Vísir - 07.12.1946, Side 7

Laugardaginn 7. desember 1946
VISIR
■r
Mænusöttin.
Framh. af 2. síðu.
deyddra fæðutegundir, svo
sem hins hvíta hveitis, hvíta-
sykurs og heflaðra lirís-
grjóna, sagogrjóna og niður-
soðinna fæðutegunda, hefir
aukizt svo sem raun ber vitni
um, hafa allir hrörnunar-
kvillar margfaldazt frá þvi
sem áður var og jafnframt
aukizt næmleiki maíina fyrir
sumum næmum sótíum eins
og mænusótt.
Það er staðreynd að berkla-
veiki er aðallega manneldis-
sjukdómur. Rétt valin fæða
er sterkasta vopnið gegn
henni, bæði til varnar og
sóknar.
Hrörnunar sjúkdómar, svo
sem tannveiki, meltingar-
kvillar, magasár, botnlanga-
bólga og krabbamein eru
beinar afleiðingar dauðrar
og ónáttúrulegrar næringar
og annara óeðlilegra lifnaðar-
hátta. Með þessu höfum við
alið upp mænusóttina og
gert tiltölulega meinlausan,
huldan sýkil eða vírus að
þeim djöfli, sem vér skjálf-
um á beinunum fyrir og höf-
um engin ráð til að hindra.
Fyrir hvað er mænusóttin,
sém áður var fágæt og til-
tölulega meinlítil, orðin sá
vágestur, sem hún nú er? Er
likamsstælinga. Bæði sund og
það ekki ónáítúrleg næring
og ónáttúrlegir lifnaðarhætt-
ir. brot á því lögmáli, sem
lífinu er áskapað? Er það
ekki þetta sem hefir svift og
rænt menningarþjóðirnar
hinu meðfædda ónæmi gegn
farsóttum? Ef reynt væri að
útrýma þessum orsökum, þá
væri um leið útrýmt fjölda
næmra og ónæmra sjúk-
dóma. Eg tel það misráðið
að vara við sundi og annari
líkamsstælingu. Bæði sund og
leikfimi auka varnarmált
líkamai;: gegn næmum sjúlc-
dómum. Ilrcint blóð er bezta
varnarlyfið gegn öllum sótl-
um.
Sælgætið.
Mér finnst að fyrr ætti að
loka sælgæ tisbúðum. Sælgæt-
ið í höndum barna er við-
sjáll sóttberi, auk þess sem
neyzla þess brýtur á bak aft-
ur \arnarmátt barnanna
gegn hrörnun og ofnæmi.
Því þá ekki einnig að
stöðva í hi-li alla tóbakssölu?
Tóbakið er eitt hið viðsjál-
asta eitur. Ncyzla þess er ó-
siðleg og Ijój. Hún veikir
mótstöðuafl likamans gegn
margskone.r sjúkdómum, —
einnig mænusótl. og ætti
því allir ao forðast það al-
gerlega. i þcssu stað iiefir
neyzla þess vaxið alveg ó-
skaþlega og þá einnig taúga-
bilun og margskonar sjúk-
dómar i skjóli þess. Því þá
ekki að loka einnig danssöl-
um, þégár svö viðsjáll sjúk-
dóiiiur herjar á nss eins og
mænusóttín er orðin? í dans-
sölum anda menn að sér ryki
sem þyrlast upp og þar
reýkja margir, neyta víns og
sælgætis sér til lítillar heilsu-
bótar. Annars er ekki nema
gott um sjálfan dansinn að
segja. Þá ætti þó öllu frem-
ur að vara við vínsölubúðum
og veitingakrám. Þar sitja
margir langt fram á nætur í
tóbaksreykjarmekki meira
og minna ölvaðir. Hyggja
menn ef til vill að myrkur-
seta í kvikmyndahúsum sé
heilnæm. í forsölum þeirra
standa menn í kös, margir
kvefaðir. Ekki er ólíklegt, að
þar væru möguleikar til að
smitast.
Eg vík aftur að þvi,
að þegar mænusóttinni er
lokið og hún hefir unnið sitt
cyðileggi nga rverk byrj ar
nýtt Iækningaslarf, það er að
vekja til lífs hina visnuðu
vöðva. Líka þar er heita
vatnið og rétt notkun þess
bezta vopnið til varnar og
sóknar. Bezta tækið: Það cru
hæfilega heit höð með köld-
um yfirhellingum og vægi-
Iegum núningi og elting og
hreyfingu á eftir. Jafnvel
cftir margra ára kyrrstöðu
hefir þessi aðgerð stórbætt
úr magnleysi visnaðra vöðva.
En þar má sín ekki siður
náttúrleg og lifandi fæða til
þess að endurlífga liálfdautt
hold.
Ríkjandi
menningarhættir.
Eg er sannfærður um, að
þeirra tima er skammt að
bíða, að augu manna opnist
fyrir mörgum heilsuspillandi
álirifuni hinna rikjandi
menningarhátta. Gegn þess-
um óhollu menningarháttum
verður, eða er þegar hafin
uppreist, sem ekki verður
kæfð. Þó hún fari liægt enn-
þá, brýzt hún siðar frani svo
hriktir í hinni spilltu sið-
menningu. Hún hvílir á úr-
kynjun og sjúkri nautnasýki
og fíkn í eiturnautnir og;
óheilnæmar fæðutegundir.
Vaxandi sjúkdómar spá ekki
góðu um framtíð þjóðar
vorrar og sjálfstæði hennar.
Hver ber áhyrgð á þeirri
tregðu að fá innfluttar ó-1
malaðar korntegundir, held-
ur fornmalað mjöl, hýðis-
laust, livitbleikt danskt hveiti,
hvítan anilinlitaðan sykur,
fokdýrar og dauðsoðnar
jvörur? Allar eru þessar að-
fluttu matvörur hinar léleg-
ustu að kostum og óhjá-;
kvæmileg og áreiðanlég or-j
sök sjúkdóma.
1 Það eru fremur ófrjó vís-
indi að ætla sér að ráða bót
á vaxandi heilsuleysi þjóðar
vorrar nieð því einu að
byggja ný sjúkrahús, stærri
og þó fínni séu, meðan ekki
er tekið fyrir orsakir sjúk-j
j dóma og þær ekki þekktar I
eða viðurkenndar.
Á yfirvöldum vorum hvílir
þung ábyrgð á heilsufari
þjöðar vorrar. Þjóðináheimt-
ingu á því að vita hið sanna
Frh. á 8. síðu
Orðsending frá islendingasagnaútgáfunni:
^■****:.
Hmm nýju útgáfu íslendmgasagna hefir þegar verið svo vel
fagnaS af íslenzkum bókamönnum, að auðséð er, að þeir kunna að
meta kosti hennar: vandaðan texía, smekklegan frágang, ódýrt
verð, — en þó sérstaklega, að hér eru allar þessar sögur og þættir
gefnar út í fyrsta sinn og það er látið fyígjast að, sem saman á.
Þetta munu menn þó kunna að meta enn betur, þegar nafnaskráin
kemur í emu lagi, töfralykillinn að þessu safni.
Utgáfunni hafa þegar bonzt mörg tilmæli og áskoranir mætra
manna að láta hér ekki staðar numið. Eftir rækilega athugun hefir
nú verið afráðið að prenta á næstu árum þessa flokka fornrita með
sama sniði:
I. Sturlunga sögu, Biskupa sögur (hinar eldri) og hina fornu
Annála til 1430 — með sameiginlegri nafnaskrá. —
Sturlunga saga og Biskupa scgur gerast samtímis, fjöldi
sömu manna kemur þar við ýmsar sögur. Enginn getur haft
fuSI not Sturlungu án Blskupa sagna. Má til dæmis nefnda, að
í Sturlungu er einungis pretnaður síðari hluti Hrafns sögu,
en fyrri hlutmn í Biskupa scgum. Annálar verða þessum
sögum samferða, auka ýmsum fróðleik við þær og taka við,
þar sem þær hætta. Þarna fá íslendingar í emu lagi allar
helztu heimildir um tímabilið frá 1100—1430, hinar örlaga-
ríkustu aldir sögu sinnar.
II. Sæmundar-Edda, Snorra Edda. Foraaldar sögur allar og
Þiðnks saga aí Bem.
Alkunnugt er, að úr Sæmundar-Edd: eru algiörlega glötuð mörg
hetjukvæði, sem eru emungis þekkt r endurscgn Vclsunga sögu.
Þiðriks saga er alveg ókunn almenningi á íslandi, en fjallar um
sama efni sem hetjukvæði Eddu. Þv. ac ; s ao, maður hafi þetta
allt saman með sameiginleg i riafnaskvé eiga menn greiðan að-
gang að öllum höfuðheimilc -. 'vm goða- og hetiusögur Norður-
Ianda,
Vegna þess, að nú er í ráði ao gcfa I k mskringlu út í ódýrn útgáfu
og Flateyjarbók, sem er nýprentuð, hefir inni að balda þær Nor-
egskonunga sögur, sem vantar í Heimsknnglu, mun varla verða
bugsað til að gefa þær sögur út fyrst um sinn. En hins vegar mun
verða undirbúin útgáfa Ridda-'asagaa, en þær hafa aldrei verið
prentaðar nema á stangli, eru allar cppscldar cg íágætar, margar
hinna beztu óprentaðar, en eru m fg skerrmtilegar og hafa löng-
úm verið allra sagna vinsælastar.
Kjörorð íslcndingasagnaútgáfunnar eru:
Ekki brofi, heldur heildir.
Saman í heild það, sem saman á.
ÍSLENDINGASAGNAÚTGÁFAN.
Jf" lif
PÓSTHÖIF 73. lEYKJIVÍK.