Vísir - 16.11.1955, Side 6
vtsm
Miðvikudaginn 16. nóvember 1355
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
AfgreiBsla: Ingólfsstræti 3. Simi 1660 (fimm línur).
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F.
Lausesala 1 króna.
Fáiagsprentsmíðjan h_f.
Carl Finsen, forstjóri.
— 31iee n 5n ejjtt rorð —
Hinn 8. þ. m. lézt í Landa-
kotsspítala einn meðal kunnari
borgara þessá bæjár, Carl Fin-
sen framkvæmdastjóri. Útför
hans var gerð frá Dómkirjunni
í dag.
Carl Finsen fæddist 10. júli
1879, sonur Ole Peter Finsen
ar gekk Rothe í félag við hann
og var nú stofnað H.f. Trolle
Mörgum þykir merkum áfanga
náð, þegar þeir eiga eigin íbúð,
& Rothe 1918, og varð Carl Fin- og' er þá sem flestum áhyggjum
sén forstjóri þess, en 1927 kaup «é létt af mönnum.Lji menn virð-
ir Carl ásamt Vigfúsi B. Vigfús- j as* Se*a haft áhyggjur sanit, jafn-
sjmi hluti Trolle & Rotlie í fé-| \c* llt at ibúðunum, er þeir lnnir
laginu, sem nú verður íslenzkt
fyrirtæki. Var Finsen áfram
konu hans um tíma vð Samábyrgðina, og
en hún var settur forstjóri hennar um
dóttir Þórðar háyfirdómara skeið, og jafnan ráðunautur
Jónassen. Faðir Carls var hennar um tryggingar. Enn
yngsti sonur Olafs yfirdómara fremur stofnaði hann með öðr
sömu liafa komið sér
upp, eins
póstmeistara og
Maríu Kristínar,
Svo fór um sjóferi þá.
Idag á fundi utanríkisráðherranna að ljúka í Genf, og mun
óhætt að segja, að eina atriðið, sem ráðherrarnir urðu
saramála um, var að bezt væri að ljúka fundinum á þessum
tíegi, einum degi fvrr en ráðgert hafðí verið, þar sem þeir sáu
íram á, að ekki mundi til neins að halda viðræðum áfram.
Svo mikið bil er milli sjónarmiða austurs og vesturs, að það
verður ekki brúað fyrst um sinn, en þó mun ætiunin, að ráð-
lierrarnir komi' saman aftur eftir fáeina mánuði, ef einhver
hreyting skyldi þá hafa. orði‘5 á afstöðu stjórna þeirra í þessum
ef-num.
Þegar höfuðleiðtogarnir höfðu hitzt í Genf í júlí í sumar,
þótti mörgum sem ný öld mundi vera að renna upp í samskipt-
um stórveldanna eftir margra ára fjandskap og viðsjár, tíma-
bilið, sem almennt var kallað „kalda stríðið“. Menn töluðu um
,,andann frá Genf“ og gerðu ráð fyrir, að hann mundi geta
brætt klakann í hjarta stjórnmálamannanna, svo að þeir fyndu
raunhæfa lausn á mestu vandamálunum og firrt mannkynið
hættunni af nýrri styrjöld, er gæti tortimt því.
‘ Eu Ádam var ekki lengi í paradís í þetta skipti frekar en
áður. Það var breytt og vinsamlegri afstaða leiðtoga kommún-
ista á júlí-fundinum í Genf, sem ollí því, að menn töldu, að
unnt mundi yerða að bæta asmbúð þjóðanna. En er frá leið varð
Ijóst, að kommúnistai’ voru óbreyttir. Þeir höfðu aðeins sett
upp grímu, þegai’ þeir komu til Genf'ar, og nú hafa þeir tekið
hana niður aftur. Þeiin virðist ekkert áhugamál að draga úr
spennunni i heimsmálum, og takmark þeirra er vitanlega ó-
breytt, áð koma á heimsdrottriun kommúnismans.
Ótti viS ftugunem.
Eitt af þvi, sem utanríkisráöherrarnir ræddu í Genf, var að
gerðar yrðu ráðstafanir til að auðvelda ferðalög milli landa,
það er að segja milli ríkja kommúnista annars vegar og lýðræð-
isríkjanna hinsvegar —- lyfta járntjaldinu að einhverju leyti eða
draga það til hliðar, svo' að hægt væri að ferðast til og .frá þeim
löndum, sem hafa verið lokuð undanfarið. Kommúnistar hafa
látið í veðri vaka að undanförnu, að þeir mundu vilja leyfa
ferðamönnum að heimsækja, til dæmis Sovétríkin, og mundu
verða skipulagðar hópferðir þangað og þaðan.
Molotov hefur nú tekið af öll tvímæli í þessu efni. Járn-
tjaldið á að vera áfram á sínum stað, og lítið sem ekkert mun
verða. slakað á hömlum á ferðafrelsi á næstunni. Molotov sagði,
að málið værí ekki alveg eins einfalt og hinir utanríkisráð-
herrarnlr héldu, því að ef ferðáfrelsi yrði veitt, mundu allskonar
ílugumenn flykkjast til alþýðulýðveldanna austan járntjaldsins
og þeir mundu gera allt, sem þeir gætu til að grafa undan
skipúlagi þeirra. Þess vegna mundi ekki um ferðafrelsi að
ræða. En ætii Molotov hafi ekki einnig haft það bak við eyrað,
að ekki sé heppilegt að gefa of mörgum tækifæri til að kynnast
sælunni, sem svo mjög hefur verið gumað af. Það gæti Hka
verið", að einhverjir mundu reyna að nota ferðafrelsið til að
forðast frekari sséluvist,
Oheppílegar starfsaðferóir.
"IT'rá 'því hefur verið sagt í blöóum, að framhaldsskólum hafi
verið sendur bæklingur um áfengismál, og þykir hann
vægast sagt talsvért óheppilegur. Er hér um bækling að ræðá,
sém fræðslumálastjórnin hefur dreift fyrir áfengisvarnaráð hins
opinbera, en þar er raeðai annárs spurningaiisti, sem virðist
hæfa þeim, sem djúpt eru sokknir í drykkjuskap en ekki ung
lingum, ,sem eru enn á skólabekknum. Er þar meðal annars
rúnnzt á áhrif áfengisneyzlu á kynhvatir og annað af svipuðu
tagi, og líia ýmsir skólamenn svo á — og ekki ófyrirsynju —
að það sé móðgun að bera slíkt á borð fyrir nemendur þeirrá.
Þa| skal svo sem ekki dregið í éfa, að áfengisvarnaráð hefur
gefið bæklinginn út í:góðum tiigangi, en i þéssu efni sem öðrum
gildir hið fornkveðna, að kapp ér bezt með foj-sjá. Áfengis-
varnaráð feefði átt að hugsa sig um tvisvar, áður en það sendi
bæklinginá í skólana, því gð hér er ver farið en heima setið,
Finsens, er var sonur Hannes-
ar biskups Finnssonar í Skál-
holti. Carl var við nám í Lærða
skólanum og lauk 4. bekkjar
prófi en hætti þá námi, enda
missti hann föður sinn um það
leyti, og fór nú að stunda verzl-
unarstörf, vann hjá kunnusíu
verzlunum hér um nokkur ár,
um Vátryggingafélagið h.f.
Carl Finsen var hið mesta
ljúfmenni, hægur maður og mik -
ill starfs- og reglumaður, sem
naut trausts og virðingar allra,!
sem honum kynntust. Finsen^
kvæntist 1915 Guðrúnu Aðal-
og eftirfarandi fyrirspurn gefur
lil kynna. „Fyrirspurn til for-
manns Byggingarfélags verka-
nnuma. Einn af meðlimum félags-
ins bcinir þeirri fyrirspurn tii fé-
lagsins fyrir. sína liönd og ann-
arra, hvcrs vcgna liafi ekki
verið haldinn aðalfundur á þessu
ári, sem senn er á enda, svo sem
lög mtela fyrir.
Fullgerður og- þó ekki.
Sjötti byggingaflokkur íélags-
ins, sem fullgerðar voru fram-
kvæmdir við fyrir rúmlcga tveim
steinsdóttur frá Akureyri, árimi) hefur ckki verið gerSur
hinni ágætustu konu. Börn uþp enn og rikir nú megn óá-
og fór utan, en gerðist 1909, þeirra eru: Ólafur, forstjóri, nægja meðal félagsmanna .yfir
starfsmaðúr Samábyrgðar ís- ikvæntur Guðbjörgu Aðalsteins- þeim drætti, er þegar hefur skap-
lands, er þá var nýstofnuð, en|dóttur. Elín, ekkja Einars Þor-1 azh Þótt lengri verði ekki, en er
ári síðar jafnframt starfsmað- | grímssonar forstjóra, og María
ur vátryggingarstofu, er Trolle' Sigríður, gift Jóhanni Steina-
höfuðsmaður stofnað hér, Síð- 1 syni héraðsdómslögmanni.
50 ár síðan Hákon var
kjörínn Noregskonungur.
Norðmenn mlnnasf sambands
sBitanna við Svía.
Föstudaginn 18. þ. m. minn-
ast Norðmenn um allan heim
?>ess, að þann dag eru Iiðin 50
ár síðan norska Stórþingið kaus
Carl Danaprins konung Noregs
nndir nafninu Hákon 7.
Langur aðdragandi var að
skilnaði Norðmanna og Svía,
sem lot-ið höfðu sama konungi
síðan 1814, en fullvíst má
teljat að Christian Michelsen,
forsáetisráðherra Norðmanna
hafi átt.drýgstan þátt í að leiða
mál þetta farsællega til lykta.
Norska Stórþingið lýsti því
yfir einróma yfir á fundi sínum
7. júní 1905, að Svíakonungur
væri ekki lengur konungur
norskra áhrifamanna og Carls
prihs, sonar Friðriks 8. Dana-
sérstaklega tilfinnanlegur fyrir
6. flokk. Félagsmaður.“ Það er
sjálfsagt að koma þessari fyrir-
spurn á framfæri þvi sanngjarnt
þykir, að fyrr eða síðar, og þá
helzt fyrr, sé endanlega gengið ■
i'rá og gcrðar upp byggingaivsvo >
menn viti hvar þeir standa.
Einkennilegur dráttur.
Sannast sagna er þessi dráttur
all einkennilegur, og eðlilegt að*
þeir, sem eru í Jæssum bygginga-
flokki, óski eftir því að gerð séu
skil. Einkum, ef þeh’ hafa ástæðu
til þess að 'öttast að ætlunin sé
að verðjafna íbúðir í seinustn
konungs, en hann var kvæntur' hyggingaflokkum. Ekki skal þvi
Maud, dóttur Játvarðar 7. Þaldið fram hér, en það var það,.
Bretakonungs. Meðal þeirra,
, sem fyrirspyrjandi virtist óttast.
t. -n- •• AuðVitað tekur það smn tíma, að
sem þar hofðu milligongu, var; . ... ... .... . .
„ _ _ , . .' ganga tra reikningshaldi fyrir
Fnðþjofur Nansen, hmn kunnr stórar sambvggingar> cn þessi
vísindamaður og mannvmur. | (h-áttur, scm þarna hefur orðið,
Carl prins lýsti yfir því, að cr orðinn mciri cn ætla mæitþ að
hann væri fús ti! þess að taka'hann hefði þurft að vera. Væut-
við konungdómi í Noreg.I, ef
þ'jóðarvilji væri örugglega fyrir
hendi.
Síðan fór fram þjóðarat-
kvæðagreiðsla hinn 13. nóv.
1905, og kusu 259.563 að hafa
áfram konungdóm í landinu, en
69.264 vildu heldur lýðræði.
Þann 18. nóvember kaus Stór
anlcga fær fyrirspvrjandi sv.ár
við fyrirspurn siiini. — kv.
FuEltrúar norrænna
framieiðnlstofnana hér.
Noregs. Jafnframt var Michel-
sen-stjórninni falið að íara Þingið síðan Carl prins konung j
með konungsvald fyrst um1 ,
var hann krýndur í Þránd- ir her a vegum Iðnaðarmala-
heimsdómkirkju 22. júní 1906. frá framleiðnistofnunum Dan-
Um þessar mundír eru stadd-
1 Noregs, eins og fyrr segir, og' stofnunar íslands þrír fulltrúar
sinn, og ennfremur var þeirri
málaleitan beint til Oscars 2.
Svíakonungs, að hann leyfði,
að prins af Bernadotte-ættinni
fengi að taka við kjöri sem kon-
ungur Noregs. Var tilboð þetta
gert sem málamiðlun og til
þess að sýna vilja Norðmanna [
til þess að komast að einhverju j
samkomulagi við Svía. Svíar
gátu ekki fallizt á þetta tilboð,
en tjáðu sig fúsa að ræða um
upplausn ríkjasambandsins,
svo fremi að norska þjóðin lýs.ti
sig samþykka gerðum Stór-
þingsins. .
Hinn 13. ágúst fór íram þjóð-
aratkvæðagreiðsla í Noregi, og
lauk henni svo, að 368.208 kjós-
endur lýstu .sig samþykka yfir-
lýsingu Stórþingsins, en einir
184 voru henni mótfallnir. Síð-
an fóru fram viðræður Norð-
manna og Svía í Karlstad og
varð þar samkomulag;. um íiest
deiluatriðin, og hafa þau mála-
lok jafnan verið talin báðum
þjóðunum til sóma og til eftir-
breytni í milliríkjasamskiptum.
Gestir á samkomu N.F.
hylltu Laxness.
Fjölmenni var í gærkvöldi í
Sjálfstæðishúsiiiu á samkomu
Norræna félagsins er það hélt
til heiðurs Nóbelsverðlauna-
skáldinu, Halldóri Kiljan Lax-
ness.
Gunnar Thoroddsen borgar-
stjórl, formaður Norræna fé-
lagsins bauð heiðursgestinn
velkominn, og flutti síðan af-
burða snjalla ræðu um skáldið
og verk hans. Þuríður Páls-
dóttir óperusöngkona söng því
næst lög' við ljóð eftir Laxness,
með undirleik frú Jórunnar
Viðar, en að lokum las skáldið
upp úr vérkum. sínum. Las
hann kafla ur Ljósvíkingnum
og tvo kafla úr Gerplu. Að lok-
' merkur og Noregs.
j Hér dveljast þeír í nokkra
j daga til þess að kynna okkur
j starfsemi og rekstur fram-
| leiðnistofnana landa sinna með
fundum og fyrirlestrum. Gest-
irnir heita: Olav Skog'en, fram-
kvæmdastjóri norsku fram-
leiðnistofnunarinnar, 'Werner
Rasmussen, framkvæmdastjóri.
hliðstæðrar stofnunar Dana og
Christiarl Gudnaon verkfræð-
ingur frá Industriraadet í Dan-
mörku.
Þeir hafa haldið .fundi með
ýmsum samtökum íslenzkum á
sviði verzlunar og iðnaðar . og
skýrt frá starfsemi samtaka
sinna heima fyrir, þeir halda.
heimleiðis á Jaugardag.
Hér verður farið fljótt yfir j um hylltu samkomugestir skáld
sögu, en. brátt hófugt, viðræður „iðé ■ ■. **,
Viðskiþtasamuingar hafa
verið undirritaðir milli
Jugoslavíu og Fóliands.
Ársviðskipti eiga að nema
em varar til 14 millj. tlolL-
ara á hvora hlið.