Vísir - 05.04.1952, Qupperneq 7
Laugardaginn 5. apríl 1952
V í S I B
HÖFUÐMANNSINS
Eftir Alexander Pusjkin. [£
3 gg
■ * 5 2
■ 93
B a
fl ■ ■ ■
aaflflflflflflBflflflflflBflBaBDflflflflflflflaflflfliflflflaaflflflflflflHBBfloaflBBsaflBflflflBflflfli
SI3IBlBaBSaBISIMRBRISBflBBBHIfllRIIIIBBBBHflBDED8aGBaiBlfllllflflfllflIfll
Vildi enæla sig við
kristur.
„Kæri Pétur Andrésson,“ stóð' þar. „Gerðu svo vel að
senda mér með þjóninum hundrað rúblurnar sem þú
. tapaðir í gær. Eg þarf peninga núna í svipinn.
Þinn tryggi vinur
Ivan Zurín.“
Hvað átti eg að gera? .... Eins og ekkert væri um að vera
sagði eg við Saveljitsj að hann ætti að afhenda þjóninum
hundrað rúblur.
. — Hvað er að? Hversvegna? hrópaði Saveljitsj steinhissa.
— Eg skulda þær, sagði eg kaldranalega.
— Skuldar þær? hrópaði hann enn og varð því meira hissa.
-— Hvenær hefirðu haft tíma til að stofna.skuld hér? Nei, það
er eitthvað bogið við þetta. Eg get ekki greitt svona háa upp-
liæð.
Nú fannst mér að eg yrði að láta skríða til skarar og sýna
gamla þjóninum mínum hvor okkar hafði húsbóndaréttinn.
Þessvegna horfði eg dólgslega á hann og sagði byrstur:
— Eg er húsbóndi þinn og þú ert þjónn minn........Eg á
peningana en ekki þú. — Eg hefi tapað þessu í spilum, af því
að eg hafði garaan af því. Og nú gerir þú það sem eg skipa
þér!
Það var líkast og Saveljitsj hefði orðið fyrir eldingu og
hann starði á mig en gat ekki komið upp nokkru orði.
— Nú .... á hvað ertu að glápa? sagði eg reiður.
Gamli þjónninn fór að gráta.
— Pétur litli Andrésson, sagði hann. — Þú mátt ekki láta
mig deyja af harmi. Kæri húsbóndi minn, skrifaðu þessum
ræningja og segðu að þetta hafi allt verið í gamni og að þú
hafir aldrei átt svona mikla peninga..... Hundrað rúblur!
Drottinn minn dýri! Skrifaðu honum að hún mamma þín hafi
bannað þér að spila nokkurntíma um annað en hnetur.
— Láttu eklti heyra svona bull til þín’ sagði eg reiður.
Komdu raeð peningana, annars rek eg þig heim til þín.
Eg sárvorkenndi gamla manninum, en vildi sýna honum að
hann mætti ekki fara með mig eins og krakka.
Zurin fékk peningana sína og Saveljitsj flýtti sér að Ijúka
verzlunarerindunum, svo að við kæmumst sem fyrst úr þessum
vonda stað.
Eg fór með slæma samvizku frá Simbirsk. Eg kvaddi ekki
bdliardkennarann minn og datt ekki í hug að eg sæi hann
nokkurntíma framar.
Smiður nokkur í Húnaþingi
var jafnan sóttur til að smíða
utan um, er með þurfti, svo
langt sem til hans náði. Lét
hann kistuna ævinlega standa
opna á næturna, meðan á smíð-
inni stóð, og kvaðst gera það,
til þess að sá dauði gæti mælt
sig við hana, ef hann vildi.
Einu sinni sem oftar var
smiðurinn á bæ einum að smíða
líkkistu. Var hann langt kom-
inn með hana, búinn að smíða
bæði undirkistu og yfirkistu,
en átti eftir að ganga frá henní.
Kistan stóð í framhýsi. Um
kvöldið, þegar smiðurinn var
sofnaður, kemur sá dauði að
rúmi hans og vill vekja hann.
Fer svo tvívegis, að smiðurinn
vaknar við aðsókn hans. Smið-
urinn gat ekki skilið, hverju
þetta mundi sæta og fór að
velta því fyrir sér, hvort h’on-
um hefði í einhverju yfir sézt
með kistuna. Dettur honum þá
í hug, að einhver kunni að hafa
orðið til þess að loka kistunni,
eftir að hann hætti að smíða
um kvöldið. Hann bregður
sér því í fötin og út í smíða-
húsið. Er þá sem hann grun-
aði, að lokið hafði verið sett á
kistuna. Hann opnar hana þeg-
ar og' leggst svo fvrir aftur. —
Eftir það bar ekki meira á að-
sókn hins dauða. (ísl. sagnaþ.
og þjóðs. G. J.)
Höggið ■ Heiðarseli.
2. KAP. FYLGDARMAÐURINN.
Eg var heldur daufur í dálkinn á leiðinni. Hundrað rúblur
voru mikið fé í þá daga. Og eg' fann sjálfur að eg hafði hagað
mér eins og flón á gistihúsinu og skammaðist mín gagnvart
Saveijitsj. Allt þetta kvaldi mig og píndi. Saveljitsj sat þög-
ull og svipdimmur við hliðina á mér og leit ekki einu sinni á
ínig. Ræskti sig bara við og við.
Mig langaði til að sættast við hann en vissi ekki hvernig
eg ætti að byrja. Loksins segi eg:
— Jæja .... Saveljitsj! Eigum við ekki að verða vinir aft-
ur . . . .? Eg sé sjálfur að eg hefi hagað mér eins og bjáni. Eg
skal aldrei vera svona vitlaus framvegis. Og vertu nú ekki
reiður við mig.
— Æ, Pétur litli Andrésson! Það ert ekki þú, sem eg er
rfciður við, sagði hann og andvarpaði. Eg er reiður sjálfum
mér. Hvernig gat eg verið svo heimskur að skilja þig einan
eftir í gistihælinu ....? Hvílík hörmung! Hvernig á eg að
geta litið framan í húsbónda minn þegar hann hefir fengið
að vita að barnið hans drekkur og sóar peningum í spil?
Mig langaði til að hughreysta hann og sagði að eg skyldi
aldrei eyða einum kópeka framar, nema spyrja hann um leyfi.
Hann hresstist dálítið við þetta, er. þó sat hann lengi enn, hristi
höíuðið og andvarpaði:
— Hundrað rúblur! Það er nú ekkert smáræði.
Við fórum að nálgast áfangastaðinn. Kringum okkur var
eyðileg slétta, hvar sem litið var og svo langt sem augað eygði.
Allt var á kafi í snjó. Það var komiö að sólsetri. Sleðinn rann
mjóan slóða í snjónum. Ekillinn var alltaf að líta í kringum
sig, en allt í einu tók hann af sér húfun og sneri sér að mér:
— Leyfir herrann að við snúum við?
— Hvers vegna ættum við að gera það?
— Það ber til beggja vona með veðrið......Hann er farinn
að hvessa. Sjáið þér — það er kominn skafrenningur.
— Ætli það sé hættulegt? '
— En sjáið þér þarna, sagði ekillinn og benti til austurs
..með keyrinu.
— Eg sé ekkert.
•— Þarna .... þarna .... sjáið þér skýið þar'na?
Árið 1858 var reist nýbýli
innst í Jökuldal. Býli þetta hét
Heiðarsel og var í Brúarlandi.
N álægt veturnóttum þetta ár
var Jón bóndi Guðmundsson á
Aðalbóli fenginn til þess að
smíða innan í skemmu í Heið-
arseli. Skemma þessi var all-
stórt hús, stóð að sunnanverðu
við bæjardyr, og var innan-
gengt í hana úr dyrunum. Úti-
dyr voru einnig á skemmunni
og var rammger hurð fyrir á
nýjum járnum. Var henni lok-
að með skrá mikilli og gekk
læsingarjárnið í gildan járn-
keng, sem rekinn var gegnum
dyrastafinn og hnykktur að
utanverðu.
Eitt kvöld var Jón að smíða 1
frammi í skemmu. Var úti-
dyraburð lokuð, en hin eigi.
Allt í einu reið högg mikið á
útidyi’ahurðina, sem lokuð var.
Var höggið svo mikið, að hurð-
in flaug alveg opin. Jón var
hinn mesti þrek- og kjarkmað-
ur. Vildi hann vitja hverju
þetta sætti, og g'ekk út til að
Háseta
vantar á 100 smálesta tog-
veiðibát. U.ppl. í síma 81480
og 7109 í dag.
%
„Hausthrif“, gobelinvefnaður á sýningu Vígdísar Kristjánsdóttur
í bogasal Þjóðminjasafnsins. — Sýningin hefst í dag.
(Sjá grein um sýninguna á 5. síðu).
Utlendir lampar
Við höfum mildjs úrval af borolömpum, standlömpum
og vegglömpum.
NYTSAMAR TÆKIFÆRISGJAFIR.
Skvrma hú&in
Laugavegi 15.
Bezt al auglýsa í Vísi.
Tilky nning j
frá Menntanjálaráði Islands. j
. • • • . - ; :i
Umsóknir tim styrk, sem menntamálaráð veitir tii í
náttúrufræðirannsókna á árinu 1952, skulu vera konmar :
til skrifstofú ráðsins fyrir 1. maí næstkomandi.
i