Vísir - 04.12.1953, Blaðsíða 5

Föstudaginn 4. desember 1953.
VlSIR
Félagsbækur Mennningarsjóðs og
Þjóðvinaféiagsins konwar út
l inn ódirnstn bæknr ársins.
Félagsbækur Bókaútgáfu
3\Ienningarsj óðs og Þjóðvinafé-
lagsins fyrir þetta ár eru komn-
ar út.
Bækuxnar eru þessar: ÞjóS-
vinafélagsalmanakið 1954,
Skáldsagan „Musteri óttans“
eftir Guðmund Daníelsson
skólastjóra, ',,S-uðurlönd“ eftir
Helga P. Briem sendiherra,
Andvari 78 ára, og kvæði Egg-
erts Ólafssonar. Félagsmenn fá
þessar fimm bækur, samtals
804 bls. fyrir 55 kr. ársgjald.
í Almanakinu, sem kemur nú
út í 80. sinn, er auk dagatalsins
grein um almyrkva á sólu 30.
júní að sumri, ásamt skýring-
armyndum, grein rnn W. Geor-
gas og PanamaskUrðinn, eftir
Níels P. Dungal, Árbók íslands
1952 eftir Ólaf Hansson, fslenzk
Ijóðlist 1918—1944 eftir Guðm.
G. Hagalín, kaflar úr hag-
skýrslum o. fl. Margar myndir
eru í ritinu.
Andvari flytur æviminningu
dr. Gunnlaugs Claessen eftir
Sigurjón Jónsson. Á mótum
gamals túna og nýs eftir Þorkel
Jóhannesson, Milli Beruvíkur-
hrauns og Ennis eftir Magnús
Má Lárusson. Þættir um kjör,
verkafólks á síðari hluta 19.!
aldar eftir Böðvar Jónsson,1
Landkostir í birtu raunsýnnar
athugunar eftir H. H. Æðar-
varpsrækt eftir Ólaf Sigurðs-
son.
í bókaflokkinum „Lönd og
lýðir“ kemur að þessu sinni lýs-
ing á Suðurlöndum, þ. e. Spáni,
Portúgal og Ítalíu, eftir Helga
P. Briem. Þetta er allstór bók
með rösklega 80 myndum. —
Þetta er 5. bindið í þessum
flokki.
„íslerizk úrvalsrit“ éru að
þessu sinni helguð Eggert Ól-
afssyni og flytja úrval af kvæð-
um hans, m. a. Búnaðarbálk
allan. Vilhj. Þ. Gíslason hefir
séð um útgáfuna, valið efnið og
skrifað ritgerð um kvæði Egg-
erts. Þetta er 12. Úrvalsritið í
röðinrii.
Loks gefur Bókaútgáfa Menn-
ingarsjóðs í fyrsta skipti út
skáldsögu eftir íslending sem
félagsbók, það er saga eftir
Guðm. Daníeisson og nefnist
hún Musteri óttans.
Auk þessara félagsbóka hefir
Bókaútgáfan gefið út í ár 3
aukafélagsbækur, sem félags-
menn fá við hagkvæmara verði
heldur en í lausasölu. Þessar
bækur eru Andvökur Stephans
G. Stephanssonar, I. bindi,
Sagnaþættir Fjallkonunnar og
Saga íslendinga í Vesturheimi,
V. bindi
Félagsbækur Menningarsjóðs
og Þjóðvinafélagsins munu nú
vera ódýrustu bækur, sem hér
eru gefnar út.
Píanéténletkar
Willys Piels.
Willy Piel hélt síðari píanó-
tónleika sína í Austurbæjar-
bíói á sunnudag á vegum Ger-
maníu. Hafði hann áður farið
til Akureyrar og haldið þar
tónleika. Að þessu sinni lék
hann tvö verk eftir ítalska nú-
timaskáldið Aifredo Casella
(f. 1893), sónatínu og 11 barna-
lög (pezzi infantile), eftirtekt-
arverð verk og haglega samin
í stíl vorrar aldar. Einnig lék
hann tvær sónötur, op. 53
(Waldstein) og óp. 111.
Píel lætur betur að túlka
samtímaverk heldur en Beet-
hoven, að því er virðist, og
kann þó nokkru um að valda, j
að þau verk eru áheyrendan-
um ókunnugri og ekkert áður
heyrt til samanburðar. Með-
ferð hans á Beethoven-sónöt-
unum tók í engu fram því, sem
til hans heyrðist í fyrfa á tón-
leikunum og stóðst ekki sam-
anburð við það, sem aðrir gest-
ir hér hafa leyst af hendi.
B. G.
Sprenging í efnaverksmiðju.
Fjórar sprengingar urðu fyr-
ir nokkru í efnaverksmiðju í
Buffalo, New York, og biðu 10
menn bana, en 27 særðust.
Stssb feV»at< s ii ð «995 leikai*:
Eroica-symfónían.
Á síðustu hljómleikum, sem
Kielland stjórnaði að þessu
ísinni, flutti symfóníusveitin
tvær symfóníur í és-dúr, Mo-
zarts-symfóníuna, sömu og á
riæstu hljómleikum áður, jg
Eroica-symfóníuna eftir Beet-
hoven. í flutningi hinnar miklu
þriðu symfóníu Beethovens
sýndi sveitin greinilega, hvers
hún er megnug. Var meðferðin
vönduð, skýr og litauðug, og
stjórnandinn gæddi flutningirin
þeim eldmóði, er hann á mest-
an.
Óviðkunnanlegt var að end-
urtaka symfóníu eftir svo
skamman tíma, svo sem gert
var með symfóníu nr. 39 eftir
Mozart. Hefir sú skýring verið
gefin, að hætta hafi orðið við
annað verk, en tími naumur
vegna brpttfarar Kiellands.
Vérða ménn að sætta sig við
það og bíða þölinmóðir. þar til
hann tekur aftur til staría.
Hann er væntanlegur hingað
' afur í lok febrúar eða byrjun
| marz. Næstu hljómleikum
! stjórnar Róbert Ottósson. Þá
1 mun symfóníusveitin einnig
1 aðstoða við leikritsflutn-
ing í Þjóðleikhúsinu um
pg eftir jólin, væntanlega und-
ir stjórn Victors Urbancics.
Auk þess mun sveitin að venju
korna í'ram í útvarpinu, svo að
nóg ér að starfa. En þuð er ein-
mittj veigámesta • atriðið, að
sveitin hafi næg' verkefni, því
að sjálisögðú ey að því stefntj
að hljómsveitarmenn geti
helgað sig eingongu hljóm-
sveitarstarfinu. Þá fyrst verð-
ur verulega listræns árangurs
að vænta og hægt að gera til
hennar sömu kröf ur og til ann-
arra symfóníusveita, sem skip-
aðar eru eingöngu atvinnu-
mönnum, er hver um. sig full-
nægir ýti'ustu kröfum um
’kúnnáttu og afköst.
k.,

Margt er skritiS
í Bretlandi er meira en
milljón einhleypra kvenna.
En karlar undir fertugsaldri
eru fleiri en konurnar.
Tölur eru yfirleitt heldur
þurr og leiðinlegur lestur, en
þó geyma þær oftast mikinn
fróðleik.
Bretar hafa t. d. gefið út 300
blaðsíðna yfirlit um heimilis-
líf þjóðarinnar, og eru í henni
hvorki meira né minna en 329
töflur af ýmsu tagi. Hér verða
birtir nokkrir fróðleiksmolar.
f landinu töldust fyrir einu
ári 14.481.500 fjölskyldur, mis-
munandi stórar, og meira en
milljón ,,fjölsky]dur“ voru
einhleypar konur, en þegar
taldar eru allar „fjölSkyldur“,
þar sem einungis var um kon-
ur að ræða, kemst þessi tala
upp í 2.590.300.
Hjá 8.228.100 fjölskyldum
voru engin börn undir 16 ára
aldri, en stærsti fjölskylduhóp-
urinn var tveggja manna fjöl-
skyldur, sem voru samtals
nærri fjórar milljónir. Þá komu
þriggja manna fjölskyldur, sem
voru nærri 3.6 millj.
Einhleypir karlar voru sam-
tals 317.700 ,,fjölskyldur“, en
allar kvenmannslausar „ fjöl-
skyldur" voru samtals 917.600.
Konur voru mun fleiri en
karlar eða samtals 1.684.000
umfram, en þó var það ekki
einhlítt að því er alla aldurs-
flokka snerti. Þegar kynin voru
athuguð fram að 40 ára aldri,
kom í ljós, að karlar voru fleiri
á þeim aldri — höfðu 166.000
yfir. Þegar komið var yfir
fertugt voru konurnar hins-
vegar 1.850.000 fleiri. Konur
voru líka mun langlífari, því
að í landinu voru 155.000 kon-
ur, sem komnar voru yfir átt-
rætt, en karlar voru 72.000.
Flestar íbúðir í Bretlandi eru
5 herbergi eða nærri 4.6 millj..
og næstflestar — 3.8 millj. —
eru sex herbergja. Tveggja
herbergja íbúðir eru hinsvegar
aðeins 795 þús. í 8.200 húsum
voru búsettar 7 fjölskyldur eða
fleiri.
- mim -
A Á, 9, 6
V Á 4
♦ K, G, 8, 7, 5
♦ Á, 'G, 7
Útspil hjai’ta 5.
Á K, D, 4
V 9, 7, 6, 2
♦ D, 10, 4
♦ K, D, 4
Suður spila 3 grönd. Austur
og vestur hafa ekkert sagt.
Vestur lætur úr hjarta 5. —•
Hvernig ætti suður að spila?
í menntaskólum Bandaríkj-
anna eru nú skráðir um 2,215
þús. nemendur.
ÓDÝR
OG
GÓÐ
RAK-
BLÖÐ
*• “"•c
A&stoðarfflatrá5skonu
vantar á veitingahús úti á
landi, strax.
Uppl. í Veituil
AðaSstrætí 12
Æöatimmehsw
*
Ferðafálags isgomls
verður haldinn að Café Höll (uppi) Austurstræti. fimmtu-
daginn 10. des. n.k. kl. 8,30 síðdegis.
Dagskrá samkvæmt félagslögum.
STJÓRNIN.

Vegur var yfir
Eftir SigurS Magnússon, kennara.
HÖFUNDUR þessarar bókar er fyrii löngu þjóðkunnur
vegna ágætra útvarpserinda og snjallra greina. Hér segir
hann meðal annars frá hópferðum íslendinga til Norður-
landa, kynnum af veiðimönnum á austurströnd Grænlands
og mörgu fleira. Hann lýsir bardag'a í Bangkok, hann strand-
ar norður í íshafi, er handtekinn í Siarii, stendur við dauð-
aps dyr í Kína, fer til sélja í Noregi o. m. fl. ‘
Hrakningar og heiðarvegir, 3. bindi
Skráö kafa Páimi Hannesson og Jón Eyþórsson.
ÞRÁTT FYRIR marglofaða tækni nútímans fara irienn' sér
;enn áð voðá á heiðarvegum bg öræfum þessa lands. — Bókiri
: 'ftytur :f jÖJmáí’gá öríagaþrungna þætti af fángbrögðum ís-
leridinga við hiria harðiáðu og sviþúlu náttúru laridsins.
Kjarni hinna þjóðlegu spakmæla að „enginn ræður sínum
næturstað“ og „sjaldan er bagi að bandi né byrðarauki aö
staf“ ganga sem rauður þráður gegnum bókina. Þetta er
þjóðleg bók í beztu merkingu þeirra orða.

mÞKAUTGÁF&N NOmÞRM