Vísir - 26.06.1948, Blaðsíða 4
mmSsaaaBáimm
Uaugardaginn 26. ijúni; 19481
<*■
V f S I R
WÍSIR
DAGBLAÐ
Dtgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VISIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsaon, Hersteinn Pálssfrn.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni,
Afgreiösia: Hverfisgötu 12. Simar 1660 (fimm lfnnr).
Félagsprentsmiðjan hJ. *
Lausasala 60 aurar.
„Óvinsæl rildsstjóm"
Ungir Framsóknannenn héldu nýlega þing á Akureyri.
Sömdu þeir margar og langar ályktanir um landsins
gagn og nauðsynjar, eins og tíðkast á slíkum samkundum.
En fátt af því var merkilegt. Þó var í þessum ályktunum
ein setning, sem af sérstökum ástæðum var' athvglisverð.
Var hún á þá leið, að hinir ungu Framsóknarmenn telja
það mjög athug'avert, að kommúnistar skuli fá að vera
einir um það að vera í andstöðu við „óvinsæla ríkis-1
stjórn.“ j
Þetta er athyglisverð yfirlýsing, þótt hún komi frá
unglingum Framsóknarflokksins. Yfirlýsingin er athyglis-
verð fyrir þá sök eina, að þeim er leyft af flokksforingjun- j
um að koma fram náeð þá staðliæfingu, að núverandi
ríkisstjórn sé óvinsæl, ríkisstjórn, sein Framsóknarflokk-,
urinn lekur þátt í að þriðja hluta, með tveimur ráð-
herrum, sem nú eru vafalaust áhrifamestu menn innan
flokksins.
Spurningin, sem fyrst vaknar'er sú, hvort flokkurinn
leiki tveim skjöldum og sé að búa sig undir að fara ju\
ríkisstjórninni. Eða hvort hitt sé sennilegra, að hér séu'
að verki þau öfl i flokknum, sem næst standa kommún-j
istum og barizt hafa hatramlega gegn stjórnarsamvimiu
borgaraflokkanna. Lítur helzt út fvrir að þessi öfl hafi
náð tökum á framsóknarunglingunum og fengið þá til
með framangreindum hætti, að bera fram vantraust á
Framsók nar-ráðherra 11 na.
Þetta styður mjög þann þráláta orðróm, sem nú gengúr
manna á milli, að átök séu mikil innan flokksins. Sagt
er að ráðherrarnir og þeirra fylgismenn, sem mynda meiri-
hluta í flokknum, séu mjög óánægðir með afstöðu for-
manns flokksins til ríkisstjórnarinnar og telja þann áróður
sem hann rekur, að mörgu leyti óviðunandi. Gæti yfirlýs-
ing ungra Framsóknarmanna því bent til þess að sundur-
þykkjan sé að taka á sig ákveðnari mynd en verið hefur
undanfarið.
Það væri næsta kynlegt, að flokkur lýsi því yfir opin-
berlega, að ríkisstjórn, sem hann styður og tekur þátt í,
sé óvinsæl. Hér skal ekki lagður neinn dómur á vinsældir
núverandi ríkisstjórnar. Hitt vita allir að stjórnin hefur
átt við mikla erfiðleika að stríða frá öndverðu og þurft
mörg vandasöm verkefni að leysa. Á slíkuni tímum er
í'lest vanþakkað, jafnvel það sem vel er gert. Stjórnina
má vafalaust átelja fyrir margt, svo sem það, að liafa
ekki tekið verðbólguna fastari tökum. En það er varla
slíkt sem Framsóknai’flokkurinn, eða nokkur hluti hans,
er að sakast um. Heldur hitt, að hann vill stjm’nar-
sainvinnuna feiga, í von um það, að unnt verði að taka
upp samstarf við kommúnisfa en jafnframt einangra
Sjálfstæðisflokkinn á Alþingi.
Eins og nú er háttað högum komnuinistaflokksins, get-(
ur það varla aukið sóma nokkurs flokks, að ganga i banda-1
iag við hann. öll þjóðin veit að honum er ekki stjórnað
i.ncð íslenzka liagsmuni fyrir augum. Hann er ekki annað
; cn deild úr erlendum samtökum sem stjórnað er frá k'omm-
ónistamiðstöð Evrópu. Hann lilýðir boði og banni sem
kemur úr j>eim herbúðum og fylgir þeirri pólitísku stefnú,
sein ákveðin er af alþjóðanefnd kommúnista
Að taka upp samvinnu við slíkan „flokk“ um stjórn
Jandsins eða um mikilvæg islenzk málefni, væri svikráð
við þjóðina en jafnframt mundi það vera fjörráð við livern
|>ann flokk sem hrundið væri út í slíka samvinnu.
Konnnúnistarnir íslenzku hafa aldrei harizt fyrir ís-
lenzkum málstað. Þeir liafa að vísu reynt að villa á sér
heimildir, en þeir geta aldrei leynt því, að þeir eru vist-
menn erlendra húsbænda, sem heimta af þeim skilyrðis-
lausa hlý2toi.
Undarlégt' mættí j|)áð líeita ef Framsóknarflokkurinn
gæti samið við slika menxir
f dag
er laugardagur 26. juni, — 178.
dagur ársins.
Næturyarzla.
Næturakstur um helgina annast
Hreyfill, sími 6633, lyfsölu ann-
ast Lyfjabúðin Iðunn, nætur-
læknir er í Læknavarðstofunni,
sími 5030. Helgidagslæknir er
Magnús Ágústsson, Hraunteigi 21,
sími 7995.
Aðfaranótt föstudagsins
handtók lögreglan ölvaðan
mann, sem var að gera sér leik
að því að eyðileggja nýgróður-
settar plöntur á Austurvelli.
Dauðadansinn
verður sýndur í Iðnó annað
kvöld k). 8. Er það þriðja sýning
á leikritinu.
Messur á morgun.
Dómkirkjan: Messa kl. 11 árd.,
síra Bjarni Jónsson.
Fríkirkjan: Messa kl. 2 e. h.,
síra Árni Sigurðsson.
' Hallgrímssókn: Messa kl. 11 ár-
degis, síra Jakob .Tónsson.
Laugarnesprestakali: Messa kl.
2 e. h., sira Þorsteinn Björnsson
frá Þingeyri prédikar.
Skömmtunarstjóri
hefir auglýst, að eigendur
elnkabifreiða fái benzinskammt
á bifreiðir sinar í einu lagi til
áramóta. Er þessi ráðstöfun gerð
til þess að gera mönnum kleift
að nota bifreiðir sínar til sumar-
leyfisferðalaga um landið, og
i samræini við óskir félags einká-
bifreiðaeigenda. 0
Hjónaefni.
Nýlega hafa opinberað frúlofun
sina Eisa Jóhannsdó.ttir frá Akur-
eyri og Hreinn Garðarsson (Þor-
steinssonar alþm.). Ennfremur
Guðbjörg Óskarsdóttir, Ásvalla-
götu 55 og Sig. B. Signrðsson,
prentari, Baidursgöju 1.
Hjónaband.
Gefin hafa vcrið saman í lijóna-
band Svanfríður Gisladóttir og
Páil Eiriksson, lögregluþjónn. —
Ennfremur Haila Aðalsteinsdótt-
ir og Guðnnmdur Árnason.
Annað sundnámskeið
Jóns Inga Guðmundssonar
liefst í sundlaug Austurbæjar-
skólans næstk. þriðjudag.
Nemendur,
sem fengið liafa loforð um
skólavist í Húsmæðraskóla Rvík-
nr veturinn 1948—49, eiga að
gefa sig framvið skrifstofu skól-
ans fyrir 1. ágúst næstk.
Glímumenn
úr Ií. R. fara í dag austur undir
Eyjafjöll til þess að sýna þar
glimu. Þjálfari flokksins er Ágúst
Ivristjánsson og er hann farar-
stjórinn.
Forseti íslands^
og Ólafur konungsefni hafa
skipzt ákveðjuin í tilefni af
Snorraliátiðinni i Bergen 23. þ.
111. Ennfrcmur liefir forseta bor-
izt sérstök lcveðja frá Ólafi kon-
ungsefni, sem heiðursformanni
norsku Snorranefr.darinnar og
frá Jónasi Jónssýni, formanni ís-
lenzku Snorranefndarinnar. ,
(Fréttatilkynning frá
utanrikisráðuneytinu),
Útvarpið í kvöld.
19.25 Veðurfregnir. 19.30 Tón-
leikar: Sainsöngur (plötur). 20.30
Einsöngur (sira Þorsteinn Björns
son frá Þingeyri): a) Sverrir kon-
ungur (Sveinbjörn Sveinbjörng-
son), b) Rósin (Árni Tliorsteins-
son), c) Gissur riður góðum fáki
(Bjarni Þorsteinsson), ,d) Hlíðin
mín fríða (Fleming), e) Helgum
frá döggvum (enskt þjóðlag).
20.45 Tónleikar: „Á krossgötum“,
syíta eftir Karl O. Runólfsson
(Symfóniuhljónisyeit ^eikur. —
Stjórnandi: dr. Úrbantsclutscli).
VISIR
FYRIR 25 ÁRUM.
„Hafnarbakkinn, sem farþega-
skipin liggja við, er svo forugur
að jafnaði, að það er bæjarbúum
til mikils ama og óþæginda. En
bænuin til skammar er hann auð
vitað í augum allra útlendinga.
Það er nú haft eftir farþegum af
„Araguaya“, að háfnarbakkinn
sé eins og gerisl i sóðalegnstu
fiskiþorpum erlendis. Og þetta er
víst satt. Fyrirliafnarlitið hefði
nú verið, að bcra nokkra vagna
af möl ofan í bakkann* áður en
skipið kom, en vel hefði það get-
að orðið til þess, að bjarga lieiðri
okkar i augum útlendinganna. Og
það liefði ekki verið einskis v.ert.“
21.05 Leikrit: „Fyrir orustuna við
Kanne“ eftir Kaj Munk (Leik-
endur: Þorsteinn Ö. Stepliensen,
Lárus Pálsson, Haukur Óskars-.
son, Árni Tryggvasort og' Stéin-
dór Hjörleifsson). 21.35 Gatnlir
dansar (plötur)r 22.00 Fréttir.
22.05 Danslög (plötur).
Útvarpið á morgun.
11.00 Morguntónleikar (plöt-
ur): a) Pianó-sónata í D-dúr
576) eftir Mozart. b) Fiðlusónata
í a-moll eftir Bách. c) Pianó-són-
ata í C-dúr op. 53 eftir Beethov-
en). 14.00 Messa í Fríkirkjunni
(síra Árni Sigurðsson). 15.15
Miðdegistónleikar (plötur): aj
Tilbrigði i F-dúr eftir Bcethoven.
b) George Parker syngur lög eft-
ir Jolm Ireland. c) Slavneskir
dansar eftir Dvorák. 16.15 Útvarp
til íslendinga erlendis: Fréttir,
tónleikar, erindi. 16.45 Veður-
fregnir. 19.30 Tónleikarí „For-
leikirnir“; symfóniskt ljóð eftir
Liszt (plötur). 20.20 Einleikur á
pianó (Jórunn Viðar): Sónata op.
28 i D-dúr (,,Pastorale“) eftir
Beethoven. 20.45 Eriindi: Arn-
grímur lærði; þriggja alda minn-
ing (Jón Hclgason prófessor).
21.15 Tónleikar: Strengjatríó nr.
2 (1933) eftir Paul Hindemith
(plötur; verður endurtekið næst-
komandi miðvikudag). 21.40
„Heyrt og séð“ (Gunnar Stefáns-
son). 22.00 Fréttir. 22.05 Dans-
lög (plötur). — 22.30 Veðurfregn-
ir).
Fyrir nokukru barst mér
bréf frá „konu" um frammi-
stöðu piltanna okkar gegn
sænska knattspyrnuliðinu, sem
. hér var á ferð á dögunum. Nú
eiga íslenzkir íþróttamenn að
mæta erlendum keppinautum
aftur i dag, svo að mér þykir
viðeigandi, að gefa konunni
orðið á þessum degi. Hún seg-
ir m. a.:
*
„Eitthvert dagblaðið komst
þannig að orði hér um daginn:
„í kveld keppa dengirnir okkar
við Svíana í síðasta sinn. Komið
og sjáið skemmtilegan Icik.Allir
út á völl!“ Fólkið fór út á völl.
Fólkið sá skemmtilegan leik. Að-
eins voru það ekki okkar drengir,
sem sýndu þann dugnað og glæsi-
brag, sem þar gat að líta.......
Seinna um kveldið, þegar útvarp-
að var lýsingu á leiknum, kom í
ljós að þulurinn' áleit drcngina
okkar þreytta og þrotna, er leið
á seinni liálfleik.
* *
Jafnvel við konurnar getum
ekki annað en hugsað um
þetta annað veifið. Hvers eðl-
is er þessi lélega frammistaða
„drengjanna“? Hafa þeir ekki
fengið gott uppeldi, góðan mat,
svefn og hvíld, hreyfingu og
holt loft? Ekki þarf að efast
um "slíkt.
*
Aldrei liafa íslenzkir borgarar
haft jafnmikið fé í höndum, sem
nú síðustu ár, en- til hvers er að
hafa fullt hús matar, ef unga
fólkið fæst ekki til að borða það,
sein liollt er og staðgott?... . Þá
er liitt: Vantar „drengjna“ har-
áttugleði, kapp, sigurvissu — stál
i viljann? Liklegæ er þetta ekki
| svona ákaflega mikil kurteisi,
sem þeir telja sig skykla lil að
sýna útlendingum' Hver veit.
*
Þegar Bryjólfur Ingólfsson
talaði um keppnina við Eng-
lendingana, gat hann þess, að
einn okkar ungu, ágætu
drengja hefði sagt við sig á
eftir: „Eg varð svo hissa, þeg-
ar eg sá hraða mótstöðumanns-
ins, að eg stanzaði við.“ —
Hvernig má hugsa um slíkt í
miðjum kappleik?
♦
Mótstöðiunaðurinn vill aðeins
Frh. á 6. s.
Smitlisonian-stofnunin í
Bandaríkjunum hefir skýrt
frá því, að ýmislegt bendi til
þess, að liin löngu týnda vík-
inganýlenda, sem stofnuð
var vestra fyi-ir nærri 1000
árum, liafi verið við mynni
Merrimackárinnar í Norður-
MassachusettS-fylki.
Víkingarnir frá Islandi og
Grænlandi nefndu liið nýja
land Vínland og sögðu það
allt skógi vaxið og að þar
væri gnægð villtra ávaxta og
korns. Dr. John R. Swanson,
sem er starfsmaður Siiu’th-
sonian-stofnunarinnar, hef-
ir unnið mikið að rannsókn-
um i þessum efnum og telur
nýlenduna liafa verið þar
sem sagt er liér að ofan.
Hann hefir einnig ná-
kvæmlega rannsakað aðra
slaði, er til mála gætu kom-
ið, svo sem Labrador og
Nýja England, en komizt að
þeirri niðuístöðu, að lýsing
nýlendunnar eigi bezt við
Norður-Massachusett. Þátt-
landnámi
ennþá
er
landnáms
hlutar af
ur vikinga i
Norður-Ameríku
að meslu á liuldu.
Einustu leifar
víkinganna eru
vopnum þeirra og verjum',
er fundizt hafa og svo rúna-
letur á steinum. Landnem-
arnir, sem kölluðu Ameriku
Vínland, komu um árið 1000,
hér um bil 500 árum áður eh
Kolumbus steig þar )á lanci.
Álitið er, að sumir þeirra
lxafi farið í leiðangur langt
inn í land, alla leið vestur til
Minnesota. Ýmsir vísinda-
menn lialda þvi fram, að
ljósliærðu og bláeygu 1 ndí-
ánarnir, sem menn rekast á
við og við í Minnesola, séu
afkomendur þessara fyrstu
landnema Norður-Ameríku,
sem vitað er um.
n.
Swanlon heldtir þv4 eön-