Vísir - 24.11.1954, Blaðsíða 6

6
VtSER
Miðvikudaginn 24. nóvember 1954
WfiSlIB.
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skriístofur: Ingólfsstrætl 3.
Otgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIB 3,F.
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
a
Arnasoi
kirkjuvörSusv áttræBur.
í dag er Arni Arnason, fyrrv.
kirkjuvörður Dómkirkjunnar
áttræður. Við hann kannast
flestir Reykvíkingar. Oft hafa
leiðir manna legið í Dómkirkj-
una, á gleði og sorgarstundum.
Alltaf var Árni, kirkjuvörður,
á sínum stað, glaður og léttur
Tengdafaðir hans Arni Árna
son lézt 1914, en hann hafði
verið kirkjuvörður Dómkirkj-
unnar um nokkur ár. Kristján
Þorgrímsson, kaupm. var þá
kirkjuhaldari og lagði hann fast
að Árna, að taka starfið að ser,
fyrst átti hann aðeins að sjá um
lund, hvernig sem á stóð og upphitun kirkjunns.r um helgar.
fús að greiða götu allra, sem í
I kirkjuna komu,
j Þegar talað var um „Áima í
kirkjunni“, vissu allir við hvern
TTndanfarið hefur nokkuð verið um það rætt, hvar ætla ætti
^ Húsmæðrakennaraskóla íslands . aðsetur, og hefur þetta
meðal annars verið til umræðu á Alþingi, þar sem fram er komin
tillaga til um að fræðslumálastjórnin skuli hafa heimild til að
ákveða, hvar skólinn skuli hafa aðsetur. í þeim lögum, sem
um þetta gilda, er tekið fram, að skólinn skuli hafa aðsetur
hér í Reykjavík.
Menntamáíanefnd Neðri deildar, sem hefur haft frumvarp
þetta til athugunar undanfarið, hefur orðið sammála um að
mæla með því, að frumvarpið verði samþykkt. Færði nefndin
meðal annars þau rök fyrir þess, að skólinn væri húsnæðislaus
um þessar mundir, en svo sem kunnugt er, hefur hann fengið
að starfa í húsakynnum Háskóla íslands, sem þarf nú á öllu
sínu að halda, og neyðist þess vegna til að taka það húsrými,
sem Húsmæðraskélin:- hefur til umráða.
Þetta geta vaxia taiizt góð og gild rök, því að ef hið opin-
hera hefði fullan vilja til að bæ.ta úr þessu, mundi ekki taka
langan tíma að gera það, en veigamestu rökin eru þau, sem
Kristín L. Sigurðardóttir bar fram við umræðu um þetta í
fyrradag. Iiún benti á það, að hér í Reykjavík væri hægt að
fá færustu sérfræðinga til að aðstoða við kennslu í skólanum,
eins og gert hefur verið, en háskólakennarar munu hafa verið í
kennaraliði skólans. Ef skólinn verður fluttur úr Reykjavík,
verður vitaskuld ekki hægt að leita til slíkra manna, og verður
þá kennslunni að sjálfsögðu ábótavant.
var átt, í 40 ár var hann kirkju-
vörður og rækti starf sitt af
mikilli trúmennsku og skyldu-
rækni og öllum var vel til hans,
. ungum og gömlum.
Árni er fæddur a£' Melhól L
Melalandi 24. nóv. 187t, sonur
hjónanna Árna Árnasonar og
Jóhönnu M. Jónsdóttnr. Þegar
hann var 100 ára gamall flutt-
ist hann að Snæbýli í Skaftár-
tungu og ólst upp hjá Arna
’ Sigurðssyni, bónda þar og Sig- .
! ríði Þorkelsdóttur konu hans.!
Á mánudaginn birti Vísir einnig viðtal við fostöðukonu
Húsmæðrakennaraskólans, svo og forstöðukonu Hjúkrunar-
kvennaskóla íslands, en skólar þessir hafa haft samvinnu, sem
báðum er tvímælalaust til góðs. Hinar væntanlegu hjúkrunar-
konur hafa notið góðs af fræðslu þeirri, sem húsmæðrakennarar Var Árni fermdur í Ásakirkju
framtíðarinnar hafa aflað sér, og miðlað á móti af því, sem af sr. Brandi Tómass.yní 1888.
þær hafa lært varðandi framtíðarstörf sín, svo sem hjálp í við-' í Skaptártungu dvaldi Árni til
lögum, sem öllum getur komið að góðu haldi. Ef húsmæðra- tvítugsaldurs, er gaman að
kennaraskólinn flyttist úr Reykjavík, mundi þessi samvinna heyra Árna segja fra æskuárum
skólanna vera úr sögunni.
sínum í Snæbýli. Lífsbaráttan
var hörð í þá daga, allir urðu.
að vinna baki brotnu, um
skólalærdóm var ekki að ræða,
nema fermingarundirbúning
prestanna. — Lítið var um
Ætlunin mun vera að flytja Húsmæðraskólann norður til
Akureyrar, því að húsmæðraskólinn þar mun standa auður,
og því talið heppilegt að flytja stofnunina í það húsnæði Þar
eru vafalaust margir góðir og reyndir menn, sem gætu tekið
sér kermslu i skólanum, en varla verða bornar brigður á það,1 skemmtanir í þá daga nema
að fullkomnasta kennslu geta námsmeyjarnar ekki fengið utan frcizt ag Spretta úr spori á góð-
Reykjavíkur. Sé eingöngu litið á það sjónarmið, verður skólinn um gæg,jngi. Kirkjuferðir voru
ekki fluttur héðan, því að varla mun nokkur vilja stuðla^ að bæði skemmtun og andleg
því, að hinir væntanlegu húsmæðrakennarar hljóti lakari uppbyggjng, gestakomur og
menntun en unnt er að veita þeim. Þeir, sem bera skólann svo heimsóknir bæja á milíi voru
mjög fyrir brjósti, að þeir vílja forða honum frá húsnæðis- þá stórir viðburðir.
leysi, sem virðist vofa yfir, ættu að hafa forgöngu um að byggt
verði yfir hann hér í bæ.
Vandi fyrsr...
En í hugum ungra manna
bjó útþrá þá eins og nú, sumir
hugsuðu ekki hærra en að
komast í útver, aðra dreymdi
um að læra einhverja iðn,
nokkrir kvöddu landið fyrir
T fyrrinótt var ráðið, hverjir fara skyldu með völdin í Alþýðu- fullt og allt og héldu til
sambandi íslands á næstu tveim árum. Sigurvegarar urðu Ameriku.
kommúnistar, og naumlega þó, því að þeir sigruðu á því einu,1 Margir letu ser nægja að
að þeir tóku eitt helzta stuðningsfélag sitt inn í samtökin án fara a Eyrarbakka, þar var
þess að fara að réttum lögum. Valdaferill kommúnista og félaga Þá miðstöð verzlunar á Suður-
þeirra í stjórn ASÍ hefur því hafizt með því að brjóta lög, en landi, lif og fjör.
væntanlega verður áframhaldið ekki með sama svip, þótt menn! tvítugt fór Árni vestur a
þekki kommúnista svo vel, að þeir munu ekki verða furðu Eyrarbakka, til þess að læra
' skósmíði, hjá Jóni Stefánssyni
frá Króki í Meðallandi. Tók
hann sveinsbréf í þeirri iðn og
Alþýðusambándi íslands, ættu að hafa bak við eyrað, þegar' stundaði skósmíði á Bakkanum
sigurvíman rennur af þeim, að vandi fylgir vegsemd hverri.1 j g ár og útskrifaði nokkra
Þeir hafa fengið talsverð völd, og með þeim hafa þeir í hendi lærlinga. Þar tók Árni virkan hans efaðist enginn.
lostnii', þótt eitthvað verði misjafnt hjá þeim framvegis.
Þeir menn, sem nú hafa fengið í sínar hendur völdin í
og kveikja á gaslömpum, er þá
voru notaðir, en svo fór, að
hann tók að sér. kirkjuvarðar-
starfið og hafði það síðan með
höndum í 40 ár. Má með réttu
segja að það hafi verið ævistarf
hans.
Minnisstæðastur er honum
sorgarveturinn mikli 1918, þeg-
ar spanska veikin gekk hér í
Reykjavík. Þá voru stundum 3
jarðarfarir á dag í heilan mán-
uð og fleiri en- 'ein kista í
hvert sinn, þá höfðu prestarnir ■
nóg að gera. *
Margar minnisstæðar áthafn-
ir hafa farið fram í Dómkirkj- !
unni á starfstíma Árna kirkju-
varðar, bæði á gleði og sorgar- !
dögum þjóðarinnar. Oft var
mannmargt í kirkjunni og
mikað að gera við fermingar,
prests- og biskupsvígslur.
Fermingarbörnin voru alltaf
góðir vinir hans, en ekki kann
Árni tölu þeirra fermingar-
barna, er fermd voru í Dóm-
kirkjunni í hans tíð. Þá segist
hann oft hafa hugsað með
samúð til ungu prestanna, sem
verið var að vígja. Oft voru
þeir kvíðafullir, þegar þeir
fóru upp í stólinn, en urðu síð-
ar þekktir og mikilsvirtir
kennimenn. Flestir þjónandi
prestar landsins hafa ’verið
vígðir í Dómkirkjunni á þeim
tíma, er Árni var þar kirkju-
vörður og ekki færri en 4 bisk-
upar, og á fleiri prédikanir hef-
ur hann hlustað en nokkur
annar íslendingur.
Margar miklar sorgarathafnir
hafa farið þar fram, bæði í
sambandi við sjóslys og flug-
slys, og þjóðkunnir merkis-
menn hafa verið kvaddir þar.
Þannig liðu árin og Dóm-
kirkjan varð annað heimili
Árna kirkjuvarðar. Hann gat
tekið undir orð hins forna
sálmaskálds: „Ég elska bústað
húss þíns og staðinn, þar sem
dýrð þín býr.“ Kirkjan var
honum bæði heimili og helgi-
dómur, og boðskapur trúarinn-
ar var honum kær, og
veitti honum styrk í erfiðri
lífsbaráttu.
Árni starfaði við kirkjuna,
meðan kraftar leyfðu. Alltaf
var hann á s-ínum stað, er til
þurfti að taka, aldrei gleymdi
hann neinu, þó að Dómkirkjan
væri, um skeið, meira notuð
en nokkurt annað samkomuhús
í bænum.
Árni hefur verið mjög vin-
sæll af öllum þeim prestum,
sem þjónað hafa við Dómkirkj-
una í hans tíð. Hann lagði öll-
um gott til og um trúmennsku
sér að vinna mikið tjón, ef þeir kunna ekki að beita þeim, eða1 þátt í félagslífi, lék í Skugga
nota þau aí ófyrirleitni og ófyrirhyggju. Völdin eru ekki til-!SVeini og fleiri leikritum.
gangur í sjálfu sér, heldur meðferð þeirra, og allt veltur á
Árið 1902
Hann var kvæntur Elísabetu
Árnadóttur og frá þeim er
fluttist Árni til kominn stór ættleggur og eru
henni. Og hinir nýju valdamenn ættu að minnast þess, þegar ^, Reykjavíkur og stundaði hér börn þeirra búsett hér í bæn-
þeir ætla að gera einhverjar ráðstafanir gagnvart ,,íhaldinu“ í ’ skósmíði fyrstu árin, en ekki um.
landinu, að slíkar ráðstafanir geta bitnað á öðrum og jafnvel' átti það að verða ævistarf hans, Um síðustu áramót lét hann
orðið þeim þungbærari, sem ætlunin er að njóti góðs af þeim. að sitja við skósmíðabekkinn.! af kirkjuvarðarstarfinu, en
Jólin nálgast nú óðum og
má marka það á ýmsu, að fólk
er farið að hugsa til þessarar
stórhátíðar ársins. Og þár sem
jóla-annirnar mæða fyrst og
l'remst á konunum, er það ekki
nema eðilegt, að það verði kona,
sem fyrst minnir mann á hve
stutt er til hátíðarinnar. 1 gær
hringdi húsfreyja til min og bað
mig um að skrifa nokkur orð um
smjörskammtinn. Hún sagði að
i næst seinasta sinn hefði
skömmtun á smjöri verið lítil og
af þeim söluim væru margar hús-
mæður að vona, að aukaskammt-
ur yrði gefinn fyrir jólin. Ósk-
aði hún eftir því, að Bergmál
kæmi þeirri ósk sinni á fram-
færi, og fullyrti, sem vel er skilj-
anlegt, að flestar húsmæður ósk-
uðu þess sama.
Morgunspáin.
Bóndi ofan úr Borgarfirði
hafði orð á þvi við mig um dag-
inn, að veðurspá Veðurstofunn-
ar á morgnana lcæmi bændum
ekki að nægilegu gagni vegna
þess að hún kæmi svo seint. —
Taldi hann að veðurspáin, sem nú
er fyrst kl. 9.10, þyrfti að vera
að minnsta kosti tveim tímum
fyrr. Bændur vilja gjarna geta
stuðst við morgunspána og liafa
hliðsjón af lienni í sambandi við
féð. Þegar tíð er sæmileg, er
fé hleypt út á morgnana. Og, ef
nú liagar svo til með veður-
spána, að upplýsingar frá stöðv-
unum eru eklci fyrir hehdi nægi-
lega snemma, gæti það komið
sér vel fyrir bændur, að veður-
spáin frá því um nótti.na væri
endurtekin.
Gaanslítið fyrir bændur.
An þess að liér sé verið að
gagnrýna að nokkru leyti Veður-
stofuna, þá verður það að segj-
ast, sagði bóndinn, að morgun-
spáin er bændum mjög gagnslit-
il, einmitt vegna þess hve seint
hún kemur. Væri það áreiðan-
lega þakksamlega þegið, ef Veð-
urstofan sæi sér fært að verða
við ósk bænda í þessu efni. Það
væri þá annaðhvort að flýta
spánni, en ef það væri ekki hægt
að endurtaka seimistu veðurspá,
þar sem allar upplýsingar væru
fyrir hendi. Þetta var nú það,
sem bóndinnn vildi segja, og vis-
ar Bergmál þvi til réttra hlutað-
eigenda.
Vegfarandi sendir eftirfarandi
pistil: „Um nokkurt skeið, eða
víst á annan mánuð liefur Grens-
ásvegi og næsta vegi íyrir innan
verið lokað, og allri umferð ver-
ið veitt í gegnum Múlakamp. Þetta
er mjög óþægilegt fyrir þá, sem
þurfa að aka þessa vegi daglega.
Það er reyndar lítið við því að
segja, nema síður sé, að viðgerð-
ir fari fram á vegunum, en þeg-
ar svona langur tími liður með-
an báðir þessir akvegir eru lok-
aðir, þykir ýmsum nóg um. Auk
þess hefur þetta nokkra slysa-
hættu i för með sér, þvi einmitt
við Múlakamp hafa verið tíð slys
vegna þess hve vandekið er þar
af ýmsum sökúm. Væntanlega
verður ekki látið líða langur
fími enn þangað til þessu vérð-
ur kippt í lag, og annað hvort
'Grensásvegur eða vegurinn f.vrir
^ innan verður opnaður á ný.“ —
i -----—-------
{ Vigfús sonur hans tok við því
af honum.
J Á þessum tímamótum í ævi
Árna, kirkjuvarðar, eru honum
, þökkuð störfin í þágu Dóm-
í kirkjusafnaðarins og árnaðar-
J óskir berast honum í dag frá
fjölda vina.
Óskar J. Þorláksson.