Vísir - 13.04.1954, Blaðsíða 6

VISIR
Þriðjudaginn 13. apríl 1954.
D A G B L A Ð
, Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
, # Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
VIÐSJA VISIS:
New York beið varanlegan
hnekki af hafnarverkfallinu,
Eicmt peningatjón nam tugum milljóna.
New.við höfnina stöðugt aukin. Á-
Hafnarverkfallinu í
York lauk 5. apríl sl.; stóð í tökunum við höfnina er lokið
mánuð og er lengsta verkfall í j
sögu borgarinnar, enda varð
og
Igær samþykkti alþingi áfengislögin og er með því bundinn
endi á langa togstreitu, sem verið hefur um vínveitingar
og annað í sambandi við meðferð áfengis í landinu.
Þegar bannaðar voru vínveitingar á opinberum stöðum,
eftir að samkomulag fór út um þúfur um áfengislögin á síðasta
þingi, bjuggust margir við að draga mundi ur drykkjuskap
á opinberum samkomum í bænum. Sú von brást gersamlega
og er flestra manna álit að drykkjuskapur á veitingastöðum
og dansskemmtunum hafi stórum aukist frá því sem áður var.
Drykkjan fór fram með meiri leynd en þó öllu óhóflegar en
fyrr, eins og oft vill verða þegar vín er með öllu bannað.
Það er oft sagt að íslendingar kunni ekki að fara með áfengi.
Ef dæma skal eftir því sem sjá má á skemmtunum og á götum
úti, þá verður slíkum vitnisbui’ði ekki möti mælt. Konur og
karlar virðast ekki telja sér neina vansæmd í því, að láta
sjá sig nær ósjálfbjarga eða illa til reika af vínnautn á opin-
berum veitingastöðum. Og daglega má sjá unga menn á aðai-
götum bæjarins með drykkjulæti eða áberandi undir áhrifumi
áfengis. Slíkur ósómi getur þrifist hér .vegna þess að almenn- '
ingsálit skortir, sem fordæmir og fyrirlítur slíka ómenningar- ;
siði. Almenningsálitið verður að láta það fólk, sem þannig
hagar sér, finna að ekki sé talinn sómi eða virðing að slíkum
skepnuskap.
|
Með hinum nýju lögum eru gerðar ýmsar umbætur á
eftirliti og meðferð áfengis. Vínveitingar verða leyfðar á
nokkrum fyrsta flokks veitingastöðum, sem selja mat og
fjölbreytta óáfenga drykki við hóflegu verði. Vínveitingar,
verða einnig leyfðar á árshátíðum félaga og öðrum samkomum,;
ef sérstakt tilefni er til. Slík leyfi verða aðeins veitt stjórnum
félaganna. Eftirlitsmenn verða skipaðir á öllum stöðum, sem.
vínveitingaleyfi hafa og endurgreiða leyfishafar ríkissjóði þannj
kostnað. Hversu margir staðir fá leyfi til vínveitinga hér íj
bænum er komið undir ákvörðun ráðherra og þeirrar nefndar
sem dæmir um hvaða staðir skuli teljast fyrsta flokks.
Hvort sem menn eru með eða móti neyzlu áfengis, verða
þeir að gera sér ljóst, að sala áfengis er leyfð í landinu til
allra fullveðja, karla og kvenna. Um það er því ekki að ræða
að banna sölu áfengis. En úr því svo er, hlýtur það að vera
áhugamál allra, að meðferð áfengis í landinu sé á þann veg,
að þjóðinni sé ekki til háðungar eða mikils skaðræðis.
Mikil áfengisneyzla er hverju þjóðfélagi skaðleg en hjá þeim
vanda verður ekki komist fyrr en fólkið kemst frá þeirn van-
þroska, að drekka frá sér vit og prúðmennsku.
tjónið af því meira en nokkru
verkfalli öðru, sem þar hefur
verið háð.
Sigur vanst að lokum í þess-
um miklu átökum, eftir að
stjórn New York fylkis og sam-
bandsstjórnin í Washington
sameinuðust til átaka í barátt-
unni gegn I.L.A. hafnarverka-
mannafélaginu, .sem er lýst sem
gerspilltum f élagsskap, þar
sem afbrotamenn hafa foryst-
’una, en segja má að félag þetta
hafi barist fyrir tilveru sinni
síðan í september s.l., er A.F.L.
(Bandaríska verklýðsfélaga-
sambandið) kom á fót öðru
Verkamannafélagi, til þess að
losa um greipar I.L.A. á höfn-
inni. Stjórn New York-fylkis í
Albany,, með Dewey fylkis-
stjóra í broddi fylkingar,, studdi! ið, er svo gífurlegt, að ógerlegt
A.F.L. er að gera sér grein fyrir því.
og allar líkur til, að I.L.A. hafi
beðið varanlegan ósigur. Engu
verður spáð um úrslitin í hinni
nýju atkvæðagréiðslu, en ekki
verður þolað, að I.L.A. beiti
þar neinu ofbeldi.
Tjónið.
Verkfallið stóð 29 daga.
Hafnarverkamenn urðu af
kaupi sem nam 8 millj. 700
þús. dollurum. Skipsfélög töp-
uðu 29 millj. dlolurum. Höfnin
tapaði 400 millj. dollara, vegna
þess að flutningaskipum var
beint til annara hafna — senni-
lega hefur New York misst var-
anléga 1/10 viðskipta sinna til
annarra hafna. Tjón flutninga-
félaga nam 25 millj. dollara.
Annað tjón, sem iðnaður og
verzlun borgarinnar og fjöldi
einstaklinga beið við verkfall-
niiferii
'JVTokkrar umræður urðu í gærkveldi á alþingi út af þings-
-*• ’ ályktunartillögu Björns Ólafssonar um stækkun Alþingis-
húslóðarinnar. Fór tillagan í þá átt, að fluttar yrðu burtu þær
skúrabyggingar, sem nú eru kringum þinghúsið en lóðin
hreinsuð og stækkuð út að Vonarstræti. Hús þau sem rætt er
um að flytja á brott eru listamannaskálinn við Kirkjustræti
12 og góðtemplarahúsið við Templarasund. Báðar þessar bygg-
ingar höfðu á sínum tíma fengið bráðabirgðaleyfi til að standa
á lóðum þessum, en það leyfi er nú fyrir löngu út runnið. Er
umhverfi þinghússins eins og nú standa sakir til lítillar prýði
og er illa farið að svo fögur bygging sem þinghúsið er, skuii
ekki fá að njóta sín fyrir hinum ljótu timburskúrum sem á
lóðinni standa. Auk þess stendur þinghúsinu talsverð bruna-
hætta af listamannaskálanum.
Málinu var vísað til fjárveitinganefndar til athugunar og
er talið víst að hún skili áliti í dag, svo að málið fáa af-
greiðslu áður þingi er slitið.
Starfsskilyrði alþingis eru nú orðin algerlega óviðunandi
sakir þrengsla. Hefur það verið svo í mörg ár og er því orðið
mjög aðkallandi að húsakostur þingsins sé aukinn. En fyrst
þarf að ákveða það lóðarrými, sem þinghúsinu er nauðsynlegt
til frambúðar.
Rétt fyrir jólin var stofnað
til atkvæðagreiðslu meðal
verkamanna að tilhlutun ráðs
þess, sem hefur það hlutverk
að jafna vinnudeilur (The
National Labour Relations
Board) og var spurt um það
hvort hafnarverkamenn vildu
forystu I.L.A. eða A.F.L. Hið:
fyrrnefnda vann með 1500 at-
kvæða meirihluta. En fylkis-
sfjórnin og A.F.L. kröfðust
nýrra kosninga, þar sem I.L.A.
hefði haldist uppi að beita,
verkamenn hverskonar kúgun-
ar og hótunarbrögðum á kjör-
stað. Rannsókn, sem mjög hef
ir dregist á langinn, var hafin.
Fullyrt var, að rannsóknin
hefði leitt margt í Ijós, sem var
óhagstætt I.L.A, Fóru þeir nú
að gera smáverkföll og fór svo
allt í blossa, en forsprakkar
I.L.A. vonuðu, að hafnarverka-
menn myndu fylkja sér um fé-
lagið, en þrátt fyrir að I.L.A.
sendi flokka áróðurs og árásar-
manna niður á hafnarbakkana,
tókst A.F.L. að fá um (4 hafn-
arverkamanna til þess að
vinna. Voru þeir langþreyttir á
bófastjórn I.L.A. Vonir I.L.A.
um að fyrrnefnt ráð neyddist
til að viðurkénna félagíð brást
með öllu, og félagið reytti til
frekari reiði borgarstjórnina,
stjórn New York fylkis og sam-
bandsstjórnina vegna ofbeldis
þess, sem þeir höfðu í frammi.
Og tjónið af verkfallinu var
svo gífurlegt orðið, að við borð
lá, að New York mundi glata
forystu sinni sem mesta hafnar-
borg landsins. — Fór svo að
lokum að fyrirskipað var að
halda nýjar kosningar og að
I.L.A. yrði ekki leyft að hafa
menn í kjöri, nema þeir aftur-
kölluðu verkfallið þegar í stað.
Fyrst í stað reyndi I.L.A. að ná
samkomulagi til þess að bjarga
sér úr vandanum, en fylkis-
stjórnin lét hverja stefnuna á
fætur annari dynja yfir það,
og loks úrskurðaði yfirréttur
fylkisins, að I.L.A. væri bannað,
að halda áfram verkfallinu eða
hvetja til þess að því væri
haldið áfram — eða nokkru
verkfalli.
Jafnframt var lögregluvernd
m.s. FJALLF0SS
fer frá Reykjavík þriðjudaginn
20. apríl til Vestur- og Norður-
landsins.
Viðkomustaðir:
Patreksfjörður
Isafjörður
Siglufjörður
Húsavík
Akureyri
H.f. Eimskipafélag íslands
Bergmáli hefur borizt bréf frá
einuni mætum manni, er ræöir
um sjóðstofnun, sem lítillega var
minnzt á hér i blaðinu í s.l. viku.
Bréfið er á þessa leið:
„Hér í blaðinu er á öðrum stað
birt tilkynning menntamálaráðu-
neytisins um sjóð, sem frú Svan-
hildur Ólafsdóttir hefur stofn-
að til eflingar stærðfræðilegum
vísindum og húsagerðarlist. Hér
á landi liafa verið stofnaðir all-
margir sjóðir í einhverju fram-
faraskyni. Verðfall peninga hef-
ur lamað þá flesta svo, að þeir
hafa orðið að litlu, og um leið
hefur trú manna á gagnsemi
slíkra sjóða dofnað. Því er óvíst,
að margir hafi húgleitt eins og
vert væri fréttina um þennan
sjóð Svanhildar, en hann er að
ýmsu leyti sérstæður. Hann á að
styðja vísindi og listgrein, sem
fáir eða engir aðrir sjóðir leggia
lið. Hann er stofnaður af óvenju-
legum stórhug. Og loks er það,
að hann er stofnaður af konu.“
(
Sakamenn.
Annað bréf hefur Bergmáli
borizt frá bílstjóra, sem er þann-
ig:
„í Vísi 7. þ. m., er grein á
fremstu siðu með tvídálka fyrir-
sögn um „Salcaskrá ríkisins“. Þar
er orðrétt þessi klausa: „Á saka-
skrá komast allir þeir, sem
fremja einhver afbrot, allt frá
því að leggja bifreið ólöglega á
götunni og til þess að fremja
mannsmorð eða aðra stórglæpi.“
Er þá hver einasti maður, sem
ekur bíl í Reykjavík, glæpamað-
ur? Því sennilcga hefur þeim
öllum einhvern tíma orðið það á,
að leggja bifreið sinni „ólöglega
á götunni". Það er sjálfsagt rétt
að halda skrá yfir þá menn, sem
sekir finnast um sika yfirsjón.
En setja þá á „sakaskrá ríkisins“
með morðingjum og öðrum stór-
glæpamönnum, sem geymd er um
aldur og ævi, er stærra afbrot í
miniun augum. Vill ekki saka-
dómarinn athuga þetta og annað
tvéggja afnema þessa sakaskrá,
eða gera nýja yfir þá menn, sem
fyrirskipa og annast þessa skrá-
setningu. — Bilstjóri.“
Bergmál þakkar bæði bréfin,
og lýkur þvi i dag. — kr.
BEZT AÐ AUGLfSA I VESI
Armstrong strauvélin
heíur þá kosti yfir aSrar litlar strauvélar að henni
er stjórnað með olnboganum og því hægt að hafa
báðar hendur við að brjóta og lagfæra línið á
straukeílinu. Þrátt fyrir það er hún alltaf ódýrasta
strauvéíin.
Kosíar aðeins 1645 krónur
ORKA H. F.
Laugaveg 166.