Vísir - 08.04.1957, Qupperneq 4

4
VÍSIR
Mánudaginn 8. apríl 1957
Fáein lokaorð um ðilut
UMFl i fánamálinu.
| Þingvallaf unduri nn 29. júní
1907 var óefað gleesilegasti
þáttur fánasögunna,],' á stjórn-
mála-vettvangi. Sóiþrungin há-
I sumarsdýrðin og samstilling
Ég hafði hugsað mér að senda j son tók við af honum. Þeir j °S ^aita a kelgistað þjóð-
Vísi“ fáein lokaorð um þátt ásamt öðrum Landvarnarmönn- jarinr,at’- Þa heiðbláu stund milli
um störfuðu eðlilega á viðtæit-j hadegis vai hinn
asta stjórnmálagrundvelli, enda j
urðu þeir báðir mikilhæfir
st j órnmalamenn og foringjar
um langan aldur.
París lokkar árlega til sín meiri sæg skemmtiferðamanna en
nokkur önnur borg. Þátttakendur í ferð Útsýnar skoða Versali
og hina fögru garða umhverfis höllina.
Útsýn fer 3 hópferðir
sumri komanda.
Ein er suður um Spán í september.
a
ungmennafélaganna í fánamál-
inu eftir að þau komu til sög-
unnar 1906, til lítilsháttar upp-
fyllingar, en þó aðallega til að
girða fyrir allan misskilning í
þá átt, að hér sé um nokkurn
reipdrátt né mannjöfnuð að
ræða. En nú hefir frú Guðrún
Pétursdóttir rakið svo skilmerki-
lega sögu og framrás fánamáls-
ins frá upphafi (í „Vísi“ laugar-
dag 16. marz), að þar við er í
rauninni engu þörf að bæta.
Enda mun frú Guðrún þeim mál-
um einna kunnugust núlifandi
Islendinga, og sjálf málsaðili á
fleiri vegu.
Það sem fyrir mér vakti, var
það eitt að minna rækilega á
órofa liðsinni ungmennafélag-
anna um land allt, er þau sem
Ungmennafélögin voru aftur
á móti „ópólitískur" hugsjónafé-
lagsskapur. „íslandi allt“ var
kjörorð þeirra, sem vakti djúp-
an og dásamlegan hljómgrunn
í hjörtum nær allrar æsku ís-
lands á ótrúlega skömmum
tíma. Hugsjón þessi spannaði
allt þjóðlíf vort innávið, skyldur
þess og réttindi. Og því varð
fána-hugsjónin og fylgið við víkurhöfn.
I fjölmenm hópur íundarmanna
allir eitt. Ein sál. Skrúðganga til
Lögbergs undir forustu Land-
varnarmanna, og Benedikt
Sveinsson fánaberi. og siðan hin
hátíðlega og snjalla ræða Bjarna
Jónssonar frá Vogi: Löghelgun
fánans, gerði daginn ógleyman-
legan!
Hinir atburðirnir tveir mega
helzt teljast sögulegir árekstrar:
7 kjörnir fulltrúar æsku íslands
gegn íslenzkri rikisstjórn, og
síðan mikill hluti Reykvikinga
gegn dönsku ofbeldi á Reykja-
Ferðafélagið Útsýn hefur nú
fið mestu lokið undirbúningi
sumarferðanna. Eins og að und-
anförnu gengst félagið fyrir
Uynnis- og skemmtiferðalögum
til ýmissa landa Evrópu: Heim-
sóttar verða margar merkustu
borgir og fegurstu héruð álf-
unnar.
Ferðafélagið Útsýn var
stofnað í þeim tilgangi að gefa
almenningi kost á skemmtun
og fróðleik í sumarleyfum með
því að efna til vel skipulagðra
hópferða erlendis fyrir kostn-
aðarverð, þar sem þátttakend-
um gæfist kostur á að kynnast
menningu og listum annarra
þjóða en njóta um leið hvíldar
og skemmtunar. Þetta er þriðja
starfsár félagsins
.Vestur-Evrópuferð.
í byrjun júlí verður farið
flugleiðis til London og dvalizt
þar í nokkra daga_ en síðan
hcddið til Parísar. í París verð-
ur höfð viðdvöl og gefst þá
kostur á að kynnast hinni glað-
væru heimsborg, sögu hennar,
söfnum og skemmtistöðum.
Skroppið verður í ferðir um
nágrenni borgarinnar, m. a.. til
Versala. Frá París verðut,-
hald-jð um Belgíu og Holland
; ogijgfet í Brússel og Amsterdam,
I síðan þm Norður-Þýzkaland og
dvaíkt tvo daga í Hamborg.
Þaðan verður ekið um Dan-
* S.
mörku til Kaupmannahafnar. A
" leiðinni frá París til ILafnar
’ -V r >;.V, jj,-
héfúr'hópurinn langferðabifreið
verður 4 daga dvöl, en haldið
heimleiðis þaðan með Gullfossi
og komið við í Skotlandi.
París — Sviss — Rínarlönd. —
Hamborg -— Kaupmannahöfn.
Þessi ferð hefst um miðjan
ágúst, og verður þá haldið beint
til Parísar með flpgvél. Að
lokinni nokkurra daga dvöl í
París verður ekið í langferða-
bifreið til Sviss og dvalizt þar
í viku á ýmsum fegurstu stöð-
um landsins, m. a. í Genf, Bern,
Interlaken, Grindelwald,
Luzern os Zúrich.
Grindelwald við rætur Jung-
frau er einn fegursti staður í
Sviss, og verður dvalizt þar í 3
daga. Gefst þá tækifæri til
hana snar þáttur í starfi ung-
mennafélaganna. Fána Land-
varnarmanna og fánaljóðin báru
þau á skömmúm tíma út um
flestar sveltir landsins: „Fána-
sjálfboðaliðar gripu á lofti fána- i sgng Eínars með lagi Sigfúsar"
hugsjón Landvarnarmanna og og „Vormenn lslands“ Guð-
fylktu sér undir það merki og mundar skólaskálds með lagi
fylgdu því fast fram, þótt það jgns Friðfinnssonar — og erind-
væri að vísu á öðrum vettvangi. 1 inu; i.áf,ð aldrei fánann faila!,.“
Allir þeir sem fánahugsjóninni J __ Aldréi hefir æska Islands —
sóru tryggð, stefndu að einu og hvorki fyrr né síðar — sungið
sama marki, en á tvennum vett- ættjörðina svo djúpt og heitt
vangi: Landvarnarmenn mótuðu J inn j hjörtu gervallrar þjóðar-
raunverulega stefnu, samþyktir ■ innar. 0g þar var hinn snari
og áskoranir allar á vegum Stúd- fána-strengur Landvarnar-
entafélags Reykjavíkur. Bjarni manna iiljómþrunginn og hvetj-
Jónsson var formaður félagsins
Í900—1903, og Benedikt Sveins-
náttúrufegurðar, fróðleiks,
hvíldar og skemmtunar, enda
hefir tilhögun og þjónusta í
ferðum félagsins undanfarin
sumur hlotið einróma lof þeirra,
sem reynt hafa. Fullskipað var''
í ferðum félagsins sl. sumar, og
voru allir farseðlar pantaðir á
andi!
Ég efast ekki um, að það sé
rétt minni frú Guðrúnar Péturs-
dóttur um tvo aðra tjaldfána á
Þingvöllum, þótt það hafi horfið
mér úr huga. En þess minnist ég
nú, að við fréttum eftirá, að frú
Guðrún hefði einnig íengið
heimsókn stjórnar-erindreka og
afvísað honum einarðlega. Þótti
okkur það djarfmannlega gert
og drengilega.
Fánans á Almannagjárbarmi
minnist ég einnig, er rifinn var
niður við fyrstu umferð niður
gjána. En ekki minnist ég að
hafa heyrt, hverjir þar voru að
verki, — hvorugu megin.
Helg'i Valtýsson.
Hver fallbyssukúla kost-
aði 10.000 sterlingspund.
ög nú verða orustuskipin höggvin upp.
Eins og getið hefur verið í á ári á hvert skip. Hefir þá
Vísi er sennilegt, að stærstu ! verið varið alls um 35,6 millj.
nokkrum dögum. Flestir voru
hvíldar og útivistar í hinu heil- j þátttakendur ungt fólk, enda Iverskip Breta verði rifin bi'áð- j punda til skipanna — þótt ekki
næma fjallalofti gönguferða er tilhögun ferðanna einkum ^e»a.
og fjallaíþrótta. Frá Sviss ligg-
ur leið þessa hóps norður
Þýzkaland með viðstöðu í
Heidelberg og Rínarlöndum.
Gist verður 2 nætur í Hamborg
og 3 í Kaupmannahöfn, en
haldið heimleiðis þaðan með
Gullfossi.
Spánn í september.
I athugun er að efna til Spán-
arferðar í september. Verður
þá farið víða um Spán og
stanzað í París í annari leiðinni.
Ferðaáætlun Útsýnar er sam-
in af þaulvönum ferðamönn-
um, sem hafa að baki margra
ára reynslu af hópferðum er-
lendis. Það er skoðun þeirra,
að forðast verði of hraða -ferð,
til umráða. í Kaupmannahöfn svo að þátttakendur fái notið
miðuð við hæfi þess og áhuga-
mál.
Hópferðalög ryðja
ser æ
meira til rúms um allan heim, i
Eru þetta Anson. Duke of
York, Howe og King George V.,
sem komu í rauninni að litlu
sökum þess að þau eru ódýrari -
gagni, þótt þau væru fullgerð
og spara ferðamanninum á- J
á árunum 1940—-42. Og þar sem
, . , , _ ,gert er ráð fyrir að öld stóru
hyggjur og marghattaða erfið- orustuskipanna sé li8in hefir
eika. Auk þess verður ferða- verig á þingi.Breta. hvað
lagið storum anægjulegra i hoþi . • - ... *
; a' j p * þeir ætli ser eigmlega að gera
glaðværra felaga.
Kostnaði er mjög stillt í hóf
í ferðum félagsins, og þrátt
fyrir hina nýju skatta munu,,. . „ , .
v lysmgar um þau og nytsemi
þatttokugjold ekki hækka til- . . ,x ,
^ , , . þeirra a striðsarunum.
finnanlega fra siðasta ari.
við skip þessi. Hefir Soames,
j fjármálafulltrúi flotamálaráðu-
neytisins, gefið fróðlegar upp-
Skrifstofa Útsýnar í Nýja-
Hvert skip kostaði um hálfa
bíói við Lækjargötu er opinmíundu milljón punda eða um
mánudaga—föstudaga kl. 5—7,það bil 34 milljónir samtals.
síðdegis, sími 2990 og eru þar (Síðan ‘ 1946 hefir þeim verið
veittar allar nánari upplýsing- lagt, og hefir geymslukostnað-
ar um ferðir félagsins.
sé talað um stríðskostnaðinn,
en þá voru engir reikningar
haldnir!
Síðan komu upplýsingar um
það_ hversu mikinn þátt skipin
hefðu tekið í stríðinu (með
stærstu fallbyssum sínum) og
þeir „reikningar" eru þannig:
Anson skaut 509 skotum úr
aðalhyssúm í orustúní.
★ Duke of York skaut 1265
skoíum í 14 orustum.
★ Howe skaut 602 skotimi í
4 orustum.
★ King George V. skaut 1181
skoíi í 13 orustmn.
Samtals 3557 skot af .stærstu
gerð — svo að einföld deiling
leiðir í ljós, að kostnaður við
skipin hafi verið rétt 10,000
pund á skot, að því er brezkt
ur verið um það bil 40,000 pund blað segir.
vilja til.
Sg„y|óm aftur til að skoða
húséign'mína snemma á árinu
1947. Þó að eg sárkviði fyrir að
segja Alphonsine frá því, var eg
• nú staðráðinn í því að selja
húsið.
Alphonsine sagði mér að föð-
urbróðir Thérésé, sem byggði
hús til að selja, vaeri hjá henni
og að landinu hefði verið skipt
niður^ til undirbúnings fyrir
sölu á lóðum. Það var í ráði að
reisa þarna 80 hús. Thérése
hafði snúið sér til dómstólanna
og krafit úrskurðar um það, að
Sam væri dáinn.
Kvöld eitt, þegar eg hafði
verið hér um bil vikutíma í
Mas des Violettes heyrði eg í
kyrrðinni gífurlegan hávaða,
þar sem hvínandi rödd Térése
var aðal-innihaldið. Hundar
geltu. Tveir karlmenn rifust há-’
stöfum og svo voru hurðaskell-
ir líka. Karlmannsrödd, sem
blandaði saman frönsku og
ensku var að segja Thérése
nokkur sannindi um hana sjálfa,
en þau orð eru of klúr til þess
að endurtaka þau hér. Það var
líka eitthvað kunnuglegt við
röddina.
Svo sem fimmtán mínútum
síðar var hringt dyrabjöllunni
hjá mér. Eg kveikti á útiljós-
inu og sá að þar stóð tötraiegur
maður, áem var eins og skop-
mynd af Sam. Maðurinn virtist
vera af sömu hæð og Sam og
líkur í vexti. Hahn hafði ekki
rakað sig í tvo daga. Hann hélt
á regnkápu og ódýrri ferð.a-
tösku úr trefjum.
„Sæll Bill,“ sagði hann hlý-
lega. „Gaman að sjá þig. Get-
urðu leyft mér að gista í nótt?
Théi'ése var rétt í þessu að reka
mig í burtu og sigaði hundun-
um á mig. Hún segir að eg sé
dauður.“
,Komdu inn,“ sagði eg' óhátt-
vís og opnaði hliðið. „Þú lítur
út eins og góð máltíð gæti ekki
gert þér neinn skaða.“
Tíu mínútum seinna sat Sam
— og eg vil taka það fram, að á
þessu stigi málsins var eg ekki
í neinum vafa um það hver
hann væri — við borðið og
borðaði eggjuköku, dálítið af
köldu kjöti og salati og skolaði
því niður með góðu raúðvíni.
„Við . skuium tala saman á
morgun,“ sagði eg og rak hann
í rúmið.
Áðúr en Sam valcnaði um
morguninn stóð Thér-ése við
hliðið og 'heimtaði að fá að sjá
,-nig.
j..Hvað viljið þér?“ spurði eg
i gegnum rimlana á hliðinu.
j ■ „Það kom karlmaður heim
j til mín í gærkvöld og sagðist
j yera.-Sam,“ og blágrænir geisl-
ar blossuðu úr augum hennar,
Eg sagði ekkert.
„Þá fór hann hingað. Eg sá
hann þegar þér kveiktuð ljósið.
Hvað sagði maðurinn við yður?“
„Sam sagði mér að þér hefð-
uð rekið hann út úr húsinu
hans og sigað. á hann hundun-
um,“ svaraði eg.
„Það er mitt hús,“ sagði hún
hvasslega. „Maðurinn var ekki
Sam. Haldið þér að eg þekki
ekki manninn minn?“
„Ge'rið svó vel að hafa íægra,“
sagði eg. „Sam er að reyna að
sofa. En þegar hann vaknar
ætla eg að fara með hann til
góðs lögfræðings. Og hann mun
koma í veg fyrir það. að þér og
Framh,