Vísir - 27.12.1954, Blaðsíða 7
Mánudaginn 27. desember 1954.
Engu ■._» lofal
Laprfoss ela Dynjanáa.
Meira fé yarið til raforkumála á
Austur- og Vesturlandi en áætlað
var í
Eftirfarandi athugasemd
urn raforkumál Austurlands
' og Vestfjarða hefir Vísi bof-
izt.
Vogna skrifa í dagblöðunum.
Alþýðublaðinu og' Þjóðviljan-
urti, um raforkumál Austur-
lands og Vestfjarða, óskum við
undirritaðir ;að taka fram eftir-
farandi:
í 10 ára áæilun. sem lá'til
gmndyallár málefnasamningi;
stjórnarflokkanna var hvorki
gert ráð fyrir virkjun Lágar-
foss né Dynjanda. Þá var hvorki
gert ráð fyrir samfelldum
orkuveitum um allt Austurland
né heldur um Vestfirði. Kostn-
aðíir af virkjunum og aðallín-
um, var þá ráðgerður um 30
millj. kr. í hvorum landshluta.
Nú hefir vérið ákvéðið að
virkjá á báðum stöðum til muna
eða 2400 kílówatta virkjuh á
Mjólkánum. Niðurstaðan af at-
hugunUm raforkumáiaslofunn-
ar varð sú, að hagkvæmara væri
að byrja á síðarnefndu vifkj-
uninni.
■Meðan á rannsóknum stóð á
virkjunarskilyrðum- á Ausvús-
landi og á Vestf jörðum toldu al-
þinglsmenn af AustUrlandi og
af Véstfjöxðum rétt að sett
yrðu heimildarlög fýrir öllum
möguleikum, sem til athugunar
voru, til þess i-að forðast hugs-
anlegar táfir á frárnkvaemdum.
Öllum var ljóst, enda liggur,
það í • hlutarins eðli, að með
- VIDSJA
iðllfiar haida áfram
óbeinumfrúarofsóknum
En ofsækjendurnir hafa seít upp
silkihanzka,
,í leppríkjunum hefirj að því ála, sem lifir kyrlátu lífi í fæð-
er í fljótu bragði kann að virð- ngarbæ sínum, Krasic, nálægt
ast, dregið mjög úr ofsóknum Zagreb í Júgóslavíu. Til þessa
í garð kirkjunnar, til þess .að í hefir hinn ungverski kirkju-
umheiminum sannfærist menn höfðingi neitað skilorðsbund-
nú um, að kirkjan í löndunum inni lausn úr varðhaldi án
austan. tjalds sé frjáls. En í
reyndinni er áfram um óbeiri-
ar ofsóknir að ræða, jafnt gegn
mótmælendum og kaþólskum
sem öðnim.
Bréf frá móður.
,,Vesaling sonur mmn er enn
virkjanir.
.. Vegna ummæla Alþýðublaðs-
ins. skal að lokum tekið fram,
að við sem vomm viðstaddir á
i sumar,
Steingrímur
meira afl, að gera samfelldar Egilsstaðafundinum
orkuveitur um Austurland frá getum fu,Jvrl
Vopnafirði til Djúpavogs . -g St(;inþórsson ,raforkumálafáð
mn Vestfirði frá Patreksfirði til herra sa£?ði okk(M.t það .á fund
'Suðavikur og verja til þessa fnum ^ðandi raforkumál
1 o ærri fjarhæð en 10 ára Austuriamls1, sem ekki hefur
aætlunin gérði ráð fyrir, c'oa um
samþykktar páfans.
„Silkihanzkar“.
McC.arthy öldungadeildarþing-t
mann.
Fyrst og fremst
í skólunum.
Það er í barna- og unglinga-
skólunum, sem aðalbaráttan er
háð. Fyrstu átta skólavistarár-
in verða börnin að ,vera í skól-
um hins opinbera, Kaþólskir
menntaskólar eru ekki viður-
kenndir og prófhafi úr þeim
verður að ganga. undir próf í
ríkisskóla, til þess að fá að faxa
á.háskóla. Aðeins fáum er leyft
að stunda háskólanám .— að-
eins nægilega mörgum til þess
að hægt sé að halda því fram,,
að háskólarnir , standi öllum
jOpnir. Kommúnistar segjá, að1
Þótt ungverska stjórnin vilji skólarnir verði að verá lilut-
nú nota „silkihanzkana“ gagn- lausir j trúarlegri fræðslu, og
vart kirkjunnar mönnum. eru ef hin nýju lög i þessu efni eru
ofsóknaraðferðir valdhafanna brotin er hægt að loka hvaða
enn svo í fersku minni, að.ekki j trúarLegum skóla sem er í 1—
10 ár. Og vitanlega eru það
er hægt að ,fá menn til að
gleyma þeim skelfingum með
þemr hemuldarlogum var . fan lsi Kannske fæ eg að :■ pappírsyfirlýsingum og breyttri
hvorki tekrn akvorðun ne gefin ^ það> að honum verði sleppt stefnu á yfirborðinu. í flestum
nem fvrirheit um akyeðnar.^ haldi £g hefi sent náðunar- | thfellum teljakommúnistar: sig
beiðni, en ekki þokar neitt í Seta beitt hinum nýíu aðferð-
þá áttina. .... Eg er nú orðin! umh veSna Þess að skipulögð
á'ttræð og get ekki búizt við; Vúárieg andsjDyrna hefir verið
að lifa mörg árin enn. Eg lifi | hrotin á bak aftur.
þó í vöninni um, að syni mínum'
verði sleppt úr haldi. En hvort j Fvrinnyndin.
sú von rætist eða ékkl veit guð j Fyrifmyndina að hinum ó-
einn.“ i beinu ofsóknum mun verá hið
kafli úr bréfi frú kommúnistiska ríki Júgóslavía,
40 millj kr. í hvoi-um lands-
hluta. Ennfremur að tengja
saman rafveitukerfi Austur-
.lands og Norðurlands með línu
frá Laxárvirkjuninni til Egils-
staða, sem áætlast kosta itm 15
millj. kr, og geta flutt allt að
10.000 kílówött.
Þær virkjunar- og rafveitu-
ft-amkvæmdir, . sem nú hafa
verið ákveðnar fyrir Austur-
land og Vestfirði fara því veru-
lega fram úr þeim fyrirheitum,
sem fólust í" máiefnasamningi
ríkisstjórnarinnar um raforku-
mál.
Það afl,. sem nú er ákveðið
að virkja, nægir til að full-
nægja þeirri raforkuþörf, sem
fyrirsjáanleg er á AustmTandi
og Vestfjörðum í náinni fram-
tíð samkvæmt áætlunum raf-
orkumálaskrifstofunnar. Hins-
vegar er að sjálfsögðu ekki ætl- j
ast til að búið sé að þessum
virkjunum einum um alla fram
tíð, og með íínunni frá Laxár-
virkjun er Austulandi opnaður
aðgangur að ótakmörkuðu afli
að kalla má.
í athugunum á rafveitumál-
um Austurlands hefir raforku-
málaskrifstofan m. a. rannsak-
að all-gaumgæfilega skilyrði
til virkjunar Lagarfoss. Var
komizt að þeirri niðurstöðu, að
virkjun af þeirri stærð, sem
nú kemur til greina fyrir Aust-
urland eitt sér. væri útilokuð
fyrir kostnaðar sakir, auk þess
sem slík virkjun myndi spilla
möguleikum til hagkvæmrar
fullvirkjunar fossins. Hinsveg-
ar kæmi fullvirkjun Lagarfoss í
15.000 kílówatta orkuveri mjöy
til greina eftir að sarnt.engine
er fengin við Norðuvland,
A VestfjÖrðum hafa. verið
rannsökuð skilyrði til fullvirkj-
'unar fallvátnanna allra. í botm
Arnarfjarðar. Talið er ,-ð r'u-
gætu alls gefið tænV-a 15.00^
kw, en. slí.k fullvirkiun kermr
að sjálfsögðu ekki tU preina V
:t bili-. Þá var um að velia .4000
kílówatta virkjun í. Dynjanda
unum ríkisstjórnarinnar sem
nýlega eru birtar.
Jaliob Ciíslason.
Eiríkur Báiem.
kommúnistar sem ákveða hvað
er brot . í þessu efni og' hvað
ekki. í reyndinni kenna kom-
múnistar að öll trúarbrögð séu
hjátrú og hindurvitni, ,— vís-
indin ein séu eftirsóknai’verð.
Margh’ eru
slegnir ótta.
Þessi afstaða hefir sín áhrif.
Margir kaþólskir menn þora
ekki að hlýða messu, þeir þora
ekki að láta hjónavígslur fara
fram í kirkjum' eða láta skíra
börnin sín þar. Börnum- sem
njóta ti-úarlegrar fræðslu hefir
Þetta er
verið. staðíð við í þeim ákvörð- B“bö™ Pebm- mó5“' Minds-' en veldhafamir t,ar vivðast enn
zentys kardínála, er kommún- hnfmr af hmum marxistisku
istar í Ungverjalandi h'afa haft (hugsjónnm, þótt til samvinnu-
í haldi síðan árið 1949. Fýrir slita kæmi við löndin austan fækkað um helming á einu ári.
nokkru kom í ljós, að urigyerskú (tjalds, og stofnað hafi vefið til Kórdrengjum hefir fækkað
valdhafarnir voru farnii* að j téngsla við löndin í vestri. | svo, að þeir eru sjaldsénir, Og
hafa áhuga fyrir, að losna við, Þau tengsl hafa þó að minnsta j gamlir menn hafa tekið við
Mindszenty. Ekkert gæti hent- kosti neytt þá forsprakka Titos, stÖrfum þeirra. Fyrir styrjöld-
einhverju smáþorpi, þar serr.
• Allsherjarbing S]>. hefir
sairiþykkt gegn atkvæðum
kommúnista, að halda ó-
breyttri stefnu í Kói-eumál-
inu, þ. e. að fijálsar kosn-
ingar fari fram í N,- og S,-
Kóreu. Fulltrúar nokkurra
þjóða sátu hjá, m. a. Ind-
lánds.
að kommúnistum betur en að , sem verið hafa fremstir í fýlk-
g’éta einangrað kardínálarin í ingu í andtrúarbragðabarátt-
unni til þess áð breýta um að-
áhrifum sínum sem embættis-
maður kirkjunnar m. ö. o. yrði
eins farið að gagnvart honum
og Aloysiusi Stepinac kardín-
hann gæti ekki starfað og beitt, ferðir. Beinar trúarbragðalég-
ar ofsóknri’ eins og þegar
Arsenije Bradvarevic, serb-
neskur réttrúnaður kirkjuleið-
togi, var farigelsaður.
Við kirkjurnar eru
ekki vopnaðir vei'ðir,
til þess að bægja hinum trú-
uðu frá að sækja kirkju. Þa'ð
er messað reglulega og fólk
keiriur í kirkjurnar til þess af
lilýða messu og biðjast brauð
Trúarbrögðin eru lögvernduð
ina voru gefin út í landinu unx
100 kirkjuleg blöð og tímarit.
Nú er hægt að telja þau á fingr
um sér. Það er þá hægt að
benda á þau og segja, að trú-
arlegt ritfrelsi sé. í landinu. Ef
við vildum stofná trúarlegt
blað ‘mundi enginn prentari
fást til þess að vinna fyrir
okkur. Við höfum ekki einu
sinni getað feng'ið kverið prent-
að.
Margir prcstar
eru í fangelsi.
en það er farið betur með þá
en áður. Kommúnistar hafa
reyndinni er trúarlegum stofnað prestafélög. Það er lagt
ofsóknum haldið áfram, en nú
setja ofsækjendurnir upp silki-
hanzkana, eins og sagt er í
Júg'óslavíu. Fyrir nokkru ræddi
rómversk-kaþólskur prestur i
Króatiu um þetta við banda-
rískan fréttaritara. „Menn
j segja, að trúfrelsi ríki“, sagði
hann, „en Kommúnistaflokk-
urinn bannar floklismönnum
að sækja kirkju, Ef æskulýðs-
félag sem nýtur stuðnings hins
að prestum að fara í þau, ogl
margir hafa gert það, í Sloveniu
ef til vill 50 af hundraði, ann-
arsstaðar hefir þettg borið lít-
inn árangur. Biskupar hafa
bannað pi’estum þátttöku í
slíkum félagsskap. En kom-
múnistar erú þrautseigir. Þeir
leggja prestum, sem í félögin.
fara, til fé -— stjórnin er sög
hafa veitt 50 milljónir dinara
til kirkjunnar í fyrra — það
opinbera heldur fund eðá úti- j sru þessir peningar, sem prest
skemmtun á sunnudegi, er það \ arnir í félögunum fá. Utanfé
jafnan gert nákvæmlega ó lagaprestar
Fr.öiisjs yíiívöld liafa ákvcðiS að láta' til skarar skríða gegn
háyaða af yij.Uiiyra iijnfetöar. Lögrcglumcnn hafa tæki til þess
að. niæía ,*karii,ala. af nióí.orhjóiiim, og á myndinni er Iögr
. rcgliunaðiu: að slíkum mccling'um.
sama tíma og messað ér, t;i
þess að unglingarnir fari ekki
í kirkju. Stárfsmerin hins op-
i.nbera í Júgóslavíu eru legíó.
Þurfi að víkja éinhverjum frá
eðá flytja e.inhvern í verra
starf, bitnar það jafnan á trú-
uðrim mönnum. Kommúnistar
eru hyggnir. Þeir vinna sitt
verk með því að gefa í skyn.
að menn hafi brotið eitthvað af
sér, með dulbúnum hótunum.
,eða með skyndiásökunum, sem
engiar sannanir eru f.yrir, Þið
þekkið aðferðina, þið, sem hafið
ykkar meðal merm eins og
fá ekki neitt. f
biskupsdæmi hér fyrir sunnan
hefir biskupinn, veikbyggður
maður, 83 ára að aldri, verið
yfirheýrður- 23 sinnum af leyni-
lögreglSnni. Honum hefir ekki
verið misþyrmt, en hann hefiri
verið nær, örmagria og véikur
eftir hverja yfirheyrslu.
Það eru gefn tr .
gætu.4 að okkur.
En brátt fý|ir allt þptta hef-
ir kirkjusókn aukist. Og allt er
bet.ra að. einu levtj. Beinu.of-
beldi er ekki beitt, lengur. Siikj-
hanzkárnir éru í notkun. Eri til«