Vísir - 02.10.1953, Blaðsíða 1
«. £rg.
Föstudaginn 2. október 1953
224. tbi.
Eisenhower og Stevenson ræða öryggis-
sáttmála, sem Rússar íengju aðild að.
Fyrir nokkru rakst þung vörubifreið á litla fólksbifreið skammt
frá Minden í Þýzkalandi. Þótt undarlegt megi virðast, sakaði
engan í f ólksbif reiðinni, en í henni voru hjón og 3ja ára dótt-
ir þeirra, sem komust ómeidd út úr flakinu undan vörubílnum.
Landsbókasafninu berst
dýrmæt gjöi
Rit og ýntis eiginhandril Stephans G.
Stephaossonai' sýnd í Lafidsiiékasafninu
næstu daga.
-. Laudsbókasafninu barst 30. i
september dýnnæt gjöf. E«" það
ebatak af Audvökum I.—V., er
Stephau G. Stephansson skáld
. gaf -á sínum tíma vini sínum
Baldri Sveinssyni ritstjóra.
Baldur hafði í huga að rita
ura Stephan og verk hans, en
:<þvi miður vannst' honum ekki
iieilsa og aldur til að ljúka því
verki. Þó er.iil frá hans hendi
rilgerð um Stephan, birt í Ið-
jinni 1923, er lengi mun verða
talin með því bezta, sem um
Stephan hefur verið. skrifað. i
f þetta eintak af Andvökum
hefur Stephan ritað á spássíur
athugasemdir við allmörg
kvæði sín, og er þar að finna
ýmsar mikilsverðar tilbend-
ingar og skýringar. Frú Maren
Pétur,sdóttir, ekkja Baldurs gaf
Landsbókasafninu eintak þetta
jpg afhenti í tilefni af 100 ára
afmæli skáldsins. Þessi dýr-
mæta bók mun um ókomin ár
verða talin meðal kjörgripa
Lándsbókasafnsins.
Dr. Rögnvaldur Pétursson af-
henti á sínum tíma Landsbóka-
safninu eiginhandarrit Stephans
G. Stephanssonar að Andvck-
um I.—V. bindi. Hafði hann átt
mestan þátt að því að Andvök-
ur voru gefnar út. Síðar hafði
hann forgöngu um útgáfu á VI.
og síðasta bindi af Andvckum.
Enn fremur kom hann því til
leiðar, að Þjóðvinafélagið tók
að sér að gefa út rit Stephans í
óbundnu máli, bréf og ritgerð-
ir. Efni í þetta mikla safn hafði
dr. Rögnvaldur dregið saman af
mikilli kostgæfni um margra
ára skeið. Eftir fráfall dr. Rögn
valds gaf ekkja hans, frú Hólm
fríður Pétursson Landsbóks-'
safninu.. öll hándrit -.Stephans,
bréf hans og •¦ ðnnur handrit, er
í hennar vörzlúm voru. En
Stephan hafðí ásínum tíma ari>
leitt dr. Rögnvald að öllu, er
hann lét eftir sig í rítuðu máli,
nema handrit áð endurmirining
um sínum, er hann' gaf Baldri
ritstjóra Sveinssyni. Þannig
hefur Landsbókasafnið eignuzt
allan þorrann af eiginhandar-
ritum Stephans, og þarf ekki
að fjölyrða um það, hversu dýr
mætt þetta safn allt er og mik-
ilvægt.
Á morgun og næstu daga
verða prentuð rit Stephans G.
Stephanssonar ásamt nokkrum
eiginhandarritum hans til sýn-
is í lestrarsal Landsbókasafns-
Fjéria hvert barn
óskíígetiðo
Rúmlega fjórða hvert barli,
sem fæddist a íslandi árið sem,
leið, var óskilgetið.
Tala óskilgetinna barná hef-
ur farið ört hækkandi svo að
segja ár frá ári síðastliðinn
aldarfjórðung, eða frá 1926 til
1950, og náði hámarki árið
1950, er 27.8% fæddra barna
voru óskilgetin. .
Á árunum 1926—30 nam
meðaltal óskilgetinna . barna
397 á ári, eða 14.5%. Næstu
fimm árin hækkar þessi tala
uþþ í 500 óskilgetin börn á ári
eða 18.6%. Á árunum. 1936—40
hækkar talan enn í 578 eða
23.2%. Á stríðsárunum 1916—
'45 fjölgar óskilgetnum böm-
um ekki eins mikið og ætla
mætti eða aðeins í 787 börn a
ári, sem verða 24.9%.
Það er ekki fyrr en eftir
stríðslok að tala óskilgetinna
barna" kemst yfir eitt þúsund
á ári og, hefur haldizt þannig
síðan, nema árið 1949, að talart
er rétt- innari. við þúsund.
AðalfSokkarnis' brezku viifa fund for-
vígismanna ffórveðdanna.
*
í Bretlandi verða kröfurnar það, þá og þegar. Eden var for-
æ háværari- um fund æðstu J seti í gærkveldi í samsæti, sem.
manna f jórveldanna, en í Banda > Knowland f ormanni utanríkis-
ríkjunum hafa þeir Stevenson1 nefndar öldungadeildar Banda-
og Eisenhower rætt hugmynd-' ríkjaþings var haldið, en Knovv
ina um öryggissáttmála, sem land hefur verið á ferðalagi um
Rússar væru aðilar að----Churc Asíulönd og víðar.
hilí ræddi við helztu menn sína J
í gær, til undirúnings stjórnar- gvar við orðsendingu
fundinum í gær. Rússa.
Indverskt gæzluiið
beftlr skotvðpnum.
Uppþof varð í fangabúðum
nálægt Panmunjom í morgun
— eða á hlutlausa svæðinu. —
Þarna eru indverskir hermenn
til fangagæzlu og urðu þeir að
beita skofvópnum.
Einu sinni áður hafa Indverj-
ar orðið að beita skotvopnum
við gæzlustörf sín. Beið þá einn
fangi bana, en 6 særðust.
,/'
Bræður fyrir bylt-
ingardómstóli.
Byltingarráðið í Kairo hefur
dæmt til lífláts Abdel Mady
fyrrverandi forsætisráðherra.
Bróðir hans, sem er lögreglu-
foringi,, hefur nú einnig verið
borinn landráðasökum, og ann-
ar lögregluforingi til, og verða
þeir leiddir fyrir Byltingarráð-
ið.
Sjónvarp notað til
að upplýsa morðmál
Sjónvarp var í gær í fyrsta
skipti notað brezku lögreglunni
ti! aðstoðar í morðmálL
Var sjónvarpað myndum af
manni, sem lögreglan þurfti að
ná tali af. Þegar að sjónvarpinu
loknu fóru menn sem höfðu orð
ið varir við mann þennan, að
hringja til lögreglunnar.
60 þús. amersskir
feroamenn ti! Svíþjóoar.
Stokkhólmi. SIP.
Fleiri bandarískir ferða-
menn komu fil Svíþjóðar á
þessu ári en nokkru sinni fyrr.
Er talið, að þeir verði um 60
þúsund í ár, en í fyrra var tala
þeirra 54.000. Um það bil 8000
þeirra komu loftleiðis með
flugvélum SAS á^ tímabilinu
apríl—september. I júní komu
10 þús. Bandaríkjamenn til
Svíþjóðar.
' Bretai* geta nú keypt hveiti-
bi*auð, öblandað, í-fyrsta skipti
í 11 ár.
Svíar harðir í
fr. íþrdttum.
Stokkhólmi. SIP.
Svíar urðu sigursælir í
frjálsum íþróttum í sumar.
Á einum mánuði sigraði
landslið þeirra" þrjár þjóðir.
Síðast kepptu Svíar við Frakka
í París, og sigruðu þá með 121
stigi gegn 91. Áður höfðu þeir
unnið Breta mð 109 gegn 103
stigum, og Ungverja, með 111
gegn 99 stigum. Sextíu sinnum
hafa Svíar keppt við aðrar
þjóðir í frjálsum íþróttum und-
anf arna áratugi,. og þar af
sigrað 53 sinnum.
Eldur í Landssmidjunni
í morgun.
Þegar starfsmenn Landssmiðj-
unnar komu til vinnu sinnar
milli kl. sjö og hálf átta í morg-
un, var húsið fullt af reyk, og
var þegar hringt á Slökkviliðið.
Var eldur í viðarkolum í
geymslu einni og voru þau tais-
,vert brunnin, en aðrar s'iemmd
ir urðu ekki. Ekki er vi.tað með
hverjum hætti eldurinn hefur
komizt í viðarkolin.
A _,.. flpkksfundi ? tjafnaðar-
mannaflokksihs brezka í gær
var rætt, um utanríkismáiin og
samþykkt ályktun um þau með
yf irgnæfandi meirihluta at-
kvæða. Þingið aðhylltist-skoð-
vm Attlees, að vinna bæri á-
fram að því, að æðstu menn f jór
veldanna ræddust við, og b'að
flokksins hvetur eindregið til
þess, að Sir Winston Churchill
haldi til streitu tillögum sinum
í því efni. Er þetta mikið i*ætt
í brezkum blöðum.í morgun og
segir eitt þeirra, .að beir séu
báðir á réttfi leið þarná. Churc-
hill og Attlee, og rétt að reyna
að koma á slíkum fundi, þótt
„tilraunin. kunni að rinsheppn-
ást!' —t Yörkshire Post, sém er-
íhaldsblað, segir, að bað kunni
að reynast gagnlegt, að 'iáðir
aðalflokkarnir hallist á sömu
sveif í þessu máli..
Blóðugar hendur
einræðisherra.
Daily Telegraph ræðir nokk-
uð ályktanir flokksþings jafn-
aðarmanna, sem gagnrýndi
stjórnina fyrir að hafa ekki
beitt áhrifavaldi sínu gegn
varnarsáttmála Bandaríkjanna
og Spánar. Hafði þingið harm-
að, að slíkur sátmáli var gerð-
ur og lýst sig andvígt hlutdeild
Spánar í nokkrum samtökum
vestrænu þjóðanna. — Segir
r verður.rætt á fundi fuiltrúa
vesturveldanna í London í
næstu viku. Þeir munu ekki
jhvikáfrá þeirri stefnu, að reyna
að fá ráðstjórnina til þess að
fallast á, að utanríkisráðherrar
fjórvéldanna komi saman á
fund.
Er Þjóðverjar fá vopn. ,.
Brezku blöðin, ræða enn all-
mjög endurvopnun Þýzkalands.
Eitt þeirra Daily Telegr. sagði
í morgun, að eins heimskingj-
ar . ætluðu, myndu Þjóðverjar
ekki beita vppnum sér i hag, ef
þeir teldu sig tií þess knúna,
þegar þeir hefðu fengið þau í
hendur. Réttast væri að láta
Þjóðverja greiða vígbúnaðar-
kostnað nágranna sinna.
Stevenson og Eisenhower.
Eisenhower boðaði í gær, að
utanríkisráðuneytið í Washing-
ton hefði til athugunar að fara
ýmsar leiðir til þess, að draga
úr viðsjám í heiminum. — f
morgun barst f regn um, að þeir,
hefðu setið á fundi í 6 klst. sam
fleytt Stevenson, frambjóðandi
demokrata í seinustu forseta-
kosningum, og Eiserihower, og
rætt öryggissáttmála, sem
Rússar fengju aðild að.
Varnarsáttmáli
undirritaður.
Einnig bárust fregnir um
Daily Telegraph, að hyað sem. það í gærkveldi, að ur.dirrit-
um einræðisstjórn Francos megi
segja, þá sé það víst, að hendur
hans séu ekki nándar nærri
eins blóðugar og hendur Mao
tse Tung, sem jafnaðarnienn
vilji óðir og uppvægir að fái
aðild að samtökum Sameinuðu
þjóðanna.
Nú fullskipað á bátinn.
Times víkur að því, að nú,
(Fram a 8. síðu)
Þóttust stunda
Kinsey-rannsóknlr.
Kinsey kemur víða við um
þessar mundir eða réttara sagt,
fólk ræðir mikið rannsóknir
er stórnin komi saman í dag, sé hans. á kynlífi manna bg
í fyrsta skipti á misseri „full-
skipað á bátinn". — Ræðir
Times nokkuð, hvað áunnist
hafi í tíð stjórnarinnar, og tel-
ur, að hún hafi ekki staðið sig
illa, — hún hafi að minnsta
kosti hreinsað burt spi*ek sem
jafnaðarmannastjórnin skildi
eftir i skóginum.
Þrír nánustu samstarfsmenn
Churchills sátu fund með hon-
um í gær, þeir Eden, Salisbury
lávarður, settur utanríkisráð-
herra og Butler fjármálaráð-
herra. Þeir ræddu utanríkis-
málin, m. a. seinasta svar ráð-
stjórnarinnar, og undirbiíning
að stjórnarfundinum í dag.
kvenna.
Nýlega tóku tyeir Svíar sig:
til og fóru að leiká Kinsey, og
var annar maðurinn þjónn en
hinn sölumaður. Herrar þessir,
sem voru 40 ára að aldri, fóru
að spyrja konurnar í einbýlis-
húsunum á Bromma, sem er
úthverfisbær Stokkhólms,
hvernig kynlíf þeirra væri.
Konurnar veittu greið svör.
unz einni fannst „vísindamenn-
irnir", sem þeir þóttust vera,
eitthvað skrýtnir, þá gerði hún
lögreglunni aðvart. „Rann-
sóknunum" var þar með lokið,
en „statistik" þeirra félaga
hvað sýna að konurnar á
, Eden hefur ekki enn tekið við Bromma, séu ekki trúfastari -en
| embætti sínu, en búist við til- | gerist og gengur. Á Möltu hef ur
1 kynningu um hvenær hanivgeri, Kinseyskýrslán verið bönnuð. _