Vísir - 02.12.1955, Blaðsíða 7

TtSIR
Föstudaginn 2. desember 1955.
l'r’íí Atfein^í
VUWWUWWWWVWVWVkVAW-WAVA%' VW/.W,
30*
Konaná al veria „sonuK
v!
SIHS.
•• I efri deiid Alþi;ngís -er nú til
• umrEéðu frumvarp. um mánna-
nöfri. í fruriivarpi þessu er lagt
til- að heimilt verði að taka upp
ætíarnöfn á ný. En eins og
kunnugt er, er það bannað í
lögum l^eim um
sem nú er í gildi. en þau lög
voru á sínum tima sett til þess
.að halda við einum elzta og
merkasta þætti íslenzks þjóð-
ernis, að menn og konur kenni
sig við föður sinn. Þessi siður
hefir haldist frá landnámstíð
og verður ekki séð að hann háfi
staðið þjóðinni fyrir þrifum til
þessa. Má segja að landsmenn
hafi haldið í þeima sið fastar
en nokkuð annað að móðurmál-
inu undansldldu.
Nend sú, sem fjallar um mál-
iS í efri deild hefir nú skilað á-
iiti og leggur hún til að þjóð-
xnni sé heimilað að breyta sinni
fornu venju og taka upp ættar-
nöfn. En sýnilega liefir nefnd-
inni fundist að frumvarpið
gaiigi of skainmt í nafngiftun-
únt og héfir lagt til áð.nýr siður
vérði lögfestúrý en hann er sá,
að útlendar konur, sem giftast
ættarnafnlausum íslendinguro,
megi. kalla sig ,.son“ tengda
föður síns.
Varla þarf að eíast um að
þetta er gert af góðum hug til
þeirra útlendu kvenna, sem
verða fyrir því óhagræðí, að
mannanöfn Igiftást íslenzk.um manni er ekk-
ert ættarnafn hefif. Og hefir
þessi umhyggja fýrir erlendu
konunum ráðið meira én virð-
ing nefndarmanha fyrir rök-
vísi málsins og smekk lands-
manna í þessum eímsm. Vænt-
anlega kemur eirihver nieð við-
bótartillögu, sem heimilar öll-
um giftum íslenzkum konum
sama réít, að kalla sig „son“
tengdaföður síns, Að vísu væri
óréttlátt að skilja dæturnar
eftir, heldur leyfa þeim einnig
að kalla sig.„son“ feðra sinna.
Þessí siður mundi að vásu
reka mikið á ,eftk þvi að allir
færu að klína á sig' ætt.arnöf-n-
um, því að margir mundu
kunna því illa að kai'l-kemia
allt kvenkyníð í landinu í
naínaskránum.
Eftir er nú að sjá hversu þess-
um merkilegu tillögum réiðir
af í þinginu.
í itfrir trt* »jf/
;! Sírrssitttf »«/ eÍBtsrffJet
„áWsteiisn" eftír séra Pál
Gautverjabæ, kornlmr út á ný.
Sapn kom út 1879, eg var þrI5ja skáld-
sapn, sem skrrfu& er á éslenzku.
rfSMVWrfVW^rWWWUWUVWSrtJVbVWV^.SSIVl.V.,
skáld. Ungur lagði hann út á þá ey V 5, 3. Grímsstaðir á Fjöllum
braut, sem þá var að mestu ó- I SSV 2, 6. Raufárhöfn SV 1, 1.
troðin og órudd hér á landi, að jFagridalur VSV 5, 4. Dalatangi
semja skáldsögur, þar senii^N^ “> 5* **orn r Hornafirði
! logn, 2. Stórhöfðí í Vestmanna-
leyjum ASA 3, 2. Þingvellir N
söguefnið er sótt í samtíðina.'*
Óhætt rnuri að fullyrða, að
skáldsaga séra Páls, „Aðal-
steinn“, verði aufúsugestur les-
endum nú er hún keniur út á
ný, engu síður. en húh var er
hún kom út fyrir 76 árum.
í dag kemur í bókaverzlan-
fer .skáldsagan ..Aðalstehm",
éftir séra Pél Sigurðsson í
Gauíverjabæ, föður Árna Páls-
sonar prófessörs og þeirra
systkina.
„Aðalsteinn" er þriðja skáicl-
sagan, sem rituð er á íslenzku,
eða næst á eftir sögum Jóns
Thoroddsen, „Pilti og stúlku“
og „Manni og koriu". Naut. bók-
:in mikilla vinsælda er hún kom
út árið 1879, og var svo að segja
lesin ui^p til agna, enda hefur
hún verið ófáanleg um ára-
tugi. Er það því vissulega bók-
raenntaviðburður er saga þessí
kemur nú út í nýrri og vand-
aðri útgáfu. Bókin er gefin út
af Bókaútgáíunni Fjölni. og
hefur Halidór Pétursson líst-
málari myndskreytt hana með
2, 7. Keflavík A 2. 1.
Veðurhorfur, Faxaflói: Aúst-
an og síðan norðaustan- gola.
Víðast úrkomulaust, hiti um
frostmark.
ekki hafi aðrar komið út í bók-
arformi en „Aðalsteinn", og
sagnir hei-ma, að hann hafi
brennt handrit af stórri skáld-
sögu, enda muh borium hafa
fundist, þegar Aðalsteinn"
kom út, að sagan hyrfi nokkuð,
í skuggann fyrir Ijóma þeim er
þá . stafaði af snildarverkum
Jóns Thoroddsen. Samt sem áð-
ur mun séra Páll jafnan verða,
með „Aðalsteini" talijin braut-
ryðjandi í islenzkri skáldsagna
gerð, en auk þess var hann
skörulegur kennimaður og
þjóðkunnur á því sviði. Hreyfði
hann lygn vötn ís.Ienzku þjóð-
kirkjunnar á þeirn tímum, svo
að öldurnar risu langt óg hátt.
Árið 1894, sjö árum eftir dauða
Engar regbr brotnar
á foíbrík.
Formaður Taflfélags Reykja
víkur, Guðm. S. Guðmundsson,
hefur sent Vísi greinargerð
vegna greinar, sem birtist í
öðru dagblaði s.l. Jmðjudag, þar
sém fullyrt er, að skákreglur
hefðu verið brótnar á Friðrik
■*.* ■--.
sera
ánsson
, . I Finím sögur ef tir O. Henry,
Páls gaf Siguiður Kristj-^ óvenJiiúMg mynd, sem Nýja Bió
bóksali út Helgidaga-
sýnir þessa dagana. Myndin
nokkrum heilsíðumyndum. Sag j prédikanir hans, og voru í'æður byggist á fimm sögum
blaðsíður í stóru hans lesriar á fjölda heimilum bandaríska meist-afann
an ér 395
broti.
Skáldsagan „Aðalsteinn." er
heiJlandi og skemmtileg aflestr.
ar, og er sannkallað afrek í
: sögu íslenzkra bókmennta,
þegar þess er gætt að hér er
utm frumherjaverk að ræða. Er
þetta saga æskumanns, sem
heyir harða baráttu og misk-
imnarlausa, en v-mnur ð lok-
um langt, skeið, pg höfðu mikilj Henry,. eins og nafnið. ber með
áhrif á trúarlíf manna-og hugs' sðr og er þegar af þéirri ástæðu
unarhátt.
Séra Páll Sigurðsson var
fæddur 16. júlí 1839 t*n and-
aðist 1887, aðeins 48 ára að
aldri. -f— í eftirmála um höf-
und „ASalsteins" segir séra
Sveinn Vikingtir m. a.:
„Séra Páll var frábær gáfu-
•um sigur. Sagan er jafnframt ■ maður, víðsýnn hugsjónamað-
glögg þjoðlífsmynd þess tíma ur, og um margt á undan sinni
er hún gerist á, lýsir barátt-
unni milli hins góða og illa í
mannssálinni, og raunum og
erfiðleikum, sem íslenzka þjóð-
in átti við að stríða í viður-
< igninni við fátækt, örbirgð- og
vonleysi.
samtið. I trúarefnum þötti
íhaldssomum kirkjuhöfðingjum
hánn hélzt til frjálslyndur og
bersögull, enda maður einarð-
ur og fylgdi fast þvi, sem hann
vissi sanna.st pg réttast og' sam-
vizka hans’ bauð .... En séra
Séra Páll Sigúrðsson samdi Páll Sigurðsson var ekki aðeins
fleiri skáidsögur, meðal amri-: stfburða prédikari' og ivíðsýntt
ars „Ðraúmámaðurirm“.. -‘þó.,hugsuður'. Hánn var einnig-
óvenju fjöibreytt og skemmti-
leg. Þar er slegið á marga og
ólíka strengi og margir góðir
leikarar leggja sig fraxn um að
gera myndina minnisstæða.
Meðal þeirra! má nefna hinri
Övíðjaínanlea Charlés Lauh-
ton, Richard Widmark, Jeamie’v
C-rain, Farley Gráng'er, eri-'-auk! ^
þess ber Marilyn Monroe fyrir! é
í myndinni til aucr.ayndis, en !|
jafnframt sannar hún. að hún j 4
heíir ekki hugboð. um leiklisri J
Seir> Ágæt rnynd. —■. T
W-VrtVW^UVViVÍ(VVBVWVVvÍ
Ólafssyni 1 einví^ lians viðí
meistarann Pilnik á dögunum.
Vísar formaður Taflfélagsins
þessum ásökunum eindregið á.
bug og rökstyður mál sitt. Lýk
ur hann greinargerð sinni með:
þessum oíðum:
„Stjórn Taflfélags Reykja-
víkur er þeirrar skoðunar, a£:
grein þessi sé íslenzku skáklífi.
til tjóns og til þess eins að vekja.
ónauðsynlégar deilur meðal ís-
lenzkra skákmanna." Þessari
greinargerð 'G. S. G. fylgir yf-
irlýsing Friðriks Ólafssonar, þar
sem hann lýsir yfir því, að ekki
hafi veríð brotnar á sér regl-
u.r,- áð öðru leyti en því, að>
han hafi þurft að bíða ei'íii”
Pilnik, án þess, að klukkan.
væri látin ganga á hann.
.•■■WWWWV.
Teppafillt
Verð kr. 32,00.
Fiscbersundi.
Veðria i morgmt:
Reykjavík A 4, 0. Síðumúli
A 1, -~2. Stfkkishólmur A 1, 0.
Galtarviii SSV 3. 3. Blöriduós
SA 4. -;-4. Saúðárkrókúr SA 4,
-i-4. AkureyrrSV 1, -4-4. Gi'ím&-
Old Spice
R-akspritt
Sápa í túpum og
krukkum
Taíkúm ,
Spicecrem
Einkauinboð:
Háfnaretræti 7
Laugavegi 38.
.WAWW.V/A-WA.'V
Veggfceppi,
dívanteppi,
dyramottur.
WSL
L
Stiilka
!; óskast. Hátt kaup.
| Nesbúð
l Grensásveg 24.