Vísir - 02.07.1953, Blaðsíða 5

Fteimtudagirni 2. júlí 1953.
VÍSIR
3Marg£r álíía- aö Æbdel
JVasser segi hanustt fyrir
eerkunn•
Sir Winston Churchill hélt
nýlega merka ræðu á þingi
Breta, sem vakti alheimsat-
hygli, enda bann svo að segja
öll stjórnmál í stjórnmálum
heimsins. Mesta athygli mun
hafa vakið tillaga hans um
fund forystumanna stóveld-
anna.
Aðalkjarni ræðunnar var þó
Egyptalandsmálið og átökin
um Suez-skurðinn.
Churchill var allstórorður,
enda mun hann hafa álitið, að
atburðirnir við Suez væri komn
ir á hættulegt stig. Var og
ástæða til að líta svo á, þar
sem Naguib talaði af miklum
þjósti (eftir að John Foster
Dulles fór frá Egyptalandi) og
kallaði Breta árásarþjóð og
fjandmenn Egyptalands.
Sérstaklega var þó ástæða
til að athuga eftirfarandi orð
Churchills:
„SI. sumar rak foringi í her
Egypta Faruk konung frá
völdum og gerði sig, eða var
gerður, að einræðisherra þar í
landi. En það er sá hængur á
því að vera einræðisherra, aS
aðrir segja honum oft fyrir
verkum“.
Liðsforingjasamtökin.
Það munu vera liðsfonngja-
samtökin (junta) sem Churc-
hill á við með þessu, en „junta ‘
liðsforingjanna studdi Naguib
til valda. — í þessum samtökum
er Naguib ekki valdamestur,
heldur annar yngri maður.
Hann er 35 ára að aldri og
heitir Gamal Abdel Nasser,
ofurtsi að tign. Þeir, sem kunn-
ugastir eru stjórnmálum
Egyptalands álíta að hann sé
aðalmaðurinn og munu sendi-
menn Breta, er semja áttu um
Suezmálið, hafa komist að
raun um það. Hann var í samn-
inganefndinni ásamt þrem öðr-
um úr „nefnd frjálsra liðsfor-
ingja.“
Þessa manns, sem þarna kom
í Ijós í brennidepli heimsmál-
anna, er rétt að geta að nokkru.
Þegar Rommel ógnaði Alex-
andríu árið 1942, létu Bretar
skriðdreka sína brjóta niður
hliðin að Abdinhöllinni og
neyddu Farúk til þess að skipa
Nahas pasha fyrir forsætisráð-
herra. Þeir álitu að honum
mætti treysta, eins og þá stóð
á. Nahas var foringi wafdista,
sem kunnugt er.
Nasser vildi ekki
vera í stjórn.
Gamal Abdel Nasser er son-
ur embættismanns úr póstþjón-
ustunni 'óg var höfuðsmaður í
þjtiinustu Breta1 við Alameiu
þegar þetta bar við. Gladdhí
hann mjög yfir atburðinum.
Sama kvöld sór þessi ungi mað-
ur að koma sællífiseggnum
Farúk frá völdum og með mik-
illi þolinmæði tókst Nasser að
sameina hina „frjálsu liðsfor-
ingja“, sem voru sama sinnis.
ýÞetta er minn her“, segir
hann. „Á tíu erfiðum arum hef
eg þjálfað hann:“ Hin háðulega
herijerð til Palestiriu jgérðist á
þeim árum og varð Nasser ekki
blíðari í skapi út af þeim ó-
förum. Hann fékk þar og var-
anlegt mein er hann særðist á
öxl.
Þegar réttur tími vai kominn
völdu liðsforingjasamtökm
prýðismannin Naguib til for-
ystu, hann var talinn hæfastur.
Nasser vildi ekki vera í
stjórn, en hann liefur stöðu
meira er áríðandi en nokkurt
ráðherra-embætti. Hann er að-
alritari í frelsisflokknum, sem
einn er nú leyfður á Egypta-
landi. Það má að nokkru líkja
stöðu hans við stöðu aðalritara
í kommúnistaflokki Ráðstjórn-
ai'ríkjanna.
Hver er stefna Nassers?
Bretar álitu að auðveldara
yrði að semja við Nasser en
Naguib, en þó murt hann hafa
valdið því að umræður um
samninga strönduðu. Það er
aldrei auðvelt fyi’ir Vestur-
landabúa að skilja hugsana-
feril austrænna irtanna. Og
Bretar hafa verið í vafa yfir að-
ferðum Nassers 'ófursta. En
blaðamenn hefur hann talað við
og lýst því yfir, að Egyptar
vilji hafa óskoruð yfirráð yfir
Suezskurðinum. Það eitt sé i
samræmi við fullvéldi Egýpta-
lands. — Nasser var sá er kom
á: traustu sambandi. Egyþtá við
Arababandalagið og stendur
það nú sem fastast að baki
Egypta, í kröfurh þeirra á
hendur Bretum.
Nokkru áður en Churchill
héít ræðu þá er á vár mmnst í
upphafi, átti hann tal við
brezkan fréttaritara, sem sagði
honum að Egyptar mundi
þurfa á brezkum tseknimennt-
uðurn mönnum að halda, en
heimtuðu að hafa sjálfir stjórn
á öllu við Suez. Sagði hann að
Nasser hefði sagt „að egypzka
þjóðdn hefði glatað öllu trausti
á Bretum eftir, áð samningar
víð þá hefði strandað hvað
eftir annað. Og kommúnistar
myndi færa sér í nyt þjóðernis •
kennd almennings.“
Naguib bar fram þá uppá-
stungu að Aröbum væri falíð
að taka að sér varnarskyldu
Vesturlanda á Mið-Austurlönd-
um og væri það í fullu sam-
ræmi við fullveldi Arabaiíicj-
anna. Mun Nasser vafalaust
hafa átt þátt í þessari uppá-
stungu og sýnir hún Ijjst sam-
band hans við Arababandalag-
ið. En komist þessi uppástunga
til framkvæmda myndi hún
kollvarpa allri áðstöðu Breta
á þessum slóðum og hafa o-
fyrirsjáanlegar afléiðingar i
varnarmálum Vesturlanda.
Churchill lét svo um mæi' í
ræðu sinni að Bretar myndi á
Suez.grípa til yarnar.bæði gegn
árásum og skemnadarverkum.
Ræður .Churchills og Naguib
sýna að- þarna er sprengingar-
hsétta á ferðum og. er eitki að
undra þp'að mörgum' náfi oi ðið
órótt i sinni út af máli þessu.
100 farast 1 jám-
brautarslysi.
Naguib virðist;mikill tilfinningamaður, ef dæma má af ýmsum
myndum af honum. Hér tárast hann t.d., begar minnzt er
sheiksins Hassans el Banna, foringja bræðralags Mohaineðs-
trúarmanna, sem drepinn var 1949. Við hljóðnemann einn
bræðra el Banna, og annar situr við hlið Naguibs.
Austurríki — K.R. 4:3.
Austurríská'* liðið var nú fóru Austurríkismenn að færa.
nokkuð breytt ffá því sem það sig upp á skaftið og áttu leik-
inn að mestu eftir það.
yar i landsloíknlím, og léku nú
,með . liðinu varamennirnir
fimm.
. Ekki var að sjá, að liðið tæki
nokkrum stakkaskiptum við
svo mikla þreytingu, enda lék
liðið framúrskarandi vel, og
gefur markatalan alls enga
París (AP). —■ Mesta járn-
brautarslýs í sögu Indókína
varð í vikunni sem leið. ihugmynd um gang leiksins.
Hafði brú á gili einu verið,. K.R.-liðið var með þrjá láns
löskuð, svo að hún brotnaði menn, Svein úr Val og Halldór
undan járnbraitt'ariest, sem ekið og Pétur frá Akranesi.
var út á, hana. Hundruð menn. Fjwstu fimmtán mín. leiksins
biðu bana, þar af nokkrir her- voru nokkuð jafnar, en úr því
menn. <■ . ' . .'
Sjávarfailalestin hollenzka.
Járnbrautarlestin á myndinni,
sem fyigir jvessum línum, ér
sennilega hin eina í heimi, seni
sæta verður sjávarflóðum, til;
þess að geta komizt leiðar
sinnar.
Nei, hún er raunar ekki sú
Er um tólf mín. voru af fyfri
' hálfleik gaf Pétur mjög góðan.
bolta fyrir fætur Þorbjörns,
sém var einn fyrir miðju markf
vel innan vítateigs og sendi
boltann í markið.
Ekki tókst Austurríska liðinu
að jafna fyrr en á 32. mín., þó
oft munaði litlu, en þá náði
vinstri útherji þeirra boltanum.
inn við markteig og skoraði
þegar. Fáeinum mín. síðar var
hálfgert þóf framan við mark
K.R., markmaður hljóp út úr
markinu, en boltanum var
rennt lauslega fram hjá hon-
um og í mark.
Fyrri hluta siðari hálfleiks
voru Austurríkismenn í stöð-
ugri sókn og bjargaði vörn K.
R-liðsins oft naumlega. Þó
tókst henni að verjast þar til
á 23. mín., að hægri innfram-
herja austurríska liðsins fékk
boltann inn við vítateig og
skoraði með föstum jarðarbolta,
sem markvörður K.R. sá ekki
fyrr en of seint, og gerði hann
enga tilraun til að verja. Fjórða
markið skoraði sami maður eft-
ir að hafa fengið mjög góða

ur brautargpngisins, svo að
hægt væri að láta Iestir „skjót-
ast“ þessa leið, þegar lágsjávað
væri. Þetta var reynt og íókst
þegar í fyrsttí íilraun, og síðan
aka þrjár lestir þenna spotta
tvisvar á sólarhring — fram og
eina í heimi, því að þær eru j aftur — þvi að hæfilega lág-
þrjár, sem fara sömu leið, það'sjávað er í tyær klukkustundir
er að segja á inílli borganna j bverju sinni,
Kruiningen og Oostdijk í Hol- | Menn vonast til þess, að hægt
landi. Sjór gekk á land milli verði að gera við flóðgarðinn,
þessara borga í flóðunum í vet- j sem átti að halda sjónum í skef j
ur, og enn gætir þar flóðs og umum á þessum slóðum, í ágúst
fjöru, svp að sex feta djúpur j mánuði, en í lionum eru þrjú
sjór er á þrautinni við flóð. skörð, sem sjórinn streymir um.
Leiðin er fjórir kílómetrar og .Þegar svo verður komið, verð- sendingu inn undir markteig.
all-mikilvæg fyrir samgöng- ur sjávarfalla-áksturinn úr sög- j Strax eftir að leikur hafði
urnar, en það hefði kostað ó- unni, en sá. sem fann upp á hafist að nýju fékk austurríska
hemjufé að koma brautinni á honum, hefiir 'þegar fengið laun .jjgjg ^ sjg hornspyrnu, boltan-
þurrt. i in fyrir hugvitssemi sína, því um var Spyrnt fyrir markið og
Datt þá einum starfsmanni-að hann var gerður að eftirlits- gíðan út á vöuinni en þar var
jarnbrautanna i hug, hvort ekki manm jarnbrautanna i heraði . .
. fvnr Sveinn Helgason, sem
mundi mega treysta undirstoð- sinu. | -
skoraði með glæsilegu skoti
efst í hægra horn marksins.
Aðeins mínútu síðar fékk Þor-
björn boltann fyrir miðju
marki, og renndi honum fram
hjá markverðinum, sem kom
hlaupandi út úr markinu, en.
tókst ekki að verja.
Fimmtán mín. voru nú eftir
af leiknum og' gerði K.R.-Iiðið
ítrekaðar tilraunir til að jafna,
jen þær fóru allar út um þúfur
og sigraði austurríska liðið,
eins og' fýrr segir, með fjórum.
mörkum gegn þrem.
Leiknlenn austurríska liðsins
eru allir mjög jafnir og erfitt
að gera upp á milli þeirra, leika
mjög hratt og eru ótrúlega ná-
kvæmir, er þeir gefa boltann.
í liði K.R. voru áberandi
beztir, varnarleikmennirnir
Sveinn Helgason, Steinn Stein's-
son og markmaðurinn, Guð-
mundur Georgsson. Framlínap
virtist óir í molum og ná
aldrei verulegum samleik.
Þ. T.
m.