Vísir - 28.08.1953, Blaðsíða 4

«
YfSIH
Föstudaginn 28. ágúst 1953.
WlSl'R
. ÐAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 1660 (fiinm Unur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.í.
Hlálegt hlutverk
Eins og Vísir skýrði frá fyrstur blaða í fyrradag, hafði verið
• efnt til fundasr með fiskkaupmönnum í Grímsby daginn
áður, til þess að ræða um löndunarbannið á íslenzkum fiski,
sem nú hefur staðið bráðum heilt ár. Voru skoðanir mjög skiptar
á fundinum, því að fiskkaupmenn í Grímsby höfðu alltaf gert
ráð fyrir því, að þeir mundu tapa á því, ef þeir fengju ekki ís-
lenzkan fisk til sölu. Mega menn minnast þess, að togaraeig-
endur í Hull hétu þeim í fyrra þeim bótum fyrir tapið á íslenzka
fiskinum, að skipum skyldi haldið til Grimsby, sem ella mundu
vera látin leggja afla sinn á land i Hull. Má gera ráð fyrir, aö
þau loforð hafi ekki verið sérstaklega vel haldin, úr því að
fiskkaupmennirnir í Grimsby eru ekki ánægðari en úrslit
fundarins gefa til kynna.
Rúmlega helmingur fiskkaupmanna í Grimsby sat fund
þenna, og voru á honum 330 menn. Síðan var efnt til skriflegrar
atkvæðagreiðslu um það, hverja afstöðu skyldi taka til lönd-
unarbannsins, hvort fiskkaupmenn skyldu styðja útgerðarmenn
framvegis eins og' hiuffað til. Úrslitin urðu þau, að samþykkt
var með naumum m iluta, að standa við hlið útgerðarmanna
sem fyrr. En yfir 50 menn tóku ekki þátt í atkvæðagreiðslunni,
og hafa tvímælalaust margir þeirra verið andvígir banninu.
Þeir, sem halda vilja fram löndunarbanninu, geta ekki talið
sig hafa unnið neinn stórsigur á fundi þessum, enda þótt þeir
hafi haft meirihluta við atkvæðagreiðsluna. Sigurinn er hjá hin-
irm, sem voru magnvana að heita má, þegar löndunarbannið var
sett á á árinu sem leið, en hafa þó eflzt svo síðan, að aðeins
var fárra atkvæða munur, þegar spurt var um afstöðu manna,
og þeim var gefinn kostur á að láta skoðun sína í ljós í leyni-
legri atkvæðagreiðslu, svo að ekki ætti að vera hætta á hefnd-
arráðstöfunum. Eru þetta því gleðilegar fréttir á sína vísu.
En því er ekki að leyna, að enn hefur ekki tekizt að leysa
löndunarbannið og rjúfa einokun þá, sem brezkir útgerðarmenn
Iiafa fært fiskverzlun í Bretlandi með kúgunaraðgerðum.
Útgerðarmenn gera sér allt far um að koma í veg fyrir að
George Dawson geti komið fiski á land eða haldið honum
óskemmdum, ef hægt verður að koma honum úr skipi og upþ
á hafnarbakka. Er þar ljósasta dæmið, að félag, sem hafði
dregizt á að selja Dawson nauðsynlegan ís, þorði ekki að standa
við heit sín, því að vafalaust hafa útgerðarmenn beitt viðeig-
andi hótunum.
Það er hlálegt og til harla lítils sóma fyrir Breta, sem einu
sinni voru þjóða sannfærðastir urn ágæti frjálsrar verzlunar
og helztu boðendur hennar, að þeir skuli nú hafa sett svo ofan
og sé svo óvandir að virðingu sinni, að þeim þykir mannsbragð
að því að reyna að kyrkja eina minnstu þjóð heims. Þó er rétt
að taka það fram, að hér er ekki öll brezka þjóðin á sama máli
<en meðan sjálf stjórnarvöldin telja sig ekki geta reist rönd
við ofbeldi útgerðarmanna hafa þeir raunverulega tekið sér i
hendur völdin að þessu leyti og gerast þá fulltrúar þjóðarinnar
allrar.
Hljóiir og hógværir menn.
íú ommúnistar hafa gumað mikið af hinum glæstu hátíðahöld-
um sem haldin voru í Búkarest í Rúmeníu ekki alls fyrir
löngu. Fjöldi manns fór héðan til „alþýðu“lýðveldisins austur
þar, og þaðan komu fregnir frá fréttaritara Þjóðviljans, er
ekki mátti vatni halda. Fréttapistlarnir streymdu að —■ þar til
maðurinn var skyndilega kominn austur. Þá tók snögglega
fyrir flauminn.
En þetta kemur þeim ekki kynlega fyrir sjónir, sem fóru
austur og voru ekki blindir. Jafnvel kommúnistarnir í ferða-
laginu — því að til þess að hópurinn yrði sem stærstur, fengu
fleiri að fara en rétttrúaðir einir — sáu að bak við hin glæstu
Potemkins-tjöld mótsins, var kúguð og beygð þjóð, er skorti
flest af því, sem mönnum þykir gera lífið bærilegt. En það sem
,einkum stakk í stúf við lofgerðdr hinna blindu kommúnista var
frelsisskerðingin á öllum sviðum. Menn höfðu ekki einu sinni
átt von á því, að þjóðin væri eins rækilega bundin á höndum
og fótum og raun bar vitni.
Vísir skýrði í gær frá því, sem bar fyrir augu eins ferða-
langanna, er hafði augu og eyru opin. Væntanlega gefst blaðinu
kostur á að skýra nánar frá för Búkarestfaránna á næstunni, því
af nógu er að taka..:íEn furðulegt væri, ef eins margir kommún-
istar kæmu heim og hófu þessa för, enda nokkurn veginn víst,
að ýmsir hafa kastað trúnni við að kynnast allri „dýrðinni".
ílr cjötuUuu
Monsieur Vigfús greiddi
henni lokka..........
0
Utilegumannætni ivrir 86 áruisi.
í Þjóðólfi 25. febrúar 1865 er
svolátandi yfirlýsing án þess að
fiekara tilefni sé gelið:
„Út af getsökum nokkrum,
sem mér voru gjörðar og haföar
voru í hámælum af sumum þar
heima í sveit minni næstliðið
sumar og haust, hefi eg nú,
síðan uður kom til sjóróðra, út-
vegað viðurkenningu þá sem eg
hér með verð að auglýsa:
Eftir tilmælum monsieur
Vigfúsar Vigfússonar votta
eg hér með, að hann keypti
af mér lokka í hitteðfyrra,
og borgaði fyrir þá 11
mörk, en hefur nú bætt við
10 mörkum, alls 3% dal,
svo að honum eru lokkarn-
ir að öllu leyti frjálsir.
Rvík, 13. febr. 1865.
Sigríður Jónsdóttir.
Af þessari viðurkenningu
geta allir sveitungar mínir, og
aðrir, séð að hinar áminnstu
getsakir eru tilhæfulausar.
Staddur í Reykjavík,
13. febr. 1865.
Vigfús Vigfússon
frá Minni Ökrum.
í Blönduhlíð.
I
Yfirlýsing út af fjalla’þjófum.
í sama blaði, þ. e. Þjóðólfi
frá 9. maí 1865 er svohljóðandi
auglýsing eða yfirlýsing birt:
„Vegna þess að eg hefi heyrt
svo marga íslendinga tala um
að fjallaþjófar séu til, sumir
eru að hálfrífast um það í dag-
blöðunum og sumir heima, en
enginn hefur hug eða kjark til
að vita hvort þeir eru til eða
ekki.
Nú býðst eg til að hjálpa
þeim sem halda að þeir séu til,
vegna þess að eg hefi séð vistir
eftir þá á Landmannaafrétt;
samt með því móti eg fái með
mér 60—100 manna og fái að
ráða útbúningi þeirra og öllu
sem þar að lýtur.
Nú bið eg alla mína landa,
sem halda eða vita til þeirra að
láta mig vita það, því það hefði
gömlu íslendingunum þótt
skynsamlegra að fara og sjá
híbýli þeirra heldur en að vera
að klifast á því fram og aftur
bæði í blöðunum og heima á
pöllum.
Runólfur Runólfsson,
steinhöggvari.“
Sýnir framangreind auglýs-
ing hina miklu útilegumanna-
trú, sem ríkti hér fram eftir
öllu og langt fram á síðustu
öld.
Féll í hvalpottinn.
í októbermánuði árið 1864
vildi það slys til a&Ljótsstöðum
í Vopnafirði að barn á 4. ári
féll í pott með sjóðandi vatni
og beið bana.
Varð slysið með þeim hætti
að mótir barnsins var að sjóða
Framliald á 7. síðu
er sSjrMéð
Izvestija barmar sér yfir
lélegum „sirkusklunnum.“
Jafiivel þeir eru starfirækt-
ir með ríkisá
Frá því var skýrt í þessurr
þætti í fyrradag,* að svo væri
að sjá af rússneskum blöðum,
að allskonar „auðvaldskvillar“
þrifust í Rússlandi, því að
menn væru þar hinir mestu
svikalirappar.
Slíkt er vitanlega næsta
lygilegt, en þar sem heiðiárleg
blöð eru borin fyrir sögum af
slíku, getum vér ekki dregið
það í efa, að sagt sé rétt frá
bellibrögðum austur þar. Og nú
kemur þáð á daginn, að fífi
hringleikhúsanna austur þar
hafa glatað gleði sinni — senni-
lega vegna hins' óviðunandi
ástands þar á öllum sviðum.
Izvestija sagði a. m. k. 14.
þessa mánaðar, að fífl og sér í
lagi skemmtileg fífl væru að
heita má horfin úr hringleik-
húsum landsins, og blaðið gerði
kröfu til þes's, að menn gerðu
gangskör að því að semja
„fjörlega, skemmtilega brand-
öfa fýftii:þau.“ '“■
Enn sagði blaðið frá því, að
það henti iðulega að hring
leikahús sýndu í Moskvu, á
þess að fífl væri þar með, og
öllum hringleikahúsum Ráð
stjdrnarríkjanna væru aðein
18 slíkir menn, og því miðu
væri það svo um flesta þeiiri
að þeir væru þrautleiðinlegir.
Orsökin er sú, að menn þeij
sem starfa hjá ríkinu við a
stjórna hringleikahúsum lands
ins — því að vitanlega er þa
um þjóðn^tingu að ræða -
réðu fáa fnenn til þess að semj;
skemmtisögur og brandara fyri
fíflin. Menn þessir semdu ýmis
legt, sem væfi að vísu of lélegt
til þess að það mætti heyrast
Moskvu, en slíkir brandara
fengju þó opinbera viðurkenn
ingu og væru sendir út un
landið, því að allt væri nógi
gott í sveitamanninn.
Izvestija komst því að þeirr
niðurstöðu, að ekki væri aðein:
þörf fyrir fleiri „sirkúsklunna"
•helduft þyrfti béinlíais að ko-hií
á fót fleiri hringleikahúsum. —
Húsmæður hér i bær hafa öðru
liverju sent Bergmáli b.réf varð-
andi matarkaup, og liafa sitt hvað
að segja. Fyrir nokkru sendi lnis-
móðir mér bréf, þar sem liún
kvartar undan því, að ekki fáist
fiskur í Reyk.javík, og bað, mig
þá að sctja fram alvarlega kvört-
un í þvi sambandi. Auðvítað var
það gerl, en aftur á móti er eg
hræddur um, að lisksalar geti
lítið við því gert. hvort fiskur
veiðist eða ekki. í gær sendi mér
svo ein ágæt kona bréf, þar sem
hún gerir kjötmálin að umtals-
efni.
Dilkakjötið komið.
i Þessii bréfi verð ég áð gera
ofurlítil skil, en efni þess er á
þá lcið, að kjötið sé alltof dýrt,
þegar það kemur fyrst á markað-
inn á sumrin. Um kjötverðið og
ástæðurnar fýrir þvi að það þarf
að séíja á þessu verði, þori eg
ekki að dæma, en aftur á móti
get eg ekki lialdið því fram, að
það sé dýrara en við má búast.
Ekki get eg tekið undir ummæli
húsmóðurinnar — en eg vona,
að lnin lesi þenna pistil — um
að okurverð sé á kjötinu. Dilka-
kjötið, sem nú er komið, kpstar
undir 30 krónum kilóið, og má
vel gera verri matarkaup.
Búkarestförin.
Þegar nokkur liópur ungmenna
lagði af stað héðan til Búkarest
vakti sú för nokkurt umtal, eins
og vonlegt var. Voru menn ekki á
einu máli um, livernig þessi furðu
lega ferð myndi takast, en all-
flestir, held eg, töldu hana hreina
áróðursferð kommúnista. Nú eru
Búkarestfarar komnir heim, eðá
nokkur hluti þeirra, og hafa feng-
izt fregnir af þvi, hvernig þeira
reiddi af. Það fór eins og margir
ætluðu, þrátt fyrir skrif Bjarna
Benediktssonar frá Hofteigi, að
austurförin varð miklu fremur
til aóð svifta grímiinni af konnn-
únistum en að verða þeim neitt
auglýsingarefni.
Yfirborðið fagurt.
Það var .svo sem auðvitað, að
móttökurnar yrðu góðar, því nú
var uiii að gera að sýnast, þar
sem hvorki meira né minna en
106 þjóðum var boðið til Búka-
rest. Sjálfsagt liefur förin tckizt
prýðilega í augum sálsjúkra
komnúmista, en í förinni voru
líka menn, sein óskuðu að horfa
með óbrjálaðri skynsemi á hhit-
ina. 1 gær birtist i Vísi fróðlegt
viðtal við einn af Búkarestförun-
um, sem á lilutlægan hátt reyndi
að gera sér grein fyrir því, hvern
ig ástandið austan járntjalds
væri. Eg held, að kommúnistmn
hafi ekki orðið kápan úr klæðinu
að þessu sinni. — kr.
Gáta dagsins.
Nr. 498.
Eins og nóttin er eg bíakkt,
upp þó flesta í lieimi lýsi;
mörgu frá þó skýri skakkt,
skylt ei’, mig að allir prísi.
Svar við gátu nr. 497:
Eva.
Þau væru 18 að vetrarlagi en
30 á sumrin, og 30, er ferðuðust
um. í sumum héruðum væru
alls engin föst hringleikahús,
og mörg sýndu á stöðum, þar
sem ekkert væri til að sitja á
néma baklausir bekkir.
Já, það er svo sem að furða,
þótt? þélm 'stöbkvi* ekfci f bbbs,
„klunnunum“ þar fyrir austan.