Vísir - 23.02.1955, Blaðsíða 9
MSðvikudaginn 23. febrúar. 1955.
VtSIB
a
Hreindýrin...
(Framb, af 4. síðu)
einliverju maiki kæmi til álita
hversu haga skyldi veiðunum
og úthluta veiðileyfum.
Sumum hefur dottið í hug að
ríkisstjórnin gæfi út lög, sem
lýstu því yíir, að hreindýrin
yrðu alþjóðareign og gæfi síð-
an út veiðileyfi, er hver sem
væri gæti keypt, og sem síðan
gæfi honum rétt til að fella dýr
eitt eða fleiri, Þessi leið er ó-
fær, vcgna þess að samkv. ís-
leiazkri stjórnarskrá er eignar-
ijétturinn viríur, og vonandi
veróur svo um sinn. Það er
óheimilt samkv. lögum að veiða
á aanars manns landi eða eign-
arafrétti sveiia eða sýslna nema
í Seyfi eigenda og gildir það
auðvitað um hreindýr sem
önn.ur dýr og fugla.
Tiitaögun veiða
og eftirlits.
Önnur leið er sú, að skipa
skuli hreindýraeftirlitsmann í
hverja sýslu, þar sem hreindýr
halda sig, er eftirlit hefði með
stofnunum og gæti gert ráð-
staíanir, ef hætta væri á að
hreindýrum væri hætta búin af
vetrarhörkum eða öðru. Sýslu-
maður viðkomandi sýslu gæfi
síðan út veiðileyfi í samráði
við þennan eftirlitsmann og
landbúnaðarráð, sem kvæðu á
um hversu mörg dýr skyldi
fella haust hvert. Skyldi sýslu-
maour eða eftirlitsmaður síð-
an selja við skaplegu verði
sýslubúum leyfi til að leggja
að velli eitt dýr eða tvö. Skyldi
ö.llum sýslubúum heimilt að
velða ■ á Öræfum sýslunnar,
sveitarbúum einum heimilt að
veiða á eignarafrétti sveitar, en
landeiganda eða ábúanda í
heimalandi. Þeim einum skyldi
heimilt að kaupa veiðileyfi, er
hefoí undir höndum og kynni
með að fara skotvopn er full-
nægjandi þætti til að leggja að
veili stór veiðidýr.
Nú seldust ekki upp öll
veiðileyfi og væri þá heimilt .að
selja utanhéraðsmönnum veiði-
leyfi þau, er af. gengu, við
hærra verði, og þeim heimilt
að veiða á afréttum sveita og
sýslu, en eigi í heimalöndum
nema í leyfi ábúenda. Ágóði af
sölu veiðileyfa mætti verja til
kostnaðar við eftirlit og launa-
greiðslu gæzlumanns hjarðar-
innar.
Aukin fjölbreytni
útilífs.
Með þessu ynnist tvennt:
Annarsvegar væri héraðsbúum
veittur sjálfsagður forgangs-
réttur að hlunnindum þeim er
hérað þeirra á yfir að ráða.
Hinsvegar, að þeim frágengn-
um, væri öðrum landsmönnum,
einkum sportmönnum og þá
einnig útlendingum, veittur
réttur til að hagnýta þá kær-
komnu tilbreytni sem veiðar
þessar yrðu, gegn hæfilegu
gjaldi. íslendingar stefna nú
hröðum skrefum að því að
verða iðnaðarþjóð; ' iðnaði
fylgir borgarlíf og innivera
mikils fjölda landsbúa. Þeim,
sem stunda störf sín innanhúss
| er hin mesta nauðsyn á útilífi
j og tilbreytni þeirra, sem nátt-
júran hefur upp á að bjóða. —
Veiðar eru einhver sú heil-
næmasta og skemmtilegasta
tilbreytni sem völ er á, enda
j sýnir sig sú vaxandi hylli sem
j lax- og silungaveiðar njóta nú
meðal ungra sem gamalla. Því
miður á land vort svo fáskrúð-
| ugt dýralíf að litlar veiðar er
j hér hægt að stunda, aðrar en
fuglaveiðar, en því kærkomnari
tilbreytni yrði hreindýraveið-
arnar röskum heilbrigðum
mönnum.
Hreindýraveiðar
ykju ferðamannastrauminn.
Hvað erlendum ferðamönn-
um viðvíkur er áreiðanlegt, að
hreindýraveiðar yrðu mikið að-
dráttarafl fyrir þá. Um allan
hinn vestræna heim eru starf-
andi veiðiklúbbar. Meðlimir
þeirra eru oftast ríkir menn og
auðkýfingar, sem láta sér ekki
fyrir brjósti brenna að fara
heimshornanna á milli tii þess
að leggja að velli ý.msar teg-
undir veiðidýi'a. Til Afríku fara
þeir að veiða fíla og ljón, til
Indlands á tígrísdýraveiðar, til
Alaska að veiða birni, og hvers
vegna ekki til íslands að veiða
hreindýr? Hin felldu veiðidýr
eru vegin og' metin eftir öllum
kúnstarinnar reglum og sá
þykir mestur sem lagt hefur
að velli hið lengsta tígrísdýr .pg
hinn hornprúðasta hjört. Nú
eru íslenzku hreindýr að sögn
Helga Valtýssonar rithöfunds,
þroskameiri en í Skandinavíu
og Alaska; auk þess eru þessi
dýr víst að mestu friðuð í þess-
um löndum og' gæti þá ísland
orðið helzta hreindýraveiðiland
heims, þangað sem auðugir
sportmenn sæktu hvaðanæva,
til þess að sækja prýði í veiði-
safn sitt, og verða af með er-
lendan gjaldeyri, því slíkir
höfða veiðimenn horfa sjaldan
í kostnaðinn við að sækja aukna
prýði í hausasafn sitt.
Ekki skal um það fjailað hér
hvort veiðigarpar þessir eiga
þjóðfélagslega eða hagfræði-
lega rétt á sér. Það er þeirra
þjóða vandamál, sem þá ala, en
mörg ferðamannalönd gera sitt
ýtrasta til þess* að laða slíka
gesti að sér, því þeir færa þeim
mikinn ágóða.
Víðast hvar eru þeir skyld-
ugir að hafa með sér æfða
veiðimenn til fylgdar, og væri
tilvalið verkefni fyrir eftirlits-
menn- hreindýrahjarðanna á
hverjum stað. Venjulega fá
þessir veiðimer.n aðeins að
skjóta eitt dýr af hverri tegund,
og láta þá einskis ófreistað að
hafa það sem glæsilegast. Sjálf-
■ ir hirða þeir sjaldan annað en
íhöfuðið dýr síns, og ljósmynd
,af afrekinu(!) en gefa fylgdar-
i mönnum hitt, líkt og sumir
lensku laxveiðimennirnir gerðu
; hér fyrr meir, að leigja árnar
af bændum og gefa þeim síðan
þann lax, sem þeir gátu ekki
torgað.
Vanræktur
Lítil ástæða er til að finnast
það ómannúðlegt að leggja
hreindýrin að velli með skot-
vopnum. Þeim er áskapað eins
og öllu sem lifir, að fæðast og
' deyja, og að falla fyrir kúlu
1 æfðs veiðimanns er miklu betra
en elli- eða hordauðmn, sem
mannkindin mest öll verður að
sætta sig við. Byssan er misk-
;unnsamasta áhaldið til að af-
lífa dýr með og rétta áhaldið
til að hindra offjölgun dýra
sem maðurinn hefur flutt úr
sínu upprunalega umhverfi og
undan lögum náttúrunnar, ef
rétt er að öllu farið. En þá er
komið að þeim þætti sem hefur
mest vanræktur hér á landi af
því sem hreinaveiðum viðvíkur,
og er þeim aðilum sem um eig'a
að fjalla til mestrar minnkun-
ar, —þ. e. að sjá um að mann-
úðiega sé að öllum veiðunum
farið og tryggt að engin mistök
eigi sér stað sem sett geti blett
á mannúðlegamieðferð dýra Og
sanna veiðimemsku.
Getraunaspá.
Eftii' Maraþonuppgjörið gegn '
Aston • Villa, voru ekki miklar
likur til þess, að Dpncaster
gæti staðið í Biimingham á
laugardag, en það var 4 leikur-
inn í sömu vikunni. Úrslit feng-
ust á þriðjudag hjá Aston Villa
og Doncaster (3:1) eftir j afn-
tefli á mánudag. Höfðu þau þá
leikið saman 5 sinnum til þess
að komast i 5. umferðina. Engu
að síður veitti Doncaster hart
viðnám og vdr leng'i vel í sókn.
Óvæntur var sigur Ycrk City
í 3. deild yfir Tottenham, sér-
staklega þar sem I. deildarlið-
inu hefur g'engið vel síðan það
keypti Blanchflower frá A.
Villa í desember fyrir 30 þús.
pund. Er þetta fyrsti tapleik-
urinn síðan.
Sheffield Utd hefur náð góð-
um árangii síðustu 10 vikurnar
og ekki tapað leik síðan 4. des.
og hlotið 15 stig í 8 leikjum,,
fullt hús í síðustu 4. Manch.
City hefur tekið uop leikaðferð
Ungverjamia, að láta miðfram-
herjann Revie, leggja upp fyrir
{innherjamia. sem liggja fram-
j.arlega og e'ru það þeir sem
skora flest mörkin. Síðustu 4
leikirnir hafa fært 7 stig. en á
laugardag koma Úlfamir í
heimsókn og verður sá leikur
vafalaust jafn og tvísýnn.
| Um næstu helgi verða þessir
leikir:
Arsenal — Sheff. Wedn 1
Bumley — Charlton .... lx
Cardiff — Manch. Utd .. x
Chelsea — Huddersfield . . 1
Everton — Aston Villa '.. lx
Leicester — Bolton ...... x
| Manch. City — Wolves . . x2
, Newcastle — Sunderland x
[ Preston — Blackpool .. lx
| Sheff, Utd — Portsmouth 1x2
j WBA — Tottenham......., 1
Stoke — Notts Co ....... 2
Cardiff . 27 10 6 11 26
Aston Villa . . 28 10 6 12 26
Bolton . 27 8 9 10 25
Arsenal . 29 9 7 13 25
Blackpool . 30 8 7 15 23
Leirester . . . . 29 6 9 14 21
Sheff. Wedn. 30 4 6 20 14
2. deilc *
Blackburn . 30 19 2 9 40
Luton . .. . . . 23 17 4 7 33
Rotherham . . 29 16 3 10 35
Leeds . 29 15 5 9 35
Stoke . 28 13 8 7 34
Notts Co . .. . 28 15 4 9 34
Swansea . . . . 28 12 . 7 9 31
West Ham . 28 12 7 9 31
Birmingham . 26 12 6 8 30
Fuiham . 28 12 6 10 30
Liverpool . . . 28 12 5 11 29
Bristol .... . 29 12 5 12 29
Bury . 28 10 8 10 28
Middlesbro . 29 12 4 13 28
I-IuU City . . . 28 9 8 11 26
Lincoln .... . 29 9 7 13 25
Doncaster . . . 27 10 3 14 23
Not-tm For . 28 9 5 14 23
Port Vale . . . 29 6 10 13 22
Der-by Co . . . 29 7 6 16 20
Plymouth . . . 30 6 7 17 19
Ipswich . 28' 6 2 20 14
280 kr. fyrir 9
rétta.
Úrslit getraunaleikjanna á
laugardag:
Liverp. 0 — Huddersf. 2 2
Luton 0 — Manch. City 2 2
Nottingah. F. 1 —Newc. 1 x
N. County 1 — Chelsea 0 1
Swansea 2 — Sunderl. 2 x
York City 3 — Tottenh. 1 1
Wolves 4 — Charlton 1 1
Arsenal 1 — Leic. 1 x
Blackp. 2 — Sheff. Wedn. 1 1
Portsm. 2 — Preston 0 1
Sheff. Utd. 1 —: Bumley 0 1
Middlesb. — Bury (frestað) -
Besti árangur reyndist 9 réttir
leikir og voru ekki færri en 7
j með svo marga rétta. Úrslit vöi;u
mörg nokkuð óvænt, og einnig
féll niður leikur í Middlesbro
Bandaríkjastjórn tilkynnir,
að flugbátur tilheyrandi
flotanum hafi fengið eltls-
neytisforða úr kafbáti undan
Puerto Rico. Er þetta í
fyrsta skipti, sem þetta hef-
ir vei-Ið reynt, og gekk vel.
1. deild: vegna snjókomu. Á tveimur
Wolves . . . . . . 29 14 8 7 36 kerfisseðlum voru einnig 4 ráð-
Sunderland . 29 10 15 4 35 ir með réttum auk einnar
Charlton . . . . 28 15 4 9 34 með 9; og koma 280 kr. fyrir
Manch. City . . 29 14 6 9 34 hvorn. Vinningar skip.tust
Portsmouth . . 29 13 8 8 34 þannig:
Manch. Utd . . 28 14 5 9 33 1. vinningur 136 kr. fyrir 9
Chelsea . 29 12 9 8 33 rétta (7).
Everton . 28 12 7 9 31 2. vinningur 36 kr. fyrir 8
Burnley . 20 11 8 11 30 rétta (52).
Huddersíield 27 10 9 8 29 -—tAt
Sheff. Utd . . 29 13 3 13 29 @ Friðrilti Danakonungi, sem
Newcastle .28 12 4 12 28 Jiefir yndi af jhljónisveitar-
Tottenham . . 29 11 6 12 28 stjóm, hefir verið boðið að
Preston . 28 11 5 12 27 síjórna symfóníuhljómsvelt
W.B.A. ..... . 28 10 7 11 27 í New York.
17 m
Nú getið’ þið faíi£ heii'n ‘til ykkár,
agði Tarzan um leið ög hann skar
•.bönd Storbs.
Storb vaxð 'undrándi: — Ætlarðu
að vera eftir hér á þessúm vilítu
v.egum? Sagði hann. — Þetta er
heimkynni rnittj sagði Tarzan bfos-
andi.
Því næst stökk, Tarzan út úr flug-
vélinni, án frekari skýringa.
Hánn beið ekki boðanna, en hljóp
í áttina til skógarins til að fela sig.