Vísir - 18.08.1950, Blaðsíða 4

Föstudaginn 18. ágúst 1950
%
V I S 1 R
WISX3&
D A 6 B L A Ð V
Otgefandi: BLAÐAOTGÁFAN VlSIR H/JB,
FUtstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálaiípn.
Skrifstofa: Austurstræti 7.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fímm línur^,
Lausasala 60 aurar.
Félagsprentsmiðjan K.L
m
Kaup- ffif kjaradeilur.
Um þessar mundir liggja flestir nýsköpunartogararnir
bundnir í höfn og hafa ])eir legið þannig aðgerðarlaus-
ir i hálfan annan mánuð. Samninganel'ndir útvegsmanna
og sjómanna hafa átt viðræður um málið, en árangur hef-
ir cnginn orðið. Þeir samningar, sem áður giltu varðandi
veiðar í salt, munu hafa tekið mjög óverulegum breyting-
um frá því, sem gekk og gerðist fyrir stríð, enda höfðu
togararnir aðallega fiskað i ís, þar til á þessu ári. Sjómenn
sögðu samningum upp, þegar er því vax-ð við kornið, og
runnu þeir út 1. júlí s.l., en jafnframt boðaði Sjómanna-
félagið þá til vinnustöðvunar á togurunum. Til alls-
herjar vinnustöðvunar á togaraflotanum hefir enn
ekki komið. Margir eldr i togararnir stunda síldvciðar
fyrir Norðui’landi, en nýsköpunartogarar nyi’ðra og eystra
slunda kai’faveiðai’, sem reynzt hafa sjómönnum mjög á-
batasamar.
Er efnt var til kaupanna á nýsköpunartogurunum var
athygli vakin á því hér í blaðinu, að það eitt væri ekki
nóg að ti’yggja sér kaup á skipunum, heldur yrði jafnhliða
að tryggja rekstur þeiri’a. Að þvi ráði var ekki horfið og
afgreiðslu dýrtíðai’málanna að engu leyti sinnt. Rekstur
skipanna hefir vex-ið æði misjafn, þannig að nokkur þeirra
hafa kornizt sómasamlega af, en önnur og þau miklu fleiri
vei’ið í’ekin með stói’felldum halla. Er nú svo komið, að
nokkrir togai’ar hafa vei’ið auglystir til nauðungarupp-
boðs, vegna vanskilaskulda og eru lítil líkindi til að, fátæk
bæjai’félög geti gi’eitt slíkar áfallnar afborganir og staðið
jafnframt undir reksti’i togai’anna. Vii’ðist þvi ekki lík-
legt, að útvegsmenn geti enn bætt á sig verulegum hyrð-
um, en þess er þó að vænta, að deiluaðilar haldi á nxálun-
um af fullri sanngirni, þannig að deilan leysist senx fyrst.
Annai’s eru atvinnuhorfur í landinu allt annað en glæsi-
legar. Stjórn Alþýðusambands Islands liefir ekki alls fyrir
löngu heint þeiin tilmælum til verkalýðsfélaganna, að þau
segðu upp gildandi samningum sínunx, til þess að rétta
hlut sinn, vegna gengislækkunai'innar og vaxandi dýrtíðar.
Flest félögin hafa oi’ðið við þessum tilnxælum og munu
samningai’nir í’enna xit um miðjan næsta nxánuð. Vafalaust
mun í’íkisstjói’nin hlutast til unx xnálanxiðlun í tíma, þannig
að ekki þui’fi að koma til framleiðslustöðvunar, exx málið
er hinsvegar ekki vandalaust, þar senx svo er komið að
atvinnurekstui’inn þolir ekki verulegar álögur eða tilfinn-
anleg'a útgjaldaaukningu. Atvinna er þegar með minna
nxóti i landinu, og skýrt er frá atvinnuleysi í ýmsuin kaup-
tuixunx Iandsins. Þeim mun verr nxunu xxtvegsnxenn standast
verulega útgjaldahækkun, seixx hagur þeii’ra verður lakai’i
að lokinni síldai’vei’tíð, en nxegnið af síldveiðiflotanunx
hefir enn fengið sái’alítinn afla og er unx stórfelldan tap-
rekstur að í’æða,
Kommúnistar hafa horið fram þá kröfu við stjói’ii Al-
þýðusanxbandsins, að efnt vei’ði til vei’kalýðsráðstefnu hið
hráðasta, til þess að vinna að „ciningu um nxai’kmið og
leiðir í þeiri’i baráttu, senx i hönd fer. Getur Alþýðuhlaðið
þess, að stjórn Alþýðusanxbandsins hafi nú tillögu þess til
vinsamlegrar athugunar og væntanlegrar fyi’irgreiðslu, en
vænir kommúnista að öðru leyti um óheilindi í sambandi
við verkalýðsriialin. Stjórn Alþýðusambandsins er vafa-
laust ljóst, að oft hefir aðstaðan vex’ið heppilegri til samn-
ingagerða, en einniitt þessa stundina, þegar allur atvinnu-
rekstur í landinu virðist vera að di’agast saman og jafn-
vel er um yfirvofandi rekstrax’stöðvun á sumum sviðum að
ræða. Verður því að halda á málunum af fullri sanngirni,
enda samrýnxist það bezt hagsixxununx vei’kamanna, senx
eiga við versnandi hag að búa, vegna minnkandi atvinnu.
Haldist vinnufriður ekki, er öll afkoma þjóðarinnar í voða
og hún má ekki við verulegum áföllum, eins og allt er í
pottinn búið. Sunxir telja, að ef til vlll verði það neyðin
ein, sem geti kennt þjóðinni að úvaxta pund sitt, en miklf
svartsýni þai’f til að bera slíkt vantraust til alipennings.
99
FP4“ svarar aftur.
SSamdeBE'íkgawnemm bfggggým
fljóimmtil egjjm.
New York (UP). — „FP
-1“ svai-ar sennilega aftur á
næstunni, ef ekki brýzt út
heimsstyi-jöld.
Árið 1932 gerðxx Þjóðvei’j-
ar kvikmynd, senx hét FP-1
svarar ekki“ og fjallaði hún
um fljótandi eyju, senx gex’ð
hafði verið og konxið fyrir
á nxiðju Atlanzhafi sem leixd-
ingarstöð fyi’ir flugvélar. Nú
eru amex’ískir hugvitsnxenn
að smiða slíka fljótandi cyju
í Chesapeake-flóanunx og
verður lxenixi komið fyi’ir
nxilli Bei’inunda- og Azor-
eyja, þegar tínxi kenxur, ef
kyrrt verður enn í heinxin-
um.
Kostnaðurinn við hyggingu
slíki’ar „eyjar“ er álíka mik-
ill og við smíði risaskips. Á
hún að vera jöfnunx lxönd-
unx flughöfn, birgðastöð, við-
gerðax’verkstæði fyrir skip og
höfix fyi’ir þau. Þar eiga
dráttarbátar að hafa bæki-
stöð, svo að þeir geti fai’ið
nauðstödduixx skipuun til
hjálpar, ef á þarf að halda.
Á lienni verður eiixnig viti og
vitanlega vei’ður veðurathug-
anastöð komið fyrir á henni.
Uppástunga hefir einnig
komið franx um, að þar verði
lxeilsuhæli fyrir brjóstveika,
og auðvitað vei’ða þar verzl-
anir og skenxmtistaðii’, því að
gert er ráð fyrir því, að
margir koixxi þar fyrir foi’-
vitni sakir og langi þá „á
Iand“ sem snöggvast. Eigend-
ur ætla að fá skeiixnxtiferða-
skip til að koma við þar.
sjógaxxgs verður ekki vart í
vei’stu veðrum. Ætli vindar
og strauhxar að hrekja liana
af stað, vei’ður hægt að and-
æfa með vélum. Akkerisút-
búnaður á annai’s að vera svo
traustur, að lnúx bifist ekki i
vei’stu veðrunx.
Bók um sjó
mennsku.
Engin hætta á
sjóveiki.
„Eyjan“ verður 600 nx.
löng og nxjög breið, því að
hún verður eins og skeifa í
lögun. Hún mun hvíla á sí-
völum stálsúlunx, sem eiga að
ná niður á það dýpi, þar sem
Yísi hefir boiizt skentmti-
leg’ sjómannasaga, eftir
danska höfundinn Peter
Tutein, og nefnist hún „Sjó-
menn.“
Bók þessi, senx í senn eri
spennandi, áhi’ifai’ík og!
skenxnxtileg segir fi’á selveið-1
um í Norðxu’höfum. Lýsir >
hún í fyx’sta lagi lífi sjó-
nxannamia, áður en þeir
leggja úr höfn, i öðrxi lagij
baráttu þeiira við veður og
sjó og veiðilífi þeiri’a, fjarri
öllum nxannabyggðxim, og
loks i þx’iðja lagi eftirvænt-'
ingu þeiri’a og gleði við lieinx-
i koxxxuna. |
J Líf þessai’a sjómanna er
fullt af tilbreytingu og
mai’gskonar skemnxtilegheit-
j unx, þeir fagna og hryggjast,
■dansa og drekka, ]>egai’ þeir
koma því við, skammast og
slást, þegar svo ber undir,
cn eru þrátt fyrir allt félagar
og vinir i raun, fórnfúsir og
I di’englyndir.
I Bókin er unx 200 bls. að
stæi’ð, snotui’leg útgefin og
prýdd nokkuruixx teikning-
uin. Bókax'itgáfa Pálma H.
'jónssonar gefur bókina xxt,
en Hannes Sigfxisson þýddi
hana.
hafði engin
áhrif á
kauplagsnefnd
Vegna fullyrðingar Alþýðu
blaðsins um að ríkisstjórnin
hafi haft áhrif á gerðir kaup
lagsnefndar, birtist hér xxt-
dráttur úr fundargerð kaup-
lagsnefndar, sem tekur af
allan vafa. Allir nefndar-
menn undirrituðu fundar-
gerðina.
„. . . Lagt var fram bréf
Torfa Ásgeirssonar, dagsett
21, júlí 1950, þai’ sem hann
tilkynnir þá ákvörðun sína,
að leggja niður störf í kaup-
lagsnefnd frá og með 1.
ágúst 1950.
Formanni hafði borizt af-
rit af bréfi Torfa Ásgeirsson-
ar til Alþýðusambands ís-
lands, þar sem hann gerir
grein fyrir þessari ákvörðun
sinni.
Vegna greinargerðar þess-
arar vill formaður taka
fram, að fundur með við-
skiptamálaráðhérra 14. júlí
kl. 14 y2, var haldinn að ósk
formanns, en ekki ráðherra.
Ennfremur lét formaður
þess getið, að hann teldi
ekki, aö ríkisstjórnin hefði á
einn eða annan hátt reynt
aö hafa áhrif á ákvörðun
kauplagsnefndar um útreikn
ing vísitölunnr pr. 1., júlí.“
Björn E. Árnason,
(sign)
Eggert Claessen,
(sign)
Torfi Ásgeirsson,
(sign)
Réttan útdrátt staöfestir.
16/8 1950.
Björn E. Árnason
(p. t. formaður)
ivíaGNUS THORLACIUS
hæstaréttarlögmaður
málaflutningsskrifstofa
Aðalstræti 9. — Sími Í875
xBERGM
Briisselnefndin hefir nú
ákveðið, hverjir skuli fara
til Brxissel og keppa þar fyrir
fslands hönd á Evrópumeist-
aramótinu þar. Tólf menn
hafa valizt til fararinnar, og
er ekki að efa, að hér eru á
ferðinni beztu íþróttamenn
landsins, sem hafa verulega
sigurmöguleika.
'í ioo m. hlaúpinu munu þeir
keppa Finnbjörn og Haukur
Clausen, en þeir eru vafalaust
beztu sþretthlauparar eins og
stendur og vel getur verið, aö
annarhvor þeirra komizt í úr-
slit. Þá verður og að telja, aS
skynsamlega hafi veriö valiö i
200 m- hlaupiö, þeir Ásmundur
Bjarnason og væntanlega Hörö-
ur Haraldsson, senx jafnframt
er íslandsmethafi á þessari veg-
arlengd. Vonandi verður Hörð-
ur lxeill heilsu þegar þar að
kemur og kæmi mér þá ekki á
óvart, að hanu yrði meðgl
þriggja béztu. Þá er ekki nokk-
ur vafi á því, að Guðnxundur
LárUsson hefir stómikla sigur-
möguleika í 400 metrunum, er
lxann fær harða keppni, og má
vel húast við, að hanu færi ís-
landsmetið enn nokkuð niður,
jafnvel allt niöur í 48-5 sek.
í 4X100 metra boðhlaup1
eru sigurmöguleikar okkar
miklir, ef vel tekst til um
skiptingar. Kæmi engum á
óvart þó að þeir Ásmundur,
Guðmundur, Finnbjörn og
Haukur hlypu á 41-5 sekúnd-
um, en þau eru fá Evrópu-
löndin, sem geta gert sér
vonir um að ná betri árangri.
Eg ætla, fyrir mitt leyti, að
gerast svo bjartsýnn að spá
sigri íslendinga í þessari
keppni.
*
Torfi Bryngeirsson ætti að
geta orðið með þrenx beztu, en
hann er geysiharður keppnis-
maður, eins og kunnugt er. Það
er engan veginn ósennilegt, aö
hann stökkvi 4.30 111. Gunnar
Huseby ætti að vera tröllviss
með sigur í kúluvarpi. Mætti
segja nxér, að hann kastaði.
16.50 metra, ef hqxpnin er íxiéð*
Örn Clausen ætti að vera örugg-
ur nxeð tugþrautina, enda lxefir
nxér verið sagt, að hantx sé í
ágætri þjglfun eins og er. Loks
ætti Skúli Guömundsson að
hafa nxikla sigurmöguleika í
hástökki- Eins og hér hefir ver-
ið drepið á, nxá búast við glæsi-
legri franxnxistöðu Isléjjftinga
og víst er um það, að Brússel-
ílokknuni fylgja beztu óskir
liéðan að heiman.