Vísir - 24.10.1953, Blaðsíða 8

Þeir sem gerast kaupcndur VÍSIS cftir
10. hvers mánaðar fá blaðiö ókeypis til
mánaðamóta. — Símí 1660.
VfSIR.
VtSIR er ódýrasta blaðið og þó það fjöl-
breyttasta. — Hringið í síma 1660 og gerist
áskrifendur.
Laugardaginn 24. október 1953.
Urgangi breytt í verðmætt
fiskimjöl og lýsi.
Ver&mæti framleiðslu verksmiðjunnar við
Köitunarkiett yfir 9 miiij. frá áramótum.
Stjórn Síldar- og fiskimjöls- | 3600 lestir af mjöli en 550 1.
verksmiðjunnar h.f.bauð blaða-
mönnum í gœr, að skoöa verk-
smiðju sína, sem er við Köli-
unarklettsveg hér í bænum.
Árið 1929 var stofnað hér i
bænum Fiskimjöl h.f., sem
Einar í’étursson stórkaupmað-
ur veitti forstöðu, og var unnið
i verksmiðju þess úr þurrkuð-
um beinum og öðrum fiskúr-
gangi, run alllangt árabil, en
1947 var stofnuð Síldar- og
fiskimjölsverksmiðjan h.f. Var
þá mikill stórhugur ríkjandi,
eftir hina miklu síldargöngu í
Hvalfjörð, og eitt þeirra fyrir-
tækja, sem þá komst á Jaggirn-
ar var þessi verksmiðjá, er tók
við af Fiskimjöl h.f. Hlutáfé
félagsins var í byrjun kr.
1,000,000,00, en var aukið upp
í 2.5 millj. á sl. hausti. Aðal-
hluthafar eru frystihúsin hér
í bænum og auk þeirra nokkrir
einstaklingar. Húsin voru keypt
af Fiskimjöli h.f., og síðan
endurbætt, en vélar smíðaði
Vélsmiðjan Héðinn, en kostnað-
arverð véla og húss varð
frá saltfisks-og skreiðarfram-
leiðendum.
Afköst verksmiðjunnar eru
5000 mál af síld á sólarhring,
en 4—500 lestir af karfa, en
nokkuru minni þegar um fisk-
úrgang er að ræða. Það eru
aðallega frystihúsin, sem leggja
til hráefnið, en talsvert keypt
um og skreiðarframleiðendum
endum.
3600 lestir
af mjöli.
Verðmæti
framleiðslunnar hefur numið
32 millj. 260 þús. kr., þar af 9
millj. á þcssu ári. — Fram-
leiðslan er mjög eftirsótt og
, verð gott. Karfamjölið, sem
| verksmiðjan framleiðir, er
! mestallt flutt út, en nokkuð
‘ selt sem fóðurbætir innanlands.
Um 20 manns vinna i verk-
smiðjunni að jafnaði. Vinnu-
t laun frá upphafi hafa numið
5 millj. kr. og á þessu ári það
af er um 800 þús.
Áður en verksmiðja þessi tólí.
til starfa fór mikið af ofan-
nefndu hráefni forgörðum og
lýsi úr feitum fiski var ekki
hægt að nýta, en þeir sem
létu hráefnið af hendi fengu
sáralítið fyrir það.
Baldvin Jónsson er formað-
ur verksmiðjustjórnarinnar en
í stjórn eiga einnig sæti Ingvar
Vilhjálmsson útgm., varaform.,
dr. Jakob Sigurðsson ritari,
Björn G. Björnsson, Einar Pét-
ursson og Hallgrímur Oddsson,
en íramkvæmdarstjóri er Jón-
as Jónsson frá Seyðisíirði.
Karfamjölshlaðar í mjölskemmunni,
Hefir haldii 200 sýningar fyrir
30-40,000 manns í sumar.
Guðrún Brunborg byrjar sýningar hér.
Vaxandi framleiðsla
og afköst.
Frá byrjun hefur verið unn-
jð úr 70 þús. lestum af fiskúr-
gangi en á þessu ári til 15. okt.
úr 18 þús. lestum. Úr hverri
lest af karfa, sem frystihusin
taka við til vinnslu, fær verk-
smiðjan 650—700 kg., en úr
hverri lest af fiski frá saltend-
um og skreiðframleiðendum
2—300 kg. Við vinnslu hrá-
éfnisins í verksmiðjunni fæst
um 20% af mjöli en auk þess
5—7 % af lýsi úr feitum fiski,
t. d. karfa.
Mjölframlciðslan
hefur frá byrjun numið
13500 lestum og lýsisf ramleiðsl-
an 1700 lestum. Framleiðslan
til 15. þ.m. hefur verið rúml.
A-svæðið verður
afhent.
Dulles utanríkisráðherra
endurtók í gær í viðtali við
ítalska sendiherrann í Was-
liington, að Bandaríkjamenn og
Bretar rnyndu ekki hvika frá
því, að afhenda A-hluta
Trieste-svæðisins.
Sendiherrann kvaðst hafa
endurtekið, að ítalir myndu
sitja fimmveldaráðstefnu um
Trieste, en ekki fyrr en þeir
væru búnir að fá A-hlutann. —
Afstaðan er þannig óbreytt, á
yfirborðinu a. m. k.
Frú Guðrún Brunborg hefur
frá ágústbyrjun haldið nm 200
kvikmyndasýningar víða um
land.'.
Svo sem kunnugt er hefur
Guðrún stofnað' tvo sjóði, ann-
an við háskólann hér og hinn
við Oslóarháskóla, til minning-
ar um son sinn, sem lét lífið af
völdum nazista á stríðsárunum.
Styrkja sjóðir þessir stúdenta
tii náms hér'ogi Ofeló, og hefir
Guðrún verið óþreytandi við að
afla fjár i sjóðina, svo að þeir
geti innt hlutverk sitt af hendi
sem bezt.
Hún hefir komið hingað ár-
lega og haldið kvikmyndasýn-
ingar úti um land, svo að eng-
in kona mun hafa farið eins
víða um landið á þessum ár-
um og hún. Hefir hún meira að
segja ráðizt í að kaupa sér lít-
inn bíl, sem hún kom með frá
Noregi í sumar, til þess að draga
úr ferðakostnaði sínum, en
synir hennar tveir hafa komið
til landsins í sumar, til þess að
aka henni um landið. Fékk hún
lán út á hús sitt til bílakaup-
anna.
í sumar hefir hún sýnt um
landið allt nema á Austfjörð-
um á svæðinu frá Fáskrúðs-
firði til Homafjarðar, og ekki
komizt til Víkur eða Vest-
mannaeyja. Hefir hún sýnt
tvær myndir aðallega, Olym-
þíumyndina norsku og „Við
ætlum að skilja. Gerir hún ráð
fyrir, að áhorfendur. hafi alls
verið 30—40 þus. í sumár.
Á næstunni mun Guðrúnhafa
sýningar hér í borg, og verður
væntanlega hægt að skýra nán
ar frá þeim braðlega.
Kirkjufundin-
um lokið.
Hinum almenna kirkjufundi
er nýlokið hér í hænum.
Aðalmál hans voru Ríki og
kii'kja (framsögumenn Gísli
Sveinsson fyrrv. sendiherra og
dr. med Árai Árnason, Krist-
indómur og kennslumál frams.-
menn Jónas Jónsson skólastj.,
cand. theol. Ástráður Sigur-
steindórsson og Þórður Krist-
jánsson kennari), og Kirkju-
byggingar, en í sambandi við
það flutti Sigurður Óli Ólafs-
son alþm. erindi.
Kjörnir voru fjórir aðalfull-
trúar í undirbúningsnefnd, þeir
Gísli Sveinsson fyrrv. sendi-
herra, Sr. Sigurbjörn Á. Gísla-
son, Páll Kolka héraðslæknir
og sr. Þorgrímur Sigui-ðsson en
fyrir voru í nefndinni sr. Sigur-
jón Guðjónsson prófastur, _
Hannes Guðmundsson stud.
theol. og Sigurbjörn Þorkelsson
forstjóri.
Nokkrar tillögur voru sam-
þykktar á fundinum, m. a. um,
að stjómarvöld landsins láti
kirkjú þjóðarinnar njóta réttar
síns í hvívetna, að tekin verði
upp sérstök kennsla í kristnum
fræðum í yngstu bekkjum
baraaskólanna, og að skipaður
verði sérstakur prestur við
sjúkrahús og fangelsi Reykja-
víkur til að annast guðþjónust-
ur og sálgæzlu.
Börn setja bifreið af stað með
því að losa um hemla hennar.
Skorin höfuðleður og árás á flokksskrifstofu.
Þá skorti póli-
tízka þjálfun.
Nýlega fór fram alþjóðlegt
hjólreiðamót í Lugano í
Sviss, og voru þrír Pólverj-
ar meðal þátttakenda. Þeir
komust hvergi nærri því að
verða í fyrstu sætunum, og
hefir pólska blaðið Trybuna
Luða nú gefið skýringu á
orsökinni. Blaðið segir, að
eina leiðin til 'þess að hæta
gettu íþróttamannanna sé
að auka pólitíska þjálfun
þeirra, sem jliafi ekki verið
sinnt upp á síðkastið. Fyrir
bragðið hafi þeir ekki verið
nógu þolnir eða kappsamir
við að verja heiður þjóðar-
innar.
Bretastjórn lætur herlið
annast eldsneytisflutninga.
Verkfallsmenn samþykktu áframhald.
Einkaskeyti frá AP. —
London í morgun.
Brezka stjórnin tilkynnti í
gær, að herlið yrði látið annast
nauðsynlegustu benzín- og olíu
flutninga til borgarinnar, með-
an vetkfall bílstjóra á olíubíl-
um stæði — en í því taka þátt
2500 menn — sakir þess vand-
ræðaástands, sem væri að skap-
ast af völdum þess.
^lur miðhluti Lundúnaborg-
ar var benzínlaus í gær og hvar
vetna annars staðar í borginni
var mikill skortur á benzíni og
fjölda margir benzíngeymar
tæmdir. Einkabifreiðar máttu
heita horfnar af götunum og
fjórða hverjum strætisvagni
hafði verið kippt úr umferð.
Aukajárnbrautarlestir voru í
förum. Hætta var talin á, að
mjólkurflutningar legðust nið-
ur.
Verkfallsmenn samþykktu
I gær munaði litlu að slys
Iilytist af er börn fóru upp í
bifreið og losuðu um hemla
hennar svo hún rann af stað.
Skeði atburður þessi fyrir
hádegi í gær inn í smáíbúða-
hverfinu. Voru börn þar að
leika sér, fóru upp í 4ra manna
bifreið sem stóð þar í halla og
losuðu um hemlana. Bifreiðin
rann af stað niður brekkuna,
lenti þar á stórum olíubíl og
staðnæmdist við það. Er ekki
að vita hvernig farið hefði ef
hinn stjórnlausi bíll hefði ekki
st.aðnæmst við olíubilinn. Tals-
verðar skemmdir urðu við á-
reksturinn á litla bilnum, en
börnin sakaði ekki.
I
i
Kórcustyrjöld í
smækkaðri mynd.
í gærkveldi eftir kvöldmat.
heyrði fólk við Sogaveg her-
! gný mikinn, háreysti og heróp
á fjöldafundi að halda verk-
fallinu áfram, nema gengið
væri fyrirfram að helztu
kröfum þeirra.
Lítið er um samúðarverkföll þar úti fyrir. Og þegar litið var
og mörg félög hafa neitað að
gera samúðarverkföll. — Fyrir
spurn var gerð á þingi um það,
hvort kommúnistar hefðu róið
undir, er verkfallið var gert,
og því svarað, að líkur væru o.
m. k. að þeir hefðu reynt að
spilla fyrir samkomulagi eítir
að það var hafið.
Blöðin í London telja öii,
nema málgagn kommúnista, að
úumflýjanle.gt hafi verið fyrir
stjómina að gera þær ráðstaí-
anir, sem hún gerði, þar sem
ekki aðeins gæti lamast atvinnu
líf„ heldur væri og heilsu og
öryggi manna stofuað í voða,
með slíku verkfalli sem þessu,
er væri hið mesta áfall fyrir
borgina og íbúa hennar.
út um gluggana sáust tvær
andstæðar fylkingar er skiptust
á spjótalögum og benti allt til
að þarna myndi slá í harðan
bardaga. Var lögreglunni gert
aðvart og kom hún á staðinr
til þess að skakka leikinn. Var
þarna um að ræða tvo hópa
ungiinga, annan úr Bústaða-
vegshverfinu en hinn úr Soga-
mýrinni og ætluðu þeir að láta
til skarar skríða og sjá hvorir
hefðu betur. En þegar þeir sát’
lögregluna koma leizt þeim ekkí
á blikuna og brast þá flótti í
bæði liðin.
Réðst ó flokksskrifstofuna.
í nótt handtók löereelar
mann, sem hafði gefzt sekur úm
rúðubrot á skrifstofu Lýðveld-
isflokksins, Laugavegi 7. Mað-
urinn var allmjög drukkinn og
hafði hann skorizt svo illa á
hendi í viðureign sinni við
gluggann, að flytja varð hann á
slysavarðstofuna til aðgerðar.
i
Skorin jhöfuðleður.
í nótt kom til nokkuð harka-
legra átaka á skemmtun einni
hér í bænum. Varð að kveðja
lögreglu til að skakka leikinn
og hafði hún á brott með sér
tvo óróaseggi sem. voru sárir
orðnir og varð að fara með þá
til læknis til þess að sauma
saman á þeim höfuðskui'ði.
Grettístaki lyft
á 15 árum.
Samband íslenzkra berkla-
sjúklinga, SÍBS, er 15 ára í
dag.
Á þessum 15 árum, sem liðin
eru, hefur SÍBS lyft stærra
Grettistaki og urinið. meira af-
rek en nokkur annar félags-
skapur ef tekið er tillit til þess
að stofnendurnir — sem voru
28 berklasjúkling'ar — byrjuðu
með tvær hendur tómar. Var í
örstuttu máli drepið á þróun
sambandsins hér í blaðinu fyrir
skemmstu og vikið að helztu
áhuga- og baráttumálum þeirra.
Andrés Straumland var fyrsti
forseti SÍBS, en Maríus Helga-
son núverandi forseti þess.
Vísir árnar SÍBS allra heilla
í tilefni afmælisins.