Vísir - 19.12.1953, Síða 9

Laugardaginn 19. desember 1953
VÍSIR
Sfinxinn og ham-
ingjan.
Gunnar Dal: Sfinxinn og
hamingjan. — Kvæði. —
Reykjavík 1953.
Gunnar Dal gaf út ljóðabók-
ina Veru 1950. Eg skrifaði smá-
grein um bókina, því að mér
líkaði hún vel. Eg hélt hálfveg-
is að höfundurinn væri ungur
prestur, nýsetztur í afskekkt
brauð úti á landi, en síðar kom
á daginn að Gunnar Dal var
ekki prestvígður og hét ekki
einu sinni Gunnar Dal, heldur
Halldór Sigurðsson og var frá
Hvammstanga, sonur Sigurðar
Davíðssonar káupmanns.
Eg hitti hann í Skot.landi um
jólaleytið þetta ár, hann var að
nema heimspeki við háskólann
í Edinborg. En mér skildist á
höhum að hann teldi sig ekki
finna á þeim stað þann vís-
dóm allan, sem hann leitaði að,
hann yrði að leita lengar. Svo
fréttist að hann vseri kominn
til Indlands. Á næsta ári tóku
við og við að birtast í Lesbók
Morgunblaðsins greinar u.m
indverska lieimspeki og trúar-
brögð eftir Gunnar Dal, — dul-
arfúll rödd Jndlands mælti til
okkar á íslenzku, og margir
tóku að hlusta, að minnsta
kosti með öðru eyranu, því það
er á Indlandi, sem fakírarmr
eiga heima, — við vonuðum að
Gunnar Dal myndi ef til vill
hafa komizt að leyndarmálum
fakíranna og' að hann ljóstaði
þeim nú upp.
Á síðastliðnu sumri sneri
Gun-nar Dal aftur norður og
heim. Eg hitti hann í Reykja-
vík í haust, eg spurði hami um
slöngur og tigrisdýr og fleiri ó-
argadýr, hvort hann hefði ekki
verið hætt kominn stundum, er
hann ferðaðist um endilangi
Indland ríðandi á hjólhesti, lét
í ljósi beig minn við jarðnesk-
ar ógnir hitabeltisins, minntist
á fakíra.
„Nei, slöngur eru yfirleitt
meinlaus dý'r,“ sagði skáldið,
,,þú ert í meiri lífshættu í bíla-
þvarginu hér í Bankastræd
heldur en í frumskóginum þar
heldur en í frumskógunum þar
syðra.“ tígrisdýrin lastaði hann
hafði hánn ekki hitt.
Blöðin voru búin að geta
þess, að Gunnar hefði meðferð-
is handrit að tveim bókum,
ljóðasafninu Sfinxinn og ham-
ingjan og Rödd Indlands, en við
mig sagði Gunnar Dal: ,,Eg
veit ekki, hvort þær koma
nokkurn tíma út, það er enginn
lengur, sem vill gefa út kvæði.“
En bækurnar eru nú komnar
út samt sem áður. Rödd Ind-
lands geri eg ekki að umtals-
efni í þetta sinn, en Sfinxinn
og hamingjuna er eg búinn að
lesa oftar en einu sinni, enda
lítil bók, bara 70 blaðsíður,
prentuð með nokkuð stóru
skáletri.
Það er ánægjulegt að geta
lýst því yfir af fullri sann-
færingu, að hér hefur íslenzkri
ljóðlist bætzt nýr og eftirtekt-
arverður liðsmaður. Frá hverri
blaðsíðu bókarinnar stafar
framandi angan og’ ókennileg-
um blæ, —• skáldskapur og aft-
ur skáldskapur, hvar sem grip-
■ið er niður, sums staðar nokkuð
torskilinn reyndar, sums staðar
varla nógu vel formaður, en
hver.gi litlaus, hvergi lágkúru-
legur: hinir austrænu guðir —
sjálf Indíalönd — hafa kallað
sál skáldsins til fundar við sig
og boðið henni að gerast
strengur í hljóðfæri sínu ná-
lægt éndimörkum jarðar. En:
skáldið er tregt og spyr:
Til hvers er að yrkja
óð í heimi þar,
sem allt í söng og sögu
sagt af guði var?
Og þó hlýðir hann kallinu,
minnugur á það, að ekki tjóar
að deila við dómarann, minn-
ugur á fordæmi skáldsins Tse,
sem svo er getið í Sfinxinum og
hamingjunni:
Aze re.lt þar kvæði
sem kóralbjart musteri
með kínverskum stöfum,
Himninum reisti.
—■ Þar orðspekiflækjur hans
eilífðin leysti
á eyðimörk spekinnar
fullri af gröfum
vísdóms og fræða,
sem. urðu þar úti.
Á eyðimörk spekinnar
fullri af beinum
undir lífstrésins eilífu greinum,
— í auðninni fullri
af spámannagröfum,
gróf hann upp lífstrésins
rauðhvítu rætur.
vantar í Fávitahælið í Kópavogi frá 1- jan. næstkomandi.
Laun samkvæmt launalögum. Upplýsingar um-stöðuna veita’
yfi.i'hjúkrunarkona Kópavogshælis, sírni 3098.
I rökkvaðan sand hdnnar
áustrænu nætur,
Tze reit sitt kvæði
með kínverskum stöfum.-
' Eg birti hér að lokum kvæðið
Hvert siglirðu, Karon? Það er
glæsilegur skáldskapur og gef-
ur jafnframt góða hugmynd
um yrkisefni og vinnubrögð
Gmmars Dal:
Hvert siglirðu, Karon,
hið koldimma fljót?
Hve.rfurðu í rökkurheim
eilífrar nætur
frá þeim, sem á bakkanum
bíður og grætur?
Æ, niarn mitt, lát huggast.
— Sjá stjörnunum mót.
Þær upp yfir dauða
og djúpum þess brenna,
og demantar lífsins
á myrkri þess renna
sem ljóstár í auga vors
óþekkta guðs.
Ef þetta er ekki nýr tónn í
íslenzkum ljóðaskáldskap —
hvar er hann þá?
Guðmundur Daníelsson.
Tóftaregtt, 30 !ög f. blandaða
kóra, eftir Nóa Krisfjánsson.
»„CHERRY \
BLOSSOM4 \
Skóábui-ðurinn gefur \
skiVnum góðan og varan- J
legagljáa. >|
, \
Nói Kristjánsson: Tónaregn.
30 lög fyrir blandaðan kór.
Fyrir skömmu er komin út
nótnabók með 30 frumsömdum
sönglögum fyrir blandaðan kór
eftir Nóa Kristjánsson, starfs-
mann hjá Sjúkrasamlagi Rvk.
Það er langt síoan mér var
kunugt um, að Nói fengist við
tónsmíðar í tómstundum sín-
um og minnist eg þess, að hafa;
séð áður eftir hann snoturt
sönglag á prenti, sem nú birtist
aftur í þessari bók. í eftirmála
í þessu sönglagahefti segir höf-
undur: „Fjölmargir vina minna
og kunningja hafa haft. orð á
j því, að þá langaði til þéss að
; eiga á nótum sum þeirra laga,
sem hér birtast. Fyrir áskoran-
ir þeirra og örvandi orð hefi eg
ráðizt í að gefa þau út. Þau eru
tómstundaiðja leikmanns, sem
hefir yndi af ljóðum Og tón-
um.“
Mörg' eru lögin Ijóðræn og'
í með hugþekkum alvörublæ,
sem minnir á söknuð og trega.
í öðrum kveður vdð an-nan tón
og hressilégri, eftir því sem
textinn gefur tilefni ti'l. Höf-
undur hefir-sjálfur samið text-
anna við nokkur lögin og hefir
honum tekizt þar einna bezt
með lögih, hvað byggingú þeirra
snertir og áhrif. Eíns og vænta
má, eru lögin misjöfn að gæð-
um, og nokkur þeirar missa
marks fyrir það, að ekki er í
þéim nægur stígandi. En hins
vegar hefir höf. vel tekizt með
mörg sönglögin, eins og t. d.
„Hljómar lífsins lag“ og „Vatn-
ið rennur af háum fjöllum eft-
ir hvössu grjóti“. í þessum lög-
uin gætir góð.ra tilþrifa og er
hið síðarnef-nda all sérkenni-
legt.
Steindór Björnsson frá Gröf
hefir skrifað handritið fyrir
Ijósprentun með svo miklum
ágætum, að líkast er sem um
prentaðar nótur sé að ræða.
Páll K. Pálsson hefir yfirfarið
handritið og lagfært sum lögin.
Heftið er snoturt og allur frá-
gangur vandaður.
B. A.
Körfustólar
og klúbbstólar
fyrirliggjandi.
Laugaveg 166.
• Inngangur af Brautarholti)
Nýkomið
ódýrir, fóðraðir dömuhanzk-
ar. Svartir, bláir, brúnir og
gráir á kr. 40,00.
TOLEDO
Fischersundi.
hefur opið til kl. 10 að
kvöldi, alla virka daga, nema
laugardaga, en þá er lokað
kl. 1. — Sími 82270.

Hcr.tug jólagjöf.
REGNBOCINN,
Laugaveg 62. — Sími 3858.
BLÓÐ
W'AWAW/^-V.V.V.W.'.'W’A'AVA.V.'W’A.
i vinnust.ofu minni Flókagötu 17 opin daglega frá kl. 10-22
JÓ,V ENGÍLBERTS