Vísir - 12.01.1954, Síða 4

VISIR
Þriðjudaginn 12. janúar 1954
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstræti I.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR BLF.
Afgréiðsla: Ingólfsstræti 3. S?mi 1600 (fimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
.. i
Litlu ver&ur Vöggur feginn.
þarf ekki mikið til þess að gleðja litla flokkinn kratanna.
-* Þeir dilla rófunni í hvert skipti sem einhver víkur að þeim
mola eða klappar þeir á kollinn. Á sunnudaginn er Alþýðu-
blaðið allt á iði, af því að Varðberg hafði minnzt á kosninga
horfurnar og látið svo um mælt, að Alþýðuflokkurinn*'haíi
einna mesta möguleika til að vinna nokkurn sigur í bæjar-
stjórnarkosningunum á næstunni.
Það hefur lengi verið á allra vitorði, að náin tengsl hafa
verið milli Alþýðublaðsins og Varðbergs, en hitt vita menn
einnig, að Varðberg er það af blöðum bæjarins, sem er í minnst-
um tengslum við fólkið, kjósendurna, og veit; því minnst um
það, sem menn hugsa og ætlast fyrir. Kom það greinilega fram
ífyrir alþingiskosningarnar, þegar blaðið birti sem mest um
.svonefndar prófkosningar, og hafði hvarvetna sigur, sem endur-
tók sig heldur en ekki, þegar gengið var að kjörborðdnu.
Það er því ekki niikið að byggja á þessari ,,prófkosningu“
Varðbergs, sem Alþý*’iblaðið gleypir og skýrir frá a tveim
stöðum á súnnudaginii. En gleðin yfir því, að blaðið hefur
klappað krötunum á koilinn er mikil, og sýnir, að nú eíns og
forðum verður Vöggur feginn yfir litlu. Það mun og fara svo,
er á hólminn kemur, að Alþýðuflokkurinn mun verða að sætta
sig við heldur lítinn hluta þeirra atkvæða, sem greidd verða.
Hann sýnir það með því, hvernig hann gleypir spádóm Vai'ð-
fcergs, að hann er eins fjarri fólkinu og það blað.
Verður er verkanaðurmn...
Gleraugu og heymartæki
í einu lagi.
Nýjar amerískar uppflnnlngar.
Oigurður Guðnason hefur lengi verið formaður Dágsbrúnar,
og jafnan notið stuðnings kommúnista, enda verið einn
Þelzti forvígismaður þeirra, hvort sem það hefúr alltaf verið
með glöðu geði eða ekki. Hafa þeir otað honum mjög frara,
þegar um verkalýðsmál hefur verið að ræða, enda var Sigurður
verkamaður ura langan aldur, og telst það vafalaust enn, þóttj
iiann vinni nú yfirleiít ek.ki erfiðisvinnu, og hann hefur veriðj
vinsæll meðal verkamanna, af því að hann hefur verið heiðai-
legur maður, þótt hann hafi ánetjazt af kommúnistum. ■
En hjá kommúnistúm er skammt milli lífs og dauða, bæði i
á sviði stjórnmála og mannlífsins. Um það hafa borizt margar
sannanir utan úr heimi síðustu vikur og mánuði, og nú sanna
hérlendis kommúnistar það með því, að þeir hafa varpaö
Sigurði Guðnasyni fyrir borð.í Dagsbrún. flann kemur ekki að
tilætluðu gagni lengur, því að átökin innan flokksins eru nú
.harðnandi, og því er nauðsynlegt að hafa einungis trygga rnenn
í þeim sætum, sem mestu máli skipta — og þar á meðal er
vitanlega formannssætið í Dagsbrún, stærsta verkamannafélagi
Jandsins.
Þa'ð hefur verið talsverð ólga og óánægja í kommúnista-
flokknum undanfarið, svo sem bezt héfúr ikomið fram í því.'að
einn helzti föringi flokksins og fyrrverandi ráðherra hefur sagt
skilið við hann, eftir að. hafa verið seitur hjá við íramboö.
Formannsskiptin í ■ Ðágsbrún eru einnig sönnun þess, að
Mosk.vukommúnistarnir. herða nú tokin innan samtakanna,
hvar sem þeir geta.
Eftir 4ra ára svefn.
A sumiudaginn tilkynnti Tnninn, að blaðið mundi á næstunni
„birta ýmsar tillögur, sehi Þóijður Björnsson hefur flutt í
bæjarstjórn Reykjavíkur og' marka stéfnu þá, sem framsóknar-
flokkurinn hefur barizt fyrir í bæjármálefnum Reykjavíkur og
xnun halda áfram að berjast fyrir'á komandi kjörtímabili.“
Síðan eru taldar upp tvær tillögur, og fjallar hin síðari um
að bærinn skuli taka 46 millj. kr. lán til að byggja 2ja og 3ja
herbergja íbuðir. Er þetta vissulega fögur tillaga, og menn
skyldu ætla, að hún hafi verið borin fram í byrjun þessa kjör-
'tímabils, svö sem í íramhaldi af hinni frægu húsnæðismála-
haráttu Tímans íyrir kosningarnar 1950. En það er nú eitthvað
annað. Tillagan var ekki borin fram árið 1950, og hún var
ekki borin fram 1951, ekki heldur 1952, nei, hún var borin
upp run miðjan október 1953. þegar hilla tój^j uadir kosningar
þær, sem efnt verður tii eftir tæpár þrjár vikui'. . :
Þessi tillaga cr því ekkert annað en til að blekkja þá kjós-
■endur, sem hafa ekki enn áttað sig á því, að framsóknarfullfrúi
á ekkert annað erindi í bæjarstjórninö en að sýnast a'nnáð efr
það, sem hanri erfjandmaður-Reykvíkinga. " ■!
Allir kannast við heyrnar-
tæki þau, sem mjög tíðkast nú
og fest eru í eyra manna eða
bak við þau.
Hljóðnemann hafa menn
undir fötum sínum á bringu
sér, en síðan liggur leiðsla eða
taug upp að magnaranum, sem
festur er annað hvort innan í
eyrað eða á beinið fýrir aftán
það. Finnst mörgum þetta til
nokkurra lýta, og því vai’ þáð,
að amerískur hugvitsmaður,
Alan Scaife að nafni, tók sig
til og ákvað að bæta úr þessu.
Gerði hann það á þann hátt
að hann byggði hljóðnema inn
í nefspöng á gleraugum, en fyr-
ir aftan annað eyrað var svo
„hátalarinn“ festur við enda
spangarinnar þeim engin, og
hinum meg'in svo komið fyrir
lítilli rafhlöðu. Menn geta al-
veg stjórnað því, hversu hátt
heyrist, og þarf ekki arinað en
skrúfa tvær litlar skrúfur,
bæði til. að ákveða tón og hljóð-
hæð.
Onnur uppíinning, sem am-
erískur maður 'hefir gert ekki
all fyrir löngu, er íólgin í því,
að venjulegu tali er breytt með
raföldum í merki fyrir ritvél,
sem ritar það, sem sagt er. Tæki
þetta er mjög nákvæmt, þar
sem það verður að greina hljóð
hvers stafs, en því getur
skjátlast, ef talað er mjög' ó-
greinilega.
Menn gera sér vonir um, að
tæki þetta muni geta orðið und-
anfari létts verkfæris, sem get-
hefir fundið1
ur „túlkað“ eða „þýtt“ hið tal-
aða orð og komið því á pappír-
inn, án þess að mannshöndin
komi þar nærri, og hljóðin ein|
sjái um það. Enginn vafi leik-
ur á því, að slíkt tæki mundi
hafa mikil áhrif að því er snert-
ir hraðari fjarskipti í ýrnissí
mynd.
Kaliíorníu-búi
upp vél, sem gerð er til þess að
klífra upp í pálmatré. Þegar
komið er að krónu trésins, tek-
ur vélin til starfa við að
klippa dauðar greinar af því,
en snertir ekki við þeim, sem
lifandi eru. Er hér um nokkurs-
konar gjörð að ræða, sem knú-
in er með bensínmótor, og
„klifrar“ tækið niður aftur,
þegar það hefir lokið hlutverki
sínu.
1 ___________________
Atomraffmap á
næsta lelti.
Það er hald maiina, að Bret-
ár sé á undan Bandaríkja-
mönum I að undirbúa nýtingu
kjarnorkunnar fyrir iðnað.
Hefir einn af helztu mönnum
Bandaríkjanna á þessu sviði
látið í ljós þá skoðun, að Bret-
um kunni að takast að koma
upp litlu orkuvei'i, sem knúið
verði kjai'norku, á næstu tveim
ti.l þi'em árum. Mundi það m. a. J
verða notað til rannsókna á j
þessu sviði, jafnframt því sem j
það veitti orku til ýmissa fram-
kvæmda.
gafiivirkjui tll arkuviifnslú.
Iliiinii er 250°( . í 1500 feta dýpi.
Undanfarin þrjú ár hafa Ný-
Sjálendingar unnið að miklum
borunum á hítasvæði lijá borg-
inrji Wairakei á nyrðri eynni.
ííafa 1.5 holur, verið boraðar
á tveim stöðum, og er áætlað,
að g'ufuorkan, sem upp úr þeim
streymir nótt og nýtan dag sé
um 20.000 hestöfl. Eru holurn-
ar ekki djúpar, aðeins 500—
1000 fet á dýpt. Annars staðar
hefir verið farið dýpra, eða nið-
ur fyrir 1500 fet, en þá er hit-
inn kominn yfir 250 stig á Cel-
síus og borunarleðjan, sem not-
azt er við, bakast við þann hita,
;svo að ekki er jhæg.t .að komast
neðar. ,,,
Þegar öllum undirbúnings-
rannsóknum verður Jokið á
þessu.. svæðí,''sém er sáirít'als
um 2500 ferkílómetrár að^tærð
og laðar að sér tugþúsundir
fenðamanna á ári hverju, er
ætlunin að reisa fyrsta raforku-
verið, sem ætlunin er að verði
allt að 27.000 hestöfl. Slíkt
orkuver yrði fyrst og, fremst
gert í tilraunaslcyni og áfram-
haldandi framkvæmdir yrðu í
samræmi við reynslu þá, seiri
fengist af hinu fyrsta tilrauna-
veri.
Það er áætlað, að það kosti
milli 2300 og 4500 krónur á
kílówatt að reisa vatnsaflsstöð.
Ef vatn er ekki fyrir hendi, svo
að kynda þarf stöðina með kol-
um eða olíu, vei'ður sá kostn-
aður við 135.ÓÖ0 ha. stöó meira
en 60 millj. kr. á ári. Nú er
verið að reikna út kostnaðinn
við að framlejða 1000 kílówött
með gufu úr íðrum jarður. Viið-
Allur fjöldi Reykvíkinga mun
hafa bragðað hangikjöt um jólin,
en bað er orðin æfaforn siður
að Iiafa það á borðum um þá liá-
tið. Misjafna dóma fær þó reykla
dilkakjötið, sem verkað ec hér,
og teíjja ýmsirj að verkun þéss
hafi breytzt talsvert frá því er
áður var. Hér fer á eftir bréf ii'á
„Svipal“, sem telur verkun k jöts-
ins ekki vera þá, sem hún ætti
að vera. Syipall segir: „Hvers
vegna er ekki lögð áherzla á að
framleiða gott og ógSfinnanlegt
hangikjöt?
íslenzkur matur.
Menn eru stuudiim að geipa
um það, að nauSsynlegt sé að liafa
úrvalsmat íslenzkan á borðmn
hér, ineðal ánnars til þess að
kenna erlendu ferðafólki að neyta
hans; Hafa menn nefnt skyr og
hákarl (ef ekki „skyrhákarl“),
en stundum gleymt því, sem bezt
er matar, sé það vel framleitt,
sem sé hangikjöti, Sem réttilega
er alíslenzkur maur. Elcki var
nokkur ærlegur búandi hér á
landi áður fyrr, er ekki telji það
ærusök sína aS geta reykt vel
hangikjöt, þótt ekki væri nema
handa sér og sínu lieimafólki, og
aðvífandi gestum, enda var sú
list aúðveld aS læra.
Misjafnt kjöt.
Góður skrokkur, örlítiS sáð á
af salli í nokkra daga, það síð-
an verkað af eða hreinsað. og
kjötið liengt upp í eldhús (réyk-
hús) og tilhaft eftir kúnstarinii-
ar reglum, unz angansætt var af
reyk og rautt í gegn. Nú er eins
og þeta sé gleyint. Iíér er .selt á
hverjum vetri „liangikjöt" að ”isu
óskaplega dýrt, rándýrt, en verra
er þó, að það er oft mjög illa og
fávísléga verkað. Nú i vetur er
það 1-iér jafnverst, sem það liefur
verið, og hefur aðeins verið lceypt
af því aS fólk vill gæða sér á því,
ef mögnlegt er.
Það er of sall.
En gallinn á kjötinu, scm yí'ir-
lcitt hefur verið hér á boðstól-
uin, er, að það hefur verið nærri
i óætt ,éða stúndum álveg ó-
r't fyrir salti, sem ekki má eiga
sér stað.
I’að vjrðisl tekið úpp úr sall-
jrekii og sett í reyk, cn reykist
þá ekki almenniiega. Þetta virðist
yerá orðið talsvert algengt, en
iii.! viíaulega eklci þolast. ESa
livernig vilja hlutaðeigendur
•skýra þetta ótugtarfyrirbrigði'?
- ■■' Svipall“.
. Svipall 1161111- lokið'máli sínu
og þakka ég honum bréfið. lim
reykingu á dilkakjöti er ég
állsendis ófróður og þori því ekki
að leggja orð í belg. Aftur á móti
liefur Svipall rétt fyrir sér að
þvi leytinu, sem margir hafa prð-
ið varir við, að hangikjötið,, sem
fæst í verzlunum hér, er oft nokk-
uð salt, og jafnvel svo, aö það
skemmir kjötbragðið. En kjötið
er misjafnt og hefur mér fundizt,
að vel væri líka liægt að fá hér
gott hangikjöt, sem væri reglu-
lega Ijúffengt. — kr.
ist allt benda til þess, að kostn-
aður við að reisa slíkt orkuver
sé furðulega lítill.
Leiðtogar brezkra skipa-
og vélsmiða hafa nú
lagt til, áð frestað vérði
ákvörðuninni um bann
við yfirvinnu og ákvæð-
isvinnu, sem koma átti
til frainkvæmda 18. 1».
irti