Vísir - 24.04.1954, Blaðsíða 5

Jiajigö®Sagi»» 24; :apríl 19S4.
flSlK
. ReykvíkingarJsafa nú; loksins
íignast veglegt hús yfir bóka-
æafn sitt. Er það við Þingholts-
'stræti á sæmilega rúmgóðri lóð,
eem eitt sinn hefir verið vel til
vandað um alla snyrtingu, en
er nú komin í megnustu óhirðu
cg þarf gagngerðra endurbóta,
cf hún á ekki að .vera til van-
aæmdar fyrir hið myndarlega
tiaínhús. Hefir mér komið til
Siugar að vel færi á því, að
s'kipuleggja garðinn að nýju og
|>á með það fyrir augum, að
hægt sé að koma þar fyrir sem
flestum þeim fjölærum garð-
jurtum, sem nú þegar er feng-
in, vissa fyrir, að sómi sér vel
f skrúðgörðum einstaklinga hér
í Reykjavík eða annars stað-
©r á landinu. Væri af þessu
lláta verða, ynni Reykjavíkur-
bær-beinlínis að því að efla á-
. huga fólks fyrir fegrun bæj-
B'rins á sama hátt og hann gerir
imeð blómaræktinni á Austur-
velli. Slíkm' garður væri vísir
©ð því að kenna bæjarbúum
’þá rniklu list, að læra lestur
iagurra blóma á sama hátt og
haiui stuðlar með bókaútgáf-
Safnahússins. Skal hér engin
tilraun gerð til að lýsa því ber-
angursástandi sem þarna ríkir,
enda þekkja flestir þar til, þar
eð leið flestra, sem um Reykja-
vík ganga, liggur framhjá
Safnahúsinu og Þjóðleikhúsinu,
en hús þessi standa hlið við
hlið (með nokkurra metra
millibili), eins og alþjóð veit.
Tel eg ólíklegt að nokkurs
staðar í víðri veröld finnist
jafn ömui'legt umhverfi kring-
um hliðstæðar byggingar, eins
og sjá má á þessum stað. Það
virðist því kominn tími til að
hefjast nú þegar á þessu vori
handa mn að gera gangskör að
því að bæta hér svo um, að ekki
Hljómleikar
Sinfoniuhfjómsveitarinnar 6. apríl
Fyrst lék liljómsveitin
Carneval i Róm eftir Berlioz,
verk sem þrungið er æskukrafti
og suðrænmn fmia, en varla
djúprist.
Næst lék Einar Vigfússon
cello-konsert eftir Saint-Saéns
með hljómsveitinni. Verkið er
falléga skrifað fyrir hljóðfærið,
lyrískii’, blíðir kaflar þar sem
mjúkir tónar cellosins njóta sín
vel, emifremur hraðir -þættir,
tekniskt erfiðir, en þó lausir
við óþarfa akrobatik.
Einar er reyndur hljóðfæra-
leikari bæði í sinfóníuhljóm-
sveit og kammermúsík, en hefh'
ekki leikið einleik fyrr. Leysti
sé lengur til meiri smánar en hann hlutverk sitt af hendi með
oi'ðið er. Finnst mér vel til fall-
ið að gera út leiðangur og safna
íslenzkum gróðri með það fyrir
augum, að koma hér upp mynd-
arlegum jurtagarði er auki
þekkingu manna á gróðurríki
íslands. Á : slíkur fræðslugarð-
ur hvergi betur heima en em-
mitt. á þsssum stað.
Fjölyrði eg svo ekki frekar
um skipaii þessara mála, en vil
unni að því að kenna fólki mat' mega væni a þess að þeir menn,
gcðra bóka. | sem aðstöðu hafa til og finna
Með því - að safna úrvali sig samþykka , þessum hug-
íjölærra jurta á einn aðgengi-
legan stað, gæfist garðeigend-
■um góður kostur á að kynna
sér nöfn, blómalit og hæð
plantna og’ virða fyrir sér hvað
heníaði til ræktunar í görðum
sínum.
Tvö síðastliðin siunur hefi
®g ,sem starfsmaður við skrúð-
garða bæjarins verið látinn
annast merkingar sumarblóma-
plantna á Austurvelli og í
Tjarnargarðinum. Vil eg að þar
verði haldið áf ram slíkum
snerkingum því eg hefi haft
•jniklg ánægju af að sjá, hversu
margir bæjarbúar hafa gert sér
sérstakar ferðir á þessa staði
til þess eins að virða fyrir sér
cg skrifa niður nöfn þeirra
jurta er þeir hafa haft hug á
að fá til prýði í eigin garða. Þó
er það um þessar merkingar að
segja, að þær hafa verið mjög
ófullkoninar. Aðeins skrifað á
iáein spjöld og plöntunum ekki
raðað niður með hlðsjón af
merkingum. Hefi eg mælzt til
fcess að nú í sumar verði ætl-
aður sérstakur reitur þar sem
tök væm á að gróðursetja allar
þær tegundir blómplántna, sem
koma til með að verðá rækt-
©ðar í skrúðgörðum. hæjarins
nú í sumar, en það munu verða
um. 20 tegundir, og mörg af-
fcrigði af sumum tegundunum.
Annað mvndarlegt safnhús
stendur við Hverfisgötu og er
myndum míhúm, geri þær að
sínum og berjist fyrir því, að
koma þeim í framkvæmd.
HafHM Jónsson,
. frá Eyrum.
Dr. Richard Beck, prófessor
í norrænum fræöum við ríkis-
háskólanrt í Norður-Dakota
hefir verið skipaður forseti ný-
stofnaðarar deiWar háskólans í
nýjurn og fornum málum og
bákmemiíum.
Áður hafði próf. Beck verið
settur forseti þessarar deildar,
en fekk nú skipunarbréf fyrir
starfinu.
Felst hið nýja sarf dr. Becks
í því, að hann hefir á hendi alla
framkvæmdastj. deildarinnar
og umsjón með allri kennslu
innan hexrnar, en kennsluna
annast, auk hans, sex sérfróðir
menn og konur í kennslugrein-
um sínum: tveir í þýzku og
þýzkum bókmenntum, tveir í
frönsku og frönskum bókmennt
um, einn í spænsku. og spænsk-
um bókmenntum, og' einn i
klassiskum fræðum (grísku og
latínu). Sjálfur kennir dr. Ejeck
Norðurlandamál og bókmenntir
eins og hann. hefir gert. síðan
fullkomnu öryggi, músíkölsk-
um. sk.ilningi, fyrirhaí'narlausri
tækni og hreinum og fallegum
tóni ,j sem yæri hann þauvanur
eiijleikari. Engan . gat grunað,
,að Einar hefði aðeins haft þrjár
vikur til að æfa verkið, læra
það utan að og túlka, samhliða
daglegum önnum. Strengjafróð-
ir menn höfðu orð á því, að
oktaygrip hans og flaututónar
hefðu verið óvenju hreinir.
hljómsveitarstjórans, að bráð-
um verði okkur gefin kostur á
að heyra eitthvað nútímaverk,
en þau hafa yfirieitt lítið verið
kynnt hér. Ennfremur verk eft-
ir tónskáldið, sem alltaf virðist
vera talsvert á undan seinni
kollégum sínum, Jóhann
Sebastian Bach.
■ B. M.
KynníitgarkvöM
Karlakórs
Háskólastúóenta
Samleikur einleikarans
hljómsveitarinnar var með a-
gætum. .
Að lokum lék hljómsveitin 5.
sinfónu Tschaikowsky. Kielland
er kunnur fyrir persónulega
túlkun, þreytir hraða og styrk-
leikahlutföllum eftir geðþótta
og sagður mikill andstöðumað-
ur þess að fylgja nótunum eins
og vél. EÍrjáls túlkun hans hefir
því oft opkað tvímælis. Smekk-
ur manrianna er misjafn. Hér
spennti þann verkið til liins
ýtrasta og notaði alla möguleika
þess út Siyztu æsar. Andstæð-
urnar markeraðar svo að lá við
að formið springi. Er þetta eitt
eftirminnilegasta verk hljóm-
sveitaririnar. Hlj óðf æraleikar-
arnir léSíu ágætlega og voru
mistök fá í þessu tekniskt erf-
iða verki. Að vísu varð minni
háttar keðjusprenging hjá blás-
uranum í valskaflanum, en á-
stæðulaust er að kippa sér upp
við slíka smámuni á atomöld.
Hljómleikar þessir stóðu
undir merki 19. aldarinnar.
sömu sögu er að segja um þá
fyrri og vafalaust um þá næstu.
Þó að sú öld eigi stóra meistara
má ekki ofbjóða þeim. Mönnum
eru takmörk sett hvað þeir
geta innbyrt., Þetta á eirmig við
um rómantíska músik. Leyfi eg
mér því að beina þeirri ósk til
Karlakór háskólastúdenta
hélt þriðja tónlistarkyiminga-
kvöldið á þessuni vetri í hátiða-
sal liáskólans þann 20. apríl. í
þetta sinn voru kynnt sönglög j
eftir bandarísk tónskáld.
Að lokinni stuttri ræðu Boga
Melsteð, formanns kórsins,
flutti Róbert A. Ottósson fróð-
legt erindi. Sýndi hann fram á,
að list er í senn alþjóðleg vegna
gagnkvæmra áhrifa listamanna
og mennina og þjóðleg vegna
sérkenna hinna ýmsu þjóða.
°g Þessu til skýringar lýsti hann í
stórum dráttum sögu tónlistar-
innar í Evrópu frá 10. öld til
vorra daga.
Síðan var vikið að Ameríku
og tónlistarsaga hennar rakin
með hliðsjón af tónlist Evrópu,
tónlistararfi innflytjenda og
frumbyggja landsins. Greint
var frá tónskáldum, vaxandi
tónlistaráhuga, tónlistarfélög-
um og ýmsum straumhvörfum.
Að lokum var skýrt frá hinu
glæsilega tónlistalífi Ameríku
síðustu áratugina.
Flutningur erindisins var til
fyrirmyndar, skýrt og Játlaust.
ekki voru tök á að kynna í há—
skólanum, en leika mætti af’
hljómplötum í útvarpinu með'
erindinu.
Að erindinu loknu söng Guð-
mundur Jónsson lög eftir ame-
rísk tónskáld. Undirleik annað-
istFritz Weisshappel með prýði..
Lögin voru lýtalaust sungin og;
að öllu leyti vel með farin.
Fróðlegt var að kynnast
sönglögum tónskáldanna, sem.
flest eru, lítt þekkt. Efnisskráin-
var samt ekki nógu alhliða. Lög'
þessi eru ekki lifandi tónlist,.
sem almenningur í Bandaríkj-
unum nýtur eða syngur. Maður-
saknaði gömlu amerísku „ball-
aðanna“, sem margar ent.
fallegar og lagrænar, svo og
negrasálmanna. Ennfremur
voru engin dæmi um calypso-
söngva Suðurríkjanna, né hinna.
sérkennilegu sönglaga, sem
sköpuðust í borginni New
Oríeans við samruna tónlistar
Evrópumanna, og frumstæðra.
biökkumanna. B. M.
Athugandi væri fyrir ríkisút i
varpið að fá erindið flutt þaxy
sérstaklega þar sem forvitni á
heyrenda var vakin með nöfn-
um tónskálda og verka, sem
í $
heídur at'mælísfund sinn með
mánudaginn 26. apríl kl.
sameigraiegri kaffidrykkju'ij
8 í Sjáífstæðishúsiiiu;.
varð Sir William
sem, talin.n
er
Stephenson,
vera í fremstu
og iðnfræðinga
Var það fjár-
Manitobafylkis,
Stephenscn til
það miklum mun stærra en haustið Í929? og. á lgjd senn að! pöð fjármála-
Bæjarbókasafnhúsið við Þing- baki aldarfjórðungskennslu í .þar í landi. -
holísstræti, enda er ,það éign þeim greinum á ríkisskólan-! málaráðherra
allrar þjöðarinnar, sjálft um, j se^i réði . W.
Landsbókasafnið. Umhverfis j Er hér. iim ^jð.ræða eina af þessa starfa.
það er afmörkuð lóð, en útlit j staerstn deildum háskólansj „Lögberg" skýrir frá því fyr-
|bæði unx kennara- og nemenda- ir skemmstu, að Vestur-íslend-
fjölda, en'síðasthðið haust voru ingur, Thor Thorgrímsson, en
rúmlega .450 stúdentar samtals hann er sonur, síra Adams Þor-
innritaðir í tungumáladeildina. grímssonar, hafi hlotið 2000
Þá má ennfremur geta þess, dollara námsstyrk frá Canadian
að Vestur-íslendingi hefir ver- Science Research Council til
i TIL SKEMMTUNAK: - C
é Upplestur: Bal.dvin Halldórsson leikari.
^ Leikþáttur:, Frú Eme'Jía Jónasdóttir 0. fl. !r
Einsöngur pg kórsöngur.
5* . Gamanvísur: Jóliannes Guðmundsson. !r
;* ‘ ■ if
í Dans. ;!;.'
c*
«; Gestir á fundinunx 've'rða 'konur sem eru fulltrúar á|;
„j landsþinginu. — Félagskonur eru vinsamlega beðnar að^
| vitja aðgöngumiða sem fyrst i Verzlun Gunnþórunnary
Í Hálldórsdóttuxri
^ NEFNfolN. ' |
tfVV,W%*V>W*»iVV,W%^%%,,WFVlWFW'V,W%%%',W^%^*f,W^'-íl'W,V,,*%PWVV,WFWI,,W^WÍVVV,Wf,WfVV,,W.
hennar er til hinnar mestu for-
smánar fyrir alla eigeridur
ófyrirsjáanlegum áföllum, sem
eru jafn vís og nótt fylgir björt-
nm degi. J. G.“
Þanixig mælir bóndinn og ið falið að kanna aðstæður fyr-
sagnfræðináms við Lundúna-
þakka ég honvxm bréfið. Hrædd-jir aukná 'xðnþróun í Manitoba- (háskóla. Thor er talinn afburða [
nr er ég samt um að almenningur fylki í Kan'ada. Fvrir valinu námsmaður..
væri sfundmn í vanda að velja
sér 12 menn til þc'ss áð verða
landskjörnir til þings, þegar
f jöldi kosningabærra æskumanna
yeit varia hverjir sitja í lands-
stjórn hverju sinni. — kr,
eða fyrir léttain íðnað tíl leigu £ miðbæímm. Þeir, sem.
vildu sinna þessu íeggi nöfn sín inn á afgreiðslu Vísis
fyrir fimmtndag 29. þ.nt. merkt: „Skrifsíofuherbergi —
217“.