Vísir


Vísir - 08.04.1957, Qupperneq 7

Vísir - 08.04.1957, Qupperneq 7
Mánudaginn 8. apríl 1957 vísir Neskirkja verður vígð á sunnudag. lif/f/í/snej ikí er aö tniklu leyti fulifjerÖL Eiostnaður vift hana ei* orðinn rösklega .1 aiillj. kr. í gær bauð sóknarnefnd Nesj sóknar biskupi íslands, prest- urn annarra safnaða í bænum, bæjarstjórn og fleiri gestum til^ kaffidrykkju í félagsheimili safnaðárins. Var mönnum gefinn kostur á að skoða bygginguna, en kirkjan verður vígð næsta ■sunnudag. Formaður sóknarnefndar, Siefán Jónsson skrifstofustjóri, flutti eftirfarandi ávarp um sögu kirkjubyggingarinnar: „Nesprestakall er stofnað með lögum nr. 76 frá 1940. Prestur er skipaður í presta- kallið 7. janúar 1941, að und- angenginni kosningu milli 9 umsækjenda. Fyrir valinu varð séra Jón Thorarensen og gegnir hann preststarfinu enn. Hann var skipaður af þá- verandi kirkjumálaráðherra, Hermanni Jónassyni, sem einn- ig nú er kirkjumálaráðherra, og sér bví í dag nokkurn ár- angur, þótt seint sé, af því starfi, sem hófst með laga- setningu um nýjan kirkjusöfn- uð hér í Reykjavík og vali á presti honum til handa fyrir i'úmum 16 árum. Vinnuskilyrði hins ágæta prests, séra Jóns Toraresens, hér í sókninni hafa til þessa verið hin erfiðustu, því söfnuð- urinn hefur verið háður láns- húsnæði til sumra starfa, önn- ur orðið að fara fram á heim- ili prestsins og enn önnur að l'SSja að mestu niðri, svo sem ba;rn aguðc.lþ j ónusltur, sakrr skorts á húsnæði. Ti'.drög að kirkjubyggingu. Á fyrsta starfsári safnaðar- ins var kirkjubyggingamálið tekið á dagskrá. Fjársöfnunar- nefnd var skipuð þá strax og ýmis annar undirbúningur hafinn. Á öðru starfsári var kven- félag safnaðarins stofnað og reyndist það þegar og alla tíð síðan hin mesta lyftistöng fyr- ir safnaðarstarfið og kirkju- byggingamálið. Á 3ja starfsári var kosin sér- stök kirkjubygginganefnd, er skyJdi vera sóknarnefndinni til aðstoðar. Fyrsti formaður hennar var prófessor Alexand- er Jóhannesson, en fyrsti for- maður sóknarnefndarinnar var Sigurður Jónsson skólastjóri Mýrarhúsaskóla. Á sanra ári var tryggð lóð undir kirkjuna og ákveðið að efna til samkeppni arkitekta um uppdrált af kirkju fyrir söfnuðinn. Ári síðar, eða 1944, lágu fyr- ir samþykktar teikningar af hinni fyrirhuguðu Neskirkju, gerðar af Ágústi Pálssyni ai’ki- tekt. Hlaut hann fyrstu verð- laun fyrir teikninguna, en sér- stök nefnd dæmdi um þá upp- drætti er bárust og áttu sæti í henni 7 menn, þar af tveir arkitelctar, sem ekki’ tóku þátt í samkeppninni. Fj rivjubyggingarmálið var því komið á það stig á 4 ára af- mæli safnaðarins, að lóð var fyrir hendi, teikning af kirkj- unni samþykkt og tvær nefnd- ir starfandi til að þoka mál- inu lengra áleiðis. En þótt málin stæðu þannig, var erfiðasta viðfangsefnið — fjárhagshlið málsins — því nær óleyst. Sóknargjöldin gerðu lítið betur en hrökkva fyrir rekstrarútgjöldum safnaðarins, lánamöguleikar litlir eða eng- ir og ekki auðvelt að safna nægu gjafafé til byggingar í stórhýsi. Reyndist þessi hlið málsins það erfið, að kirkjubyggingar- málið strandaði í bili og lá að mestu niðri, bæði af þessari ástæðu o. fl. í 6 ár, eða til árs- ins 1951, að þáverandi formað- ur sóknarnefndar, Guðmundur Marteinsson verkfræðingur og prófessor Alexander Jóhannes- son formaður bygginganefnd- ar vöktu málið að nýju og hófu undirbúning að því, að byggð- ur yrði hluti kirkjunnar, eða hið svokallaða hliðarskip henn- ar, en því var ætlað að taka 160 manns í sæti. Öll lcirkjan eins og teikningin var þá, var hins vegar miðuð við þá stærð, að rúma 580 manns í föst sæti. í ársbyrjun 1952 var lokið við að undirbúa byggingu á hliðarskipi kirkjunnar og samn- ingar gerðir við byggingameist arann Guðjón Vlhjálmsson, er tók að sér að framkvæma verk- ið. Ný lög um skipan prestakalla. Meðan unnið var að þessu, samþykkti Alþingi ný lög um skipan prestakalla á Islandi. Lög þau eru frá 4. febrúar 1952 og taka því gildi um svip- að leyti og lokið var undirbún- ingi að byggingu umrædds | kirkjuhluta. Samkvæmt þessum lögum var Reykjavík skipt í 7 sóknir með minnst 9 prestum, en áð- ur höfðu sóknirnar verið 4 með 6 prestum. Ljóst var því að sóknarmörkunum í Nessókn yrði breytt og gjaldendafjöldi sóknarinnar myndi minnka verulega. Jafnframt fólst í lög- unum ákvæði um að sóknum og prestaköllum yrði fjölgað framvegis í Reykjavík í á- kveðnu hlutfalli við fólksfjölg- un í bænum. Af þessum sökum töldu ýms- ir hér í sókninni viðhorfið breytt og að ekki væri fært að hefja byggingu á jafnstórri kirkju og' hinni fyrirhuguðu Neskirlcju. SöínucT.num höfði verið með lögum skorinn stakkur fyrir ókomin ár og að minnka bæri kirkjuna í sam- ræmi við það. Þessir aðilar töldu og, vegna lrins breytta viðhorfs, að tæpast væri leng- ur fyrir hendi það sjónarmið, að byggja stóra kirkju í á- föngum. Smærri kirkjur í tak- mörkuðum söfnuðum væri það sem vekti fyrir löggjafanum, að því er snerti Reykjavík, miðað við það sem áður var. Sá vandi sem að höndum bar með setningu hinna nýju laga leiddi til þess, að nokkur mannaskipti urðu í sóknarnefnd og bygginganefnd. Stefán Jónsson, skrifstofustjóri, var þá kosinn formaður sóknarnefnd- ar og Sigurjón Pétursson, for- stjóri, formaður bygginganefnd ar. Bygging kirkjunnar hafin. Fyrsta verk hinna nýkjörnu nefnda var að athuga mögu- leikana á að samræma málið breyttum aðstæðum. Hagnýta allan gerðan undirbúning og koma kirkjumálinu í þann far- veg að lagður yrði grunnur að allri kirkjunni í minnkuðu formi. Á furðu skömmum tíma tókst að koma í kring þeirri breytingu á t J.kningunni að minnka kirkjuna nokkuð og hefja byggingu hennar í einu lagi, og var kjallari kirkjunn- ar steyptur á því ári_ eða fyrir lok ársins 1952. Að vonum þótti möi'gum djarft af stað farið, að hefja byggingu á allri kirkjunni, og skal það sjónarmið viðurkennt. Söfnuðurinn átti til 400 þúsund krónur er byrjað var að grafa fyrir kirkjugrunninum. Er lok- ið var vinnu við grunninn og kjallari kirkjunnar steypturvar peningaaleigunni eytt að fullu og álíka upphæð til viðbótar, sem að talsverðum hluta var fengin að láni. Útlit var því fyrir að framkvæmdir myndu stöðvast í bili. Sá maður, sem átti sterkasta þáttinn í því, að fallið var frá að byggja kirkjuna í áföngum, en í þess stað hefja byggingu hennar allrar, var Sigurjón Pét ursson þáverandi forstjóri í Ræsi, sem var á þessum tíma bæði safnaðarfulltrúi og for- maður bygginganefndarinr.ar. Hann var bjartsýnn um lausn vandamálanna og hlustaði lítt á þá, sem hægar vildu fara. Eg efast um að þessi kirkja stæði hér í dag, því nær fullgerð, ef hans dugnaðar hefði ekki notið við á þeim tíma, sem sigra þurfti byrjunarerfiðleikana. En Sigurjón Pétursson lézt. á sama ári og bygging kirkjunn- ar hófst. Síðan Jiefur fram- kvæmd verksins aðallega hvílt á sóknarnefndinni, einkurn for- manni og gjaldkera, enda ekki auðið að aðskilja framkvæmd- irnar og fjármál safnaðarins, sem að lögum er í hendi sókn- arnefndar, Fjárhagserfiðleikar tefja framkvæmdir. í beinu sambandi við fjár- hagserfiðleika Nessóknar, út af kirkjubyggingunni, fæddist hugmyndin um stofnun kirkju- byggingarsjóðs Reykjavíkur, með árlegu framlagi fi'á Reykja víkurbæ, og skyldi sjóðurinn hafa það markmið, að styi'kja kii'kjubvggingar í kirkjulaus- um söfnuðum Reykjavikurbæj- ar. Eg tel að tveir menn öðrum fremur, af frammámönnum safnaðanna hér í bænum, hafi átt ríkastan þátt í þessari hug- mynd og þokað henni mjög á veg til hins raunverulega. — IÞessir menn, sem báðir eru 'látnir, voru safnaðarfulltrúarn- jir,; Knútur Zimsen fyrrverandi borgarstjói'i og Sigurjón Pét- ^ui'sson, forstjóri. Þessa tel ég 'viðeigandi að geta hér, því kii'kjubyggingarsjóður Reykja- 1 víkur hefur lagt sinn hlut í þetta hús. Þá vil ég í þessu sambandi, fyrir hönd Nessafnaðar, þakka boi’garstjóranum í Reykjavík, I Gunnari Thoi-oddsen, borgar- | ritai'anum Tómasi Jónssyni og öllum bæjarfulltrúum Revkja- víkur fvrir að gera hugmynd- ina um stofnun kii'kjubygg- ir.garsjóðsins að veruleika og þar með um leið þakka þann þátt sem þessir aðilar eiga i því að þetta hús hefur risið af gi'unni. Samtímis þessu vil ég færa öðrum aðila þakkir, sem einn- ig á sinn stóra hlut í þessu húsi. Sá aðili er Kvenfélag Nessóknar. Eriginn í Nessókn, hvoi’ki einstaldingur né samtök. hefur lagt fram jafn mikla vinnu og fjái'nnxni til byggingai'innar og þetta félag. Það safnaði helm- ing þess fjár, sem til var er kirkjubyggingin hófst. Síðan hefur það stöðugt starfað af á- huga og dugnaði og safnað .fé. Fyrir skömmu gaf það t. d. kirkjunni fermingarkirtla, messuklæði, altarisbikara og Jdrtla fyrir söngkór. Nú við þetta tækifæri afhendir það að gjöf hið veglega kirkjuoi'gel, sem þið sjáið hér. Orgelið er 23 radda þýzkt pípuorgel. Inn- kaupsverð þess mun hafa ver- ið talsvert á annað hundrað þúsund krónur, en upphæðin, sem gefin er, er hærri því að orgelið er gefið eins og það stendur hér í kirkjunni. Eg bið núverandi formanrL kvenfélagsins, fi'ú Ingibjöi'gu Thorarensen, að færa félagskon unum, sem ekki eru viðstaddar þakkir og kveðju. Kirkjunni lýst. Grunnflötur kirkjunnar er 550 ferm. Skiptist hann þannig: Kirkjusalur 446 ferm. og hlið- arbygging (félagsheimili) 106 ferm. Lengd hússins er 32 rnetrar og breidd 24 metrar. Mesta hæð í kór er 16 m., en í kirkjuskipi 12,7 m. Kirkjan er úr járnbentri steinsteypu og húðuð utan með hvítum marmara. Þak er klætt með kopar og tvöfalt gler í gluggum. í hinum stóra kór- glugga er litað gler, sem breyt- ir dagsbirtu í dauft sólskin í kórnum, þótt ekki falli sól á gluggann. Einangrun er kork- ur á veggjum að neðan, en of- an trétex og tvöfalt loftrúm. Klæðning að innan er að nokkru hljóðeinangrunarplötur en aðallega hai'ðviðarplötur 10 mm. þykkar, sem eru vandaðar og límdar með vatnsþéttu lími. Linoleum dúkur er á gólfi en parkett gólfflögur í forsaL Teppi er á kór og göngum. Raflýsing er þannig, að mjög sterk lýsing er yfir kórnum og er ljósaútbúnaður sú ósýnileg- ur úr kirkjusal. Kórinn er því mjög bjartur og mun meira upplýstur en kirkjusalurinn, en. Eitt af eftirsóknarverðustu úri|ra heiras. ROAMER úrin eru ein af hinni nákvæmu og vand- virku framleiðslu Svisslands. í verksmiðju, sem stofnsett var (árið) 1888 eru 1200 fyrsta flokks fagmenn sem framleiða og setia saman sérhvern hlut sem ROAMER sigurverkið stendur saman af. 100% vatnsþétt — Höggþétt. Fást hjá flestum úrsmiðum.

x

Vísir

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.