Vísir - 30.10.1947, Blaðsíða 2
V I s I R
Fimmtudaginn 30. októbcr 1947
2
Skrífið
kveitnasíðuniii
um áhugamál
yðar.
Jólagjafir frá börnum.
Ekki er neniu í tíwnn
sc tekiö.
Enn eru að vísu tæpir tveir mánuðir til jóla, en hvað
gjafirnar snertir er réttast að hafa tímann fyrir sér. -
Horfur eru á því, að ekki verði um auðugan garð að
gresja að þessu leyti og því ættu þeir, sem vilja gefa
gjafir, að athuga möguleikana á því að búa þær sjálfir
til. Hér fara á eftir nokkiar leiðbeiningar, sem koma von-
andi að gagni.
Rófubauti með lauk.
i rófa (o.8 kg.).
Edik, 6 matsk.
Brauðmylsna, 2 dl.
Laukur.
Hveiti, 3 matsk.
Mjólk, 3 dl.
Salí, 2 tesk.
Soja, sósulitur eóa „vegex“.
Smjör, smjörliki eSa flot til aö
steikja úr,
Rófan er skræld, þvegin og
soöin í söltuöu vatni, þó ekki
of meyr. Tekin upp og kæld,
skorin i þykkar sneiöar. Sneiö-
unufn er fyrst dyfið í edik og
því næst velt upp úr brauö-
mylsntt meö dálitlu af salti.
Sneiöarnar ertt steiktar brún-
leitar. Laukurinn, niöursneidd-
ur, er einnig steiktur og lagöur
á kökusneiöarnar. Sósa er búin
til úr stnjöri, hveiti og mjólk og
lituð með soju (sem er búin til
úr brúnuöutn sykri og vatni).
Spinat-mauk má nota meö eí
vill.
Brúnaðar rófur.
Rófttr ertt skornar i sneiöar
y2 cm. á þykkt og lagðar á
pönnuna. bráar. Þær eru brún-
aðar báðum megin í dálitlu af
smjöri. Síðan er vatni hellt á,
en ekki miklu. Þétt lok er látiö
.á og rófurnar látnar krauma viö
iágan hit'a, þar til þær eru mátu-
lega mjúkar. Steikt steinselja
er borin með. Þenna rétt má
nota með kjöti eða setn sjálf-
stæöan heitan rétt aö kveldi.
Kjötbollur með rófum.
Kjötfars, y2 kg.
Væn rófa.
Sykur, iy2 matsk.
Smjörlíki.
Hveiti, i tesk.
Dálitið salt.
Rófan er skræld, þvegin og
þurrkuð, skorin i fremur þykk-
ar sneiöar, þarnæst í ferkant-
aða bita. Sykur er hitaður á
pönnu og þegar hann fer að
brúnast er dálítiö stykki af
smjörlíki látið á pönnuna. Jafn-
skjótt og þetta er mátulega
brúnt er róíubitunum hellt á
pönnuna, öllutn í einu. Þessu er
jafnað á pönnuna og látiö brún-
ast. Snúið meö breiöttm hníf.
Þégar það er hæfilega brúnt
er því hellt í pott og hann sett-
ttr á heita plötu. Dálitlu af vatni
er hellt á pönnuna og það látiö
sjóöa, því næst er því hellt yfir
rófurnar. Þá er aftur látiö
Gleðin yfir jólagjöfinni fer
ekki eftir því hvers virði hún
er í peningum. Þær jólagjaf-
ir, sem litlar telpur eða
drengir búa lil handa pabba
og mömmu, eru bezt þegnaí’
af öllu, bg vekja mesta
ánægju bæði hjá þeim, sem
þiggur og þeim, sem gefur.
Það er líka reglulega
skennntilegt að pukra við að
ltúa til eitthvað, sem á að
koma mönnnu og pabba á
óvart. Mamma getur vel leið-
beint um það, sem pabbi á
að fá, en ekki má hún vita
hvað hún á sjálf að fá, og ef
þörf er í einhverri lijálp með
það, má leita til paltba, ömmu
eða annara góðra vina. Þær
gjafir, sem börnin búa til og
gefa foreldrum sínum, eru
dýrmætar og geymdar alla
ævi, þó að þær liafi ekki
kostað mikið fé. Litlir dreng-
ir geta vel málað herðatré.
En á þau þarf helzt lakk-
málningu. Svo er til valið að
draga upp nafn hins væntan-
lega eiganda á lierðatréð og
mála ofan í það með skærum
lit, sem ér ólikur grunnlitn-
um á herðalrénu.
Herðatré, sem máluð eru
eða yfirdekkt með silki eða
flaucli eru góð jólagjöf. Þau
eru betri til þess að liengja
á fina kjóla og' vönduð karl-
mannsföt með silkifóðri,
heldur en algeng herðatré. Á
þau má líka nota afganga,
sem e'kki nægja til neins ann-
ars. Ræma úr silki eða flau-
eli mátulega breið og tvö-
föld og jafn löng herðatrénu,
aðeins með saumaborði, er
saumuð saman eftir endi-
löngu, og haft örmjótt op á
miðjum saumnum til ])ess að
stinga í króknum á herða-
trénu. Annar endinn á þessu
hylki er saumáður um leið
og langhliðin, en hinn endinn
hafður opinn, svo liægt sé að
renna herðatrénu inn í hylk-
ið, og er krókurinn skrúfað-
ur úr því á meðan. Síðan er
saumað fyrir opna endann á
hylkinu og króknum stungið
gegnum hið örmjóa op og
hann skrúfaður fastur. Ekki
spillir það þó að líka sé saum-
aður dálitill silkipoki undir
ilmefni og látinn fylgja með
herðatrénu og getur hann
hangið á lykkju, sem brugðið
er yfir krókinn á herðatrénu.
Þá er alltaf góð lvkt af kjóln-
um liennar mömmu, þegar
hún tekur liann úr skápnum.
Ilmpokar eru lika ágæt
jólagjöf. Þá geta litlar stúlk-
ur — eða drengir — búið til
úr hverskonar afgöngum úr
mislitu silki eða einlitu efni.
Þeir þurfa ekki að vera stærri
en venjulegir öskupokar, en
þá má skreyta á ýmsa lund,
og er þá bezt að þeir séu ein-
litir. Á þá má teikna blóm-
hjarta, eða þá einhverja
spaugilega mynd, ef þess er
óskað. Þegar búið er að
teikna upp linur myndarinn-
ar, sem vel má taka úr ein-
'hverju myndablaði (t. d.
klippa myndina út og teikna
eftir línum hennar). Má
mála liana með bronse-lit-
um. Gull- og silfur-bronse
fæst oft i lvfjabúðum og ef
til vill íleiri bronse-Iitir.
Bronse tinktúra fæst þar
líka. Litirnir eru hrærðir út
með tinktúrunni á undirskál
og svo er málað með litlum
pensli eins og fylgir með lita-
stokkum barna. Þessháttar
penslar fást líka oft i lyfja-
búðum. Það þarf að mála á
pokana og láta þá þorna áður
cn þeir eru saumaðir saman.
Líka má klippa út, úr fallega
litu silki eða flaueli, ýmis-
konar myndir, sem eru
saumaðar á pokann með
bnappagataspori, og er þá
saumað með skænun litum,
sem skera sig vel úr við
myndina. Þegar pokinn er
fullgerður má líka hekla ul-
an um röndina á lionum og
þarf hann þá ekkert annað
skraut. Til þess má nola mis-
litt silki, sem ætlað er til þess
að hekla úr eða aðeins venju-
legt lieldgarn.
Innan i þarf að vera annar
poki úr þéltu efni og í liann
cr látið ilmefni. Það má vera
eitthvert gott talcum-duft og
þarf þá að Iála nokkuð mikið
í innri pokann. Fjólurót hefir
stundum fengizt í lyfjabúð-
um; það er líka ágætt ilm-
smjörlíki á pönnuna, kjötbollur
mótaöar meö skeiö og þær
steiktar. Jafnóðum og þær eru
nægilega brúnaöar eru þær
látnar í pottinn ofan á rófurnar.
Látiö sjóöa io til 13 mínútur.
ÍTekið upp. Bollurnar lagöar á
fat og rófurnar utan meö eöa
i annan endann á fatinu. Sósan
söltuð lítið eitt og látið í hana
eilítið af lit 0g jafningur ef
með þarf. Dálítill smjörbiti er
líka til bóta.
Kartöflur bornar með.
efni. Lika má nota bómull í
innri poka. Strá í hana nægi-
legu ilmdufti, vefja henni
saman utan um það og slinga
siðan í ilmpokann og er þá
sauniað fyrir hann eftir á.
Sé pokinn ætlaður til þess
að hengja með kjól á herða-
tré er heppilegast að falda
breiðan fald á annan endann
og draga þar í mjótt silki-
band sem brugðið er yfir
krókinn á berðatréna.
En ilmpoka má nota svo:
Innanum nærfatnað, i vasa-
klúta-möppuna, innan um
koddaver og lök. Sé heimilið
svo vel statt að hafa safnað
rósablöðum og þurrkað þau,
eru þau tilvalin i ilmpoka og
þarf þá ekki neinn innri
poka. En hvort sem haft er i
þá ilmduft eða rósablöð, eru
ilmpokarnir indæl jólagjöf
og mun alltaf verða tekið
fegins hendi.
Drengir bafa margir
ánægju af að mála og leikna
og væri þeim mörgum til
gantans að mála ýmiskonar
glermuni til jólagjafa. T. d.
eru algeng vatnsglös tilvalin
til þess, eða ])á öskubakkar
úr gleri og þess liáttar. En
munirnir þurfa að vera slétt-
ir, ekki krotaðir eða silfraðir.
Og til þess þarf sérstaka
málningu, sem fæst ef til vill
ímálningarverzlunum.Mynd-
ir má klippa út úr þunnum
pappír, af fugluin og fiskum,
blómum eða því sem
skemmtilegast þykir. Mynd-
irnar eru svo vættar öðrum
megin, svo að þær tolli á gler-
inu og nú er fyrst dregin
upp örfin lína í kringum þær.
Þegar þelta er orðið þurt er
bréfið lekið burt og myndin
fyllt út. Að sjálfsögðu má
ímyndunarafl gefandans
ráða um það hvernig slíkir
munir eru skreyttir og oft
getur komið í ljós hagleikur
og listfengi barna er þau fást
við vinnu af þessu tagi. Það
getur verið mikill ávinning-
ur fyrir þau að búa til jóla-
gjafir auk þeirrar ánægju,
sem fylgir þvi.
Hentugur poki.
Poka af þessu tagi geta
litlar stúlkur vel saumað. En
þær þurfa þá helzt að fá
lánaða saumamaskínuna
hennar mömmu sinnar. Pok-
inn er með rennilás, eins og
sjá má og liangir á herðatré.
Það fer eftir herðatrénu
hversu breiður liann er, en
lengdinni getur sá, sem saum-
ar, ráðið. Þessi poki er 45
cm. á lengd og þarf þá efnið
i liann að vera 90 cm. Renni-
lásinn er saumaður í fyrst og
þar næst vasinn utan á.
Herðatréð er lagt á, svo að
hægt sé að leikna fyrir boga-
dregnum saumi efst á pok-
anum. Þvi næst er pokinn
saumaður allur á röngunni.
Honum er snúið við. Krókur-
inn er skrúfaður úr herða-
trénu og því stungið inn í
pokann um rennilásinn. Svo
er krókurinn skrúfaður i
aftur gegnum sauminn ofan
til. Þá er pokinn búinn og
má nota hann undir óhrein
föt eða annað, sem hentugt
þykir að geyma í honuin.
Telpur geta lika auðveld-
lega saumað veggpoka með
mörgum vösum undir bursta,
greiður og fleira, sem notað
er i svefnherbergi. Þeir geta
einnig* hangið á herðatré og
þarf þá eklci að festa þá með
teiknibólum eins og stundum
er gert.
I
þnis'ff ekki nö fftr>et§n»
Þær eru þegar seztar við
margar og nota reýndar
hverja stund til ])ess að grípa
i handavinnuna. Og ótrúlegt
er hversu mikið liggur eftir
þær konúr, sem aldrei sitja
auðum höndum. Það var sagt
um eina konu, scm lifði síð-
ustu æviár sín hér í bænum,
að hún liefði haft prjóna í
hverju herbergi í húsi sinu
til þess að geta gripið í þá, ef
liún staldraði þar við. Og á
heimili hennar voru líka
margir fallegir munir út-
saumaðir. Þá var miklu
minna um bólstraða stóla en
nú er og voru þá viða útsaum-
aðir pokar dregnir vfir stól-
bök á algengum stólum. Þeir