Vísir - 13.04.1949, Blaðsíða 7

Miðvikudaginn 13. apríl 1949
V I S I R
Endurminningar Churchills.
Frh. af 5. síðu.
vopnUnum viðtöku. Karlar og konur unnu þar næst dag
og nótt að því að ganga frá vopnunum, svo að til notkunar
þeirra mætti gi'ípa fyrirvaralaust. 1 lok j úlíinánáðar vor-
um vér vígbúin þjóð, undir það búin að koma i veg fyrir,
að tilraunir til að flytja lið loftleiðis til Bretlands gætu
heppnast.
Það var nú svo komið, ef það átti að verða hlutskipti
vort, að tortímast í vopnaviðskiplum (sem eg gerði ekki
ráð fyrir), að niikill fjöldi karla í landinu var vopnaður
og margar konur einnig. Þegar fyrsta rifflasendingin kom,
nokkur hluti þeirra 500.000 riffla, sem oss var lofað handa
heimavarnarliðinu, gerði það oss fært að leggja fastahern-
um til 300.000 brezka riffia af annarri gerð, en fastalier-
inn fór nú hraðvaxandi. En í þessari fyrstu sendingu
fylgdu a$eins 50 skot með hverjum riffli, og varð að
fara svo sparlega með þau, að vér áræddum ekki að út-
hluta nema 10 með hverjum riffíi.
Uppástungunni um 75 nnn. fallbyssurnar og' 1000 skot-
um í liverja fallbyssu tóku hrokafullir sérfræðingau illa.
Engir færanlegir fallbyssuvagnar voru til og' engin skil-
yrði fju'ir hendi i bráð til öflunar meiri skotfæra. Fram-
leiðsla skotfæra af mismunandi stærðum var og erfiðleik-
um bundin. En eg vildi ekki lriýða á þessar mótbárur og •
allt árið 1940 og 1941 voru þessar 900 75 nnn. fallbvssur
(þ. e. fallbvssur með 75 mm. blaupvídd) mikilvæg stoð
heimavörnum okkar.
Ráð voru fundiii til þess að færa þær og koriia þcim
fyrir. Menn voru þjálfaðir í að renna þeiin upp og ofan
planka, setja þær á flutningabifreiðir, og þar fram eftir
götunum. Þegar menn berjast fyrir tilveru sinni og þjóðar
sinnar eru livaða fallbyssur sem er betri en engar fallbyss-
m , og frönsku 75 mm. fallbyssurnar, þótt ]>ær væru úr-
eltar í samanl)urði við brezku 25 punda fallbyssurnar og
nýjustu fallbyssur Þjóðverja, gátu enn talist ágætis vopn.
*
Vér höfðum veitt því albýgli liversu mjög Þjóðverjar
fjölguðu fallbyssustæðum sínum í ágúst og september við
Doversund. Fallbyssustæðin voru langþéttust kringum
Calais og á höfðanum (Cape Gris-Nez), i þeim auðsæja
lilgangi að liindra herskipaferðir vorar um sundið, en
einnig til þess að ráða yfir stytztu sjóleiðinni til Englands.
Fyrirskipanir mínar í júní um vígbunað við Dover höfðu
borið árangur, en þær fjölluðu um fallbyssur sein gætu
dregið vfir sundið. Eg fylgdi þessu ábugamáli minu fast
eftir og kom lil Dover alloft á þessum ábyggjusömu sum-
armánuðum. Grafnar voru neðanjarðarhvelfingar undir
kastalagarðinum og breið göng í kalkklettana, en úr göng-
um þessum eða svölum mátti vel greina Frakklandsstrend-
ur handan sundsins, þegar skyggni var golt.
Ramsay flotaforingi, sem hafði stjórn á hendi, var
vinur minn. Hann var sonur herdeildarforingja, sem
verið hafði yfirmaður minn á yngri ár-um minum, og eg
hafði oft séð liarin er liarin var barn að aldri, á æfiriga-
vellinum í Aldershöt. Þegar liann þremur árum fyrir
styrjöldina sagði af sér formensku í foringjaráði heiina-
fiotans, vegna ágreinings við vfirflotaforingjann, kom
Jiann til mín til þess að leita ráða. Við rædduin oft saman
itarlega og ásamt yfirmanni setuliðsins i kastalanum
skoðuðum við varnarstöðvar vorar, sem stöðugt voru
styrktar.
*
.Túlí og ágúst liðu, án nokkui'ra stóráfalla, og við styrkt-
umst í þeirri trú, að við gæturii bxiið oss uridir langa og
liai’ða baráttu. Dag lxvern sannfærðumst vér betur uin að
vér vorum að eflast. Öll þjóðin vann af fremsta megni,
og er menii úrvinda af þreytu tóku á sig náðir að loknu
erfiði eða lokinni varðskyldu, voru menn sér þess með-
vitandi, að vér mundum fá tíma til að koma vörnum vor-
um í gott liörf og að vér mundum sigra. Hvarvetna á
ströndum landsins var viðbúnaður ínikill. T.andinu var
skipt í varnarsvæði. Vopnin streymdu frá hergagnaverk-
smiðjunum. I lolc livers mánaðar bættust við 200 nýir
skriðdrekar. Ávöxtur aðstoðar Bandai'íkjanria var að koma
1 Ijos.
Állur lierafli landsins var við æfingar frá morgni til
kvölds og möniium brann átakalöngun í brjósti. 1 lieima-
varnarliðinu var nú yfir ein milljóri manna, og ef riffla
skorti gripu menn haglabyssur sinar og veiðibvssur eða
einka-skannnbyssur, og ef engin vopn voru fyrir liendi
baka og skóflur. Engin fimmta herdeild var til í Bretlandi,
en nokkrir menn, sem grunaðir voru um njósnir, voru
handteknir í kyrrjiei. Kommúnistar voru fámennir í
landinu og létu ekki á sér bæra. Allir aðrir létu allt i té,
sem á þeirra valdi var að veita.
Þjóðvarnarmenn vilja
stefna þingmanni.
Þá svíður undan ummælum
hans um þá.
Fimrn Þjóð„varnar“menn
hafa skrifað forseta Neðri
deildar Alþingis og beðið
hann leyfis til að lögsækja
Ölaf Thors.
Sendu þeir bréfið fvrst til
forseta Sameinaðs þings, en
sóttu það svo til lians aftur
og sendu til forseta Nd. og
tók liann mál þetta fyrir á
fundi í gær. En forságan er
sú, að Ólafur Tbors liafði
látið þau orð falla um þessa
finnn nienn — próf. Einar Ó.
Sveinsson, Pálma rektor
Hannesson, Sigurbjörn Ein-
ái’sson dósent, Klemenz
Tryggvason liagfræðing og
Gvlfa Þ. Gíslason — að þeir
liefðu mánuðum saman æst
]ij óðina með fullj'rðingum
um, að í undirbúningi væri
að selja landið. Mælti Ólafur
þetla á þingfundi í vikunni
sem leið, þegar í'ætt var um
atburðina á miðvikudaginn
30. þ. m» er kómmúnista-
ski'íllinn gerði aðsúg að AI-
þingi.
Vildu fimmmenningarnir
— en sumir þeirra voru í
bópi ll-menninganna, sem
voru i ,,þjóðvörn“ gegn sam-
bandsslitum við Dani fyrir
finnn árum — að þeir fengju
leyfi Alþingis til að liöfða
mál gegn Ólafi Tliors fyrir
Jiessi orð, en liann Iiefir þeg-
ar endurtekið þau á prenti,
svo að levfi Alþingis þarf ekki
til slíkrar lögsóknar. Var
Gvlfá á það bent á þingi í
gær, cn Iionum fannst það
ekki nóg og æsti sig talsvert.
Urðu nókkur orðaskipti
milli bans og Ó. Tli. á um
málið og vitnaði Gylfi í ]iað,
sem þingskrifari liafði tekið
niður og liann (Gylfi) taldi
alvarlegra en það, sem Ólaf-
ur liefði endurtekið á prenti.
Spurði Ólafur Gylfa í þvi
sambandi, livort bann®teldi
það ævinlega rétt eftir liaft,
sem þingskrifarar tækju nið-
ur um umræður, til dæmis
ræður lians sjálfs — Gvlfa Þ.
Gislasonar. Varð Gylfa svara-
fátt.
Gunnar Tboroddsen og
Finnur Jónsson báru fram
S
tillögu um, að máhnu yrði
visað frá, cn uniræðu var
frestað.
F'iskkaup
fíreta
í atai'Z.
í marz-mánuði var íslenzk-
ur ísfiskur seldur í Bretlandi
fyrir um hálfa fimmtu mill-
jón króna.
Er hér einungis um báta-
fisk að ræða og fisk, sem
flutningaskip lifeyptu liér og
fluttu síðan ísvarinn til Eng-
lands. Alls fóru skip þessi
þrjátíu og fimm ferðir í
mánuðinum.
Vopna-
framleiðsla
aukinn.
London, í gær. — Utanrík-
isráðherrar fimm Vestur-
Evrópuþjóða höfðu með sér
fund á þriðjudaginn.
Eftir fundinn var gefin út
tilkynning . um að ákveðið
liefði verið, að vinna að auk-
inni vópnaframleiðslu í lönd-
unum í samræriii við á-
kvæði Atlaritsliafssáttmál-
ans. (U. P.)
Þegar Ribbenlrop kom lil Rómar í september sagði liann
við Ciano greifa (utanríkisráðherra Italiu): „í rautíinni
ei ekki um neinar varnir að ræða i Englandi. Það mun
duga að koma þar einu þýzku herfylki á land til þess að
varnirnar fari algerlega í mola“. — Þelta sýnir einfeldni
Ribbentrops framar öðru. Hinsvegar skal eg játa, að eg
liefi oft liugleitt livað mundi hafa gerst, ef Þjóðverjar
liefðu komið á land hjá oss 200.000 manna úrvals Storm-
sveitarliði.
Átökin mundu liafa orðið grimmileg og mannfall ógur-
legt i liði beggja. Engiim mundi liafa sýnt neina miskunn.
Þeir múndu bafa beitt ógnunum og pyntingum og við
vorum undir það búnir, að grípa til livaða í'áða sem til-
tækilegust reyndust. Eg ætlaði mér að boða, að nota skyldi
einkunnarorðin: „Þú getur alltaf banað einiun“. Eg gerði
jafnvel ráð fyrir, að ógnir slíkra átaka, mundu loks liafa
þau álirif, að Bandaríkin snerust algerlega á sveif mcð
okkur.
En ])ótt öldur lilfinningaima risu Iiált, er hugleitt var
hvað gerast kynni, kom ekki til slíkra ógna. Langt úli á
Norðursjó og á Ermarsundi, í þokum og mistri og bvers-
kouai' veðrum, voru varðskip vor, mönnuð fránevgum,
vökulum xnönniim, sem gáfu nánar gætur að öllii. Hátt í
lofti voru orustu- og njósnafíugvélar vorar. eða flugmenn
vorir biðu i nálægð flugvéla sinna, reiðubúnir til þess að
svífa i loftsali upp fyrirvaralaust. Þetta vqru þeir timar,
er menn töldu jafiigott að lifa eða deyja.
Í.R. KOLVIÐAR-
HÓLL. —
SkíSaferðir verða að
Kolviðarhóli um
páskana sem hér segir : í dag
kl. 6 og 9. — Fimmtudag kl.
9 f. h. og svo verða ferðir á
hverjum morgni kl. 9 f. h.
og aftur til baka i bæinn á
kvöldin. — Farið verður frá
Varðarhúsinu. — Farmiðar
við bílana og í P.faff, Skóla-
vörðústíg. Skíðadeildin.
VALUR.
Ferð fyrir dvalargesti
í skíðaskála félagsins
vfir páskana, verður
i kvöld kl. 8y2 frá Arnar-
hváli. — Skíðanefndin.
VIKIVAKA og þjóð-
dansaflokkur
Ármanns. Áriðandi
æfing í kvöld í
iþróttahúsinu: Kl. 6/2 eldri
flokkur — kl. 7 yngri fl. —•
■ Msetið allar!
Stjórn Ármanns.
FERÐAFÉLAG
ÍSLANDS
fer í sambandi við
Kaldadalsförina
skiðaferð að Kárastöðum í
Þingvallasveit á skírdags-
morgun kl. 9 frá Austurvelli.
Uppl. á skrifstofunni í Tún-
götu 5. Sími 3647.
ÍÞRÓTTAVÖLLURINN:
verður opin yíir hátiðina
eins og hér segir :
Skírdag, opinn frá 10—12
f. h. — föstdaginn langa lok-
að allan daginn, — laugar-
dag, opin til kl. 4 e. h. —
Páskadag lokaður allan
daginn, — 2. páskadag opið
frá 10—12 f. h.
Vallarstjórinn.
K.R. KNATT-
SPYRNUMENN
0
Meistara-, 1. og 2. fl.
Æfing í kvöld kl.
6,45 á iþrótavellinum. Mjög
áríðandi að allir mæti vegna
kaopleiks. •—• Þjálfarinn.
KNATTSPYRNU-
FÉL. FRAM.
Æíing á morgun kl. 2
fyrir meistara-, 1. Og
2. fl. á Framvellinum.
Einnig verður æíing á sama
tíma annan páskadag.
Nefndin.
SKÍÐAFÉLAG
REYKJAVÍKUR
mælist til þess, að
þeir meðlimir eða
aðrir, sem njóta vilja gist-
ingar eða greiöa í Skíða-
skálanum um hátiðina, noti
skíðaferðir þess að öðru
jöfnu. — Skíðaferðir alla
dagana kl. 10. — Farið frá
Austurvelli og Litlu Bílstöð-
inni. — Farmiðar við bílana.
Skíðafélag Reykjavíkur.
BEI.r AB AUGLYSAIVISI