Vísir - 25.08.1948, Qupperneq 4
V I S I R
Miðvikudagnr 25;ágúst 1948
WÉSMte
DAGBLAÐ
Otgefandi: BLAÐAOTGAPAN VISIR H/F,
Sitetjórar: Kriatján GaSlangason, Hersteinn PfttaBMt.
Skrifstofa: FélagsprentsmiSjunni,
rAfgreiS*ta: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm linar).
FétagsprentsmiSjan iúf,
Ijnua»ml» 60 BllZBr.
Hvar eru takmörldn?
1 dag
er mi'ðvikudagur 25. ágú.st,
238. dagur ársins.
SjávarföU.
Árdegisflóíi var kl. 09,30, sið-
degisflóð verður ki. 21,50.
Nœtur.vörður er í Lyfjabúðinni
Iðunni, sími 7911. Næturlæknir i
Læknavarðstofunni, sími 5030.
Næturakstur annast Hreyfili, sími
CÖ33.
Veðrið.
Fyrir vestan Bretlandseyjar er
djúp lægð á hreyfingu norðaust-
ur eftir. Háþrýstisyæði yiir vest-
urströnd .Grænlands.
Horl'ur: Austari gola fyrst, eri
siðan norðaustan kaldi eða stinn-
Fyrir nokkrum dögum yar hér í blaðinu ritað um hann
það sem Við’skiptanefnd hcfir sett um ferðir mamia
lil útlapda. Er öllum bam(að, að viðlagri refsingu, að ffara
úr landi nema með leyfi nefndarinnar, hvort sem gjald-
eyri þarf til eða ekki. Ráðstöfun þessi mælist illa fyrir
hvarvetna. Kunna menn því illa, að rilcisskipuð nefnd J)ótt
voldug sé, geti sett á lan'dsmenn slíka „átthagafjötra“, að
þeir séu ekki frjálsir ferða sinna.
Þetta er skerðing á persónufrelsi manna, sem hvergi'
jjekkist meðal lýðræðisj)jóða á Vestúrlöndumi. Þetta brýtur
algerlega í bág við anda stjórnarskrárinnar þótt j)að kunni
að sneiða hjá bókstaf hepnar. Hún mælir ,svo fyrir að
engin bönd megi legg ja á atvinnufrelsi jmanna, ,ncma al-
mentiingsheill krefji. Ilér er greinilega l)rotið gegn þessu
ákvæði, því að mönnum er bannað að fara af landi hurt.
hvort sem þeir fara í a,tvfjnnuleit eða til annars. Menn eru
gerðir að föngum í sínu eigin landi.
borgar-borgarstjóra eftir sama
Hér er svo frckleg skcrðing á sjálfsögðum mannré.tt- höfuml. Síéasta bændafulltrúa-
indum að ekki verður við unað. Er næsla furðulegt, ef samþykktin eftir Steindór Árna-
rétt er, að til séu lög, sem gefa nefnd heimild til að og margt fleira.
hamra mönnum að fara úr landi, hvernig sem á
stendur; Það er næstum enn furðulegra að slíkt ófrelsis-,
ákvæði í iögum skuli vera notað. Hvar eru þá takinörkint
f.yrir ]).ví hvérsu skerða má persónufrelsi manna? Váeri, (RJötu^- ^ Avrirpssajgm:
nokkur fjarstæða að luigsa ser að haldið væri afram a te> yyx. (Ragnar Jóhannesson
sömu braut og mönnnm bannað að ferðast úr einni sýplu Lkólastjóri). 21.00 Tónleikar:
VISIR
FYRIR 35 ÁRUM.
A bæjarstjórnarfundi 25. ágúst
1913 1‘Jutti Sveinn .Rjörnsson, nú-
verandi forseti íslands, álit nefnd
ar þeirrar er átti að rannsaka
fisksölumál bæjarbúa, og gcra
tiUögur um, hvernig bæta megi'
hreinlætið i sambandi við fisk-
söluna. Segir cnnfremur svo i,
Yísi af bæjarstjórnarfundinum:,
„Nefndin hafi aliýtarlega athugað
fisksöluna og komizt að þeirri
niðurstöðu, uS tión væri ekki
nærri í því lagi, scm ákjósanlegt
væri fy.rir .hojlustu og hreinlpet*-
Aðallega fari (isksaian fram á
svæði við Hafnarstræti fram und-
an Edinborgartiúsnnum og áf
vögnum og lvjólbörum á götum
Sólskin var í Reykjavík í gær
i 13VÍ- klst.
75 ára
er i.dag Anna Jóhannesdóttir,
til iieimilis að Ásvallagötu 16.
Sjómannablaðið yíkingur,
8. tbl. 10. árgangs er komiö út.
Forystugrein blaðsins að þessu
sinni er um sildarverksmjðju i
Grl'irisey. Af efni þess að öðru
leyti má nefna itarlega grein um
m.s. Heklu með fjölda mynda.
Friðar fleytur eítir Friðrik Ág.
Hjörleifsson. í boði hjá Ham-
Útvarpið í kvöld.
19.25 Veðurfregnir. 19.30 Tón-
leikar: Danslög Jeikin á píiuió
irigskaldid. Viðast léttskýjað.
Mestur liiti i Reykjavik i gsér , "r’,?**i '"V" "
.. • . ..... .. bæjarms. Fisksolusvæðið væri.
var 13,stig, en mmnstur.iiiti i nott .
. . 1 , ekki seiu peskiiegast, blettuninn
mölbpriqn og safnast þar fyrir
allt slpr og annar óþyetri úr
fiskinnm, er liggur á mölinni ...
Til þess að bæta úr þessu, vilt
nefndin þrennt: 1) Að .sarijin sé
sem fyrst ítarleg reglugerð fyrir
bpeinn, 2) Að bærinn láti qseni
fyrst byggja fisksöluhús, 3) Að
skorað verði á lögreglustjóra að'
skerpa eftirlitið nieð vogum þeira,
sem fisksalar nota.“
* °
Eg gekk niður á Arnarhól lgust
eftir liádegið i gær. Mig langaði
eins og fleiri til að fá nokkurra
mínútna sólbað cftir matinn. Þar
var yndislegt i brekkunni undir
styttunni, enda var þar fjölinennt
mjög, eins og að likuni lætur.
I skjóli brekkunnar með
glampgndi sólina frpman í sig,
var reglulega notalegt. Maður
gat legið þarna aftur á bak og
,,filósóferað“ um alla heima og
geyma. Mér rar til dæmis að
detta í þug, hye mikils .virði
Arnarhóll er Reykjavikurbú-
,um. Trjágarðar erlendra stór-
borga eru stundura kallaðir
lungu borgarinna.r, þar sem
menn geta andað að sér fcrsku
lofti og losnað úr reyk og götu-
ryki. -Við eigum a$ vísu ekki
stórkostlega trjágarða. •
Kjarnar,-
5., hefti þessa tíniarits, er ný-i
koniið pt. Flytur það margqrj
.sqgur og ýmislcgan frpðleik ofi
er prýtt ínprgum mynduni.
N ý i r k a n p e n d u r
Vísis fá blaðið ókeypis tii næstu
mánaðaraóta. Hringið I síma 1660
og tilkynnið nafn og heimiiisfang.
frá Heklu.
í aðra itudir því yfirskyni, að það væri eyðsla á henzjíni
eða skóleðri, sem. kostar qrlendan gjaldeyri.
Bann ríkisvaldsins gegn ferðum frjálsra borgara, sem
ekki ern brotlegir við lög landsins, á ekki að geta komið
til grcina nema landið sé í heljargreipum styrjaldar. En
hér eru bönn og. höft orðin svo daglegt brauð, að meníi
eru orðnir sljóir fyrir J)ví, j)ótt af þeim séu tekin dýr-
mætustu mannréttindi Hðræðisþjóða, svo sem það að vera
frjáls ferða sinna.
Vald Mðskiptanefndar á ekki að ná lengra i þessu efni
en að ákvéða hverjum hún vill veita gjaldeyrisleyfi til
gréiðslu ferðakostnaðar. Vilji menn fara úr landinu án
jæss að fá gjakleyrisleyfi eða fyrirgreiðslu nefndarinnar,
Jiá verða menn að taka áfleiðingum af j)ví, en þeir eiga að
vera frjálsir ferða sinna. Hitt hefir svo nefndin í hendi
sér að ákveða, hvenær henni þykir ástæða til að rannsaka
Iivort gjaldeyrislögin séu hrotin. En að dæma alla fyrir-
fram sem brotlega við lögin, cr mjög sjaldgæf réttvísi.
Ólíklegt verður að tcljast að „átthagaband“ þetta sé
fyrírskipað áf ríkisstjórninni. Er ólíklegt að hún
hafi sett jmð á sem sparnaðarráðstöfun án þess að atlnig-
að væri hversu freklega liér er brotið gegn sjálfsögðum
mannréttindum. Þetta er opinber ráðstöfun sem gengur
lengra en leyfilegt er eða skynsamlégt. lslendingar eru
ékki jjamiig skapi farnir að Jieir sætti sig við slíkt. Það
er þrældómshand sem ekki heldur til lcngdar.
Eins og útlitið er nú um fjárhagsafkomu jijóðarinnar,
cr várla furða þótt yfirvqidip líti með ngg til vetrarins.
Kn inenn verða að gera sér ljóst, aðietigin bót.vcrður íáð-
:in á ástaudinu með óttakcnndu fumi. Slíkt gerir aðeins.
verkefnið margfallt torráðnara og erfiðara. Mestu varðar
að tekið sé með viturleik, festu og æðruleysi á meginat-
Tiðunum í þeim vandamálum sem fyiúr liggja, en að starfið
sé ekki alU látið renna út í sand aukatriðanna.
Viðskipíánefhitev héfir'mi sent út greinargerð um „átt-
Tiiigáfjötrana“ sem tekíii'verður til athugunar hér í hlaðinu
á morgun. -Píefndin er áúðsjáanlega húin að missa sjónar á
aðalverkefni sínu og komin út í það að setja bönd á per
jsónufrelsi landsmanna, sem ekki er í hennar verkahring. Stokkhólmi,
Korintúeiðið yerðiir bráð-
Kvartett í D-dúr op. 44 nr. t lega opnað öllum skiputp og
eftir Mendelssohn (endurtekinn).' verður þá siglingar algerlega
21.25 Erindi: Bændaförin til ísTor-( frjálsar um það.
egs (Árni G. Eylands stjór.nar-
ráðsfulltrúi). 21.55 Tónleikar.
(plötur). 22.00 Eréttir. 22.05
Danslög ,(plöti|rj
Hjónaband.
Nýjega hafa verið gefin saman
í liýónaband af jsira.Garðari Svay-
arssyni, tingfrú Ragntieiður
Gisladóttir, Bústaðalvyerfi 4,
Fossvpgi og Dr. Diedrik ÁVien-
barg, Keflavikurflugvelli. •
•En alvcg er eg yiss um, að ekki
cr Aniariióll (og raunar Hljóin-
skálagarðurinn að.nokkiiru leyti)
okk«r mipna virði cn glæ{silcgir
trjágacðar i stórborgunum. Gras-
flötin þar kenmr að visu í .stað
blömskrúðs og trjáa. En að vera
á Arnarbóli i fögru veðri og njóta
ibins,dýi;ðlcga ptsýnis yfir dimm-
blágn .Faxafjóa íueð .fjaliahcing-
inn.allt í kring og höfnina fyrir
ncðan, iðandi gf lifi og starfi, það
er ómetanlegt, enda er víst óhætt
að segja, að ölluin Rcykvikingum
þyki yænt mu Arnaiihólstúnið.
Á Arnarhóli .voru mar.gar
blómarósir, §em tíka voru
þarna til þess að njóta sólar-
innar. Alér er ekki örgrannt
um, að sumir karlmenn áitún-
inu hafi öðru hverju gefið
þeim hýrt auga er lítið ,bar á.
Slíkt er ekki nema mannlegt,
enda ekkert undrunarefni, það
er jnóg af laglegu kvenfólki á
Arnarhóli, er vel yjðrar. En
ekki meira um það.
Mikill ótti hefir fínpið um
sig í Mexico City vegna þcss
að alrícmdtif morðingi, sem
verið hefir á geðveikraliæli
fyrir glæpamenn slapp J)aðan
og hefir ekki miðst ennþá.
Þessum glæpamanni er hkt
ivið „Jack the Ripper“,
Aheit á Strandarkirkju,
afhent Vísi: 20 kr. frá A. Iv.
5 kr. frá A. Ó. 50 kr. frá J. E. A.
35 kr. frá G. S. 10 kr. frá K. 10 , v. .
kr. frá Sigríði Guðnmndsd. 25 kr. j kvennamorðmgjanum al-
frá í. G. 10 kr. lrá A. 10 kr. frá' rænida. Morðinginn liafðí
H. 10 kr. frá ;Dísu. 10 krj frú j)ann sið að tæla ungar stúlk-
Saniúel. 30 kr. frá Dísu. 20 kr. ur jnn j hús sitt og hengja
Fóru fieim á
laugardag.
Fulltrúar hinna Norður-
landanna á stofnfundi
Berklavarnasambands Norð-'
urlanda héldu heimleiðis s. 1.
laugadagsmorgun.
Svo stíni kunngt er,‘ vai‘
•Berklavarnasambami Norð-
urlanda stofnað að Reykja-
lundi fyrir skömmu og var
ríkisþingmaðurinn Sigfrid
Jónsson kosinn forniaður
þess til næstu tveggja ára.
Jflfnframh var ákveðið, að
þær j)ar og grafa siðan i garð-
inum fyrir aftan húsið.
Enginn grnnur lá á inann-
að yerða tekiim af lífi, en
var liinsvegar settur á geð-
veikrahæli.
Líf hans á gcðveikrahælinu
her j)css þó órækt vitni, að
eftiríitið er með afbrigðum
slælegt í mexikönskum fang-
elsum eða hælum. Gluggarn-
ir á klefa J)eim, scm hann var
geymdur i, voru án nokkurra
riniia svo sú teið hefði vcrið
honum l'ær; ef önnur þetri
hcfði ekki verið fyrir liendi.
Klefanum var nefnilega lokað
að iunan verðú svo hgnn gat
jntmi og' haníi ék’ki að neitlu, alveg sjálfur ráðið J)ví livort
levti settur i samhand við .hann var í klefanum eða ekki.
hvarf kvenna jlessará fyrr en
hann gerði þá skyssu að fara
eins að með unnustu sína, en
hann myrti hana oiniiig með
j)vi að hengja liana k heiiilili
sínu. Þá lagðist á hann grún’-
ur og varð jiáð til þess að
hann játáði morð imnúslmiii-
ar á sig og auk ]>ess inorðin á
nokkrum öðrum stúlkum, er
horfið höfðu í horginni.
Eyrir rótti gerði hann sér
upp geðveiki, sem öllum hgr
Jk) saman um, að dóm-
aranum einum, fannst oitt-
aðsetur sambandsins vrði i1 liyað hogið við. Þetta varð
Fanganúm var leyfl að
bera byssu gð niexikqnskum
sið og reka smáverzlun á
liælinu. Þq er ekki sagan öll,
því yfirhjúkrunarkqna hæl-
isins játaði fýi-ir rétti að háfa
húið með höiiúm í ldefa hans.
Hún liefir erihfrentur skýrt
frá Jþví, að allau tmiaun, sem
hann ligfi verið á hælinii Jiafi
læim yei-ið leyft að sfcjíja
kvikmyndahús og aðra r
skemmtanir gegn því loforði
hverju sinni að ikoma aftur
og loka sig inni i klefanum.
Það má nú segja að undar-
jj)ó til Jæss að ihann slapp yið iegt er réttarfarið i Mexiki).