Vísir - 11.06.1953, Blaðsíða 5

Vörðuf — Slvötf — Heimdallui* — Óðiern
SjálfstæðisfélÖgin í Reykjavík éfna til seimeigmlegrar kvöldvöku annað kvöld, föstudag 12 þessa mánaða
ldukkan 8,30 í SjálfstæSisKúsinu.
RÆÐIJR:
Birgir Kjaran, hagfræðingur og Sigurður Kristjánsson fyrrverandi alþingismaður.
SKEMMTIATRIÐI: ,
Einsöngur: Einar Kristjánsson, óperusöngvari, með aðstoð J. Felzmann.
Gamanþáttur: — nýr og bráðskemmtilegur — Alfreð Andrésson og Haraldur Á. Sigurðsson.
Norska cabaret-söngkonan Jeanita Melín, syngur vinsæl dægurlög með undirleik C. Billich.
Gamanvísur: Alfreð Andrésson. t- *
Fimmtudaginn 11. júní 1953
VÍSIR
Mýrasýsla efni árbókar FÍ '53.
flöfundui* hennar er Þorsteum
Þorsteinsson srslumaðnr.
íslands
Arbók Ferðafélags
1953 er komin út.
Bókin fjallar um Mýrasýslu
og er eftir Þorstein sýslumann
Þorsteinsson í Búðardal.
Bókin er um 130 bls. að
stærð og skiptir höfundUr henni
í 12 kafla, auk eftirniála. Kafl-
arnir eru: Héraðið og heiðalönd,
Samgöngur • og aðdrættir,
Hlunnindi, Hvítársíða, Þverár-
hlíð, Norðurárdalur, Stafholts-
tungur, Borgárhx-eppur, Borg-
arnes, Álftaneshreppur, Hraun-
hreppur, Hellar í Hallmundar-
hi'auni.
í aðfararorðum forseta og
ritara Ferðafélagsins að bók
þessai’i segir m. a.:
„Borgarfjaxðarhérað hefur
löngum verið rómað fyrir nátt-
úrufegurð og búsæld. Fjallasýn
er þar víð og auðug að ógleym-
anlegum kenniheitum, svo sem
Baulu, Strút, Eiríksjökli, Oki
og Skarðsheiði. Vötn eru mörg
og veiðisæl í héraðinu og heiða-
löndum þess. Um héraðið liggja
og hafa löngum legið þjóðleiðir
frá Norður- og Vesturlandi til
Suðurlands. Mun því mega
fullyrða, að gestagangur hafi
verið meiri í Borgarfirði en
flestum — ef ekki öllum —
öði’um héruðum þessa. lands.
fex’artæki, ferðamennska og
gististaðir hafa breyzt, en
ferðamannastraumui’inn sí-
fellt aukizt. Laxárnar freista
margra veiðimanna, og margar
fjölskyldur úr Reykjavík eiga
sér nú orðið sumarlönd í Borg-
arfirði“. — Þar segir ennfrem-
ur: „Höfundinum hefir tekizt
að rita gagnorða lýsingu og þó
hlýlega af æskvustöðvum sín-
um og ættai'héraði, landslagi
þess og sögu, mönnum og mál-
efnum. Örnefni eru ekki rakin
fram yfir nauðsyn og söguleg-
um fróðleik um hið söguríka
hérað er mjög stillt í hóf og
miðað við þai'fir fei'ðamanna.“
Mikill fjöldi mynda prýða
bókina, og hefur Páll Jónsson
tekið þær flestar.
Ferðafélag íslands hefur nú
gefið út íslandslýsing'u sína í
26 bindum og er henni enn ekki
nærri lokið. Er þarna um að
ræða stórmei’kilegt landfræði-
legt og þjóðfræðilegt rit, er
mun lifa á meðan prentað mál
gevmist.
Flestar hinna eldri árbóka
elztu hafa verið ljóspi’entaðar
og' fást því að nýju á skrifstofu
félagsins í Túngötu 5. Félags-
stjórnin liefur ákveðið að bæði
nýir og eldri félagar skuli fá
allar fáanlegar árbækur félags-
ins fyx’ir hálfvirði ef þær eru
keyptar í einu lagi. Eru þetta
einstök kostakjör, því að hver
og' ein þeiri-a bóka er sjálf-
stæð heild út af fyrir sig og
hin merkasta í hvívetna. Og
miðað við verð á öðrum bókum
er þarna um gjafverð að ræða.
Ekki sameiginlegir
framboðsfundir.
Frambjóðendur stjórnmála-
flokkanna í Gullbringu- og
Kjósarsýslu hafa orðið sam-
mála um að efna ekki til sam-
eiginlegra umræðufunda vegna
kosninganna.
Þykir sýnt, að fundirnir
hljóti að verða of langir, er svo
margir aðilar ræða málin ítar-
lega, og því óheppilegt að efna
til slíkra fundahalda.
Hins vegar raunu flokkarnir
efna til framboðsfunda á eigi-n
spýtur hver í sínu lagi í kjör-
dæminu.
ísframleiðsla í Fiskiðjuverinu
hafin fyrir nokkrum dögum,
til eigln nota og handa skipum er við það skipta
Akkusíin ,50 lesíir á sólarlirin^.
Fyrir nokkrum dögum var
liafin framltiðsla á ís í Fiskiðju-
veri ríkisins. Tíðindamaður frá
blaðinu hefur skoðað vélar og
þau tæki, sem notuð eru við
framleiðsuna, færiútbúnað og
ísgeymslu o. s. frv. og fengið
eftirfarandi upplýsingar:
Svo var ráð fyrir gert í upp-
haíi, er Fiskiðjuverið var byggt,
að einn líður í stai’fsemi þess
yrði framleiðsla á ís, til ísunar
á fiski, bæði fyrir Fiskiðju-
verið sjálft, og báta og togara,
sem við það skipta. Sökum fjár-
skorts var ekki unnt að ráðast
í þetta fyrr en nú. Hefur það
valdið Fiskiðjuverinu miklum
óþægindum og fjái’hagslegu
tjóni, að ekki hefur verið unnt
að hefja þessa framleiðslu fyrr,
enda hefur húsrúm það, sem
til þess var ætlað, þ. á. geymsla
fyrir ísinn ásamt nokkru af
vélum, staðið ónotað fi-am að
þessu.
ísinn er framleiddur á þann
hátt, að vatni er hleypt í mót,
sem fest eru saman í 16 stál-
ramma, og tekur hvert mót 25
kg. af vatni, en alls eru mótin
960. Ramminn með mótunum
er síðan settur niður í ker með
kældum kalciumpækli, en hon-
um er stöðugt dælt milli mót-
anna og kæliröra, sem kæld
ei’u með ammoniaki.
Þegar frosið er í mótunum er
rammanum með mótunum í
lyft upp og er honum snöggvast
difið í volgt vatn til þess að
eru þrotnar en nokkrar þær losa isinn. Síðan er isblokkun-
um hellt úr, og þær fluttar á
færibandi inn í geymsluna, sem
tekur um 200 smálestir.
Við útskipun er ísinn malað-
ur og i-ennur hann úr kvörninni
niður á bíl, sem stendur við
húsvegginn.
Aðfei’ð þessi er í höfuðat-
riðum svipuð því, sem áður
hefur tíðkast hér á landi, en
kranar og annar útbúnaður við
meðfei-ð íssins er af fullkomn-
ustu gei’ð.
Vorboðafuricfur
annað kvölcl.
Sjálfstæðiskvennafélagið Vor
boðinn í Hafnarfirði efnir til
fundar í Sjálfstæðisliúsinu ann-
að kvökl kl. 8.30.
Avörp flytja frú Rannveig
Vigfúsdóttir, frú Soffía Sigurð-
ardóttir og frú Sólveig Eyjólfs-
dóttir. Þá verður kvikmynda-
sýning og kaffidrykkja. Þess er
vænzt að konur fjölmenni.
Fulltrúaráðið ræðir
kosningarnar.
Fundur fulltrúaráðs Sjálf-
stæðisflokksins var haldinn í
Sjálfstæðishúsinu í gærkveldi.
Formaður fulltrúaráðsins,
Jóhann Hafstein, ræddi um
starfshætti þess vegna kosning-
anna. Bjai’ni Benediktsson, ráð-
herra og Gunnar Thoroddsen,
borgarstjóri, fluttu ræður, en
að þeim loknum talaði Hannes
Þorsteinsson.
Skemmtileg ferðabók.
Ein af skemmtilegustu ferða-
bókum sem íslendingur hefur
skrifað er bók Sigurðar Breið-
fjörðs ,;Frá Grænlandi“.
Sigurður dvaldi um 4ra ára
skeið í Grænlandi og ferðaðist
allmikið um suðurhluta þess.
í upphafi bókarinnar lýsir
Sigurður því er hann kom til
Grænlandsstrandar eftir 8 vikna
útivist í hafi. „Hófst þá Græn-
landstindur upp úr nætur og
þokuskýjum 17. maí árla morg-
ungs. Hvert fjall var þá enn í
alhvítum vetrarstakki og dró
til sín kaldan anda norðan úr
hafi.“
Þær óspjölluðu meyjar.
Á móti Grænlandsfarinu
komu fjórir höðnökkvar og
réru fjórar stúlkur hverjum
þeirra en karlmaður sat í skut
imeð stjórnarár í höndum. Kven-
bátarnir drógu skipið inn til
hafnaT þar eð byr þraut „og
fór það fram með miklum söng
af þeim konunum. Sungu þær
í sífellu, og allar í sénn:
„umíarsuít tíkipok — stóra
skipið er komið.“
Lýsir Sigurður síðan konun-
um og búningi þeirra, en bún-
ingur þeirra ber ákveðinn lit,
esm fer eftir því hvort um
giftar konur er að ræða, ógiftar
mæður, ekkjur eða þá ó-
spjallaðar meyjar. En Sigurður
telur að búning hinna óspjöll-
uðu meyjar sé ekki ævinlega að
mai’ka.
Samskipti við þjónustuna.
Þegar í land var komið var
Sigurði vísað á þjónustukonu
grænlenzka, sem taka átti við
ferðaklæðum hans til þvotta og
aðgerðar. Um samskipti þeix-ra
segir Sigurður m. a.:
„Börðumst við bæði sem
bezt gátum um þetta efni, með
táknum og bendingum. Var
hún heldur snúðug og stygg í
fyrstu; en við eitt brennivíns-'
staup og tvær brauðkökur tók
hún töluverðum bata, og færði
mér skömmu síðar flykki af sél,
hálfsoðið, með spiki og skinni
og benti mér að matast, en þar
eð krásin var heldur ótérlega
framreidd, vildi eg ekki og var
þá úti vináttan að því sinn.“
Ó'þrifnaður Grænlendinga.
Skömmu eftir komu sína til
Gx-ænlands var Sigurður sendur
að svokölluðu Dranganesi.
Ekki hafi verið þar margt
manna fyrir að hitta; því Græn-
lendingar sem búa þar á vetr-
um, voru í síldfiski og selaverki
inni í fjarðabotnum. „En þar
voru þess fleiri mannamenjai'“
segir Sigurður „sem gáfu illan
daun, og úði þar allt um kring
af maðki og alls konar óþrifum,
fúlnuðum skinnfatnaði, sela-
innýflum og annarri óþekt. Þó
kvað mest að þessu kringum
húsamyndir Grænlendinga, og
voru þau sjálf innan sökkvandi
maðkaveita. Ekki að síður sá
eg Grænlendinga, sem með
okkur voru, grafa upp úr for-
inni úldna og fína selhreifa og
garnir, er sendu stækan þef
langt að; en þeir lögðu sér þetta
til munns öþvegið og útatað, og
sem furðulegast var, töldu þetta
sælgæti og viidu heldur eta það,
en óskemmda og góða fæðu.“
SameigSníleg
kvöldvaka Sjáif-
stæðisfélaganrfeá
á morgtfn.
Stjórnir Sjálfstæðisfélaganna
Varðar, Hvatar, Óðins og Heim-
dallar gangast fyrir sameigin-
legri kvöldvöku í Sjálfstæðis-
húsinu annað kvöld kl. 8.30.
Verða þar ræðuhöld, ýms
skemmtiatriði, en að lokum
verður dansað.
Kvöldvakan hefst með því,
að Birgir Kjaran, formaður
Varðar flytur ræðu, en síðan
talar Sigurður Kristjánsson,
fyrrverandi alþingismaður. —
Einar Kristjánsson, óperusöngv
ari syngur einsöng með aðstoð
Josefs Felzmann. Þá verður nýr
og bráðskemmtilegur gaman-
þáttur, sem þeir Alfreð Andrés-
son og' Haraldur Á. Sigurðsson
leika. ' Jeaníta ‘Mélin, norslc
kabarettsöngkoría sýngur dæg-
'úrlög með undirléik Karls Bill-
ich. Síðan mun Alfreð Andrés-
son syngja gamanvísur. Að lok-
um verður stiginn dans. Að-
göngumiðar verða seldir í skrif"
stofu Sjálfstæðisflokksins á
morgun, föstudag og er verð
þeirra kr. 15.
Rauða kross-sjúkrahús Svía
í Pusan í Kóreu hefur hjúkrað
20,000 hermönnum 14 þjóða.