Vísir - 09.06.1948, Blaðsíða 4

4
V I S I R
Miðvikudaginn 9. júni 1948
irfisiR
DAGBLAÐ
Otgefandi: BLAÐAOTGÁFAN YISIR H/P.
Ritstjórar: Eristján Guðlaugsson, Herstemn Pálaswa.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm linnr).
Félagsprentsmiðjan hjf.
Lausasala 50 anrar.
í dag
er miðvikudagur 9. júni. Eru þá
liðnir 159 dagar af árinu, en 207
eftir. Sólin kom upp kl. 3.11 í
morgun, en gengur til viðar kl.
23.44 í kvöld.
Sjávarföll.
Árdegisflóð var í Reykjavík kl.
„Nokkiar raddii".
I
ÓHANN HAFSTEIN, bæjarfulltrúi, sem mest berst fyr-
ir því að hafa síldariðnaðinn nálægt miðbænum, sagði
í útvarpsræðu á sjómannadaginn, áð „nokkrar raddii*“
hefði heyrst gm.það að Rpykjavík væri „of fía'Mil þé^s
að hafgt jSÍldai’Ygr.lesmiðjiiiri í höfninni og i Örfirisey. . jj {
Af því að bæjarfulltrúanum virðist ekki kunnugt um
áþt almennings i þessum efnum, mætti skýra honum frá,
að það eru ekki „nokkrar raddir“ sem álíta, að síldar-
bræðslurnar eigi ekki að vera í höfninni. Það er megin
hluti bæjarbúa sem vill ekki hafa þær þar.
Hér er ekki um það að ræða, að hindra að þessi iðn-
aður komist á fót. Heldur hitt, að koma vitinu fyrir
þá menn, sem halda að slikur iðnaður geti ekki þrifist
nema liann standi nokkra faðma frá miðbænum.
Það er heldur kaldranalegt af þeim mönnum, sem
stjórna bænum, að tála um það, að Reykjavík sé ekki of
„fin“ til þess að liafa síklarbræðslurnar í höfninni, því
allir viti að bærinn eigi sjávarútveginum þroska sinn að
þakka. Reykvíkingum þykir vænt um bæinn sinn. Hann
er að vísu ekki eins „fínn“ og skyldi, meðal annars vegna
þess, að bæjarstjórninni hefir ekki enn tekizt að útrýma
einni verstu plágunni — göturykinu. En hann er of „fínn“
til þess að hann sé fylltur með óþef — jafnvel þótt sá
óþefur komi frá síldariðnaði.
Einu sinni var talið eðlilegt að hafa kúabú í miðjum
bænum til þess að bæjarbúar gæti fengið mjólk. Margir
héldu því fram, að þetta væri nauðsyn og þess vegna væri
ekkert við þvi að segja, þótt forarlyktin fyndist sums
staðar í bænum. En að lokum urðu bæjarbúar.svo „fínir“,
að þeir fluttu fjóshaugana úr bænum og liefir víst eng-
inn orðið var við mjólkurskort af þeim sökum. Nú eru
vist allir komnir á þá skoðun, að ekki sé nauðsynlegt
að hafa mykjuhauga og forarlvkt í bænum, til þess að
bæjarbúar geti fengið mjólk. '
Eins er það með sildariðnaðinn. Engin nauðsyn er að
hafa verksmiðjurnar í hjarta bæjarins til þess að liægt
sé að stailfrækja þenna atvinnurekstur. Utan við bæinn
er nóg landrými fyrir síldarverksmiðjur, hversu miklar
sem þær þurfa að vera. Mikill misskilningur er það hjá
háttvirtum bæjarfulltrúum, ef þeir hyggja, að það sé
skilyrði fyrir blómlegum síldariðnaði hér sunnanlands, að
bæjarbúar verði að þola grútarlykt 5—6 mánuði ársins.
Ef bæjarbúar eiga að kafna í slíkum óþef næstu árin,
þá er hætt við að bæjarfulltrúarnir kafni í einhverju
öðru en vinsældum kjósendanna.
Á tréfótum.
' 4 '
JJÉR Á LANDI hefir á síðari árum risið upp nýtt vald —
nofnda-valdið. Það er að drepa alla viðleitni og
framtalc einstaklinganna vegna þess að þeir mega ekk-
ert aðliafast nema spyrja nefndirnar um leyfi. Kvartan-
ir manna beinast nú mest að störfum Viðskiptanefndar
og Fjárliagsráðs. Þessar tvær nefndir eru valdamestar
allra nefnda og fjöldi manna þarf margt til þeirra að
sækja. En ef dæma skal eftir almannarómi, þá gengur
margt á trófótum hjá þessum nefndum. Verzlun, iðnáð-
ur og allskonar starfræksla fær ekkert að vita vikum og
mánuðum saman um það, hvort þessar stéttir og aðrir
aðilar fái nokkurn innflutning til þess að halda uppi
starfrækslu sinni. öll afgreiðsla er mjög þunglamaleg.
Viðskiptanefndin gefur lítil sem engin svör vegna þess
að Fjárhagsráð gefur henni engin fyrirmæli. Þegar nefnd-
in hefir viðtalstima byrja menn klukkan sex á morgn-
ana að taka sér stöðu utan við dyrnar, til þess að komast
í tölu þeirra gsdfusömu, sem ná tali af nefndinni í við-
lalstíma liennar. Þegar viðtalið er fengið, fást lítil svör.
Enginn virðist vita neitt eða hafa vald til að gera nokk-
uð. Þetta er óþolandi ástand og niðurlægjandi fyrir alla
aðila. Bgtri skipun verður að komast á þessi mál ef Jvél
á að fara. Verður nánar rætt um þetta bráðlega.
J 7.40, en siðdegisflóð verður kl
{20.05.
Nælurvarzla.
Lyfsölu í nótt annast Ingólfs
Apótek, simi 1330, næturlæknir
er i Læknavarðstofunni, sími
5030. Næturakstur i nótt annast
Hreyfill, simi 6633.
Veðrið.
Mcstnr.þiti í Reykjayik í^g^r
var 11 stig. Sólskin. var _ 4V>
klukkustund. .. . ...
Veðúrlýsing: HáþrýstiÁaéði
yfir Grænlandi, en grunn lægð
sðúr af Reykjanesi á hægri hreyf-
ingú vestúr eftir. Aildjúp lægð
yfir BretlandseyjtiQi.
Veðurhorfur fyrir Faxaflóa:
Suðaustan kaldi og sums staðar
stinningskaldi, dálítil rigning með
köflum.
Firmakeppninni lokið.
Síðastl. laugardag lauk Firma-
keppni Golfklúbbs íslands. Sig-
urvegari varð umboðs- og heild-
verzlun Kristjáns Ó. Skagfjörð,
en fyrir liana lék Þorvaldur Ás-
geirsson.
Ben. G. Waage
forseti Í.S.Í. hefir verið sæmd-
ur riddarakrossi Dannebrogsorð-
unnar. Var bonum afhent heið-
ursmerkið á 25 ára afmæli „Det
Danske Selskab“ í Reykjavík.
Happdrætti Háskóla íslands.
Á inorgun verður dregið í 6.
flokki happdrættisins um 150600
íkrónur. í dag er siðasti söludag-
ur og siðustu forvöð að endur-
nýja. Menn ættu áð endurnýja í
fyrra lagi, því ösin eykst, þegar
á daginn líður.
f tilefni af
450 ára afmælis Ásliildarmýrar-
samþykktar fer fram vigsluhá-
tíð minnismerkisins að Áshildar-
mýri á Skeiðum sunnudáginn 20.
júní. Ýms skcmmtiatriðL
Héraðslæknir
hefir auglýst, að þar sem kom-
ið hefir í Ijós að gráfíkjur í cello-
phan umbúðum, sem liér eru til
söl i verzlunum, eru morandi í
malvælamaur og því óhæfar til
neyzlu, er sala á þeim algjörlega
bönnuð.
VISIR
FYRIR 35 ÁRUM.
„Bæjarvinnan hætt. Þessa dag-
ana hefir bæjarvinnan öll hætt
mjög snögglega. — Er nú búin
götuiagning og holræsagerð, ■ er
áætluð hafði verið og allt fé upp-
étið, sem ætlað var til götuhreins-
unar. — Líklega verður með nýrri
fjárveitingu þrifinn mesti óþverr-
inn, svo allt sökkvi ekki þar til
næsta fjárhagsáætlun kemur til
lijálpar.
Nú er tækifæri fyrir menn, —
í atvinnúleysinu — að skeggræða
um hversu liyggilega bæ vorum
er stjórnað. Götuvinna um bjarg-
ræðLstiknátin ,og algei-L vinnujeysi
þegárþaiisíar að.“‘ .
Skipstjórinn á m.b. Metu,
Emil Anderssen, var nýlega
dæmdur í 22.500 kr. sekt fyrir
landhelgisbrot. Auk þess var
hann dæmdur í 2ja mánaða
varðliald og afli og veiðarfæri
hátsins gerð upptæk. — Skipstjóri
þessi var í maí á s.l. ári dæmd-
ur fyrir landlielgisbrot.
Sveitarstjórnarmál,
1. hefti 15. árgangs er komið
út. 1 þessu hefti er m. a. greint
frá þihgi sænskra hreppsfélaga,
byggingar og skipulagsmálasýn-
ingunni i París 1947, ræðu Gunn-
ars Thoroddsen við 1. umr. fjár-
hagsáætlunar Rvikur árið 1948.
Þá er grein um útsvarslagafrum-
varpið og landsþing Sambands
ísl. sveitarfélaga. Nokkrar mynd-
ir eru í heftinu.
Útvarpið í kvöld.
19.00 Barnatími (frú Katrin
Mixa). 19.25 Veðurfregnir. 19.30
Tónleikar: Lög leikin á gitar og
mandólín (plötur). 20.30 Útvarps-
sagan: „Jane Eyre“ eftir Char-
lotte BrBútii, IX (Ragnar Jóhann-
esson skólastjóri). 21.00 Tónleik-
ar: Fiðlusónata í A-dúr op. 9 eftir
Carl Nielsen. 21.25 Erindi: Al-
þjóða skátamótið í Frakklandi
1947 (Helgi S. Jónsson kaupmað-
ur í Keflavík). 22.05 Danslög
(plötur). 22.30 Veðurfregnir.
Hretar flytja
ut 1500 bíla
á 5 dögum.
Bíiaframleiðslu Breta hef-
ir fleygt fram á þessu ári og
hefir útflutningur þeirra á
bílum og bifhjólum aldrei
verið meiri.
Á s. 1. fimm dögum voru
fluttir út 1500 bílar og bifhjól
og ér það mesti útflutningur
á þessum tækjum á jafn
skömmum tíma. Helztu
kaupendurnir voru Finnar,
Bandarikjamenn og Java-
búar. '
Yfirlýsing
í tilefni af frétt, er birtist i
Vísi í fvrradag, viijum við
taka það fram, að sámkomu-
lag hefir aldrei náðzt milli
prentmyndasmiða og at-
vinnurekenda eins og fullyrt
er. Væri þetta rétt hermt,
hefði aldrei til verkfalls
komið.
Stjórn Prentmynda-
smiðafélags Islands.
Leiðinleg villa varð í uppliafi
síðustu málsgreinar í bréfi Guð-
jóns á Brekku í gær. Hún átti að
liljóða svo: „Allir fuglavinir í
grennd við tjörnina múnu nú
framvegis liafa vakandi auga á
óþokkum slíkum sem þessum, svo
að fleiri fuglar hljóti ekki sömu
örlög fyrir steinkasti.“
* -
„fbúi við Sóleyjargötu“ hef-
ir sent mér nokkur orð í til-
éfni af því, að hann óttast um
Hljómskálagarðinn. Hann seg-
ir: „Mér varð skyndilega hugs-
að til 17. júní nú ekki alls fyr-
ir löngu. Tiiefnið var, að það
var farið að grænka í Hljóm-
skáiagarðinum og það mátti
búast við því, að blóm færu að
reka upp kollana. einhvern
næstu daga. ■ I
.......
Og það sem mér kom í íiug,
þegar eg leit fyrstá vorgróðurinn,
sem er óvenjulega seint á ferð-
inni, var að ef að likum lætur, þá
verður allur gróður troðinn niður
eftir nokkra daga. Sumum finnst,
að ekki sé hægt að halda 17. júní
liátíðlegan nema með því að gefa
nokkurum þúsundum Reykvík-
inga kost á þvi að fagna lýðveld-
inu með þvi að troða niður ný-
græðinginn í Hljómskálagarðin-
um og væri ekkert við því að
segja, ef ekki tæki lengri tíma að
græða það upp, sem niður er
troðið, en tekur að traðka það
niður.
*
Garðurinn. var sannkallaður
griðastaður fjölda Reykvíkinga
í fyrra, áður en lýðveldishátíð-
in var haldin I honum, þótt
ekki viðraði alltaf vel, en það
var ekki fagurt um að litast í
honum á eftir. Bréfarusl og
flöskur voru um allt og gerði
það þó ekki mikið til, þvi að
hvort tveggja má flytja á brott,
en gróðurinn rétti ekki við um
langan tíma.
*
Bærinn ver- á ári hverju tals-
verðu fé til að skrýða ýmsa bletti
í bænum og meðal þeirra er
Hljómskálagarðurinn. Þar er því
miklu fé eytt til einskis á hverju
vori og væri réttast að lireyfa
ekki við garðinum, fyrr en eftir
17. júni, fyrst ætlunin er alltaf að
nota hann til skemmtana. Það er
Framh. á 7. síðu.
Þjóðverjar voru komnir
lengra í tækni við kolanám
en nokkur önnur þjóð í byrj-
un stríðsins. Þeir höfðu fund-
ið upp vél, sem jók mjög
hraðann við kolanám. Vél
þessi gat brotið 800 smálestir
kola á dag og var það miklu
meiri hraði en svo, að aðrar
vélar í námum Þjóðverja
gætu fylgzt með. Bandaríkja-
menn hafa mikinn áhuga á
vél þessari og eru famir að
gera athuganir á, livort ekki
sé hægt að nota hana í Banda-
ríkjunum.
Kolanámuráð Bandaríkja-
manna telur engan veginn
víst að vélina megi nota i
námum Bandaríkjanna eða
aðhæfa hana aðferðum
þeirra við námugröft. Þar em
aðferðir við námugröft mis-
munandi eftir því hverskon-
ar kol á aö vinna og námum-
ar auk þéss mjög mismun-
andi.
Eftir að Þjóðverjar fundu
upp vél þessa gátu þeir unnið
miklu meira af kolum úr
jörðu, en þeir gátu flutt frá
námunum eða notfært sér á
annan hátt. Þvi ollu loftárás-
ir bandamanna á flutninga-
kerfi þeirra, sem lömuðu iðn-
að Þjóðverja miklu fremur
en árásirnar á iðnaðarhéruð-
in sjálf. Fram til vetrarins
1944—45 voru Þjóðverjar
sjálfum sér nógir með kol og
fluttu auk þess kol til Sviss,
Sviþjóðar, Finnlands og ^jJng-
verjalands og til hemámsliða
sinna í örðum löndum.
Bandarísk sendincfnd I frá
námuráði Bandarikjanna fór
nýlega til Þýzkalands til þess
að kynna sér aðferðir Þjóð-
verja við kolavinnslu ög í
áliti hennar segir, að Búnda-
ríkjamenn geti mikið af
þeim lært á þvi sviði. Hins
þeim lært á því sviði.