Vísir - 03.06.1955, Qupperneq 3

Föftudaginu. 3. júní 1955.
. .n-MI ... J I. V;?*nwjÍM'*II|i»'W
vtsm
Irjáteikningakenning Emils iuchers veku
sthygli sáfkönnuBa og uppeldssfræÖings
víðsvegar um heim.
Fjölmargir íslcmlingar, sem.
komiS cða dvaliS hafa í Sviss,
hafa notiS gestrisni svissneskra
hjóna, sem búa á tiltölulega ai-
skektum stað uppi í sveit, tæpa
50 kílómetra írá Ziirich, stærstu
horg þar í landi.
Jtessi, hjóá lieita Bcútlia og
Emil Juclvéi', bæði nokkuð við
aldur og um síðastliðin iíramót
tók bóndinn sér livíld frá störf-
uin að fullu og öllu og settist í
belgan stein.
; V.ið það tekifæri kepptust. blöð
og landsins að þakka
Ernil Juckcr sérstæð ,og frábser
eförf, scm liaiin' hafðj unnið í
þágu fræðslu- og uppeldisinála
Dg sér í Iagi fynr skjpulagnih'gu
og forystu í liverskonar leiðbein-
jnga og hjálparstarfsemi fyrir
K'sku 'landsins. Nú er naíii hans
orðið höimsþekkt rneðal sáifræð-
jnga. og, uppeldisfræðinga,. kenn-
,'ingar hans; liafa vakið þvilíka
afhygli að þær háfa verið. lagð-
,ar til grandvallar .á alþjóða-upp-
oldisTnúiaráðstefmi'm, ,r. liój'lar
ihæktu' verið skrifaðar iirn' þcss-
’ár kenningar báns og • hoiiunr
sjálfurn'. vciið boðið til- annárra
JieiinsáJfa ög luinarru luinia; ti)
iþess að flytjá: fyrirlcstfa iirn þær.
Rilstjéri eins þekktasta
uppeldismálarita í Evrópu.
þ’að var í byrjun heimsstyri-
aldarinnar fyrri, sem Eniil Jnckr
er koru ivrsi frani á sjónarsvið-.
." ið sem ötull pg. gáfaður',, forystu-.
maður og braUtryðjandi á sviði
uppeJdi.smá|a og a'skulýðsmála,.
Jiá sírax ..gei'ðisl. Jiann starfsi
maður eins Jiins. mcrkasta fé-.
' lagsskapar á þcssii svifti. setn
nefnist l’ro Júvcntute, þ, ,e, „fyrir
a'.skuna". jJcssi f'élagsskapur
iíefur á jindanförnum ái'iim á-
’ orkað; ótrúIega miklu, ckki sí/.t
.á sviði hverskonar leiðbeininga-
og !ijVbljkirstai-f§énti fyrir ung1
fójly. ,jjað liefur. .gefið út katn-
' nefii't. i.ínrarit,ssem birtir greinar
á þmn timgumiUum og sem
f
mcðál áhnarr'a; þjöðn nytur áits
sem eitt liið vandáðasta og full-
konrnasta rit, sem gefið ér út i
Norðurálfu uni uppeldismál.
Emil Jucker héfur úm fjölmörg
ár verið ritstjóri ritsins og mark-
að stcfnu þess.
Forystumaður i uppeláis-
málum.
þegar á unga a.ldri varð Etnil
Juckei- það ljóst hvílíkt vanda-
mái stöðuvai var fyrir t'jölda
fólks, jafnt stúlkur seur pilta.
Mörgurn unglingum var af hálfu
foreldra liaJdið að aívinnu eða
stöðu, sem það vár í eðli sínu
fráhverft. og gat því aldrei notið
lífsins og starfsins senr skyldi.
Auk þess kom það á kostnað
vinnunnar, því áð starl', sem
unnið er með hángandi liendi
er aldrei eins vel gert og þar sern
rsckt og alúð er Jögð við það.
Og í öði-um tiifelium þarsern ung
lingarnir voru að mestu eða öllu
frjálsir um val, vissu þeir ekki.
hvað þcir vildu, clcki hvað þehn
Jéþ bert pé; hvert hugur þeirra
stefndi. í nriðri. fym styrjöld-
'inni, cða 19JG sto.fnaði Jucker
samband áhugamanna, sem
hafa það að niarkmiði :að leið-
beina um stöðuval og koina jafn-
fraint á stofn námskeiðmn eða
undiybúningskennslu í vmsum
atvi nnugreinum t,il þess að iétta
uii'dir með byrienduin. þetta á-
hugamál Juckers frá teskuárun-
um hefur síðan orðið að inntaki
í lífsstarfj hansállt fratu á þenn-
an dag. Enda þótt byrjunin haíi
ekki verið annað en tilraun eða
lítill yísir, stofndj vísirinn samt
í rétta átt og er nú orðið að á-
hrifamiklu og voidugu afli, sem
liyarvctna nýf.ur álits og stuðn-
ings af rikisvaldinu.
Forjrsta Jucicers i þessum mál-!
uhv yarð skjótt ii! þess a.ð opin-
berir aðila,r voit.tu hinum unga
manní athygli og koniungur að
aldri var hann skipaður í ýmsar
nefndir til þess að athuga og
gera tillögur uui stuðning eða
aðstoð■ ríkisvaldsins í sambandi
við barna- og unglingavernd í
landinu. Scinna var hann ráðinn
sem aðalritari félagsskaparins
Pm Jovcntuto og- liet'ur innan
þeirra vélvanda iiurt ótrúlcga
mikið og mcrkiiegt start' af
hendi.
Eitt af störíuin lians v.ar að
hefja samvinuu við skóla og
skólanefndir, hamaverndar-
ncfndir, forstöðrmienn munaðar-
ieysingjahcimila, fáta'krafull-
trúa, sóknar- og kirkjuiiefiidif t.it
ruarkvissrar ög sauieiginlograr;
baráttu fyrir bættri aðstoð við
böm.og unglinga; sem cru lvjálp-1
arvana cða nutu ckki Sömuufn
hyggju og önnur' höm cöa ung-
iingar. . . .. ■
Réðist gogn sórpblaSa-
menntum.
í lok stríðsins fyrra ílæddi yf-
nicunta að hún hvarf á skammri
stund- úr. landinu og Jiefur elcki
fést. rætur þar síöan.
En um leið og-EmiI Jucke.r, hóf
þcssa antístöðu gcgn glæpa- og
kynforðisritunum varð honum
Ijóst að citt heztá iamittunieðai-
ið yæri stofnun 'bókaáafna og
lcstrarfélaga i landinu, scm inið-
að væri við hæfi æskulýosins og
hcfði. aðcins góðum, hollum og
nytsöimim hókmcnntuin á að
slcipa. þessar bókmenntir ruddu
hollum og heilbrigðum uppeldis-
áhrifum braut og >væri skólun-
um og þjóðfélaginu í heild hin
nlesta hjálþarhella. Einnig þetta
hlaut hljómgrunn nieðal þjóðar-
innar og nú skipta slílc lestrar-
félög og bókasöfn hundruðum
víðsvegar uni landjð.
FerSasýningar og tómstunda-
beimUL
Hliðstætt þessu var annað á-
hugamál, sem Jucker barðist fyr-
ir og lconi i franikvæmd að und-
angcngnu 1 skilningslevsi og
noklcurri andstöðu. ]>að voru
ferðasýningar fyrir æskulýð
landsins, þar seni æskunnj yar
sýnt í myndum og stuttu lcsmáli
hvernig hollast og bczt vasrj a.ð
cyða frístnndum sinuni, hvemig
hún öðlaðist mciri liainingju 1
hollri útivist eða nytsanilcgum
störfum utan heiniilis sem innan,
lieldur cn í iðjulcysi á drykkju-
krárn cða hilliardstófum. Fyrir
bein og óbein áhrif .hans hefur
nú verið komið u)ip í mörgUm
borgum og sfærri hæjum sér-
stökum fríatundaheiniilum, sutn-
um geysistóruni og fullkömnum,
þar scm unglingarnii* pú.a sinnt
nytsainleguin störfúm, lært hvers
konar liandíðir og föndur ög jafti
framt notið félagsskaþnr jafn-
aldra sinna í rikuni'inæli.
Eftir að Eniit Juekcr varð að-
alritari l’ro Joventutc tók hann
að liáfa verulega afskipti af
ir Sviss svo sem.og flest iindur skölamálum landsins og íliuga
lönd allskonar óþrifnaðarikik-
menntii' eins og glæpa- og saka
tiiáiasögur, spillandi kynferðis-
rit og annað þessháttar seni (V-
fvrirleitnir og samvizkulausir
fjárglæframenn gerðu sér að fé-
þúfu vitandi víts að nieð þessu
framferði sínu 'höfðu þeir næsta
glæpsamleg álirif á æskuna og
iögðu margt tifið í rústir. þá
gekk Emil Jucker fram fyrir
skjöidu, benti foreldrum, kennur-
um, bóksökmi og öðrum ábvrg-
um aðilum á hvífik ha*tta staf-
aði af þessu og hóf svo hatrá'ma
stikn gegn þessari tegund bók-
hvað þar væri liægt að gera
neméndum tit góðs. J’au afskipti
leiddu meðal annars til þess að
stofnaðir voru sérstakir skólar
eða a. m. k. skúladeildir fyrir
tréggáfaða nemcndur, til þcss
að þeir drægju okki niðúr
kemislu Iiiiúia næmari og gáf-
aðri nernenda, Jafnframt Iiefur
Júckér unnið að því að koma á
stofn sérstakri leiðlieíningastoín-
un i uppeldi'sniálum og aúk þess
sálkönnunar-ran nsóknarstöð
fyrir böra, steni eitthvað þykja
óvenjuleg i fiamferðj sínu.'skap-
ferli cða gáfnafári.
Afsklpti af heilbiigðismálum. -
A sviði heilbrigðismála hefui*
Emii Jucker unnið mikið óg ó-
tvirætt gagn með því að koma,
á stofn upplýsingamiðstöð fyiir
ungar. mæður og vöggustofum
undir stjórn kvenna sem sér-
staklega íiai'a lært meðferð ung-
barna. Er þcssari starfsemi hans
þakkað að dregið hefur úr ung-
barnadauða í Sviss frá því að á-
lirifa lians í þcssuni efnuni tók
að gæta. Emil Jucker hefur
einnig liaft afskipti af berkla-
sjúklingimi og aðstoðað þá mcð
ráðum og dáð og yfirelitt alla þá
sem andlega eða líkamlega eru.
ýanheilir og afskiptir gæðum og
áfkoniumöguleikum . í lífinu.
Rithöíundur og ræðumaður.
Einil Jucker er ótrúlegur af-
kastamaður, sívinnandi fiá
Úiorgni til kvöLds, á stöðugimv
þcytingi um þvert og endilangt
I láiidið t il þess að iciðbéina og
I lijálpa, líta cftir stofnunum,
heiniilum og félögum, mæfa á
niannfundum, halda fyrirléstra,
keiiná og fi-æða. Hann hefur
skrifað J'jölda ritgerða og leið-
béiningabæktinga 4 hvei'ju ári
og m. a. hefur liann skrifað um
itppehCisniál og önnur skyld efni
i svissneskar alfræðiorðabækur.
þcgar ég spurði hann áð því
livers vegna hann1 hcfði ekki
skrifað ha kur um átmganiál siá
og kcmiiiigaf, svaraði haim því
til að það væri ekki hinn rctti
vcttvimgur til þcss að ná raun-
ha'ftun árangri, Fótk hefui' anii-
áð við fiinanii að gtera e« tcsa.
ha'kúr uiíi e i úhvér.iár kehningáf.
Jiað licfúr ékki áhuga fyrir því'.
Vilji niaður koúia hugsúmntt
sinum út til atmenuings þarí
öiinúr ráð. Og hezta. ráðið -—
sagöi J ucker — er að vcra stutt-
orður og gagnorður. Mótá liugs-
áiiír sínar í Ijósu en sániþjöpp
uðu forini, hclzt þannig að
tiverju l>:irni niætti vcra áuð-
skiíið. FólU hefur tíma til þess
að lesa eða hlusta í 2—3 min-
útur, en okki —3 daga, óg cf að
.framseluingin er nógu ’barnsleg
og' cinföld þá nær hún til hjart-
aás. Jiáðanvfer hún til licHaús
og filganginum er náð. Eniil
.luckc.r or frábær ræðumaður og
lieldur hUisiandanuni liug-
föngnum við cfiiið einmitt végna
þéSsarar ciulöídu, bamslcgú
franisctningaL' sem hann hcfur
tileinkað sér, 'eii ftvtur bbðskap
sinnf auk þoss með þvitikur.i
sannfæi'ingakraffi að manni
finnst að málstaður hans se
hinii eini réfti.
ssliógajslióli
Framli.
Nú ber margr til í senn. Einn
taldi skipan borða óhentuga,
annar kvað leirdiska hávaða-
'sanjrar náttúru, aðrir vœru upu
funjdnir, sem væru í 'eðli sínu
hljóðlátari, þriðji kvað fjöl-
skyldufeður halda illa uppi aga
við borðin, fjórði taldi skort
dúka hávaðagerð mikla. Aðrir
tóku þá: að andmæla e.ða töldu
illt úr. að bæta. Virtist nú’um
stund áð málinu væri s'téfnt í
óefni mikið, ekkert ráð fundið
til urbóta. Þá var það að einn
neniendamifi kvaðst þess full-
viss, að ef þeir rúmlega 60
þingmenn, sem hér væru nú
saman komnir, gerðu með sér
bandalag um að ganga sjálfir
á undan með góðu eftirdæmi
og reyndu að fá aðra til að bæta •
ráð sitt, þá myndi allt breytast
til batnaðar. í upphafi voru
ýmsir vánntrúaðir á þetta, en
þó varð það að ráði, að næsta j
hálfan mánuð myndi þessi leið f
reynd. Skyldi þingið þá aftur
taka málið fyrir og grípa til
annarra úrræða, ef þetta
brygðist.
Þess skal getið — svona ut-
an dagskrár — að strax eftir
þingfundinn varð gagnger
breyting til bóta í borðsalnum J
og er nú oft líkara því að ganga
eigi til altaris en morgun- eðaj
kvöldverðar. Það var víst rétt.
eftir fundinn, að einn af mötu-
nautum mínum ætlaði að fara
að tala við félaga sinn. sem sat
andspænis honum, en vinurinn,
sem áreiðanlega á ekki sæti á
þingi, svaraði glottandi: „Ætl-
ar þú, , þingmeóurmn, að fara
að b1 aAra við mig liérna við
borðið?“
Annað mál á dagskránni var
gerð leiðbeininga fyrir ný-
sveina. Talið var, a'5 mörgum
þeim, sem nýkomnir eru, lærð-
ist óþarfleéa seint að átta sig á
ýmsu því, sem hver nemandi
þarf nauðsynlega að vita um
skólalífið, en þess vegna þyrfti
hann að fá um það leiðarvísi.
Þetta mmi áður hafa verið rætt.
og var að þessu sinni óskað eftir
sjálfboðaliðum til aðstoðar við
frumdrög að bæklingnum. Gáfu
þeir sig fram, og var þessu þar
með lokið.
Læknisdómur.
í þriðja lagi var skýrt frá
því, að félag menntaskólanem-
enda í Marburg hefði farið þess
á leit að mega senda einn nem-
anda hingáð til að kýnna sér
skipulag óg vinnubrögð skóla-
þingsins hér í Odenwald. Var
samþykkt athúgasemdalaust að
greiða götu hans og heimila
honum að sækja þingíundi.
Fjórða og síðasta málið rifj-
aði upp fyrir mér vísu, sem
móðir mín kenndi mér einu
sinni, og var tilefni þess mér
víst til lítils sómaf
Segðu, ef þú iðja átt,
illt sé þér í hendi
og’í' fæti einnig brátt
svo enginn maður þig sendi. !
Það hefir nefnilega allof'S
komið í ljós hér, eftir að verka-
skipting var ákveðin til úti»
vinnu eða einhverra skyldu-
starfa í heimahúsum, að nokkr-
ir þéirra, sem áttu að mæta til
morgunverka voru svo fársjúk-
ir áð þeir máttu ekki reisa hö£-
uð frá kodda, en er á leiS dag-
inn hresstust þeir syo að þeir
voru alheilir að kvöldi og
stukku þá eins og hindur út
um allan skóg. SBmu undarlegu
álögin hvíldu á þeim, sem áttu
að vinna á kvöldin. Þeir vorti
uppi eins og hanar fyrir allár
aldir á morgnana, en þegar á
leið daginn, dró úr þeim allan
mátt og voru fársjúkir að
kvöldi.
Nú vildu þingmenn finna
einhvern þann lælcnisdóm, er á£