Vísir - 08.04.1949, Blaðsíða 4

4
VI S I R
Fösttidaginn 8. apríl 1940
VÍSIR
DAGBLAÐ
Dtgefandi: BLAÐAOTGAFAN VISIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Austurstræti 7.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm linur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Stefna Alþýðnflokksins.
Segja má, að Alþýðuflokkurinn beri öðnun fremur á-
byrgð á stjórn landsins, þar sem öokkurinn á for-
sætisráðherranum á að skipa og fer einníg með viðskipta
og atvimuimál. Þegar þar við bætist, að ofangreindur flokk- .
ur þykist bera hagsmuni alþýðunnar fvrir brjósti sér-
staklega, virðist heldur ekki óeðlilegt, að liann láti sig
þróun innanlandsmálanna nokkru skifta. Vegna fyrri af-
stöðu sinnar til atvinnu og fjárbagsmála þjóðarinnar, ^
virðist heldur ekki úr vegi, að flokkurinn geri sér ljóst,
að hann ber öðrum flokkum frekar, ábyrgð á innan-
laiuisástandimi, verðbólgunni og dýrtíðinni, ef frá eru
taldir konunúnistar. |
Á styrjaldarárunum kepptist Alþýðuflokkurinn við
kommúnista um kröfugerð gagnvart atvinnurekstrinum,
og var aðallega barist fyrir grunnkaupshækkunum, en
auk jiess almcnnum kjarabótum verkalýðnum til handa.
í ritstjórnargrein Alþýðublaðsins í gær, kveður nokkuð
við annan tón, en gekk og gerðist í því sama blaði á ó- ^
íriðarárunum. Þá var stöðugt barist fyrir kauphækkunum j
og aukinni verðþenslu, en nú segir blaðið: „Þeir, sem
eins og kommúnistar, vilja gefa verðbólgunni og dýrtíð-J
inni lausan tauminn með þvi að fella dýrtíðarráðstafan-
irnar úr gildi, stefna að slíku Iiruni og eftirfarandi, stór-
kostlegri gengislækkun. Kommúnistar þykjast að vísu
vera að reka erindi launafólksins með kröfu sinni um
Jiað, að lögfesting kaupgjaldsvísitölunnar við 300 stig,
verði numin úr gildi. En þeir vita vel, að þáð myndi, um
])að cr lýkur, hafa alvarlegastar afleiðingar fyrir launa-
fólkið sjálft, er ný flóðalda dýrtíðarinnar befði stöðvaða'
atvinnulifið og kallað gengislækkun yl'ir Jjjóðina. En
kommúnistum er sama, þeir vilja einmitt kalla vandræði
og neyð yfir hið vinnandi fólk, - hér eins og alls staðar,!
]>ar sem Jjeir eru ekki við völd, — slíkt ástand telja j
þeir æskilegan jarðveg fyrir byltingarbrölt sitt. Þessvegna j
reyna þeir undir fölsku yfirskini umhvggju fyrir hagj
hins vinnandi fólks, að rífa niður þær stíflur, sem búið
er að byggja gegn dýrtíðarflóðinu. Afleiðmgin, ef þeim
tækist það, — yrði fyrr en varir stöðvun atvinnulífsins
og stórkostleg gengislækkun, sem langharðast myndi koma
niður á launafólkinu í Iandinu“.
Svo mörg eru þau orð, — cn öðruvísi mér áður brá.
I upphafi styrjaldarinnar reyndu Sjálfstæðisflokkurinn,
Framsókn og AlJ)ýðuflokkurinn að bafa nokkurn hemil
á vaxandi verðbólgu í landinu. Framsókn brast gefnum
loforðum og gerðum samningum og hlutaðist lil um, að-
afurðaverð landbúnaðarins var hækkað að Jnirflausu og
til almennrar skaðsemdar. Aljiýðuflokkurinn dró ráðr
herra sina úr stjórn, cr tilraun var gcrð til að hafa hemil
á kaupgjaldinu. Hér í blaðinu var ávallt varað við vax-
andi verðbólgu og skírskotað til reynzlu annarra Norður-
landi á ái'unum eftir stríðslokin 1Í)18. Bcitti blaðið ná-
kvæmlega sömu rökscmdum og Aljzýðublaðið gei'ir nú,
en hafði ekki djörfung til að beita ])á vegna uppboðs og
yfirboðs, el' miðað er við kröfur kommúnistanna.
Alþýðuflokkurinn getur ekki stært sig al' þeirri stel'nu,
að velta byrðunum yfir á í'íkissjóðinn, til uppbótar eða
niðurgi’eiðslna, með Jzví að nú Jjegar eru slíkar grejðslur
í'íkissjóði um megn. Vcrðfall hefur ennfremur orðið til-
linnanlegt á malvörum, feitmeti og öðrum helstu útflutn-
ingsverðmætum Isfendinga, en þeim mun lægra, sem lzið
erlenda verð í'éynist, þeim mun meiri uppbætur verður
að gf’eiða frá ári til árs. Stefna Alþýðuflokksins er J)ví
úz-elt og ótímabær. Jafnvel J)ótt henni vei'ði uppi haldið
enn um skeið, og Ieitast við að hækka verð íslenzkra lit-
flutningsvara, gegn ]>ví að keyptar verði vörur til inn-
flutnings frá viðskiptalöndum okkar, þeim mun dýraii,
er ]>að vafasöm stefna og sízt löguð til að hafa hemil á
dýrtxðinni. Verðjöfnun útflutningsafui'ðanna vcrður ekki
fi’amkvæmd öllu lengur, en hvað hefur Alþýðuflokkur-
inn þá jákvætt til málanna að leggja?
hús og gerði ýmsar aði’ar
umbætur. Auk Jzess hafði
hann ávaltt mikla fisk-
verkun með höndum. Árið
1944 byggði hann lii'aðfi'ýsti-
hús á cign sinni á -Norður-
tanganum, Isafirði, og hefir
rekið ]>að síðan.
M I N N INGARDRÐ.
Hálfdán Hálfdánarson
I dag fer fram útför Hálf-
dáns Hálfdánarsonar fi'á Búð
i Hnífsdal. Hann andaðist
að. Landspítalaniun 2. þ. m.
Hann var fæddur 13. apríl
1878 að Miðdal í Bolungai-
sík, sonur merkishjónanna
Hálfdáns örhólfssonar og
konu hahs Guðrúnai’ Níels-
dóltur. Hálfdán fór ungur á
sjóinn eins og J>á tíðkaðist.
18 ára að aídrei byrjaði hann
formennsku á sexrónu ára-
skipi. Það var ekki héiglum
hent að etja kappi við hiria
alkunnu sægarpa, svo scm
Þói’ð frá Láugabóli, Kristján
frá Múla, Jón Ebba o. f 1.,
en Jzað kom fljótt í ljós, að
binn nngi maður lét ekki
sinn hlut eftir liggja^en Inig-
urirm stefndi hæri’a og eftir
tiltölulega stuttan thna hætti
liann formennsku og réðst
til sjós á stærri skip.
Fór hann á Sjómanna-
skólann, tók skipstjórapróf
og bóf að því loknu skips-
stjói'ii á þilskipum. Haustið
1903 giftist hann eftirlil'andi
konu sinni, Ingibjörgu Hall-
dórsdóttur frá Búð í Hnífs-
dal. Nú liófust J)áttaski])ti,
skipstjói'nin var lögð á hill-
una en byi’jað að reka bú-
skap ásamt smábátaútgérð.
Þau hjón bjuggu síðan að
Búð við rnikla rausn til árs-
loka 1936.
Jafnframt búskapnum rak
Hálfdán alltaf töluvert mikla
útgei'ð, var lengst af sjálfur'
formaður á eigin mótorbát,
auk þess sem hann átti meiri
og minni hluti í stæri’i skip-
um og útgei’ðarfélögum. Bú-
skapinn rak hann með mikl-
um dugnaði, sléttaði, stækk-
aði og girti túnið, byggði upp
Hér b.efir aðeins verið
drepið lítillega á starf þessa
mikla athafnamann. Ef ætti
að gera Jzessu einhver skil,
þyrfti til ]>ess meiri tíma.og
rúm en ég liefi yfir að í'áða.
Þeim? sem þekktu Hálfdán
aðeins gegnum dagsins önn,
mun liafa fundizt að hér
væri á ferð kaldur og harð-
ur efnishyggjumaður, en þeir
senx þekktu hann betui*,
vissu, að undir sló lieitt
hjarta. Hann átti líka Jxví
láni að fagna að bljóta að
lífsföi'unaut J)á konu, sem
með sérstakri aiúð og um-
hyggju hlxiði að öllu Jxví
góða i faii hans. Þeirn hjón-
um varð ekki bai’iia auð-
ið, cn ólu upp fjölda barna,
ýmist að öllu eða miklu
leyti. Þau áttu Jxað saméigin-
legt, að mega ckkert aumt
sjá ög víii' ékki lxoi'ft í te
né fyrirhöfn, ef hjálpar var
])örf.
Hálfdán i Bixð, eins og
hann var venjulega kallaður,
var mikill að vallarsýn,
höfðinglegur í sjón og íaun.
Hann var hinn sístarfandi
athafnamaður, setti nxarkið
hátt og sótti þangað með
alh'i þeii’ri orku, sem liann
hafði yfir að ráðá. Hann
tal'ði lítt við að sneiða bjá
torfærum, sem á vcginum
urðu. Það át-ti betur við skap
liárin að ryðja Jxeim burt og
halda beint að settu marki,
en þegar þangað var komið
var hvíldin stutt, nýtt verk-
efni og nýtt starf. Það var
jafnan líf og fjör Jxar sem
Ilálfdán fór, Iivort hehiur
var við dagleg störf eða í
kunnihgja- og vinahóp. Hon-
urn fannst fátt til urn álla
meðahnennskuog lognmollu-
hátt. Amlóða- og slóðaskap
Jxoldi Iiann illa. Hann var
ákveðinn fylgjandi cinstakl-
ingsíTamtaks og andvígur
allri lxömlu- og haflapólitik.
Cr hópi vestfii'ska atvinnu-
rekenda er hoi'finn ki’aft-
mikill starfsnxaður. Allir,
sem unna frjálsu framtaki,
hafa rnisst skeleggan baráttu-
niánn. Þeii', sem bágt eiga,
hafa misst öruggan bjálpar-
mann. Þjóðin í heild á hér
að balci að sjá traxistuni og
góðum þjóðfélagsboi’ga.
Nánustu aðstandendur hafa
misst mest, en Jxeir geyma
góðar minningar um látinn
vin. Ég kveð J)ig Hálfdán,
mcð J)ökk fyi’ir allar okkar
mörgu samvei’ustundir. Ég
er þess fullviss, að þú áttir
góða lieimkomu og að þér
líður nú vel hjá J)einx, sem
launa vel zimiiii störf á jöi’ðu
liér.
Steingi’ímur Árnason.
BERGMAI
„Ormur í auga“ skrifar
mér á þessa leið: „Það er að
bera í bakkafullan lækinn að
kvarta meira en orðið er yfir
sleifarlaginu á málefnum
bæjarins og í raun réttri ætla
eg ekki að kvarta nema um
eitt atriði.
En af því að eg hefi áður
lagt nxikinn skerf til þessa nxáls-,
finnst mér eftir atvikum* rétt,
að eg hæfti ekki að nudda i
]>essu fyrr en yfir lýkur. — -—
Það, sem eg ætla að minnast á
í þessu bréfi, eru brunarústirn-
ar í Kirkjustræti 4—6. Það
munu vera 15 mánuðir, síðan
bruninn varð og litið annað er
farið að gera í þessum málum
en að samþykkja í bæjarstjórn,
að eigendum beri aö fjarlægja
brunaléifarnar, eu í trássi við
skipulagsnxenn ríkis og bæiar
hafa eigendtir staðið ri nxála-
þrasi út af þessu, því að þeir —
eigendur annars hússins —■ vilja
fá aö byggja það upp eða að
minnsta kosti að nota lxluta af
því.
*
Málið hefir verið bæði fyr-
ir undirrétti og hæstarétti, en
nú munu loks komin skýr
< og ótvíræð svör og þau eru
á þá leið, að hreinsa beri
fyrrnefndar rústir. En
hvernig stendur þá á því,
að slíkar tafir hafa orðið á
framkvæmd þessarra mála?
*
Eigendur rústanna eiga að
gera skyldu shia í máli þessu,
hlýða landslögum eins og aörir
þegnar þjóðfélagsins. Bæjar-
yfirvöldin eiga að láta hendur
stánda fram úr prmum i þessu
efni, rífa það, sem enn hangir
uppi af rústununx, rvðja svo
steingrunnunum á brott og
láta gróðursetja strax .í vor trjá-
hmd á lóötmum, þar til þær
fara að einhverju levti undir
götu, eins og til er ætlazt. Mér
þyk.ir furðu gegna, hvdð yfir-
völd þau, sem um þetta mál
eiga að fjalla, skuli sýna nxikla
linkind og deyfð. Geta þau
ekki sent reikninginn til rétra
aðila eftir á?“
Þá er hér kafli úr bréfi
frá „móður“. Hún segir:
„.... Eg vona, að ekki verði
af þeim páskaferðunx skíða-
manna vestur á land, sém
komizt hafa í tízku á síðustu
árum. Það er ástæðulaust að
fara að bjóða hættunni heim,
með því að láta skara af
ungmennum fara í það hérað,
þar sem mænusótt geisar.
*
Heilbrigðisyfirvöldin sögðtt
á sínum tíma, að ekki væri til
neins að 'reyna að einangra
Reykjavík, þegar bæjarbúar
búar óttuðust aö mænusóttin
bærist hingað . frá Akureyri.
Tilraunir liafa heldur ekki ver-
ið gerðar til þess að einangra
ísafjörð og nágrenni hans, þótt
veikin grasseri aðallega þar nú.
En nxér finnst sjálfságt, að viö-
konxandi yfirvöld bendi íólki á
hættuna', sem því fvlgir að fara
þarna vestur og ráði því til að
sitja lieima, frekar en að eiga á
hættu að svkjast ög smita aöra.
-----Eg væri Bergmáli þakk-
lát, ef það vildi koma Jiessu á
franxfæri fyrir mig.“
Héraðslæknirinn á ísafirði
og landlæknir hafa fengið
því til vegar komið, að
Skíðamót íslands, sem halda
átti á ísafirði, fer ekki fram
þar vegna mænuveikinnar í
héraðinu. Leiðir af sjálfu sér,
að þessir aðilar ráða fólki
frá til að fara á skíðavikuna
vestra um páskana.