Zoega, var endurkjörinn,
sömulciðis varaforseti, Stein
þór Sigurðsson. Auk þeirra
áttu 5 aðrir stjórnarmeðlim-
ir að ganga úr stjórn, en þeir
voru allir endurkjörnir. Þcir
voru Kristján Ó. Skagfjörð,
Helgi .Tönasson, Hallgrímur
Jónasson, Jóhannes Kol-
beinsson og Þorsteinn Jós-
epsson.
BERGMÁL
____
Kuldinn.
Fjári hvaö hann kólnaöi mik-
iö fyrrihluta vikunnar. Vetur
konungur var aö láta vita af
sér, að hann væri koniinn í riki
sitt og seztur aö völdum. En
harðstjórnin lians stóö ekki
lengi i þetta sinn. Hann kemur
seinna tvíefldur. í tilefni af
frostakaflanum skrifar „tíSur
strætisvágnafarþegi“:
Kaldif vagnar.
„Þegar þessi kuldi er i veðr-
inu, ntunu enn fleiri fer'Sast
með strætisvögnunum en venju-
lega. l'á langar til þess aö kom-
ast í skjól fyrir nepjunni, kom-
ast inn í hlýjuna, sem þeir von-
ast til þess að þar sé innan dyra.
En þeir verða oft fyrir von-
brigðum, því að ])að vill brenna
við. að enn hrollkaldara sé í
strætisvjögunuijn en utan þeirra.
Og oft er þar lítiö rúm eða
tækiræri til að berja sér.
Fleiri miðstöðvar.
Það muu vera miðstöð i flest-
um ef ekki öllum vögnunum,
en hún er fremst í þeim, næ'st
ökumanninum. Þrátt fyrir ])aö
er hann vist oft krókloppinn,
svo að hann á bágt með að rífa
miöana af blokkunum og skijrta
peningum, því aö ekki er hægt
að gera það með vettlingum.
Enda mimu miðstöðvarnar, sent
í bilunum eru, vera heldur
véigalítil tæki.
Fleiri miðstöðvar.
1 ’aö þyrftu að vera fleiri mið-
stöðvar í hverjum bíl. að
minnsta kosti tvær, ef ekki
þrjár. Sú, sem í þeim er, hitar
á engau hátt þann geim, scm
bílarnir eru, enda ekki að vita,
hvort hún hefir átt aö hita öðr-
um en vagnstjóraflum, en hún
getur ekki einu sinni það. t’að
yrði áreiðanlega vinsælt af við-
skiptavinum vagnanna, ef góð
la.u.sn fengist á þessu máli.“
Útför Jónasar.
Það hefir verið ákveðið, að
jarðneskar ieifar Jónasar Hall-
grímssonar skuli jarðsettar í
Jijóðargrafreitnum á Þingvöll-
um næstkomandi laugardag,
16. nóv., en sá dagur er fæðing-
ardagur listaskáldsins góða.
Hefir Þingvallanefnd sent út
boðsbréf til ýmissa manna unt
að vera viðstaddir þessa athöfn
og fá sér kaffisopa á eftir.
„Konungshúsið“.
Ýmsum brá í brún, er þeir
lásu boösbréfið. I>ar er mönn-
um nefnilega boðið upp á kaffi-
sopa í ,,konungshúsinli'' á Þing-
völlum. Menn vita, að það
hefir einu sinni verið ,,kon-
ungs“-hús þar eystra, en hitt
finnst þeim lika eðlilegt, að J)að
nafn hverfi um leið og kon-
ungsvaldið úr landinu. Enda er
húsiö nú sumarhús ráðherra-
liins islenzka lvðyeldis.