Vísir - 04.11.1955, Blaðsíða 3

Föstudaginn 4. nóvember 1955.
VlSIR
9
Kflolliista og heilbrigði
A ai segja
sjúkiingum sannleikann?
i:lesfii, aðspurðir vilja fá
Ættu læknar-að segja krabba-1 Bowen læknir fram þessar
anemssjúklingi sannleikann, uppástungur lækn'um til at-
spyrji sjúklingurinn um mein | hugunar:
sitt og óski eindregið eftir að
fá skýr svör?
Um þetta hefir alloft og víða!
verið deilt. í vikuritinu Tirne!
segir, að flestir læknar segi'
krabbameinssjúklingum því
aðeins hið sanna, að þeir séu
nægilega taugastyrkir til þess.
Uæknir að nafni Otis R. Bowen,
segir í ritinu, var ekki sann-
færður um, að þessi væri vilji
sjúklinga almennt og tók sér
fyrir hendur að rannsaka þetta.
ÍLæknir þessi starfar í Bremen,
Indíanafylki. Hann gerði fyr-
irspurn um þetta til 1000
sjúklinga á aldrinum 18—19
ára, og var árangurinn birtur
í læknifræðiritinu Medicin
'Times.
477 svöruðu fyrirspurn-
inni og af þeim vildi yfir-
gnæfandi meiri hluti eða
99.6 af hundraði heyra sann-
ieikann. ,
Að því er virðist sættir yngra
★ Fullvissið yð«r ran, með
endurteknum skoðunum og
mcð því að ráðgast við aðra
lækná, að nm krabbamein
sé að ræða.
Fleiri trufla
en gestir.
Blinda er algeng í N.-Afríku.
I S.-Mar&kfco er« 23.000 btindir
ni tmehomn-
Áhyggjufull móðir af Berba-
Fíestir læknar vita, að oft og þjóðflokknum gekk berfætt
einatt trufla gestir í sjúkra- ! nærri 50 km. leið til að leita
húsum sjúklinga frekar en að ráða augnlæknis í Ait Soun,
róa þá.
að kraftaverk hafði gerst og
þeir töluðu um „saif balach
ramad“, „augnakvillalausa
sumarið“. Hjúkrunarliðið hafði
En íinnski læknirinn Klaus i
★ Kynnið yður æviferil sjúk-
iingsins o. fE. áður en þér
ákvcðið hvort þér sogið
vegna augnveiki barns síns. sannað mönnum þar, að hægt
Augnalok þess voru nærri sam- var að lækna trachoma, að það
Jarvinen segir frá því í brezka lukt ve£na þess að það var var ekki kvilli sem menn fengu
læknablaðinu „British Medical Þjáð af trachoma, smit- að vilja alföður mannkyns, og
Journal“, að það geti einnig | ant*i augnbólgu. böl sem menn því urðu að sætta
komið fyrir, að læknarnir sjálf- i Eftir að borið hafði verið vlð> svo sem menn höfðu
ir geti haft hin skaðvænlegustu Aureomycin-smyrsl á augun trnað öld fram af öld. I nóv-
áhrif á sjúklingana, jafnvel nokkrum sinnum var bólgan em'jer 1955 höfðu 500.000
leitt þá til dauða. í horfin, og barninu sennilega karlar> konur og börn, í þremur
Jarvinen athugaði 39 sjúkl- bjargað frá þeim raunalegu ör- héruðum í Suður-Marokko,
inga í spítölum Helsinki, sem lögum fjölmargra í Norður- ^engið hjálp. Ferðalögin
hafa verið erfið læknum og
hjúkrunarliði. Og það, sem
ekki er minna vert en að hin-
, létust úr kransæðastíflu eftir Afríku, að verða blindur bein-
hoiium sjálfum sannleikann, 7_42 daga Komst hann að ingamaður.
cða með aðstoð cinhvers ná- ráun um_ að sex þeirra höfðu
*ttingia hans ei'a orðið fyrir svo mikilli geðs-
hræringu eftir að læknir hafði
presti hans
★ Hafið tal af nánasta ætt-
ingja og gerið grein fycir
meininu.
Framh. a 9. síðu.
-----□-----
Læknar ekki
óskeikulir.
Fvrír kemur, að sjúklingar
fá slíka ofírú á lækni sínum,
! að þeir telji hann hreinasta
Blinda er mjög algeng í suð
urhluta Marokko. Þar, sunnan
um þjáðu var hjálpað, er það,
komið til þeirra á stofugang, að
þeir dóu.
Bókhaldari nokkur, 58 ára
gamall, var kúgaður í sjúkra-
hús 21 degi eftir hjartakveisu-
kast (angina pectoris). Hann
Atlasfjalla, eru algengir hinir að nú vita menn ráðin til varn-
rauðu sviftibyljir, sem þyrla ar °S Seta fenSlð smyrsl °6
upp sandinum, svo að loftið hjálpað sér sjálfir að ollu eða
fyllist ryki. og gegnum ryk-
mettað loftið verður sólih eld-
verulegu leyti.
Enn leika blind börn á göt-
rauð á lit. Þarna er augnbólgan unum 1 Marakesh og víðar og
gamalt, blint fólk stendur í
skjóli húsveggja, með fram-
(trachoma) algengur kvilli. Á
virtist á góðum batavegi, en á þessum slóðum hafa 25.000
16. degi í sjúkrahúsinu, er ; karlar, konur og börn misst retta k°nd, en þeir sem sjá og
læknir nálgaðist á stofugangi, sjónina af völdum hennai'. En læsir eru> geta iesið á götunum,
fékk hann ógleði og heiftarlegt trachoma er ekki eini augn- skráð storu letri á aiabisku.
hjartakveisukast og var látinn kvillinn, sem menn þjást af á
eftir tvær sundir. j þessum slóðum. Þegar heitt er í
Jarvinen segir, að læknar; veðri í júní og’ september og
„Þér getið nú forðað sjáitiísa
yðúr og börnum yðar frá bekj't
örlögum, að blinda kc.ini í
verði að koma eðlilega og lát- döðlurnar eru fullþroskaðar og íar auSnbólgu.
fólk, á aldrinum 18—35 ára, töframann.
sig betur við það dapurlega Þetta sagði John L. Bach, laust fram, reyna að lægja flugnamergðin ótrúleg, er aðra
hlutskipti að fá krabbamein, blaðafulltrúi Læknafélags óróa sjúklingsins, cg einkum augnkvilla við að stríða. Flug-
ætti ekki að hafa mikíð í kring- urnar eru aðal' smitberarnir.
um stofugang læknisins, held-
ur hafa allt sem eðlilegást.
illargir iiafa
en þeir sem eldri eru .36—50 Bandaríkjanna, á læknafundi
ára). Minni tilfinningasemi um vestra ekki alls fyrir löngu.
málið kom fram hjá körlum en Bach hélt áfram:
konum. 88.6% af öllum aldurs-! „Að vísu hafa vísindin tekið
flokkum vildu <einnig, að nán- ótrúlegum framförum það sem
ustu skyldmennum væri sagt af er 20. öldinni, en fólki hættir
hið sanná; — 95 af hundraði þó til að fá glýju í augun. Orð-
vildu, að presti skyldi falið ið „vísindi“ er í þann veginn
það. — Aðeins 12,3 af hundraði að fá á sig svipaða merkingu
voru þeirrar skoðunar, að og töfrar eða galdur áður fyrr. Nákvæm athugun, þar á meðal
blekkja ætti sjúklinginn í þessu Almenningur veit ekki, hvai' röntgen-skoðim, til aS ákvarða
efni. j hin raunverulegu vísindi enda hvort menn sé hæíir til vinnu er
Sumir karla, er svöruðu, eða hvar tilbúningur bókanna reynir á bakiS, er talin æskileg af
.kröfðust nákvæmrar sjúkdóms- tekur við. Stundum halda sjúk- tveimur læbnum í Kansas City
lýsingar svo að þeir gætu feng-
Þriggja ára
barátta.
Það má næstum segja, að í
þessum landshluta hafi nær
allir átt við einhverja augn
Grannlr mesim
lifa lengiir.
Átta ára athugun á sjúkling-
kvilla að stríða 1953, þegar 17 um me3 hjartveíki, er íram-
flokkar augnlækna og' hjúkr- kvæmtt var at ör’ Les,er
unarkvenna fóru suður þangað, Morrison í Los Angeles, styður þá
til þess að heyja þriggja ára
baráttu gegn trachoma. Fé var
lagt fram af stjórn landsins,
Heilbrigðisstofnun Sameinuðu
þjóðanna og Alþjóða barna-
hjálparsjóði S. þj. Þetta hjálp-
arlið tók þegar til starfa. Borin
voru aureomycinsmyrsl á bólg-
an augu fólks í hundi'aða tali,
mörg'um voru gefin inn sulfalyf,
lingar, að læknirinn sé eini , í Bantíaríkjunum.
ið nægan tíma til að ganga frá vísindamaðurinn í heiminum, | Þeir hafa athugað 6000 manns
einka- og , fjölskýldumálum.! sem geti látið hann fá töfralyf ;í þessu skyni og reyndust að-
Konur, sumar hverjar, óskuðu eða gert á honum hinar furðu- jeins 39,9% með heilbrigt bak,
þess að vita hið sanna til þess legustu aðgerðir, sem bjarga að sögn þeirra. Hinir, sem þeir
að vera undirbúnar vistaskipt- öllum mannslífum. Þetta er athuguðu, voru með, gigt í
in miklu. Aðrir, einkum .þeir, háskalegt. Rétt er að fara að, hryggnum, höfðu meðfædda va|' n0 a 1 sma
sena gera sér ljóst hye mikið: er: táði hins .gamla sveitalæknis, vansköpun, stellingagalla eða't&1’ so 1 reinsunar 1 porp~
um krabbamein rætt og ritað, .sem sagði á þá leið, að nú hefði aðra kvilla, er útsetti þá fyrir: unum'
létu í Ijós ákveðna trú á bata, hann gert allt, sem í hans valdi bakmeiðsli, og gerði þá ef til Kraftaverkið.
og kváðu.st staðráðnir í að ein- stæði, hitt væri í hendi Guðs. vill óverkfæra, er síðan leiddi; „Saif balach ramad“.
beita sér að því, að fá bata. Á —Læknar eru ekki óskeikulir, af sér skaðabótakröfu á hendurj í lok fyrsta sumarsins var
grundvelli þessa árangurs bar fr°v«r iðnrekstrinum. Marokkobúum þar svðra ljóst,
.WWJ^VJVWnftftíWVWUWSftiVW.V«"."«VAWA'
Slefán w? ®
skoðun, að þeir, seni eru grannir
og hafa hemil á þyngd sinni, liíi
lengur.
Langlífishlutfallið var 56%
rneðal 50 siúklinga cr liöfðu tak-
markaða ne.yziú á fitu og chole-
stcrol (fitutegund, sem er i
mjólk, smjöri og rjóma). En lijá
þeim, cr ckki liöfðu neitt sér-
• §takt matara’ði, var hlutfallið
2i%. Állir þessir s.júklingar
höfðu ícngið citt hjartukast ■'áð-
ui' cn athugunin fór framýSbn
ekki verið ncitt vcikir að öðru.
lcyt.i.
gert mér í hugarlund hvernig, var aðeins ein koj a, en gegnt
loftið myndi verða í lestunum ; henni mjög mjór bekkur, fóðr-
Skömmu eftir aldamótin síð- : fyrst og fremst ætluð heldri
ustu var mikill straumur fólks
af. .Suðurlandi, til Norður-;, og
Austurl'ands.
Það . var eitt! íyrstu árahna.
eftir aldamótin, annaðhvbrt
s’éifit íi íiúiai í eða(þá urþ imánaða-
mótin maí—júní að gufuskipið
Kong Helge var statt á Reykja-
víkurhöfn til þess að smala
saman fólki til Austfjarða.
Kong Helge var eign Thore-
.félagsins, en skipið var aðeins
ætlað til vöruflutninga og hafði
■ekkert farþegarými. Það var
aðeins hægt að skjóta skjóls-
húsi yfir tv.o eða þrjá menn í
Sbúðs skipstjórans: og var hún
' :rn ■ h
monnum.
Þessa daga stóð þannig á fyr-
ir mér, að eg þúrfti hauðsyhlega
að komast til Sigluf jarðar.
.Haifði .eg hugsað mér ,að fara
með Ítpng Helge, því, ella hefði
eg orðið að bíða hálfan mánuð
eftir næsta skipi, en það var of
seint fyrir mig. Aftur á móti
var þessi ferð Kong Helge að
því leyti óheppileg fyrir mig,
að skipið ætlaði fyrst suður
fyrir landið og síðan þræða
Austfjarða- og Norðurlands-
■ haf nir.
Eg átti samt ekki annars úr-
ef farþegarnii’ yrðu sjóveikir.
og þegar eg korn út í skipið, var j Eg ranglaði um þilfarið í öng
það þegar jhirfullt af fóíki, um mínum út af þessu, þegar
sénnilega með hátt á þriSja 'e.g rnætti allt í einu 2. vélstjóra.
hundrað, ef ekki 1 full þ'rjúuAf einhverri tilviljun tókuni
aður með gerviskinhi. Vél-
stjórinn benti á bekkinn og
spurði hvort eg treysti mér til
þess að sofa á honum, hann
skyldi lána mér, teppi og feitt-
ög'þar átti fólkið að hreiðra um j anúm og vorkénndi'því áð háf-
sig eftir fremsta megni. Hver j ast við í lestunum svona langa
og einn varð að sjá um sig og leið. Eg tók undir þetta og
hundruð farþegá. Báðar léstir j við tab samah og .man eg,;að|hvað undir höfuðiði ; Eg i Éók
skiþsins ' höfðú véri<5 opnaðar |.háhn býsnaðist yfi'r fólksfjöld- ^ boðinu fegiiishendi og taldi mig
stórlega heppinn, þótt bekkur-
inn væri næsta mjór. En oft
vaknaði eg við það á leiðinni
þegar veltingur var á skipinu,
að'eg kastaðist fram af bekkn
um og niður á gólf og ekki voru
þær byltur allar mjúkar. Samt
var eg þessu feginn.
Við skröfuðum um stund, en.
þá fór eg út. Var skipið í þann
veginn að leggja af stað. Nófcð-
vistir sínar að öllu leyti sjálfur,
að því undanskildu að í skip-
inu var hægt að fá heitt vatn,
brennivín og bjór.
Fólkið var í óða önn að búa
um sig í lestunum þegar eg kom
um borð. Leit eg þangað niður,
en hryllti við að þurfa að fara
kvaðst eiga erfitt með að fara
niður, enda hafi eg aldrei hafzt
við í skipslest á ævinni. Vél-
stjórinn horfði á mig dá'litla
stund við þessi síðustu orð mín
unz hann sagði:
„Komdu með mér,“ og fór
með mig inn í klefa sinn. Klef-
kosti pn nota þessaypkigsfer&,' niður í þessa kös.. Eg gat rétt inn-,vár-litill og jnjóiyí-honum
,-,■1, >.*,■ ^.• :OVit, p,, > í.;t,íh'A'; >■.,'£ ■>* ■ , ' u:»!!.• ;.j'--íi _■
austan brapla var á og allhvass&t