Vísir - 23.05.1947, Blaðsíða 3

Föstudaginn 23. maí 1947
VISIR
3
nyjar
bækur
Feðgarnir á Breiðalséii9 3
Gi'ænadals-kóngurinn nefnist lokabindi þessa merka og
vinsæla sagnabálks, sem hófst með sögunum Stórviði
og Bærinn og' byggðin, Segir hér frá harðri og erfiðri
baráttu Hákonar unga til að skapa nýtt ættaróðal í
einum hinna sólmyrku fjalldala, sem áður höfðu legið
undir Breiðaból. Lýkur þar sögunni, er vngsti ættar-
hlynurinn, Lilli-Hákon, heldur heim á leið til Græna-
dals, í afturelding, frá brunarústunum á Breiðabóli,
þar sem afi gamli, liann Stóri-Hákon, hefir brunnið
inni í „gömlu stofu“, í rafljósadýrð nýja tímans.
Grænadals-kóngurinn er svipmikil og áhrifarík saga.
Dagshriðar spor
nefnast 12 sögur eftir vestur-íslenzku skáldkonuna
Guðrúnu H. Finnsdóttur. Sögur þessar eru kanadískar
að umhverfi, en íslenzkar í anda. Sögupersónurnar eru
flestar íslenzkt fólk, sögugildi þeirra tíðum innri l)ar-
átta milli íslenzkra eðlisþátta og áhrifa umhverfisins.
Stundum verður minningin um Island ljúf draumsýn.
Kelly, í sögunni Salt jarðar, geymir óljósa sögusögn
um móður sína íslcnzka, sem hann hefir aldrei þekkt,
og í liuga hans rennur hún saman við hugmyndina
um ættlandið í norðri, veitir honum þrek, hjálpar hon-
um að finna sjálfan sig.
>• >*
1 andEegri nálægð við BsEand
eftir Einar Pál Jónsson, ritstjóra, liinn kunna vestur-
íslenzka blaðamanna, er skemmtilegur þáttur um för
ritstjórans til New York 1944 á fund l'orseta Islands,
er liann var staddur þar í boði Roosevelts forseta.
Lýsir höfundur hátíðahöldufn Islendinga þar í borg í
sambandi við komu forsetans og segir frá ýmsum
merkum Islendingum, er þar voru saman konmir. Hér
er eftirtektarverð hehnild um einstakan atburð í sögu
Islands.
Hverjir eru landráðamenn?
Emnþtí bssuss ves'ts ivajfi
lefjt ísaf sptjrjsic.
h verjir eru landráðamenn,
ef ekki þeir sem beila öllum
brögðum, leynt og ljóst, lýð-
ræðisfalsi og blekkingum, til
þess að svíkja land silt og
þjóð undir einokunarkúgun
og einræðisstjörn?
TTverjir eru landráðamenn,
ef ekki þeir sem hlaupa úr
sljórn ríkis, þegar að því
þrengir og þörfin ef brýnust
fyrir sainhug og samtaka
orku til úrlausnar, og svíkj-
ast þannig undan þegnskyldu
og trúnaðarstarfi, sem þeir
eru kjörnir til?
Eru það ekki svik við lýð-
ræði, ef þeir sem misbeita
svo slíku. trúnaðarstarfi, að
reka saklausa heiðursmenn
frá störfum og embættum,
en troða þar að mislitum
sauðum sínum?
Eru það ekki svik við lýð-
ræði, að hrifsa fé alþýðu til
íijálfs sín og gæðinga sinna
í gcgndarlausu óhófi? Eða að
ausa milljónatugum króna
áf almannáfé í ráðlaus og
cinýl fyrirtæki?
Eða með undirferli, blekk-
ingiun og málþófi að tefja
þjóðarþing og stjórnarmynd-
n'n, svo að mánuðum nemi,
og koma með þvj i veg fyrir
samninga við aðrar þjóðir
um sölu afurða landsins, áð-
ur en samkeppjiisþjóðir eru
búnar að fylla beztu lieims-
markaði ?
Ilver er landráðamaður, ef
ekki sleikitunga manna
þeirra bjá stærri þjóð og
voldugri, sem neita réttmset-
um kröfum minni þjóðar, og
er jafnframt rógtungá henn-
ar viða um lönd, með l>rigsl-
yrði um væntanlega glæpi
þjóðræknustu og beztu
manna þjóðar sinnar?
Hverjir eru landráðamenn,
ef ekki þeir sem æsa lil ófrið-
ar og verkfalla við fram-
leiðslu hjá þjóð, sem rambar
á glötunarbarmi af ráðvilltri
sihækkandi dýrtíð og bóf-
lausum útgj aldakröfum ?
Ef slíkri aðferð og verk-
falli yrði beitt við aðal fram-
leiðslu og bjargarvon þjóðar-
innar, væri þá eklci hver ein-
asti maður landráðamaður,
sem leyfði sér að fremja eða
styðja slíka óhæfu?
Mætti enn leyfasl að
spyrja? Hvort á þjóðarheild-
in, þing' hennar og stjórn
að ráða i lýðræðisriki, eða fá-’
ir æsingamenn og sérhags-
munáflokkar? ~
Sé það fyrnefnda talið rétt
og sjálfsagt. Vegna livers er
það síðarnefnda þá látið líð-
ast og dragast afskiptalaust?
Er ekki nú -— þegar á þessu
j)ingi — orðin nógu brýn
þörf fyrir takmörkun verk-
falla'? Lágmarkskrafa fvrir
lögmætu verkfalli þyrfti að
vera samhljóða atkvæði l/\
hluta allra löglegra aðila við
leynilega atkvæðagreiðslu
með öruggu lýðræiseftirliti.
Ilvort er j>að vitur jrjóð eða
einföld og óframsýn, sem el-
ur landráðamenn á hæstu
launum og hossar ' þeim í
hæstu embættum?
V. G.
iar/tréttir
Lögreglan lýslr
eftir vltnum.
Lögreglan hefir lýst eftir
vitnum í þremur slysamál-
um.
Eitt af jiessu er gamallt
slys, skeði 11. ágúst í fyrra,
cn j)á varð færevskur maður
fyrir einni af áætlunarbif-
reiðum Hafnarfjarðar í Foss-
vogi og beið liann þegar bana.
Bifreið bar þarna að
skönmm síðar og flulti liún
líkið á Landsspítalann. Þarf
rannsóknarlögreglan að hafa
tal af manni jiessum þar sem
likur eru lil að hann geti gef-
ið einhverjar upplýsngar um
slvsið.
Hin slysin b.afa skeð ný-
lega. Annað skcði á Amt-
mannsslfgnmn s. 1. laugar-
dag. Þar varð drengur fyrir
reiðhjóli, féll í götuna og
viðbeinsbrotnaði. Hjólreiðar-
maðurinn reisti drenginn
upp en fór síðan á brott. Bið-
ur lögreglan liann að koma
til viðlals, og eins það fólk
sem kynni að hafa verið við-
statt er slysið skeði.
Loks er ])að dauðaslysið á
Skúlagötunni s. I. mánudag,
er lítill drengur varð þar
fyrir bifreið og beið bana.
Lögreglan hc^ir sannfrétl að
fólksbifreið liafi borið að á
slvsstaðinn og hafi henni
verið eki'ð á eftir bifreiðinni
sem ók á drenginn. Óskar
143. dagur ársins.
I.O.O.F. 1. = 1295238'/2
9. 0.
Svíar næst-
mestir skipa-
smiðir.
Að því er segir í fréttum
frá Svíþjóð, eru Svíar næst
meslu skipasmiðir í heim-
inum.
I marz-lok voru alls l,09fi
skip í smíðum i heiminum.
Stærð j)eirra samtals var
3,743,000 rúmlestir DáY.
Rúmlega helmingur af jiessu
magni er í smíðum í Eng-
landi og N.-írlandi. Næstir
koma Svíar er hafa í smíð-
um skip, sem eru samtals
um 244 þúsund rúmlestir
DW. Þriðja er Frakkland og
Bandarikin fjórðu. (SIP).
fireitt Syrir
II elil u£ör ftftiia.
Eins og' Vísir hefir áður
skýrt frá efnir Ferðaskrif-
stofan til Heklufarar á morg-
un.
Lagt verður af stað kl. 2 og
ekið auslur að Gallalæk. Þar
verður sérstakur bíll. sem
flylur fólkið vfir Rangá og
að Næfurholli um kvöldið.
Getur fólk j)á gengið upp að
hrauninu og horft á glóðina
uni nóttina. Farið verður i
bæinn aftur kl. 4 síðd. á
sunnudaginn.
Ferðaskrifstofan hefir
ákveðið að greiða götu jiess
ferðafólks, sem fer á morg-
Un upp í Landssveit og vill
komast að hrauninu um
kvöldið eða nóttina, með því
að ferja j)að á bíl yfir Rangá
kl. 10- -11 á laugardagskvöld-
ið og svo aftur kl. 2—3 c. h.
á sunnudagirtn.
rannsóknarlögreglan að liafa
tal af bifreiðarstjóra þessum,
svo og af öðru fólki, sem ein-
hverjar upplýsingar geta gef-
i'ð um slvsið.
áseta vanta
á togara strax. — Upplýsingar hjá
skipstjóranum, Vííilsgötu 22, og í
stma
5171.
3>]/i hektara
ræktað túraland
véltækt, rétt við Eyrarbakka, til sölu með tæki-
færisverði. Landinu gæti fylgt nægilegur útlendur
áburður.
Allar nánari upplýsmgar gefur Kristján Jónsson í
síma 3285 milli 1—2 og eftir kl. 6.
Næturlæknir
Læknavarðslofan, simi 5030.
Næturvörður
er i Laugavegs Apóteki, sími
1616.
Næturakstur
annast Hreyfill. simi 6633.
Frá höfnirni.
Grebbestroom kom frá Enj5-
landi í gær.
Veðrið.
Breytileg átt og hægviðri. Sum-
staðar smá skúrir.
Frá trjáræktarstöðinni í Fossvogi.
Plöntur, sem fólk befir.pantað
og þarf að fá fvrir livitasunnu,
getur það fengið eftir hádegi á
morgun í trjáræktarstöðinni i
Fossvogi. Plönturnar komu mjög
seint til bæjarins, vegna ótíðar
úti um land. Hefir verið unnið
af kappi við að pakka þeim und-
anfarna daga.
Skógræktarmót
verður haldið i skógræktarstöð-
inni við Rauðavatn á annan i
hvitasunnu kl. 2 e. h. Ferð með
strætisvagni frá Lækartorgi kt.
1.15 e. li.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 15.30—16.30 Miðdegisútvarp.
19.25 Veðurfregnir. 19.30 Þing-
fréttir. 19.45 Auglýsingar. 20.00
Fréttir. 20.30 Útvarp frá Tripoli:
Æskulýðstónleikar (yngri og
eldri nemendur Tónlístarskó.lans,
dr. Páll ísólfsson kvnnir). 22.00
Fréttir. 22.05 Sýmfóniutónleikar.
(plötur): Symfónía eftir Schu-
bert. 23.00 Dagskrárlok.
Verzlanir opnar til hádegis *
á morgun.
Félagasamband smásöluverzl-
ana liefir beðið blaðið að get \
1)cí.s, að verzlanir félagsmanna
verða opnar til kl. 7 í kvöld og
til kl. 12 á hádegi á iiiorgun, eins
og venjulega á laugardögum sum 4
ai mánuðina.
Bretar ætla að selja Svium
nok k r a r Vampi r e-f lug vélar,
sem eru hraSflevgustu or-
ustuvélar heims.
UnÁAqáta kk 438
Skýring:
Lárétl: 1 Meyja, 5 forfeð-
ur, 7 endir, í) fangamark, 10
egg, 11 rá, 12 úttekiS, 13 evja,
14 heiSur, 15 góSur.
LóSrétt: 1 SkóaSi, 2 eyS-
ast, 3 fjík, 4 tveir eins, C
hatna, 8 stök, 9 sníkjudýr, 11
ábreiða, 13 korn, 14 ósam-
slæðir.
Lausn á krossgátu nr. 437:
-Lárétt: 1 Jagast, 5 ask, 7
kafa, 9 lá, 10 kul, 11 min, 12
Í.R., 13 móta, 14 háð, 1
norður.
Lóðrétt: 1 Jakkinn, 2
gafl, 3 asá, 4 S.K., 6 dánar, 8
aur, 9 lít, 11 móðu, 13 máð
1 í Hr.