Vísir - 15.01.1955, Blaðsíða 5
Laugardaginn 15. jartúar 1955.
vísm
*
L.Í. seldi spanmerki fyrir
920 þús. kr. fyrir jól.
10 ára bækur eru fleiri, en
búizt var við í upphafi.
Það hefur mikið verið um
það spurt, hvernig vegni þeirri
ungu starfsemi, sem nefnd
hefur verið Sparifjársöfnun
skólabarna, hver sé sú reynsla,
sem fengizt hafa, og hver ár-
angur. Hefur bví bótt. rétt að
biría eftirfarandi greinargerð.
í stuttu máli getum vér sagt,
að starfsemin hafi í heild geng-
ið mjög vel og raunar betur en
v.ér bjuggumst við. Vér teljum,
að flest öll börn um land allt
á barnaskólastigi, hafi nú
fengið 10 kr. gjöf. frá Lands-
banka íslands, eins og til var
ætlazt, og munu að lokum öll
fá hana. Flest munu börnin
vera búin að stofna sparisjóðs-.
bækur, til 6 mánaða eða 10
ára, og má í því sambandi geta
þess, að sparisjóðsbækur til 10
ára eru sennilega fleiri en upp-
haflega var búist við. Ekki eru
nákvæmar tölur fyrir hendi
um það, hversu fé hefur ve'rið
lagt inn í þessar sparisjóðs-
bækur, en það fé mun þó nema
verulegri upphæð.
' Sparimerki hafa verið seld
í öllum barnaskólum kaup-
staðanna, einnig í barnaskól-
um nokkurra þorpa og svo í
mörgum innlánsstofnunum
víðsvegar um land. Sala spari-
merkjanna hefur yfirleitt geng-
,ið prýðisvel. Sú sala hófst ekki
fyrr en um veturnætur, og þá
aðeins í nokkrum skólum. En
all víða ekki fyrr en um og úr
miðjum nóvembermánuði, svo
að reynslutíminn er allur mjög
stuttur,.. feað er því ekki við
því áð búast, að sjáanlegur ár-
angur sé mikill.
Ennþá iiggur lítið fyrir af
tölum, sem ástæða er til að
birta, og sem vænta má enn
minna af þeim upplýsingum,
sem meira virði eru og einkum
er stefnt að, en það er hið
uppeldislega markmið þessarar
starfsemi. Þó er nú vitað, að
ekki óverulegar fjárhæðir eru
nú komnar á vöxtu i innláns-
stofnunum, sem ella hefðu
sennilega farið aðrar og óþarf-
ari leiðir, og að fjöldi barna
hefur á þann hátt kynnst
sparisjóðsbók, 'sparisjóði ' og
banka, og sum þeirra þá kann-
ské eignast þann skilning á
fjármunum, að ekki sé alveg
sjálfsagt að eyða hvex-jum eyri
jafnóðum og aflað er. En þetta
er meginatriði þessa máls, sem
þó verður naumast unnið að
með árangi’i nema með eins-
konaf verklegri kennslu, og því
er sjálf sö.fnunín náuðsynleg.
Mælt ér ög áf kunnugum, að
sælgætískaup barna hafi
minnkað.
30—40 kr. á barn
að meðaltali.
Af upplýsingum frá skólun-
um, sem þegar eru fyrir hendi,
má ráða að þar hafi verið seld
urnar og taka svo af þeim vatn-
ið, ef annað dugar ekki. Það er
sk.ýlaus krafa borgáránna. —
merki fyrir á fjórða hundrað
þúsund krónur. Þar eru skólar
með frá 11 krónur á barn að
meðaltali til 90 króna, en þó
flestir með 30—40 krónur að
meðaltali. Þetta er mikil söfn-
un, miðað við erlenda reynslu,
þar sem hér er ekki nema um
1—-lVá mánaðar starf að ræða.
Auk þessarrar merkjasölu, sem
fram hefur farið í skólunum,
hafa svo ýmsar innlánsstofnanir
selt börnum sparimerki en ekki
er vitað nú hve miklu það
nemur, og heldur ekki það fé,
sem lagt hefur verið inn í gjafa-
bækurnar án merkjá, en það er
án efa talsvei’t. Má því með
sanni segja, að verulegar fjár-
upphæðir hafi bætzt við spari-
fé barnanna á þessum stutta
tíma.
Geta má þess, að Landsbanki
Islands hefur á . þessum tíma
selt og látið af hendi í umboðs-
sölu til kennara og innláns-
stofnanna sparimerki fyrir um
920 þúsund krónur.
í þessu sambandi viljum vér
bera fram þakkir til skólanna
fyrir ómetahlega aðstoð þeirra.
Ennfremur ber að þakka inn-
lánsstofnunum, sem lagt hafa
fram mikla aukavinnu við að
koma þessu starfi á laggirnar.
„---------Eg vil nota tæki-
færið og færa bankanum þakkir
fyrir þessa virðingarverðu til-
raun til að vekja almennan
skilning á sparnaði og ráðdeild.
þess er vissulega þörf------
-------- Þökkum svo hér með
kærkomna sendingu — — —
— —- — Eg vil taka það
fram, að mér er mjög Ijúft að
vinna með forgöngumönnum
þessara samtaka að því að
vekja áhuga barnanna á ráð-
deild og sparnaði-------
—-Mér» er ánægja að
geta þess, að þessari nýbreytni
var tekið með miklum fögnuði
af börnunum. Mér vii’ðist einn-
ig, að þessi stai’fsemi eigi að
mæta mikilli velvild og skiln-
ingi hjá aðstandendum barn-
anna —-------
—---------Böi-n tóku þessai’i
nýjung með mikilli gleði, og
mun mega vænta góðs ái’ang-
urs af henni---------
—--------Þetta hefur gengið.
með ágætum og mikill áhugi
hjá börnunum. Eg hefi mikinn
áhuga á þessu máli, og þykir
mér sem nú sé byrjað á réttum
enda---------
---------Eg vil fyrir hönd
skóla míns flytja yður bezt*i
þakkir fyrir forgöngu yðar og
framlag í þessu máli og vænti
þess að í fi’amtíðinni megi það
bera nokkurn árangur.--------
— — —- Þeir, sem eg hefi
talað við um þessi mál, eru á
einu máli um ágæti þess að
reyna að auka áhuga ungra á
þessurn efnum-----:—■
--------Þakka eg svo inni-
lega fyrir hönd bai’nanna gjöf-
ina, og þá ennfi-emur þá hugul-
semi og góðvild, sem gjöfinni
fylgdi-------;•“
Skal svo þessi greinai’gerð
látin nægja, en borin að lokum
fram einlæg þökk til allra, sem
stutt hafa að því að þessi starf-
semi gat hafist og jafnfi’amt
ósk um gifturíkt nýtt ár.
Reykjavík, 7. janúar 1955.
SPARIFJÁRSÖFNUN
SKÓLABARNA.
Leiðsögn í ráðdeild og sparnaði.
VWWIMMMWWVWWW1!!
! hinn bragðhrelni, svalandi ^
ávaxtadrykkur.
H.F. Ölgérðin
%PV%<VU%rtrWUWW%/%nJWWW%fWWW\/V%rU,WW%fVWWWU
Mjög vinsæl J
nýjung.
Segja má með sa-nni, að þessi
nýjung haf-i unnið hug og hylli
almennings í landinu, og börn-
in hafa fagnað þessari til-
breytni. Bæði í viðtölum og
bréfum hefur þetta komið
skýrt í ljós. Skulu hér að lok-
um birt nokkur sýnishorn þess-
ara ummæla úr bréfum, sem
borizt hafa, og eru þau tekin
víðsvegar að, en ekki nefnd
nöfn. Ei’u það kennarar eðá
skólánefndarmenn, sem eiga
eftii-farandi ummæli:
Þannig Iíta stálbátarnir út, sem Stálsmiðjan ætlar að byggja.
Stálsmiðjan að hefja bygg-
ingu stálfiskibáta.
Stálsmiðjan í Reykjavík lief-
ur ákveðið að byrja á þessu
ári byggingu tveggja fiskibáta
úr stáli, og verða þeir 55—60
smálestir hvor.
Förstöðumenn Stálsmiðjunn-
ar skýrðu blaðamönnum.fráþví
í gær, að Stálsmiðjan hefði'gert
samning við Holiand Launch i
Amsterdam um að mega í fram
, hafði rétt fyrir sér,
Sttalt framlialdisaga ;
Litli bróðir sneri aftur.
Framhald.
vininn Auguste. Hafði kaffi-
hússeigandinn náð til hins í tal
síma.
Auguste kynnti Mario fyrir
Rocco Costamagna. Var hann
maður hátt á fertugsaldi’i,
sundurgerðarlegur í klæðaburði
og minnti helzt á skuggalegan
og svallsaman Rudolph Valent-
ino. Áður en Mario færi að
hátta hafði hann unnið þrjár
skákir af Rocco Costamagna og
fengið hjá honum mikið lof fyr
ir að hafa komizt inn í Baiida-
ríkiri með ólöglegum hætti. Auk
þess var hann ráðinn tii ónafn-
greindra stai’fa, fyrir stofnun,
sem gerði tolivörðum Banda-
ríkjanna all-erilsamt.
„Maður, sem teflir skák eins
og þú,“ sagði Rocco, „er fljótur
að hugsa. Þess háttar rnann get
ég notað. En þxx skalt höta þessi
föt þín að heiman, eftir sem
áður. Og brostu eins sakleys-
islega og. þú gerir nú. — En
mundu það,“ sagði hann enn
fremur, og var nú ekki jafn
notalegur og áður, „að lofts-
lagið hér er óhollt fyrir fólk,
sem ekki kann að halda
mumii.“
Næstu vikur var Mario at-
hugaður vel. Við og við rétti
Rocco að honum 50 dali, eins
og þegar maður fleygir beini í
hund. Flest kvöld tefldi Mario
við Rocco.
„Væi’i ég þú,“ sagði Auguste,
„skyldi ég láta Rocco vinna
einstöku sinnum.”
,,Nei,“ sagði Mario, öruggur
i máli. „Það geri ég ckki. Eg
kann ekki að tefla néma eins
og bezt ég get. Ef ég léti hann
vinna, Auguste, réði hann yfir
huga mínum.“
Og atvikin sýndu, að Mai’io
tíðinni byggja báta efíir tekn-
ingum þess fyi’ii’tækis, en það
er ein helzta stálbátastöð meg-
inlandsins og hefur orðið langa
reynslu í byggingu fiskibáta úx1
stáli, enda er svo komið að í
Iiollandi er um 90% fiskibáta-
-flotans stálskip. Eru þessir bát-
ar taldir hafa marga kosti fram
yfir báta byggða úr timbri,
.w.
því að á
ómerkilegan hátt, sem hver
skákmaður mun skilja, vai’ð
hann frá upphafi siðferðilegur
ofjarl Roccos Costamághá.
Rocca, A-uguste, Mario og ön_
uglyndur Sikileyingur, sem
kallaður var Joe, fóru til
Flórida síðla um Ixaustið. Um
það leyti var Mario búinn að
læra dáíítið í ensku. Hann var
þögull, án þess að líta út fyrir
að vera hlédrægur og hlýðinn'
skipunum, án undirgefni.
Aðalstöðvarnar á Flórida
voru afskekkt hús, á vatna-
leiðum noi’ður af Miami. Garð-
urinn við húsið lá niður að sjó
og rétt við land lá velbátur
við stjóra. Átti að líta svo út,
sem hann væri ætlaður til fisk-
veiða. Tvisvar í viku og stund-
um þrisvar, fóru þeir á sjó íil
fiskveiða, en í þess stað að
koma að um sólai’lag, héldu
þeir út á sjó og höfðu þar
stefnumót við framandi skip.
Rétti þá Rocco mönnunum á
skipinu alls konar böggla. —
Stundum fékk hann þeirii að-
Egill Skallagrímsson
!
.VWVAVWV^AVJ
einkanlegt með tilliti til við-
haldskostnaðar, sem ekki er
nema 40 %• af viðhaldskostnaðii
trébáta. Þá eru þeir og ti’aust-
ari og krefjast ekki jaínmikils
vélaafls.
Nokkrir útgerðarmenn hafa,
þegar pantað stálbáta frá Hol-
land Launch og kemur fyrsti
þeirra til landsins í þessuxn.
mánuði, en eigendur hans • eru,
Þorsteinn Sigurðsson og Matí-
hías Ágústsson í Vestmanna-
eyjum, og auk þess á Iiermami.
Kristjánsson útgerðarmaður í
Reykjavík von á einum slíkuta
bát þaðan í suraar.
Eins og kunnugt er hefur .nú.
nýlega verið lagður kjölur . í
Stálsmiðjunni að björgunar-
skútu fyrir Norðui’land, og er
gert ráð fyrir að hún fari á
flot i vor, og um sama leýti
verði dráttarbátur Reykjavík-
ui’hafnar fullbúinn, en honum
var hleypt af stokkunum fyrir
nokkru.
í sambandi við stálbátana er
hugmyndin sú, að Stálsmiðjau
armist einungis byggingu sjálfs
bolsins, en síðan taki Héðinrt
og Hamar við og annist tré-
smíðar, niðursetningar véla og
annað slíkt.
1 eins umslag, en önnur skipti
stóra vörukassa. Einu sinni
fluttu þeir marga trékassa, sem
voru þundir eins og blý. Heim-
j léiðis fluttu þeir litla böggla,
I sem vógu ekki meira en 10 eða
j 15 pund og voru þeir í vatns-
' þéttum umbúðum.
j Vjð og við fói’u þeir út á
sjó í dagsbirtu og þegar þeir
j voru komnir larigt frá landi og
. öðrum skipum tókú þéir að
skjóta til marks með skamm-
, byssunr og nokkurs konar vél-
byssum, sem geymdar voru í
málni'ngarskáp.
„Á móti hverjum á að nota
þétta?u spurði Mario Auguste í
fyrsta sinn er þetta bar við.
„Á móti hverjum þeim, sem
ætlar að skipta sér af því, sem
við gerum,“ sagöi Auguste.
„Eitt er að smygla, annað er
að drepa,“ sagði Mario.
„Betra er að drepa en vera
drepinn,“ svaraði Auguste.
Kvöld eitt skömmu síðar,
sátu þeir Rocco og Mario á
verönd hússins og tefldu. Þá
rann stór svört bifreið með 5