Vísir - 23.05.1947, Blaðsíða 2

o
V I S I R
Föstudaginri 23. maí 1947
Æf/tirvisi shri
„§#: m t
A w
iLfiístisýiiiit
Öll náttúran lætur mikið
vfir sér um þessar mundir.
Iver listsýningin eftir aðra
ng með annari brumar og
brosir likt og sóleyjar i túni.
- - Hér er nú á þessu vori ekki
ræítt tómlæti í listunum móts
við það fyrra vorið — í fyrra
þcgar' lieil málverkasýning
eftir nokkra fræga danska
málara úr heimalandi sínu
var umskrifuð í íslenzkum
fexta i Morgunblaðinu, sem
algjþrlega ólistrænt fvrirlæki
hvar fyrir liin andlega fá-
fækt vor beið þá svo mikinn
‘inekki — af beggja hálfu ís-
lendinga og Dána — að enn
er munað eftir þessu, sem ó-
véf engjanlegu kúl túrfyri r-
brigði ástands þess er þá var.
Ennfremur má geta þess
að allt á þessu vori er ólíkt
því vori — náttúran hefir ráð
á þvi einsíaka sinnum aðend-
urtaka sig ekki alltof ört,
bótt dagur fylgi eftir kveldi
ár og sið og alla tíð, — hvað
við höldum — og jafnt yfir
iifendur og, dauða, en þar er
leiksviðið listanna í öllum
greinum.
Vorgróandi hins giaða sjá-
anda — hins umhyggjusama
listamanns — er jafn nýr
skopunarsögunni, er guð
t.kapaði manninn í sinni
inynd. Þessi orð Iiljóta að
vera sönn meðan mannleg
hugsun getur meðtekið sjálf-
skaparkenninguna tii sinna
verðleika. — Myndasmiður-
inn gerir sitt til þess að end-
ukenning á sjálfsgæti mann-
verunnar í Iieild lialdist i
heiðri fyrir kynþættinum,
fyrir ættstofninum, hinu
upprunalega egó, svo að það
ekki glalisí eða týnist meðal
annarra óskildra veruteg-
unda — þvi við vitum jafn-
vel ekki nema aðrar ætt-
kvíslarlífverur hafi fjöl-
breyttari starfsháttu tii að
sanna lífsviðhorf sín með —
en við höfum nokkur tök á
að greina, svo að vera mætti
að við mannkyn inegum
hafa á okkur þó nokkra gát.
Ef við byggjum til dæmi
úr því að allt passaði sig
sjálft vegná sinna takmark-
ana, iriundi málarinn fara
með siriar tfönur út í lands-
lagið, éf íiánri ætláðí að húa
til landslagsmyrid —• hann
mundi stilla málarastfigá á
grind eða á hreíti, típpá trö'n-
urnar, opna málarakassann
og láta allt til reiðu til vinn-
-•nnar. pensla, oliu og annað,
Inyel ./-.viða teppi ItUijÍX;
'æíuteisef ss að róig.clcki
i ipp,. ja i ðVegi nu m - »x• jh}j:-j
ú'ílit væri ágæ.tti nöj-ikurra
harin vill njóta fegurðar dags-
ins á allt annan hátt — sem
fyrirfram trúandi á mátt hins
óskynjanlega veruleika, upp-
götvar Iiann, að engin mvnd
er á léreftinu, — er hann að
kvöldi tekur dót sitt. saman
til þess að koma því í liús. —
Þetía er munurinn eða út-
koman á dæminu í fyrsta
þætli — því að þegar þetta
ekki dugar, að stilla öllu upp,
og trúa á snilligáfu náltúr-
unnar, eingöngu án þess að
snerta á verki sjálfur, getur
jafnan verið að ræða um
andlega uppgjöf — eins og
andlega tilkomu — skrifa og
segi tilkómu. — Þá kemur
lausn manntaksins lil greina
— sjálfshandarhollustan með
sjón og reynd — þar sem
listin verður vinnan en út-
koman það sem efnið og tím-
inn og vinnan gefur.
Það sem vorgróandinn gef-
ur og færir okkur nú á þessu
vinnusviði er í málaralist-
inni Ásgeir Bjarnþórsson.
Hann hefir sennilega ein-
hvefntima stilll dæminu uþp
ævintýralega óhlutrænu og
draunikenndu, en lika eiriri-
ig á vinnuvísindalegum, al-
gengum grundvelli, til þess
aö fá dæmið leyst fyrir sjálf-
um sér sem listspursmáli í
málaralistinni — því að
myndir lians eru gerðar upp
úr öllum þessum fyrrnefndu
gögnum í náttúrunnar ríki,
svo mjög má lesa breytileik
og duttlungasemi út úr þess-
ari sýningu.
Ásgeir Bjarnþórsson er
mikill málari, sem vinnur
markvíst að sannsögli í
breytileik ljóss og skugga.
Hann leikur sér svo með lit-
ina, að manni kemur sú
heimska í Iiug, að honum sé
of létt starfið; þó eru þcssar
myndii , sem minna mann á
það, Iangbeztar - - hreinustu
töfraperlur, svo að þetta eru
beinlínis mótmæli við liitt.
sem áður er skrifað. Svning-
in sýnir til skiptis mislit,
broshýr kjörr eða myndug-
leik kunnáttumannsins f.jar-
skyddra viðhorfa, öræfagrjóts
og inannamynda — í fagur-
lega,1 kuoöátturíka útfærslu,
scm gæti gert myndirnar
frískar þegar þær verða
gamku'. —- Þetta virðist n<é •
vera- ein ástæðan, sem .rarii
verið sú nauðsyn !is!f >••'!-
gangsins, önnur litóra-ðh.
viðstöðvun gn gn;:;- . I
Hin fyrsta jmnv.-rknn .yir-
víddanria —•' fjöf'.v.-'víddin- f
mál^ira/Iimeí . jojrinr.i ef
iriáT.jfírin V- þéga’f ál'«• 'i’ >*:<•-
inn ■'h'éídö! að fiarih sjí' (fiu
l
j
tíma vinnugleði framuridan
o': öllu einóhæjþ mvndii
• 'ii þípfj
’c; um h’ma - cn málarinn
gerigur bara i htirtu, þvj að
liöipn niálari, vegna þess áð
í/ann hfifst áu ]x'ss-i)ð,.gem
•mnrið‘";-u T.riVfá*’hg sja
dáðst að, * éf jM'Vfa'eíiíii siz’!
,‘ftir.te.klarxai'f við Iiinar Ijós-
„nu
- ,t N ME M □ R I A M . -
JSiaotrÉur Í3iöi
j^Ljrhv. ír
yomóóon,
f-Ljrrv. tminamá iaitjóri.
Einn mætasti borgari
Reykjavkurbæjar verður
jarðsettur í dag, Sigurður
Björnsson fyrrv. brunamála-
stjóri.
Eg ætla ekki hér að fjöl-
yrða um alhafnalíf né afrek
þessa látna höfðingja á sviði
bæjar- og þjóðfélagsmála öll
þau ár, er hann helgaði því
opinbera starfskrafta sína,
heldur læt eg þá staðreynd
nægja, sem í annála verður
færð, að spor hans í þeim
niálum eru að verða djúp og
skýr.
Eg áttj því láni að fagna
að kynnast Sigurði heitnum
Björnssyni fyrir tæpum 2P
árum síðan, þá sextugum að
aldri, en þrítugum þó hvað
allan hugsunargang snerti
og viðhorf til hins nýja tíma.
Hann hafði gæfu til þess að
lifa mesta byltingartímabil í
sögu Islands. Ilann var 7 ára,
er Kristján konungur IX. af-
henti okkur Irina takmörk-
uðu stjórnarskrá 1874, hina
fyrstu rétarbót, og hann var
77 ára þegar ísland öðlaðist
frillkomið sjálfstæði 1944.
Háns skerfuri' og samtíðar^
manria lians til þessara mála
er geynidur eri ekki gleymd-
ur.
Sigurður heitinn'var gæfu-
maður. Er hann hafði iokið
gagnfræðaprófi að Möðru-
völlum 1890 brosti framtð-
in við honum. Hann var
fæddur athafnamaður og þvi
tók iiann þá þegar til óspilltra
málanna. Mesta liamingja
haris var þó, er hann lcvænt-
ist heitmey sinni Snjólaugu
Sigurjónsdótlur frá Laxa-
mýri, systur Jóhanns skálds
Sigurjónssonar, enda hefir
Sigurður sagt svo sjálfur frá,
að það spor hafi verið það
hamingjuríkasta í lífi sinu er
iiann gekk að eiga frú Snjö-
laugu, enda blessaðist þeirra
lijónaband. Það var þung
sorg, er þessi ágætiskona dó
frá eiginmanni og börnum
fyrir aldur fram. En Sigurð-
ur heitinn álti barnaláni að
fagna. Aidrei hefi eg séð kær-
leiksrkari sambúð milli föð-
ur og barna cn þar, c'nda
mun ást og unihvggjá barria
hans og íengdabarna ' hafa
lcomið hönum
hjallann efli:
hans. Þá var
raun fyrír Sig
ci/. ia dóttir iici
er mesi líktis
sínum, Jóhanni Sigurjóns-
syni, að andlegu atgerfi, dó
fyrir 2 áruni síðan langt ura
aldur fram.
Hinsvegar hefir Signrður
lieitinn iiaft ótæmandi
ánægju og vndi af eftirlifandi
börnum sínum og barnabörn-
um og vinir hans og þeirra
eiga ógleymanlegar endur-
minningar frá lieimiii lians
og ótaldar eru þær ánægju-
stundir, er Sigurður heitinn
veilti mér á heimili sínu með
liressaridi viðræðum um dag-
inn og trú sína á framtíðina
fyrír land og.þjóð.
Með Sigúrði Björnssyni
er fallinn í válinn góður
drengur og eftir liann verður
sagt með réttu: Hann gekk
til .góðs götuna fram eftir
veg.
A. G.
&létnœbú}ih
AUÐU
Garðastræti 2. — Sími 7299.
KAUP8ÖLLIN
er miðstöð verðbréfavið-
skiptanua. — Símj 1710.
hdl.,
VesturRÖtu 17. Sími 5545.
Málflutningur. Fasteignasala.
Vifítaistími kl. 2—4.
órðugaslá
m
fráfail k
lað og þung
•ð ÍKÍrinn, er
.. ••< sú
rbröður
m
í'íkti/ glöðn . niyndir Ásgeirtv
jsjantþór.ssojiái'.,
fleykvíkingár eiga ekki að
noita sév um að skoða þessa
i: iSÍhri j
. ■ í . v.
Jóh... S, Kjarva.
.. . lisimájíartf__________
Kristján Guðlaugsson
11 ■. hæstaréttarlögmaður • •
Jóri N. SigurðsSon
héraðsdóthsiöétmaður
•'H í !;■•*;: 1 .i-.1 , '
Austurstrætí 1, — Sími 3400.
ísgamspeysnr
og
síðbnxui.-
VERZl

PRÍMUSA®
Rjómaþeytan-ar
Bollapör
Isskápasett
Pönr.ur
Katlar
o. m. fl. nýkomið.
Hringbraut 38.
Sími 3247.

t'CílívMwojAv
RUGLýSINGflSHnirGTOrn

J
:í(i i •

mest úrvalið í hátíða-
malinn.
Smurt brauð og snittur.
SILD OG FISKUR.
mih
(Homecleansér).
emmm
Laugnvegie 4.
am
á&íV
scm bífiast élgá"í’lbíaðiniii'á laugrirtBg-;
um í .supiai', þufía að vcra koíþ.na'r til
skrifsíofunnar ... . , ' :
i* éfe ki. 7
i7;l 'líl't ilfi-M ••! -•;.•;••■• ,,• ' 'iih'. ) Óilll j'.f.'í
: • '■ árfösllidagskyöld, vegna bro,éyits vinntn
tíHiá á laágarcjogri'rn stimarmánuðina,<•
1T~—nTTTflvTTTV
TTTFiT
• ;iít: •;.>.: l)ii • U