Vísir - 23.05.1947, Blaðsíða 4
V I S I R
Föstudaginn 23. maí 1947
VÍSIR
DAGBLAÐ
Gtgefandi: BLAÐAGTGÁFAN VISIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugæon, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Eignakönnunin.
TPrumvarp stjórnarinnar um eignakönnun er nú komið
fram fyrir nokkuru, svo að almenningi hefir gefizt
aiokkur kostur á að kynnast efni þess og innihaldi af frá-
:si)gn blaða og útvarps. Frumvarpið hefir verið lengi á döf-
inni, því að stjórnarflokkarnir sömdu um það í upþhafi
að láta fara fram cignakönnun í landinu, og mikið hefir
verið rætt um jiað síðan. Er óhætt að segja, að almenn-
ingur hafi kviðið fyrir því að sjá frumvarpið, óttazt efni
þess og ákvæði. Hefir og verið alið á þcim kvíðá af flokki
manna, en síðan frumvarpið er fram komið og menn hafa
getað kynnt sér það, hefir þessi ótti hjaðnáð til mikilla
muna og álmenningur hefir'Varpað öndinni létlara.
Kommúnistar hafa frá öndverðu verið andvígir ríkis-
stjórninhi og reynt að gera henni allt til ógagns, sem þeir
mega. Þeir sögðu að vísu á þingi í febrúar-byrjun, dag-
inn, sem þessi ríkisstjórn var kynnt á Alþingi, að afstaða
'sín mundi fara eftir málum, en síðan liafa jjeir sýnt í
hverju máli, að það var aðeins tilbúningur og aumleg af-
sökun. I hverju máli hefir það eitt ráðið, að gera stjórn-
inni eins erfitt um vik og hægt hefir verið og til þess
hafa konunúnistar béitt öllum ráðum og notað hvert tæki-
i'æri. Er ];að bezta dæmið um ofurkapp þeirra og fullán
vilja til illverka, að þeir hika ekki við að reyna að reka
verkalýðinn út í verkföll í þeim eina tilgangi, að hossa
sjálfum sér og ná sér niðri á stjórninni uih leið.
A undanförnum árum hafa kommúnistar talað manna
mcsl og hæst um, að hér á landi væri urmull skattsvik-
ara, sem ná þyrfti til. Nú er komið fram frumvarp, scm
miðar að því að láta eignir, sem hingað til hafa ekki kom-
io fram í dagsljósið, lairtast á skattskýrslum. En það pass-
ar pkki í kramið liáj kommúnistum, að líkt frumvarp komi
fram núna, þegar þeir eru ekki í stjórn. Þess vcgna um-
hverfast þeir og herjast nú gegn því með öllum þeim
meðölum, sem þeir hafa yfir að ráða. Al’ þvi að frumvarpið
ei Ijorið fram af stjórn, sem þeir vildu ekki véra í, halda
þeir þvi nú fram, að það sé í rauninni sett til þess að
blessa þá, sem undan skatti hafi svikið á undanförnum ár-
um. Það muni einungis koma illa við þá, sem aurað hafa
saman fáeinum þúsundum á mörgum árum, til þess að
hafa til elliáranna. Aðrar umsagnir kommúnista eru í
sama dúr.
Af framferði konunúnista fyrstu vikur setu þessarar
stjórnar mátti vitanlega ganga út frá ])ví sem gcfnu, að
þeir mundu leggjast gegn þessu frumvarpi, eigi síður en
•öðrum, er það kæmi fram, þótt þeir hefðu látið i veðri
\aka, að kosla yrði kapps um að hafa hendur í hári skatt-
svikara. Eins og fleiri er þeim kunnugt um orðtakið:
„Ekki er ráð nema í tíma sé tekið!“, og eftir því fóru þeir.
Köngu áður cn menn höfðu almennt fengið nokkurn pata
af því, hvernig frumvarpið muhdi verða eða hvaða ráð-
stafanir ætti að gera samkvæmt ])ví, hófu kommúnistar
áróðurinn og lýstu því fyrir mönnum, að nú ætti að bjarga
öllum stóru „svindlurunum“ og láta ahnenning borga.
Þetta skapaði vitanlega ótta lijá almenningi, ])ví að hann
\issi ekki, á hvcrju hann mætti eiga von, og menn bjugg-
ust við öllu illu. ()g á'því var alið dvggilega af kommún-
istum.
Nú má hins vcgar fullyrða, að frumvarpinu urri eigna-
könnuh hafi verið hctur tekið meðal almennings en raun
Iiéfði orðið á, ef spár andstæðinga stjórnarinnar hefðu
rætzt. Ahnenningur Iiefir fengið tækifæri til þess að kynna
sér frumvarpið og hann hefir séð, að í þessu máli sem
öðrum hafa kommúnistar fai'ið mcð fleipur og ósannindi.
Níá og gera ráð fyrir því, að kommúnistar hcfðu notað
tækifærið til þess að knýja fram útvarpsumræður, cf þeir
liefðu talið sér einhvcrn hag í því. Þeir hafa notað livert
tækifæri undanfarið, en líklega er það, að þeir notfæra sér
það ekki núna, bezta sönnun þess, að þeir óttast að al-
J.:^nningur sjái í gegnum hlekkingar'þeiri-a. Og það er rétt.
RANDDLPH CHURCHILL (U.P.) :
Verða utanríkisráð-
herraskipti í Bretiandi
Það markverðastá, sem
skeð hefir í brezka stjórn-
málaheiminum, er að bæði
Ernest Bevin utanríkisráð-
herra og Herbert Morrison
eru komnir til London. Bevin
og Morrison eru ennþá
sterkustu menn Arerka-
mannaflökksins brezka.
Þegar þeir eru nú konmir
heim eftir margra vilcna
fjarveru, má búast við þýð-
ingarmiklum stjórnmálar
viðburðúm í Bretlandi. Bevin
kemur frá Moskvu, Morrison
frá Monte Carlo.
Vegur Morrisons innan
Verkamannaflokksins er að
líkindum meiri nú enn
nokkru sinni áður. Meðan
haiin var fjarverandi, hafa
átt sér stað margvíslegar
erjur innan flokksins, sem
talið er að hægt hefði vcrið
að komast hjá, liefði hann
verið í neðri málstöfunni, til
þess að beita sér við flokks-
menn.
Ýmsir halda þvi fram, að
stjórnkænska lians liefði
einkum gétað forðað stjórn-
inni undan því vansæmandi
stefnuléysi, sem liún sýndi,
er hún hvarf frá 18 mánaða
herþjónustunni og ákvað i
stað þess 12 máiiaða herþjón-
ustu, vegna þess að nýliðar
Verkamannaflokksins í þing-
sölunum gerðu uppsteit und-
ir forystu R. H. Crossmans,
vinar Ilenry Wallaee. Það er
því kaldhæðni örlaganna, að
Morrison skyldi ekki hafa
notið við á slíku augnabliki,
því að í fyrri heimsstyrjöld
var hann andvígur styrjöld-
um vegna samvizku sinnar.
Þótt liann njóti aukinna
áhrifa við heimkonuma eru
vinir hans áhyggjufullir
vegna líéilsu hans og i vafa
um, hvort hann geti helgað
sig stjórnmálum óskorað.
Bevin kemur hins vegar
frá Moskvu án nokkurs
stjórnmálalegs sigurs, en
heilsuhraustari en hann liefir
verið mánuðum saman. Starf
hans í Moskva var vanþakk-
látt eins og störf George C.
Marshalls, og fylgismertn
hans munu að líkindum
vera óumburðarlyndari við
hann en fylgismenn Mars-
halls í Ðandaríkjunum. Aftur
á móti getur sú staðreynd, að
heilsa Bevins liefir batnað en
Morrison hrakað, orðið þess
valdándi, að liann megi sín
meira á komandi timum.
Ilinn ógæfusami og lieillum
horfni forsætisráðlierra
Clement Attlee sitúr eins og
hæna á priki milli þessarra
sterku manna verkalýðs-
lireyfingarinnar. Þrátt fyrir
að liitnáð hafi í veðri, situr
allt við það sama í Bretlandi
og hillir jafnvel undir fleiri
vandamál, sem krefjast úr-
lausnar. Attlee skortir liina
sterku, heilbrigðu skynsemi
Bcvins og starfhæfni Her-
berts Morrisons. Þegar þeir
eru nú báðir komnir heim
aftur gelur verið að lionum
veilist örðugt að dæma um,
livors ráðum liann eigi að
lilýða, því að þrátt fyrir örð-
ugleikana á því að spá
nokkru um framtíð brezkra
stjórnmála er eitt víst, að
komi Morrison fram með
einhverja tillögu verður Be-
vin alltaf andvigur hénni og
öfugt.
Nú sem stendur er nokk-
urt hlé á utanríkismálunum
og mest aðkallandi verkefnin
eru á heimavígstöðvunum.
Ný verkfallsalda dynur yfir,
en hættúlegast þeirra var
verkfall hafnarverlcamanna i
Glasgow og I.ondon.
Ýmsir fréttaritarar halda,
að Attlee muni vilja losa Be-
vin við utanrikisþjónustuna,
svo að hann.geti lekið að sér
atvinnu- og framleiðslumál.
Það má vel vera, að Bevin sé
einasti maðurinn, sem gæti
fengið verkamenn til þess að
ganga til samkomulags um
að vinna að áformum Sir
Staffords Cripps: „Vinna eða
vanta“, vegna óviðjafnanlegr-
ar stöðu siíinar innan verka-
lýðssamtakanna sem fyrr-
verandi formaður félags
f 1 u tni nga verkama n na. Ef
Attlee myndi ákveða að gera
þessa breytingu, myridi eftir-
maður Bevins i utanríkis-
málunum annað hvort verða
Herbert Morrison eða Hugh
Dalton núverandi fjármála-
ráðherra.
Svartui
samkvæmiskjóll (tyll) og
sumarkápa, stutt, méð
skinrti. Enh fremur dropa-
eyrnalokkar úr gulli til
sölu á Bergstaðastræti 53,
niðri, allt mjög ódýrt.
BEZT AÐ AUGLYSA1 VlSI
BERGMAL
Utanbæjarmenn afskiptir.
„Þolinmóöur“ skrifar:
„Hérna um daginn fékk eg
skeyti frá kunningja mínum,
sem er • búsettur á Akureyri.
Hann biöur mig aS senda sér
hiö skjótasta tiu umsóknar-
ey'SublöS um Renault-bifreiöir
þær, sem viðskiptamálaráSu-
neytiö hefir auglýst til sölu, en
þær munu vera 195 talsins og
umsóknarfrestur til 25. maí.
Mér þótti þetta skrítiö og þvi
skrifa eg „Bergmáli" um þetta.
Verður bifreiðunum misskipt?
Aö sjálfsögöu sendi eg viö-
komandi manni hin umbeönu
eyöublöö, en ekki gat eg varizt
þeirri liugsun, aö Reykvíking-
um einum væri ætlaöar þessar
bifreiöir, úr þvi, aö eyöublööin
viröast ekki hafa veriö lögö
fram annars staðar en á bréfa-
póststoíunni í Reykjavík. Nær
þetta ekki nokkurri átt, aö mér
finnst, aÖ Reykvíkiugar skuli
liaía möguleika á því að festa
kaup á slíkurn bifreiðum en aör-
ir landsmenn ekki. Væri fróö-
legt, ef viökomandi aðilar gæfu
skýringu á þessu.“
Bókabrennan í síðasta sinn.
Eftirfarandi bréf hefir
„Bergmál" börizt um „bóka-
l)rennuna“ í Gagnfræöaskóla
Reykvíkinga. Verður þetta hiö
síöasta, sem birt verður í þess-
um dálkum, um.þenna sérstæöa
atbtirð. Bréfiö er svohljóöandi:
„Viö nemendur 4. bekkjar
Gagnfræöaskóla Reykvíkinga
viljum taka fram eftirfarandi í
tilefni af bókabrennufregn
þeirri, er nýlega hefir birzt í
ýmáum dagblöðum bæjarins:
Viö 4. bekkingar, er í vor luk-
um . stúdentsprófi í eölisfræði
og dönsku, stóöum einir aö
bókabrennu þessarrj. Bækur
þær, er brénndar voru, vortt
fjölritaðar kennslubækur í
dönsku og éfnafræði, auk
danskraf * kentlslubókáú' 5 éöíis-
fræði.
í mótmælaskyni.
Bókabrenna þessi var ekki
gerö af andúð til áöttrnefndra
námsgreina, heldur í mótmæla-
skyni viö íslenzka nátnsbóka-
útgáfu, eöa m. ö. o. að skóla-
fólkiö sé boðiö upp á fjölritaða i
Ss'népla, sem ekki hanga saman
jhálfan vettir, eða , jafnvel j
kennslubækur á erlendúm ,
tungumáluni.
Þá viljum viö víta harðlega :
þann fréttaflutning, er lögregl-
an hefir viðhaft i þessu máli,
þar eö henni vortt kunnar allar
aðstæður.“
Umræðum algerlega lokið.
Með þéssu bréfi, sem rétt
þótti aö birta, enda þótt mál
þetta sé orðið ílestum hvimleitt,
er umræðum lokiö utn þaö í
„Bergmáli“. Ilitt skal endur-
tekið, aö brenna þessi var ó-
smekkleg og bezt, aö henni
yeijöi gleyínt sem allra fýrst.